DẪN LỄ TỔNG QUÁT PHỤNG VỤ TUẦN THÁNH
PHẦN A : TÌM HIỂU Ý NGHĨA TỔNG
QUÁT PHỤNG VỤ TUẦN THÁNH
I/. Giới thiệu ý nghĩa tổng quát
:
Cuộc tử nạn và phục sinh của Đức Kitô cùng với những biến cố
gần gũi chung quanh sự kiện đó hợp thành một thời điểm cao trọng nhất trong Năm
Phụng Vụ. Bởi vì, như lời khẳng định của Mẹ Hội Thánh : “Chúa Kitô đã hoàn
thành công trình cứu chuộc nhân loại và tôn vinh Thiên Chúa nhất là nhờ mầu nhiệm
Vượt Qua, khi Người chịu chết, Người sống lại từ cõi chết và lên trời. Trong Mầu
nhiệm Vượt Qua nầy, Người đã chết để tiêu diệt cái chết của chúng ta, và sống lại
để ban cho ta nguồn sống mới” (PV số 5). Vì thế, “Hội Thánh Mẹ chúng ta, tưởng
niệm Chúa đã phục sinh, mỗi tuần vào ngày Chúa Nhật, và còn lại họp mừng Chúa
đã chịu khổ nạn và đã phục sinh mỗi năm một lần vào kỳ đại lễ Phục Sinh” (PV số
102).
II/. Các cử hành Phụng Vụ trong Tuần
Thánh :
Tất cả chiều kích trọng đại và thánh thiện đó được phụng vụ
tập trung của hành trong một TUẦN LỄ ĐẶC BIỆT gọi
là TUẦN THÁNH.
1. Chúa Nhật Lễ Lá : Khai
mạc Tuần Thánh đó là cử hành phụng vụ CHÚA NHẬT LỄ LÁ : kỷ niệm việc Chúa Kitô
khải hoàn vào thành Giêrusalem để bắt đầu cuộc Vượt Qua đẩm máu và vinh quang
(mầu nhiệm Tử Nạn-Phục Sinh).
2. Tam Nhật Vượt Qua :
Trong Tuần Thánh có “3 ngày rất thánh” gọi là TAM NHẬT VƯỢT QUA : Bắt đầu từ
CHIỀU THỨ NĂM TUẦN THÁNH và kết thúc vào CHIỀU CHÚA NHẬT PHỤC SINH. Trong TAM
NHẬT VƯỢT QUA nầy, các tín hữu đem lòng tôn kính mến yêu và tưởng- niệm- tái-
diễn những gì Chúa Giêsu đã làm từ bữa ăn sau hết với các môn đệ” (LỄ TIỆC LY,
THỨ NĂM TUẦN THÁNH), với cuộc khổ nạn đau thương (CUỘC KHỔ NẠN, THỨ SÁU TUẦN
THÁNH), và cuộc vượt qua bóng đêm sự chết, khải hoàn vào ánh sáng vinh quang
(ĐÊM VỌNG PHỤC SINH, THỨ BẢY TUẦN THÁNH), để rồi xuất hiện giữa các môn sinh
vào Ngày Thứ Nhất trong tuần (CHÚA NHẬT PHỤC SINH).
3. Đêm vọng phục sinh :
Cao điểm chót vót của phụng vụ Tuần Thánh, của Tam Nhật Vượt Qua, và cũng là của
cả Năm Phụng Vụ, đó chính là ĐÊM VỌNG PHỤC SINH : Trong Đêm Canh Thức cực thánh
nầy, các tín hữu ngay từ sơ khai, tụ tập nhau khi đêm xuống, mừng kính TOÀN THỂ
MẦU NHIỆM CỨU ĐỘ DO CHÚA KITÔ THỰC HIỆN. Hình thức cuộc mừng long trọng nầy bắt
nguồn từ cuộc “mừng Vượt Qua” của dân Ít-ra-en, nhưng với một nội dung mới mẻ :
cuộc Vượt Qua mới của Chiên Vượt Qua đích thực là Chúa Kitô.
“Đức Kitô đã chịu hiến tế làm chiên lễ Vượt Qua của chúng
ta. Vì thế, ta hãy lấy bánh không men tượng trưng lòng chân thật mà ăn mừng đại
lễ” (1 Co 5,8).
4. Bí tích Nhập đạo :
Chính trong Tuần Thánh nầy, các anh chị em dự tòng kết thúc thời kỳ chuẩn bị
sau cùng để chính thức được lãnh nhận CÁC BÍ TÍCH GIA NHẬP KITÔ GIÁO được cử
hành trong chính Đêm Vọng Phục Sinh.
Trong chiều kích sống đạo, đối với các người Kitô hữu, Tuần
Thánh cũng là thời gian kết thúc kỳ trai tịnh với tâm hồn sám hối sâu đậm và sự
hoán cải trọn vẹn hơn để thực sự dấn thân sống mầu nhiệm VƯỢT QUA CỦA ĐỨC KITÔ.
Để đánh giá đúng mức ý nghĩa và tầm quan trọng bậc nhất của
cử hành phụng vụ Tuần Thánh, Tam Nhật Vượt Qua, chúng ta có thể lấy lại lời khẳng
định của sách lễ Rôma : “Tam Nhật Vượt Qua kính nhớ Chúa chịu nạn và Sống lại
là điểm cao chói lọi của Năm Phụng Vụ” (Sách Lễ Rôma)
PHẦN B : DẪN VÀO CÁC CỬ HÀNH PHỤNG
VỤ TUẦN THÁNH
I/. CHÚA NHẬT LỄ LÁ
1. Dẫn nhập trước Ca Nhập lễ :
Cộng đoàn Dân Chúa hôm nay họp nhau để cử hành một thánh lễ
đặc biệt : LỄ KỶ NIỆM VIỆC CHÚA KITÔ KHẢI HOÀN VÀO THÀNH GIÊRUSALEM để chính thức
khai mạc “Hành trình Vượt Qua” của Người, tức là biến cố Người chịu khổ nạn đau
thương và phục sinh vinh quang. Thật vậy, Chúa Nhật hôm nay là Chúa Nhật khai mạc
Tuần Thánh, một tuần lễ đặc biệt nhất và cũng cao trọng nhất của Năm Phụng Vụ.
Bởi vì trong Tuần Thánh nầy, Hội Thánh kỷ niệm lại những biến cố quan trọng nhất
mà Chúa Kitô đã thực hiện để hoàn tất Chương trình tôn vinh Thiên Chúa và cứu rỗi
con người.
Giờ đây, chúng hãy sốt sắng hát Ca nhập lễ, đón đoàn chủ tế
vào cử hành Phụng Vụ Lễ Lá.
2. Dẫn nhập trước nghi thức kiệu
lá :
Đây là một nghi thức giản đơn gợi nhớ lại việc Chúa Giêsu
Kitô khải hoàn vào thành thánh Giêrusalem với tư cách là Đấng Được Xức Dầu, Đấng
Thiên Sai, như lời loan báo của các sứ ngôn (Dcr 9,9-10). Hành vi nầy của Chúa
Giêsu chính là MỘT TIA SÁNG RỌI CHIẾU VÀO HÀNH TRÌNH KHỔ NẠN của Ngài để báo
trước rằng : Khởi từ thập giá, ánh vinh quang phục sinh bắt đầu chỗi dậy, cuộc
toàn thắng và ơn cứu rỗi khởi sự thành đạt.
3. Dẫn vào các Bài đọc Lời Chúa
:
• Bài đọc 1 :
“Người Tôi Tớ đau khổ của Giavê” cho dầu phải chịu nhục hình vẫn đặt niềm tin
tuyệt đối vào Thiên Chúa. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
• Bài đọc 2 :
Chúa Giêsu Kitô đã tự hạ và vâng phục Chúa Cha cho đến chết và chết trên cây thập
giá. Chính với sự tự hạ thẳm sâu đó, Thiên Chúa đã tôn vinh Người. Chúng ta
cùng lắng nghe Lời Chúa.
II/. NHỮNG NGÀY ĐẦU TUẦN THÁNH
1/. THỨ HAI TUẦN THÁNH
Hôm nay, phụng vụ mời gọi chúng ta theo chân Chúa Giêsu trên
những chặng đường và biến cố cuối cùng của cuộc đời Ngài. Đặc biệt trích đoạn
Tin Mừng với biến cố “Xức dầu tại Bêtania” vào ngày thứ hai trong tuần lễ cuối
cùng của Chúa Giêsu vừa như dấu chỉ tiên báo cái chết và sự phục sinh của Ngài,
vừa là một hành vi diễn tả một tình yêu trao ban, hiến tặng mà chỉ những ai thuộc
về Ngài một cách đích thực mới có thể dấn thân thực hiện. Trong khi đó, bài đọc
1, trích đoạn trong sách I-sa-i-a đệ nhị, là những sấm ngôn đẹp nhất đã khắc hoạ
hình ảnh một Vị Cứu Thế, một Đấng Tôi Tớ Gia-vê nhân hiền; đó chính là chân
dung của vị “mục tử nhân hiền”, chân dung của chính Đức Kitô bình thản bước vào
con đuờng khổ nạn để thực thi thánh ý Chúa Cha và mang cứu độ cho toàn thể
chúng sinh.
Chúng ta hãy cùng nhau hát ca nhập lễ để sốt sắng bước vào
thánh lễ trong tâm tình tri ân cảm tạ và một tình yêu sâu lắng kết hợp với
chính Chúa Giêsu một lần nữa đang tái diễn hành vi tự hiến của Ngài trên bàn thờ
trần gian.
2/. THỨ BA TUẦN THÁNH
Từ khung cảnh “Xức dầu ở Bê-ta-ni-a” vào chiều Thứ Hai, phụng
vụ hôm nay đưa chúng bước thẳng tới khung cảnh bữa Tiệc ly Ngày Thứ Năm. Ngoài
chân dung Đức Ki-tô được Tin Mừng Gioan khắc hoạ bằng một thái độ bình thản,
sáng suốt và đầy tế nhị thân thương khi đối diện với cái chết, với phản bội, phụng
vụ hôm nay còn mời gọi chúng ta nhìn ngắm 3 gương mặt khác : Một Gioan : thân mật
tựa đầu vào ngực Chúa, một Phêrô, nhiệt thành nhưng nông nổi đã được Chúa Giêsu
cảnh báo về lần phản bội trong đêm Ngài bị nộp ; và nhất là một Giu-đa lầm lỳ
trong cố chấp chối từ, không đếm xỉa gì đến những gọi mời thân thương và nhắc
nhở tế nhị của Thầy Chí Thánh.. Qua thái độ của Chúa Giêsu và các nhân vật nầy,
chúng ta cầu xin Chúa cho chúng ta luôn biết đón nhận thánh ý của Chúa trong mọi
biến cố cuộc sống với thái độ vâng phục yêu mến của người con thảo đối với Cha,
biết luôn gặp gỡ kết hợp với Đức Kitô và đón nhận Ngài vào cuộc và biết không
ngừng lắng nghe tiếng nói của Chúa Thánh Thần để khiêm hạ ăn năn sám hối và
canh tân cuộc sống.
Giờ đây, chúng ta hãy cùng đứng lên hát ca nhập lễ để bắt đầu
hiệp dâng Thánh lễ, tái diễn mầu nhiệm tử nạn-phục sinh của Đức Kitô để cuộc sống
của chúng ta hôm nay và mãi mãi trở thành của lễ sống động đáp trả tình yêu cứu
độ của Thiên Chúa.
3/. THỨ TƯ TUẦN THÁNH
Sứ điệp Phụng vụ hôm nay một lần nữa tập chú vào “thái độ tự
hạ đón nhận thương đau của Người Tôi Tớ Đau Khổ của Gia-vê” qua trích đoạn sách
Sứ Ngôn I-sa-i-a và “Sự Kiện Bữa iệc Ly” được tin mừng Matthêô tường thuật.
Hình ảnh Đức Ki-tô đi vào cuộc Thương Khó với thái độ vâng phục trong tình yêu
đối với Chúa Cha nhắc chúng ta nhớ lại lời thư Hi-bá đặt trên miệng Ngài khi
Ngài nhập thể vào trần gian :” Nầy con xin đến để thực thi ý Cha”. Tuy nhiên,
qua hình ảnh và cung cách ứng xử của Giu-đa, chúng ta lại thấy trách nhiệm của
loài người chúng ta trong cái chết của Con Một Thiên Chúa. Thật vậy, phải
chăng, Giu-đa là đại biểu của muôn thế hệ nhân loại đã chọn tiền bạc, sự giàu
sang thế tục, uy quyền của vật chất để đứng lên chối từ Thiên Chúa và sự thánh
thiện của Ngài. Một lần nữa, sứ điệp Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta nghiêm
túc đối diện với Đức Ki-tô, với Thánh Thể với Lời Chúa để kiểm tra lại hành
trình đức tin của chúng ta và mức độ trung tín của chúng ta đối với Thiên Chúa,
với Đức Ki-tô và với Hội Thánh.
Giờ đây, chúng ta hãy hiệp lời hát ca nhập lễ để bắt đầu
thánh lễ.
III/.
TAM NHẬT VƯỢT QUA
A/. THỨ
NĂM TUẦN THÁNH
1.
Giới thiệu tổng quát Phung vụ Tam Nhật Vượt Qua :
Mỗi người Kitô hữu
cũng như toàn thể Dân Thiên Chúa, cảm thấy có nhu cầu phải lần lượt ôn lại,
trong kỳ Đại lễ Vượt Qua hằng năm, những gì xảy ra trong cuộc Thương khó của
Chúa Giêsu như các sách Tin Mừng thuật lại. Từ Bữa tối Người ngồi ăn với các
môn đệ trước khi đi chịu chết, cho đến lần Người hiện ra với cũng các môn đệ đó
“Ngày Thứ Nhất trong tuần” kế tiếp, tất cả những gì Người đã làm, nhất là việc
Người chết và sống lại, đều đem lại ơn cứu độ, tất cả những gì Người nói đều là
Lời cứu độ.
Hội Thánh xưa nay
vẫn đặc biệt lưu tâm đến việc cử hành “ba Ngày trọng đại nhất trong đó Chúa
Kitô đã chịu đau khổ, đã an nghỉ và đã phục sinh” (St. Ambrosiô). Tam Nhật Vươt
Qua bắt đầu với THÁNH LỄ TIỆC LY chiều Thứ Năm Tuần thánh, và kết thúc vào chiều
Chúa Nhật Phục sinh, sau khi đã đạt tới những giờ phút sốt sắng nhất trong buổi
CANH THỨC ĐÊM VỌNG PHỤC SINH, là Đêm gồm tóm tất cả việc cử hành Mầu Nhiệm Vượt
Qua của Chúa Kitô.
2.
Dẫn vào cử hành Phụng vụ Lễ Tiệc Ly :
a/. Dẫn nhập trước
ca Nhập lễ : Mỗi lần cử hành Lễ Tạ Ơn, chúng ta tái diễn và hiện thực hóa BỮA
TIỆC VƯỢT QUA mà Đức Kitô và các môn sinh của Người đã thực hiện vào buổi chiều
Thứ Năm trước khi Ngài bước vào cuộc Thương Khó. Tuy nhiên, không có giây phút
nào mà Phụng vụ Thánh Lễ lại mang một ý nghĩa sâu xa, một cung cách đậm đà, hiện
thực, như Thánh lễ chiều hôm nay, LỄ TIỆC LY CHIÈU THỨ NĂM TUẦN THÁNH cử hành
khai mạc TÂM NHẬT VƯỢT QUA. (Xem Hiến chế PV số 102 và Sách Lễ Rôma)
Thật vậy, chúng
ta được mời gọi đi vào của hành Phụng vụ chiều hôm nay không chỉ bằng một ý thức
đức tin không thôi, nhưng là phải hội nhập vào đó toàn thể trái tim, ý chí, và
cả tưởng tượng nữa. Đó có nghĩa là chúng ta phải vận dụng toàn thể con người
chúng ta để sống lại cái “GIỜ” của Đức Kitô, “Giờ” mà ở đó, Ngài đã biến bữa tiệc
Vượt Qua của Do Thái giáo thành TIỆC VƯỢT QUA CỦA GIAO ƯỚC MỚI NGÀN ĐỜI TỒN TẠI
(1 Cr 11,25). Giao ước bằng chính máu đào hy sinh Ngài tuôn đổ ra trên thập giá
mà TẤM BÁNH LY RƯỢU là hiện thực đi trước (1 Cr 11,25).
Cùng với Mầu Nhiệm
Thánh Thể được “Tưởng niệm tái diễn” cách hiện thực, trong thánh lễ Tiệc Ly chiều
nay, chúng ta môt lần nữa được sống lại tâm tình cảm tạ và yêu thương của các
môn sinh Đức Kitô, khi chứng kiến hình ảnh khiêm nhu và phục vụ đầy yêu thương
của Thầy Chí Thánh khi quỳ xuống rửa chân cho các môn sinh và tiếp đó ân cần
ban cho họ “Điều Răn Mới”, điều răn yêu thương, bác ái.
Sau cùng, cũng
chính chiều hôm nay, trong thánh lễ Tiệc Ly nầy, chúng ta cảm nhận cách sâu xa
hồng ân của bí tích truyền chức. Chính nhờ thánh chức linh mục, Giám mục mà Hy
tế Đức Kitô mãi mãi nối dài trên bàn thờ nhân loại. Chúng ta cầu nguyện cho thế
giới hôm nay có được nhiều phó tế, linh mục, giám mục như lòng Chúa mong ước.
Giờ đây chúng ta
cùng sốt sắng hát Ca Nhập Lễ bắt đầu thánh lễ.
b/. Dẫn trước các
Bài đọc :
Bài đọc 1 : Qua
cuộc Hy tế thập giá, Đức Kitô đã trở nên “Chiên Vượt Qua đích thực” mà Cựu ước
đã tiên báo qua lễ Vượt Qua của Do thái giáo, Chiên Vượt Qua mới mang lấy và
xóa sạch tội lỗi trần gian, đưa con người vào cuộc “giải phóng mới” đích thực
và trọn hảo.
Chúng ta cùng lắng
nghe Lời Chúa.
Bài đọc 2 : “Lễ
Vượt Qua mới’ do Đức Kitô thực hiện một lần qua Hy tế Thập Giá, đã được mầu nhiệm
Thánh Thể làm cho tái diễn hiện thực trong lịch sử, và liên kết chúng ta với cuộc
Vượt Qua của Ngài, khi chúng ta thông hiệp Mình Máu Thánh Ngài. Chúng ta cùng lắng
nghe Lời Chúa.
c/. Dẫn trước
nghi thức Rửa chân :
Như vậy, hành vi
rửa chân là biểu tượng của việc Ngài sắp hư vô bản thân mình trên Thập Giá.
Hình ảnh Đức Giêsu bưng chậu nước, quì dưới chân các môn đệ là hình ảnh một
Thiên Chúa cao sang nhưng «không nghĩ phải dành cho được địa vị ngang hàng cùng
Thiên Chúa….song đã hũy mình ra không tức là lĩnh lấy phận tôi đòi.. »
(Phi.2,5-7).
B/. THỨ
SÁU TUẦN THÁNH
1.
Giới thiệu tổng quát Phụng vụ Thứ Sáu Tuần Thánh :
Theo truyền thống
lâu đời của Hội Thánh, Thứ Sáu Tuần Thánh là ngày CHAY VƯỢT QUA, ngày Kỷ Niệm
việc CHÚA GIÊSU CHỊU THƯƠNG KHÓ VÀ CHỊU CHẾT. Tuy nhiên, cử hành Phụng vụ chiều
hôm nay không đơn thuần là một cuộc họp tưởng niệm các đau khổ và nhục hình của
biến cố Thương Khó. Nhưng cốt lõi, đó chính là họp mừng “VINH QUANG THẬP GIÁ ĐỨC
KITÔ”. Vì mỗi lần Hội Thánh tưởng niệm việc Chúa chịu chết, thì đồng thời cũng
tuyên xưng Người đã sống lại.
Tiến trình Phụng
Vụ chiều hôm nay bao gồm 3 cử hành : Phụng Vụ Lời Chúa, Tôn thờ Thánh Giá và Hiệp
Lễ.
• Phụng Vụ lời Chúa : Với 3 Bài đọc như
trong thánh lễ Chúa Nhật. Đặc biệt, Bài Tin Mừng hôm nay luôn luôn là Trình thuật
Thương Khó theo Tin Mừng Thánh Gioan. Kết thúc Phần Phụng Vụ Lời Chúa là phần
Kinh Nguyện Đại Đồng long trọng mang tính truyền thống và hướng đến mọi nhu cầu
của nhân loại.
• Tôn thờ Thánh Giá : Thánh giá được
giương để cộng đoàn tôn thờ và hôn kính.
• Hiệp lễ : Sau cùng cộng đoàn thông hiệp
Mình Thánh Chúa Kitô.
Giờ đây, chúng ta
cùng lắng đọng tâm tình trong thái độ tin yêu, sốt sắng, cùng với sự yên lặng nội
tâm hướng để đón tiếp đoàn đồng tế bắt đầu cử hành Mầu Nhiệm Khổ Nạn và vinh
quang Thập Giá Đức Kitô.
2/.
Dẫn trước các Bài đọc :
• Bài đọc 1 : Trích đoạn sách sứ ngôn
Isaia tiên báo cuộc Thương Khó của Đấng Cứu Thế qua hình ảnh “NGƯỜI TÔI TỚ ĐAU
KHỔ CỦA GIAVÊ”. Sứ điệp nầy làm bật nổi cái “GIỜ” của Đức Kitô, Giờ Khổ Nạn để
chính thức thực hiện Chương trình cứu rỗi. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
• Bài đọc 2 : Thư Do Thái trình bày
chân dung Đức Kitô là Vị Thượng Tế cao cả từ trời “vâng phục thánh ý Chúa Cha”,
hóa thân nhập thể “sống trọn thân phận con người”. Nhờ đó đã trở nên căn nguyên
ơn cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
3/.
Dẫn trước phần Kinh nguyện đại đồng :
Giờ đây, cộng chúng
ta, lắng nghe lời gọi mời của Chủ Tế và thành tâm hiệp thông với Ngài trong những
lời cầu nguyện sốt sắng cho mọi nhu cầu của nhân loại và Hội Thánh.
4/.
Dẫn trước Nghi Thức Tôn Thờ Thánh Giá :
Thánh Giá hôm nay
xuất hiện trước cộng đoàn chúng ta với một cung cách long trọng khác thường.
Trong khi tôn vinh Thánh Giá, chúng ta tôn thờ chính Chúa Kitô, Đấng đã dùng thập
giá để biểu lộ tình yêu thương cao vời dành cho Thiên Chúa Cha và cho loài người
. Cử hành Tôn Thờ Thánh giá hôm nay cũng nói với chúng ta rằng : Chính qua nẻo
đường thập giá, Đức Kitô đã bước vào vinh quang Phục sinh. Xin cộng đoàn sốt sắng
đón mừng Thánh Giá Chúa Kitô.
5/.
Dẫn trước Nghi thức Hiệp Lễ :
Kết thức cử hành
chiều hôm nay đó là cuộc thông hiệp Mình và Máu Chúa Kitô. Giây phút nầy nói
lên tính cách hiện thực của mầu nhiệm chúng ta đang cử hành. Thật vậy, cử hành
chiều hôm nay, không phải là cuộc tưởng niệm suống cuộc khổ nạn đã qua của Đức
Kitô, mà chính là sự thông hiệp trọn vẹn và hiện thực với Đấng đã giải thoát
chúng ta khổi tội lỗi bằng cuộc khổ bạn và cái chết đau thương của Ngài. Chúng
cùng sốt sắng đón nhận Mình Thánh Chúa Kitô.
C/.
THÁNH LỄ ĐÊM VỌNG PHỤC SINH
1. GIỚI
THIỆU TỔNG QUÁT
Kính thưa cộng
đoàn,
Đêm nay chính là
thời điểm cao nhất của Năm Phụng Vụ, là Đêm Thánh của người Kitô hữu ; hay như
cách diễn tả của thánh giáo phụ Augustinô : Đêm nay “là mẹ của hết mọi buổi
canh thức Phụng Vụ”.
Bởi vì đêm nay
chính là đêm tưởng niệm chính thức và hiện thực, đầy đủ và toàn diện nhất mầu
nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô, biến cố trung tâm, chóp đĩnh của Lịch sử cứu rỗi.
Phụng Vụ đêm nay gợi nhớ lại đêm “Vượt Qua” thuở dân Ít-ra-en canh thức với thịt
chiên để chờ sáng xuất hành trong niềm vui hồ hỡi khi được Thiên Chúa giải
thoát khỏi vòng nô lệ Ai Cập. Anh sáng đêm nay cũng gợi nhớ lại biến cố hoành
tráng của đoàn người Ít-ra-en đi bộ qua Biển Đỏ ráo chân dưới áng mây cột lửa.
Thế nhưng điểm
qui chiếu cuối cùng của ý nghĩa Phụng Vụ đêm nay vẫn là: Chúa Kitô đập tan xiềng
xích tử thần và từ âm phủ khải hoàn đi lên ; và cũng một cách nào đó, chính là
đêm Hội Thánh ngay từ buổi đầu, vẫn họp nhau đón đợi “Phu Quân” trở lại.
Để diễn tả những
chiều kích trọng đại và thâm sâu đó, cử hành Phụng vụ đêm nay diễn ra trong một
vẻ long trọng khác thường, toàn diện, và gần như phù hợp hoàn toàn với tiến độ
của Lịch Sử cứu rỗi.
Giờ đây chúng ta
hãy sốt sắng lần lượt bước vào các cử hành Phụng Vụ Đêm Vọng Phục Sinh này.
2. DẪN
NHẬP VÀO CÁC CỬ HÀNH PHỤNG VỤ
a/.
Dẫn vào Nghi Thức Chào Mừng Ánh Sáng Phục sinh :
Khởi đầu Đêm Canh
Thức hôm nay đó là nghi thức CHÀO MỪNG ÁNH SÁNG PHỤC SINH. Trong nghi thức nầy
chúng ta lần lượt tham dự việc Làm phép lửa mới, Thắp Nến Phục Sinh, Rước Nến
Phục Sinh và long trọng Công Bố Tin Mừng Phục Sinh.
Cây nến lớn nhất
của đêm nay được gọi là Nến Phục Sinh, là biểu tượng phong phú gợi nhớ nhiều biến
cố trong lịch sử cứu rỗi :
- Là áng mây sáng, cột lửa sáng đưa dân
Ít-ra-en về đất hứa.
- Là biểu tượng rõ nét chính Chúa Kitô
Phục Sinh, nguồn ánh sáng cứu độ, là Đường, Chân Lý, Sự Sống, đang dẫn đoàn Dân
Mới được cứu chuộc tiến về quê trời.
Chính từ ngọn lửa
Cây nến nầy, các cây nến khác của cộng đoàn Dân Chúa được đốt cháy lên cho tới
khi ánh lửa Phục Sinh chan hòa khắp chốn.
Giữa lúc ấy, khúc
ca Exultet (Mừng Vui Lên), bài ca công bố Tin Mừng Phục Sinh được vang lên như
thúc giục niềm hân hoan ca ngợi tạ ơn, vì những kỳ công Chúa đã tác thành trong
lịch sử.
Giờ đây xin kính
mời cộng đoàn hướng về lễ đài để bắt đầu nghi thức CHÀO MỪNG ÁNH SÁNG PHỤC
SINH.
b/.
Dẫn vào Phần Phụng Vụ Lời Chúa.
Phần Phụng Vụ Lời
Chúa hôm nay được trình bày với một diễn tiến đặc biệt khác với mọi cử hành Phụng
Vụ Lời Chúa khác. Chính nơi đây và giờ phút nầy, chúng ta sẽ được lắng nghe
toàn bộ tiến trình của lịch sử cứu rỗi.
(Chủ tế kêu gọi)…
Dẫn trước các bài
đọc :
1. Bài đọc 1 : Khởi
đầu công trình cứu độ cũng chính là khởi đầu công cuộc tạo dựng. Từ cuộc tạo dựng
đầu tiên nầy đã dẫn đến cuộc tạo dựng mới trong Đức Kitô. Chúng ta cùng lắng
nghe Lời Chúa.
2. Bài đọc 3 : Nếu
dân tộc Ít-ra-en là hình bóng của đoàn Dân mới được cứu chuộc, thì chính Biến Cố
Xuất Hành-Vượt Qua của dân Do Thái lại chính là lời tiên báo rõ nét về mầu nhiệm
Tử Nạn-Phục sinh của Đức Kitô, Đấng giải thoát nhân loại khỏi vòng nô lệ tội lỗi
để tiến vào miền ánh sáng cứu độ. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
3. Bài đọc 5 :
Ngôn sứ Isaia loan báo một Giao Ước vĩnh Cửu được Thiên Chúa ký kết với Dân Người.
Giao ước ước ấy hôm nay đã trở thành hiện thực trong Mầu Nhiệm Khổ nạn của Đức
Kitô, để ai cùng chết với Người sẽ được tái sinh vào sự sống mới. Chúng ta cùng
lắng nghe Lời Chúa.
4. Bài đọc 7 :
Ngôn sứ Ê-dê-ki-en đã cho thấy đích điểm của công trình cứu rỗi chính là cuộc
tái tạo từ bên trong : “Một trái tim mới, một tấm lòng với thần khí mới”. Mầu
nhiệm Vượt Qua của Đức Kitô đã hiện thức hóa lời tiên báo ấy, đặc biệt cho tất
cả những ai được “tái sinh bởi Nước và Thánh Thần”. Chúng ta cùng lắng nghe Lời
Chúa.
(Sau BĐ 7, cùng với
đáp ca và lời nguyện, đốt nến bàn thờ, chủ tế xướng Kinh Vinh Danh, đổ các
chuông…)
5. Dẫn vào Bài
Thánh Thư : Trích đoạn thư Rôma của Thánh Tông Đồ Phaolô tập chú vào Mầu Nhiệm
Thánh Tẩy : Nếu chúng ta cùng chết với Đức Kitô, chúng ta cũng sẽ cùng sống với
Người. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
(Sau Bài Thánh
Thư, Chủ tế xướng Allêluia trọng thể 3 lần…)
6. Dẫn vào bài ca
Allêluia trọng thể : Giờ đây cộng đoàn chúng ta cùng hân hoan hát to lời
Allêluia, lời ca khen chúc tụng, lời hân hoan vui mừng bừng lên sau bốn mươi
ngày Mùa Chay im tiếng để chào đón niềm vui Phục Sinh.
c/.
Dẫn Vào Phụng Vụ Phép Rửa
Giờ đây cộng đoàn
chúng ta tiến vào phần Phụng Vụ thứ Ba : Phụng Vụ Phép Rửa. Giờ nầy, trên khắp
thế giới, đang có hàng triệu anh chị em dự tòng chuẩn bị lãnh nhận các Bí tích
gia nhập Kitô giáo. Phần Phụng nầy là một căt nghĩa rõ nét về Mầu Nhiệm vượt
Qua của Đức Kitô, Đấng dùng dòng nước Rửa tội để tái sinh chúng ta từ cuộc sống
nô lệ cho tội lỗi và sự chết được bước vào đời sống mới trong ân sủng và tự do
của con cái Chúa.
Cử hành Phụng vụ
nầy vừa gọi mời chúng ta dấn thân sống tích cực hồng ân thánh tẩy qua việc lặp
lại những lời cam kết và tuyên xưng khi chịu Phép Rửa Tội ; đồng thời gợi lên ý
thức sống động về tình liên đới của một đoàn dân mới được thanh tẩy.
Đặc biệt, trong
Đêm nay, giờ nầy có …. anh chị em tuyển nhân dự tòng có tên sau đây sẽ được
lãnh nhận các Bí Tích Gia Nhập Kitô Giáo – Rửa Tội, Thêm Sức và Thánh Thể :
(Công bố danh sách ứng viên dự tòng……………………….)
d/.
Dẫn vào Phụng Vụ Thánh Thể.
Giờ đây, chúng ta
sốt sắng bước vào Phần Phụng Vụ Thánh Thể là chóp đỉnh và chung kết của Mầu Nhiệm
được cử hành Đêm nay. Mầu Nhiệm Thánh Thể chính là “Tưởng-Niệm-Tái-Diễn” Mầu
nhiệm Tử Nạn-Phục Sinh của Chúa Kitô. Chính nơi bàn tiệc Thánh Thể nầy, Chúa
Kitô một lần nữa hiến tế thân mình để cứu độ sinh linh, hoàn thành Giao ước Mới
; và cũng chính nơi đây, Đức Kitô Phục Sinh đang thân hành đến và hiện diện với
chúng ta để thông ban chính Máu Thịt Ngài nuôi sống và dẫn chúng ta tiến bước về
cõi trường sinh.
Đặc biệt, giờ nầy
các anh chị em Tân Tòng lần đầu tiên trong đời sống Kitô hữu, đại diện cho cộng
đoàn tiến dâng lễ vật lên bàn thờ để bắt đầu phần Phụng vụ Thánh Thể.
D/. DẪN
LỄ CHÚA NHẬT PHỤC SINH
Dẫn
nhập trước Ca Nhập Lễ :
Trong Đêm Thánh,
chúng ta đã mừng Mầu Nhiệm Vượt Qua khi cử hành Phép Rửa và Phép Thánh Thể.
Trong Thánh Lễ ngày Chúa Nhật Phục Sinh, chúng ta cảm tạ Thiên Chúa vì Người
ban sự sống mới mà Chúa Kitô Phục Sinh đã khai mào cho ta. Hôm nay “Ngày Thứ Nhất
trong tuần”, là ngày của Chúa Kitô chiến thắng tội lỗi và tử thần, hiện ra với
các môn đệ ; hôm nay chính Người đồng hành với hai môn đệ trên đường về Emmau
và mở lòng mở mắt để họ nhận ra Người khi Người chung chia bữa tối với họ ; hôm
nay Người ban Thánh Thần trên các Tông Đồ để các ông được quyền tha tội và sai
các ông đi khắp thế giới để làm chứng cho Người.
Chính vì thế, hôm
nay đúng là “Ngày Của Chúa”, là “Chúa Nhật”, là Lễ lớn nhất trong mọi lễ mà cộng
đoàn Dân Chúa không ngừng hân hoan hát lên trong suốt những ngày nầy “ Đây là
ngày Chúa đã làm ra, nào ta hãy tưng bừng hoan hỷ” (Tv 17).
Hôm nay, mỗi người
Kitô hữu sống lại mầu nhiệm mà các môn đệ Chúa Kitô xưa đã sống : Chúa Kitô đã
chịu hiến tế làm Chiên Vượt Qua (Ca hiệp lễ), chính là để cứu mỗi người chúng
ta : “Người đã chết để diệt trừ cái chết của chúng ta, và sống lại để ban cho
chúng ta nguồn sống mới” (Kinh Tiền Tụng). Thánh Thần đã làm cho Đức Kitô chỗi
dậy từ cõi chết, nay cũng làm cho chúng ta “trở nên người mới để sống một cuộc
đời tràn ngập ánh sáng của Đấng Phục Sinh” (Lời nguyện Nhập Lễ), với niềm hy vọng
“được thấy ngày sống lại vinh quang” (Lời nguyện hiệp lễ).
Quả thật, Tin Mừng
Phục Sinh là trọng tâm của Đức Tin Kitô giáo, là lời chứng đầu tiên và nguyên
tuyền, sâu thẳm và sinh dộng nhất của các tông đồ (BĐ 1, Bài TM) ; đó cũng
chính là con đường duy nhất để chúng ta thực hiện ý muốn của Thiên Chúa và hoàn
tất định mệnh cao cả của chính mình : tiến về cuộc hiệp thông với Ba Ngôi Thiên
Chúa trên thiên đàng vĩnh cửu.
Giờ đây chúng ta
cùng sốt sắng hát ca nhập lễ để bắt đầu thánh lễ.
Dẫn
trước các Bài đọc :
Bài đọc 1 : Sách
Công Vụ Tông Đồ tường thuật lời chứng về Đấng Phục Sinh của Tông Đồ Phêrô, và
cũng là của toàn thể cộng đoàn Dân Chúa thuở sơ khai. Điều nầy đã xác quyết :
Tin Mừng Phục Sinh phát xuất từ Lời Chứng, lời chứng của niềm tin. Chúng ta
cùng lắng nghe Lời Chúa.
Bài đọc 2 : Thư gởi
giáo đoàn Côlôsê đã mở ra một con đường mới cho những ai tham dự vào mầu nhiệm
Phục Sinh của Đức Kitô nhờ nhiệm tích Thánh Tẩy : Sống cuộc đời mới trong Đức
Kitô và tìm kiếm những sự thuộc thượng giới. Chúng ta cùng lắng nghe Lời Chúa.
LM. Giuse Trương
Đình Hiền
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét