TÍN ĐIỀU ĐỨC MẸ LÊN TRỜI
(TÌM HIỂU)
Theo hai cha Pohle và Scheeben, mấy thế
kỷ đầu không có dấu tích gì về lòng tin Đức Mẹ Maria lên trời. Nhưng một cái
quách (sarcophagus)
đầu thế kỷ IV, hiện ở nền nhà thờ Santa Engracia thành Saragossa (Tây Ban Nha),
có bức chạm trổ hình Đức Mẹ lên trời. Và chứng tích của Thánh Epiphanô cho biết
niềm tin Mẹ Maria bất tử và thân xác Mẹ vinh quang đã được truyền bá sâu rộng
trong một ít giáo đoàn như Antiokia.
Do xác tín và ngợi khen "Chức phẩm Thiên Mẫu"
và "Đức
Đồng Ttrinh" của Mẹ là hai căn nguyên bước vinh quang của
Người, Thánh Epiphanô mở đường cho lòng tin và sự xác quyết của các Thánh Giáo
phụ, các Đức Giáo hoàng, các Giám mục, các nhà thần học và toàn thể Giáo hội.
A. Các Thánh Giáo phụ
Thánh Gioan Damasceno. |
Các Thánh Giáo phụ trong những thế kỷ
đầu, như các Thánh Môđestô, Basiliô, Giêrônimô, Augustinô, Germanô, Đamascenô,
và Thêôđôrê Studium, đồng thanh tung hô bước vinh quang của Mẹ Maria do chức
phẩm Thiên Mẫu và đức Đồng Trinh của Mẹ .
Riêng Thánh Đamascênô nói: "Cần thiết rằng Con Thiên
Chúa, khi sinh ra, đã gìn giữ vẹn tuyền đức Trinh của Mẹ, thì phải gìn giữ Mẹ
khi chết, khỏi hư hoại. Đấng đã cưu mang Đấng Tạo Hoá cần được ở trong cung
điện của Thiên Chúa. Mẹ Thiên Chúa cần phải có tất cả mọi điều thuộc về Con của
Mẹ và cần được mọi thụ tạo tôn vinh".
B. Các Đức Giáo hoàng
- Đức Adrianô I và Đức Pascalê I có
những đồ thờ trang trí bằng hình ảnh Mẹ lên trời.
- Đức Alexanđrô III nói: "Mẹ Maria thụ thai không
bị xấu hổ, sinh con không bị đau đớn, từ trần không bị hư hoại trong mồ, vì
theo lời Thiên thần, Mẹ đã được đầy ơn".
- Đức Thánh Giáo Hoàng Piô V sửa đổi
lại kinh Phụng vụ với bài đọc lễ Mẹ Lên Trời.
- Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XIV: Về ngày
lễ Đức Mẹ Lên Trời, Giáo hội đọc các bài giảng của thánh Đamascenô và thánh
Bênađô, thấy rõ ràng Rất Thánh Trinh Nữ lên trời cả hồn và xác. Đó là một dấu
chỉ và một bằng chứng niềm tin của Giáo hội.
- Đức Giáo Hoàng Piô XII nối tiếp các
Đức Giáo Hoàng tiền nhiệm về niềm tin đó. Trong Thông điệp "Corporis
Mystici" ngày 29-6-1943, Ngài viết: "Chúng ta hãy nài xin Mẹ rất thánh của mọi
phần tử của Chúa Kitô mà Ta đã tín thác hiến dâng loài người cho Trái Tim Mẹ.
Ngày nay ở trên trời, thân xác và linh hồn Mẹ toả sáng trong vinh quang, hiển
trị cùng với Con của Mẹ".
C. Các Đức Giám mục và toàn thể Giáo Hội
Ngày 23-2-1870, 200 Giám mục của Công
đồng Vatican
I làm đơn thỉnh nguyện Đức Thánh Cha định tín Đức
Mẹ Hồn Xác Lên Trời.
Năm 1920, 260 Giám mục từ nhiều nước,
cũng hợp ý tâu xin, đầu tiên là các Giám mục nước Ý, nước Pháp, trong khi các
Hội Đồng Giám Mục nước Đức, Áo, Anh, và Thụy Sĩ còn im lặng.
Năm 1934, sau năm năm chiến dịch "Forge Italiane"
ráo riết vận động, 600 Tổng Giám mục và Giám mục đã chấp thuận cuộc trưng cầu
dân ý khắp thế giới, tâu xin Toà thánh định tín.
Tại Pháp và Ý năm 1929, một hội cầu
nguyện được thành lập để xin Chúa cho việc định tín được thành tựu.
Đại Hội Thánh Mẫu tại Nantes năm 1924 cũng bày tỏ nguyện vọng đó.
D. Các nhà thần học
Nối tiếp các Thánh Giáo phụ và Thẩm
quyền của Giáo hội, các nhà thần học qua các thế kỷ, cũng tích cực đồng tâm
nhất trí về tín lý Mẹ Maria Hồn Xác Lên Trời:
Thế kỷ XII và XIII có các Thánh
Albertô, Bônaventura, Tôma, Fullertô và các nhà thần học Hugh St. Victor,
Sicard Cremona, Durand Mende.
Thế kỷ XV có Thánh Antôniô và nhà thần
học Gabriel Biel. Thế kỷ XVI có các Thánh Canisiô, Bellarminô, các nhà thần học
Suarez, Soto, Đức Hồng y De Berulle và cả trường phái Pháp.
Thế kỷ XVII có các nhà thần học
Billuart, Theophile Raynaud.
Thế kỷ XVIII có Thánh Anphong, Đức Hồng
y Lambertini (sau này là Đức Giáo hoàng Beneđictô XIV), các nhà thần học
Sedlmayr, Trombelli.
Thế kỷ XIX và XX có các nhà thần học
Scheeben, Lannerz, Janssens, Lagrange, Jugie, Roschini, Balic, Bittremieux và
Đức Hồng y Lépicier.
Theo cha Deneffe, từ cha Scheeben, có
ít là 18 nhà thần học xác quyết rằng tín lý Mẹ hồn xác lên trời có thể định
tín.
Nhà thần học Sertillanges viết một câu
rất dí dỏm về sự phục sinh của Mẹ: "Chúng tôi tin rằng đường lối mọi xác phàm phải
ngoắt quay đi khi nói về Đức Trinh Nữ. Anh hùng ca của sâu bọ phải im bặt để
chúng ta ca lên trên ngôi mộ này Hoan khúc Magnificat thay vì Ai khúc De
profundis".
Như vậy, toàn thể Giáo Hội, cùng với
các Thánh Giáo phụ, các Đức Giáo Hoàng và các nhà thần học, đều cùng một niềm
tin Mẹ Maria lên trời cả hồn và xác. Do đó, cùng với nhà thần học Bainvel, Dân
Chúa tin tưởng tín lý Mẹ Hồn Xác Lên Trời mau chóng được định tín.
E. Chuẩn bị định tín
Ngày 1-5-1946, với Thông điệp "Deiparae Virginis"
gửi các Giám mục khắp Giáo Hội, Đức Giáo Hoàng Piô XII cho biết từ năm 1840 đến
năm 1940, những đơn thỉnh nguyện tâu xin Toà Thánh định tín Mẹ Maria Hồn Xác
Lên Trời, đã đóng thành hai cuốn sách. Những đơn thỉnh nguyện này do các Đức
Hồng Y, các Thượng Phụ Giáo Chủ, các Giám Mục, đặc biệt 200 Nghị Phụ Công đồng
Vatican I, các linh mục, tu sĩ nam nữ, các trường Đại học, các đoàn thể và đông
đảo giáo dân.
Đức Thánh Cha xin các Đức Giám Mục cho
ngài biết lòng sùng kính Đức Mẹ lên trời của hàng giáo sĩ, giáo dân của giáo
phận các ngài và xin các ngài theo sự khôn ngoan, xét đoán thế nào về việc
tuyên tín.
Ngày 30-10-1950, Đức Thánh Cha gửi tông
thư cho Cơ Mật Viện, loan báo vào ngày mồng 1 tháng 11 năm 1950, một biến cố sẽ
là niềm vui lớn lao cho toàn thế giới Công giáo. Đó là nhờ ơn soi động và sự
trợ lực của Thiên Chúa, ngài sẽ tuyên tín Đức
Mẹ Hồn Xác Lên Trời.
Một tia sáng mới sẽ bừng sáng trên vầng
trán của Mẹ mà từ xa xưa, qua các thời đại, Giáo Hội cùng với các Giáo phụ,
tiến sĩ và các nhà thần học vẫn tin tưởng mộ mến và sùng kính Mẹ lên trời cả
hồn xác.
Đức Thánh Cha cũng hỏi ý kiến Cơ Mật
Viện về việc ngài sẽ long trọng tuyên tín Mẹ Hồn Xác Lên Trời như một chân lý
đã được Thiên Chúa mặc khải.
Sau khi đã biết ý kiến tích cực đồng
thuận, Đức Thánh Cha tỏ lòng hoan hỉ được các Hồng Y, Giám Mục đồng tâm nhất
trí với ngài để chứng minh điều Giáo Hội vẫn tin tưởng, mộ mến và giảng dạy.
G. Ban hành Thông điệp “Munificentissimus Deus”
Ngày mồng 1 tháng 11 năm 1950, Đức Giáo
Hoàng Piô XII ban hành Thông điệp "Munificentissimus Deus", long
trọng định tín Mẹ Maria linh hồn và xác lên trời là một tín điều buộc mọi người
phải tin.
ĐGH.Pi-ô XII |
Đại lược thông điệp bất hủ này là:
Sau khi chúc tụng lòng từ bi nhân hậu của Thiên Chúa đã yêu
thương quan phòng làm êm dịu những khổ đau, đem lại niềm an vui cho các dân
tộc, Đức Thánh Cha nêu cao sự kiện ơn Chúa thương, dù giữa thời buổi nhiều
người sai lạc chân lý và nhân đức, vẫn có nhiều cách biểu lộ đức tin, lòng sùng
mến Mẹ Maria và những con cái Mẹ vẫn được khuyến khích chiêm niệm những đặc ân
của Mẹ. Thật vậy, từ muôn đời, Thiên Chúa đã đặc biệt yêu thương Mẹ và rồi ban
cho Mẹ dạt dào những đặc ân mà Giáo hội nhận biết và khám phá ra. Nhưng thời
đại của chúng ta đã được dành riêng để chiêm ngưỡng đặc ân Mẹ hồn xác lên trời.
Sau
đó, Đức Thánh Cha lược qua tiến trình tín lý này qua đức tin của Giáo Hội, qua
Phụng vụ, các Giáo phụ, các nhà thần học hằng tin tưởng Mẹ thụ thai, hạ sinh và
nuôi dưỡng Chúa Kitô, thì sau cuộc đời này, Mẹ cũng được kết hợp với Chúa cả
hồn và xác. Và Mẹ đã cùng với Chúa Kitô chiến thắng địch thù hoả ngục, thì Mẹ
cũng được cùng với Chúa, khải hoàn vinh quang.
Đức Thánh Cha cũng kể qua cuộc chuẩn bị
của ngài. Và ngài hy vọng rằng việc ngài định tín sẽ đem lại lợi ích lớn lao
cho thế giới quay về với Thiên Chúa Ba Ngôi, cho giáo dân thêm lòng sùng mến Mẹ
hơn, hiểu biết giá trị đời sống con người và mục đích cao siêu của linh hồn và
xác. Sau hết, đức tin vào Mẹ hồn xác lên trời sẽ làm thêm vững mạnh đức tin của
chúng ta vào vinh phúc mai sau.
H. Định Tín
Tín điều Mẹ Maria đầu thai vô nhiễm do
Đức Piô IX tuyên tín năm 1854, đã là một viên bích ngọc rực sáng trên triều
thiên của Mẹ, và là một luồng sáng rọi chiếu vào tín lý Mẹ lên trời cả hồn xác
đã loé sáng lên qua bao thế kỷ, để ngày nay, bừng sáng lên thành tín điều, thêm
một viên hoàng ngọc trên triều thiên vinh quang của Mẹ.
Do đó, Lễ Các Thánh ngày mồng 1 tháng
11 năm 1950, tại Quảng Trường Thánh Phêrô, Rôma, trước 40 Hồng y, 500 Tổng Giám
mục và Giám mục, hàng trăm đại diện chính quyền các quốc gia, hàng ngàn linh
mục tu sĩ nam nữ và hơn 700,000 dân chúng, dưới bầu trời tươi sáng, Đức Thánh
Cha Piô XII sốt sắng cất tiếng trong máy vi âm, ngân vang khắp Quảng Trường
Thánh Phêrô, vọng vang vào Đền Thờ chật ních hơn 80,000 dân chúng, vang xa khắp
hoàn cầu, vang lên tới cung trời cao thẳm, những lời trịnh trọng tuyên tín:
"Do uy quyền của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, của hai Thánh Tông đồ
Phêrô và Phaolô, và với thẩm quyền của Ta, Ta phán quyết, tuyên ngôn, và định
tín là tín điều đã được mạc khải rằng: Đức Maria, Mẹ Vô Nhiễm của Thiên Chúa
trọn đời đồng trinh, sau cuộc sống trần gian này, đã được phúc vinh quang Thiên
đàng cả hồn và xác. Nếu ai cả dám tự tình chối bỏ hay nghi ngờ điều Ta đã định
tín, thì họ phải biết rằng họ hoàn toàn phản bội đức tin Công giáo của Thiên
Chúa".
Đức Thánh Cha vừa dứt lời, thánh ca Te Deum do tất cả mọi người trong Quảng Trường
Thánh Phêrô ca lên hùng tráng hoà nhịp với những tiếng chuông trầm hùng của Đền
Thánh Phêrô và của 400 đền thờ khắp thành Rôma, như cùng với toàn thể thần
thánh trên trời, hân hoan reo mừng chúc tụng ngợi khen Mẹ vinh quang của Thiên
Chúa, của Giáo Hội và của toàn thể loài người.
II. LỊCH SỬ PHỤNG VỤ
Đầu tiên, Giáo Hhội Đông Phương thành
lập lễ tôn vinh Mẹ Thiên Chúa tại Giêrusalem sau Công đồng Êphêsô năm 431, và
gọi là "Ngày
của Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa".
Năm 380, giáo đoàn Antiôkia, và đầu thế
kỷ VI, Giáo hội Đông Phương gọi là "Lễ Mẹ ly trần".
Năm 600, hoàng đế Maurice ra sắc lệnh
mừng lễ này khắp nước Byzantine.
Khi quân Ba tư xâm chiếm Trung đông,
các đan sĩ chạy sang Rôma năm 650, đem theo lễ này sang và đổi là "Lễ Mẹ Lên Trời"
và mừng vào ngày 15 tháng 8.
Rồi từ Rôma, lễ này được lan đến Milan và Tây Ban Nha.
Đức Thánh Cha Sergiô I tổ chức một cuộc
rước long trọng sùng kính Mẹ lên trời.
Thế kỷ VIII, lễ này lan sang Anh và Đức
như Hội Đồng Giám Mục Áo tại Salzburg
xác nhận, và sang Pháp do Hội Đồng Giám Mục Pháp tại Mayenne.
Dần dần, lễ này được lan tới tất cả các
nước khắp thế giới.
Đức Giáo Hoàng Lêô IV qui định lễ Mẹ
Lên Trời có tuần tám ngày, và Đức Giáo Hoàng Nicolas I cho biết từ lâu, lễ Mẹ
Lên Trời có lễ Vọng ngày áp.
Thế kỷ thứ XIII, lễ Mẹ Lên Trời còn có
ngày chay trước lễ và là lễ long trọng nhất các lễ Đức Mẹ.
Thế kỷ XVI, theo nhà thần học Suarez,
lễ này đặc biệt hơn mọi lễ Đức Mẹ, vì bày tỏ cho chúng ta thấy vinh quang, phần
thưởng và sự khải hoàn của Rất Thánh Trinh Nữ.
Thời Trung Cổ, lễ Mẹ Lên Trời là ngày
làm phép mùa màng và các hoa trái đầu mùa.
Năm 1950, lễ Mẹ Lên Trời có tầm quan
trọng trong khắp Giáo hội do Đức Giáo Hoàng Piô XII định tín "Mẹ Maria lên trời cả hồn
và xác" và qui định thành Lễ Trọng đặc biệt trong khắp Giáo
hội với luật buộc mọi người tham dự Thánh lễ.
Năm 1970, Phụng vụ qui định lễ Mẹ lên
trời là một lễ Đức Mẹ duy nhất có lễ Vọng vào chiều ngày 14, trước chính ngày
lễ 15 tháng 8.
III. Ý NGHĨA PHỤNG VỤ
1. Mẹ Maria hồn xác lên trời là biến cố
sau cùng trong mầu nhiệm đời sống Đồng công Cứu chuộc của Mẹ đặc biệt liên đới
với mầu nhiệm Nhập Thể Cứu thế của Chúa Giêsu, Con Mẹ.
2. Vì Mẹ đã chịu thai và hạ sinh Chúa
Giêsu, thì sau khi về trời vinh quang, Chúa Giêsu cũng đưa Mẹ vào phúc vinh
quang cùng với Người.
3. Mẹ đã cho thân xác Chúa sự sống nhân
loại, thì đáp lại, Chúa cũng cho thân xác Mẹ sự sống trường sinh vinh quang.
4. Do đặc ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, thân
xác trinh trong của Mẹ được thoát án lệ của tội Nguyên Tổ, mà được sống lại và
lên trời cùng với linh hồn trong sáng của Mẹ.
5. Biến cố Mẹ lên trời hồn xác hoàn
thành sự thánh thiện và huân nghiệp của Mẹ, là niềm ủi an và hy vọng tràn trề
của chúng ta, là khởi đầu và là hình ảnh Hội Thánh sẽ được thành toàn trên Nước
Trời.
6. Hồn Xác Mẹ lên trời vinh quang, được
Chúa Ba Ngôi tôn phong làm Nữ Vương trời đất và làm Đấng Trung Gian ban phát
mọi ơn lành cho chúng ta.
7. Đặc ân Mẹ Lên Trời vinh quang chung
qui mọi đặc ân của Mẹ và là cùng đích trót cuộc sống, sứ mạng và huân công của
Mẹ. Lễ Mẹ Lên Trời vinh quang chung kết mọi lễ tôn vinh Mẹ, nên là một lễ trọng
thể và là lễ luật buộc.
Đặc ân Mẹ lên trời gồm nhiều điều kỳ
diệu:
- Mẹ chết êm ái, không chút đớn đau,
- Mẹ phục sinh, không bị hư thối,
- Mẹ lên trời hiển vinh.
IV. Ý NGHĨA LỜI CHÚA TRONG THÁNH LỄ
Bài đọc I: Khải huyền 11:19; 12:1-6, 10
Tác giả sách Khải huyền mô tả cuộc
tranh hùng giữa thiện và ác, giữa dòng dõi con Rồng hoả ngục và dòng dõi người
nữ là Mẹ Maria.
Mẹ được hình dung là một mỹ nữ mặc áo
mặt trời như kiểu Thiên Chúa thường cho người phụ nữ ăn mặc (xem Kn 3:21; Mt
6:30) nghĩa là Thiên Chúa cho Mẹ mặc áo vinh quang tức là ánh sáng rực rỡ nhất
là mặt trời.
Mẹ chân đạp mặt trăng. Mặt trăng khi
tròn khi khuyết, tượng trưng sự đổi thay mà Mẹ không bị biến đổi theo thời
gian, theo tứ thời bát tiết vì Mẹ làm chủ như đạp trên tất cả.
Đầu Mẹ đội một triều thiên mười hai
ngôi sao. Các ngôi sao ở trên trời cao (xem G 22:12) tức là Mẹ làm Nữ Vương số
đông dân chúng đầy đủ như mười hai chi tộc Israel . Triều thiên tượng trưng sự
vinh thắng của Mẹ.
Tất cả điều lạ, là hình ảnh Khám giao
ước mà Thiên Chúa dùng để ở cùng dân Người, và Người ở trong đó như ở trong Đức
Trinh Nữ Maria.
Mỹ nữ đang mang thai và đã sinh một con
trai. Con trai đây là Đức Kitô, là Đấng Thiên Sai mà Thánh vương Đavid đã tiên
báo trong Thánh vịnh 2 và 110.
Con Rồng lớn màu đỏ là sức mạnh của
thần dữ, không thể tiêu diệt Con Trai đó. Giáo Hội đã trải qua biết bao thời kỳ
đẫm máu, nhưng quỉ hỏa ngục cũng không phá nổi (x. Mt 16:18).
Thiên Chúa sắp sẵn cho mỹ nữ một nơi
trong sa mạc, nghĩa là Chúa đưa Giáo Hội vào nơi gian nan thử thách (x. Đnl 8:2).
Giáo Hội gặp nhiều thử thách, nhưng Giáo Hội vẫn đứng vững.
Con trẻ được cất bổng lên ngai Thiên
Chúa, nghĩa là Chúa Kitô sẽ được phục sinh.
Sau hết, là bài ca chiến thắng: ơn Cứu
độ, quyền năng và vương tước của Thiên Chúa đã toàn thắng và mọi uy quyền đều
thuộc về Chúa Kitô.
Bài đọc II: 1 Côrintô 15:20-26
Cuộc chiến thắng thần dữ trong bài đọc
này, trở thành một chiến thắng thần chết.
Sự sống lại của Chúa Kitô là mầm mống
sự sống lại của chúng ta và là chân lý căn bản. Thiếu chân lý này, đức tin của
chúng ta sẽ trở nên hão huyền (16-19).
Chúa Kitô là hoa quả đầu mùa của mọi
người đều phải chết. Hoa trái đầu mùa hiến dâng Thiên Chúa tượng trưng sự hiến
thánh mùa màng cho Người (x. Đnl 26:1-11). Hoa trái đầu mùa còn là dấu hiệu bảo
đảm mùa màng đầy đủ, tức là sự phục sinh của chúng ta trong vinh quang.
Sức mạnh thần dữ trong thế giới sẽ bị
bại hoại và địch thù cuối cùng bị hủy diệt là thần chết.
Cuộc chiến thắng thần chết, chính là sự
chiến thắng của Chúa Kitô phục sinh mà chúng ta sẽ được sống lại để cùng với Mẹ
chia sẻ sự phục sinh của Người.
Phúc âm: Luca 1:39-56
Thánh truyện Mẹ Maria thăm viếng bà Elizabeth có nhiều điểm
rất ý nghĩa cho lễ Đức Mẹ Lên Trời.
Bà Elizabeth ca ngợi Mẹ Maria là diễm
phúc hơn hết mọi phụ nữ, là vì bà nhận biết Mẹ là kẻ đã tin mọi điều Chúa
truyền phán cho Mẹ sẽ thành hiện.
Lời ca ngợi của bà Elizabeth cũng giống như lời ca khen của một
phụ nữ: "Phúc
cho lòng dạ cưu mang Ngài và vú Ngài đã bú" (Lc 11:27-28)
mà Giáo Hội trích đọc trong Lễ Vọng Mẹ Lên Trời.
Đáp lại lời ngợi khen, chúc phúc của bà
Elizabeth, Mẹ Maria tuyên tụng Chúa Toàn Năng đã làm cho Mẹ những điều cao cả,
là vì Chúa đoái nhìn đến phận hèn của nữ tỳ của Người. Do đó, Mẹ nhận biết từ
đây mọi thế hệ sẽ khen Mẹ có phúc.
Những điều cao cả nhất Chúa đã làm cho
Mẹ, là một điều chứng tỏ sự quan phòng của Người:
- Hiền ái đối với những kẻ kính sợ
Người,
- Cho no phỉ những người nghèo đói,
- Làm tang tóc bè lũ trí lòng kiêu
căng,
- Trung thành lời hứa với các tổ phụ.
Trong
dịp thăm viếng bà Elizabeth ,
Đấng toàn năng đã làm nhiều điều trọng đại cho Mẹ.
L.m. Phêrô, CMC
(dongcong.net)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét