22/02/2015
Chúa Nhật I Mùa
Chay Năm B
(phần II)
Phụng vụ Lời Chúa:
Chúa Nhật I Mùa Chay năm B
CHÚA NHẬT I MÙA CHAY NĂM B
St 9,8-15; 1Pr 3,18-22; Mc 1,12-15
St 9,8-15; 1Pr 3,18-22; Mc 1,12-15
Chủ đề:
SÁM HỐI VÀ TIN VÀO TIN MỪNG
ĐỂ ĐƯỢC CỨU
SÁM HỐI VÀ TIN VÀO TIN MỪNG
ĐỂ ĐƯỢC CỨU
“Hãy sám
hối và tin vào Tin Mừng.”
(Mc 1,15)
(Mc 1,15)
Mùa Chay
là thời gian thuận tiện để các Kitô hữu chú tâm kiểm điểm đời sống và sám hối,
thể hiện qua việc cầu nguyện, ăn chay, và bố thí. Đó là ba tập tục đạo đức
truyền thống tạo nên thế “chân kiềng” vững chắc giúp cho người tín hữu sống các
chiều kích của đời sống Kitô giáo trong sinh hoạt thường nhật, nhưng đặc biệt
được nhấn mạnh trong Mùa Chay Thánh này.
I. CÁC BÀI ĐỌC
1. Bài đọc I (St
9,8-15)
Bài
đọc I hôm nay nằm ở phần kết thúc của trình thuật về Hồng Thủy trong St
6,9‒9,17. Trình thuật này làm nổi bật các chiều kích về nguồn gốc và hậu quả
của tội, sự thanh luyện và cứu thoát của Thiên Chúa đối với những ai sống công
chính và tuân giữ lời Người, nhưng đặc biệt nhấn mạnh hai khía cạnh sau:
- Hồng Thủy thay đổi hoàn toàn công trình tạo dựng của Thiên
Chúa. Đó là một cuộc “phá
bỏ tạo dựng” hay “kháng
tạo”.
- Từ Hồng Thủy nảy sinh một thế giới mới, một “tân-tạo dựng”.
Trình thuật này đã quy chiếu về trình thuật tạo dựng trong St 1,
theo đó thế giới được tạo dựng từ hỗn mang trống rỗng (St 1,2). Ngược lại, Hồng
Thủy là một cuộc quay trở lại với tình trạng hỗn mang của nước lúc ban đầu. Tuy
nhiên, khi Hồng Thủy kết thúc lại mở ra khởi
đầu của một cuộc tạo
dựng mới: sau Hồng Thủy, Thiên Chúa tái lập trật tự vũ hoàn vào đúng quỹ đạo
của chương trình tạo dựng ban đầu.
Bài đọc hôm nay loan báo một khởi đầu mới sau Hồng Thủy, một kỷ
nguyên mới cho nhân loại qua giao ước của Thiên Chúa với ông Nôê và các con của
ông, với lời chúc lành đã được nêu ở đoạn trước bằng công thức: “Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều”,
“cho đầy mặt đất”,
và “chúng được trao vào tay
các ngươi” (St 9,1-7; x. 1,28). Điều này bảo đảm rằng
Thiên Chúa sẽ che chở mọi xác phàm và sinh vật còn sống sót trên đất (St 9,11)
và ban cho nhân loại mới có đủ năng lực để sinh sôi nảy nở và phát triển và
giao cho con người quyền quản trị muôn loài thụ tạo khác, tương tự như trong
cuộc tạo dựng lần thứ nhất.
Giao ước trong St 9,8-15 bảo đảm cho sự vững bền của thế giới
trong tương lai. Thiên Chúa hứa “Ta
lập giao ước của Ta với các ngươi: mọi xác phàm sẽ không còn bị nước Hồng Thủy
huỷ diệt, và cũng sẽ không còn có Hồng Thủy để tàn phá mặt đất nữa”
(St 9,11). Giao ước này vô điều kiện, và
được Thiên Chúa thiết lập với ông Nôê cùng con cái ông và mở ra với toàn trái
đất. Nói đúng hơn, đó là giao ước củaThiên
Chúa với nhân
loại.
Trên
phương diện thần học, Hồng Thủy cho thấy một mặt, Thiên Chúa tỏ lòng nhân từ và
muốn cứu thoát những ai sống công chính và tuân theo lệnh Người; mặt khác hành
động của ông Nôê đáp trả cách cụ thể ý muốn của Thiên Chúa cũng có vai trò
quyết định. Bản văn cho biết Thiên Chúa truyền lệnh và ông Nôê thi hành tất cả.
Điều này làm cho ông Nôê trở thành một mẫu gương nổi bật về sự tin tưởng và
tuân phục Thiên Chúa. Nhờ đó, ông được cứu, và qua ông, nhân loại cũng được
cứu. Sự tuân phục của ông dẫn đến cuộc tái tạo, thay thế cho sự đổ vỡ do bất
tuân của con người trước đây. Sự bất tuân của Ađam đã dẫn tới sự hủy diệt hoàn
toàn. Ngược lại, nhờ sự tuân phục của ông Nôê và lời chúc lành với giao ước của
Thiên Chúa, vũ trụ được tái tạo và một nhân loại mới được sinh ra.
Nếu
Ađam đã là ông tổ của nhân loại cũ, nay ông Nôê trở thành ông tổ của nhân loại
mới. Khi trình thuật như thế, tác giả mặc nhiên mời gọi nhân loại mới sống được
nghĩa với Thiên Chúa bằng cách sống công chính và vâng theo lệnh truyền của
Thiên Chúa, giống như ông Nôê.
2. Bài đọc II (1Pr 3,18-22)
Trong
Bài đọc II, thánh Phêrô nhắc nhở chúng ta hai điều cơ bản:
-
Chúng ta được cứu thoát nhờ Phép Rửa cũng giống như ông Nôê đã được cứu thoát
qua Hồng Thủy. Nếu nhờ Hồng Thủy, nhân loại bước vào một cuộc sáng tạo mới thì
qua Phép Rửa, người tín hữu được ban cho một lương tâm ngay thẳng khi được tẩy
rửa mọi tội lỗi để bước vào đời sống mới, nhờ Đức Giêsu Kitô, Đấng đã phục sinh
về trời và được tôn vinh ngự bên hữu Thiên Chúa Cha.
-
Trong sứ vụ của Đức Giêsu Kitô, Phép Rửa cũng ám chỉ đến cuộc khổ nạn và chịu
chết của Người (x. Mc 10,38-39). Tuy nhiên, qua Phép Rửa này, Đức Giêsu được
sống lại và tôn vinh. Là người tín hữu, một khi đã chịu Phép Rửa, cách nào đó
chúng ta đã muốn cam kết trở nên đồng hình đồng dạng với Đức Giêsu Kitô, tức là
từ bỏ bản thân mình để phục vụ Chúa và người khác cách vô vị lợi như Đức Giêsu
đã làm. Nếu được như thế, Phép Rửa sẽ tẩy rửa chúng ta để làm cho chúng ta trở
nên thụ tạo mới, được công chính hóa và làm một với Đức Giêsu Kitô. Nhờ đó,
chúng ta sẽ được sống lại và tôn vinh giữa các thiên thần, các quyền thần và
các đạo binh trên Thiên Quốc cùng với Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta.
3. Bài Tin Mừng (Mc 1,12-15)
Trong
biến cố chịu Phép Rửa ở Mc 1,9-11, Đức Giêsu đã lãnh nhận Thần Khí từ trời và
được xác nhận tư cách Con Thiên Chúa. Chính Thần Khí đó đã “đẩy” Người vào
hoang địa. Tại đó, Đức Giêsu đã chiến thắng cám dỗ để rồi bắt đầu đi công bố
Tin Mừng Nước Thiên Chúa như được trình thuật trong bài Tin Mừng Mc 1,12-15 hôm
nay. Xét theo bối cảnh và nội dung, đoạn văn này được chia làm hai phần:
1/ Đức Giêsu chịu cám dỗ trong sa mạc (1,12-13)
Trong
khi Lc và Mt lại trình thuật chi tiết về việc Đức Giêsu vào hoang địa chịu cám
dỗ để làm nổi bật Đức Giêsu là hình ảnh đối trưng của ông Môsê và dân Israel
trong cuộc xuất hành, thì Tin Mừng Mc trình thuật rất ngắn sự kiện này và làm
nổi bật các điểm sau:
- Đức
Giêsu là hình ảnh đối trưng của Ađam. Ngày xưa Ađam đã không chiến thắng được
cám dỗ, hậu quả là đánh mất sự hài hòa giữa con người với nhau, gây ra sự đối
địch với các loài thụ tạo, phải lao nhọc trong cuộc sống và nhất là đánh mất
mối tương quan thân tình với Thiên Chúa. Ngày nay Đức Giêsu đã chiến thắng cám
dỗ, phục hồi tình trạng hài hòa giữa con người với nhau, và với muôn loài kể cả
các loài dã thú, đồng thời sống trong sự chở che của Thiên Chúa khi có các
thiên sứ đến phục vụ Người. Tất cả các điều đó cho thấy Đức Giêsu là Ađam mới,
Đấng biết vâng phục Chúa Cha và làm đẹp lòng Cha mọi đàng.
- Sa
mạc một nơi chốn mang tính biểu tượng đã được đề cập ngay trong những câu đầu
tiên của Tin Mừng (Mc 1,2-3). Khi nói đến sa mạc, cùng với con số 40 ngày, độc
giả liên tưởng ngay đến những kinh nghiệm của Môsê và các ngôn sứ hoặc của
chính dân Israel liên quan đến việc chịu thử thách và thanh luyện hay kết hợp
với Thiên Chúa trong sa mạc. Đó là nơi dân Israel được thử thách và thanh luyện
nhưng cũng là nơi để tỏ lòng trung thành với Thiên Chúa.
Như
thế, bài Tin Mừng theo thánh Máccô hôm nay vừa đề cao sự tuân phục thánh ý
Thiên Chúa, nhưng đặc biệt làm nổi bật hình ảnh mang tính Kitô học: Đức Giêsu
là Đấng làm trọn lời loan báo của Ngôn sứ Isaia về Đấng sẽ đến cứu độ nhân loại
vào thời cánh chung. Đấng ấy sẽ khởi đầu sứ vụ công khai của mình dưới tác động
của Thần Khí (Mc 1,12) bắt đầu từ sa mạc (Mc 1,12-13a), tại đó Người phải đối
đầu với thế lực cản trở là Satan (Mc 1,13a), nhưng cũng là nơi Người sống hài
hòa giữa các loài dã thú và có các thiên sứ phục vụ Người (Mc 1,13b). Đó là
khung cảnh Địa Đàng. Đó là dấu chỉ của một thời kỳ mới: thời cứu độ của Triều
đại Thiên Chúa.
2/ Đức Giêsu khai mạc sứ vụ rao giảng (1,14-15)
Mc 1,14-15 được xem là lời công bố sứ điệp tóm lược và cũng là tuyên
ngôn khai mạc sứ vụ
công khai của của Đức Giêsu. Sứ điệp tóm lược này bao gồm hai tuyên bố và hai
mệnh lệnh song song với nhau.
Trong hai lời tuyên bố, vế thứ nhất “thời kỳ đã mãn” song song với vế thứ hai “Triều Ðại Thiên Chúa đã đến gần”.
Nói cách khác, “thời kỳ đã
mãn” đồng nghĩa với “Triều
Ðại Thiên Chúa đã đến gần”. Khi công bố “thời kỳ đã mãn” (καιρός),
Đức Giêsu khẳng định đây là “thời
điểm đã được ấn định” và “mang
tính quyết định” để “thực
hiện” chương trình cứu độ của Thiên Chúa mà các ngôn sứ, nhất là
Ngôn sứ Isaia, đã loan báo. Đây là thời của “Triều
Ðại Thiên Chúa”.
Như thế, Triều đại Thiên Chúa vừa mang chiều kích hiện tại, vừa
có chiều kích tương lai. Triều đại Thiên Chúa đã “đi vào trong lịch sử” với “thời điểm
quyết định” hiện tại, khi Đức Giêsu thi hành sứ vụ công khai, nhưng
chưa hoàn thành, chưa kết thúc. Triều đại này sẽ hoàn thành cách viên mãn trong
ngày quang lâm của Con Người.
Cũng trong sứ điệp tóm lược ở Mc 1,15, có hai mệnh lệnh song
song với nhau: “hãy sám hối”
và “hãy tin vào Tin Mừng”.
Mệnh lệnh “hãy sám hối”
khiến người ta “suy nghĩ
lại”; “thay đổi
nếp nghĩ”, “hối
hận”, “hoán cải”
hay “quay về”
với Thiên Chúa để được ơn tha thứ. Mệnh lệnh “hãy tin vào Tin Mừng” thúc đẩy người ta phải
có hành động tín thác và có một cam kết mang tính cá vị, định hướng cuộc sống
của người đó hướng về tương lai, đặt cuộc sống của mình vào trong chương trình
cứu độ của Thiên Chúa.
Hai mệnh lệnh trên không thể tách rời nhau, và được hiểu “Hãy sám hối nghĩa làhãy tin vào Tin Mừng”. Như thế, người “sám hối” chính là người “tin vào Tin Mừng”. Nói
cách khác “sám hối”
và “tin vào Tin Mừng”
là hai mặt của một hành vi duy nhất.
II. GỢI Ý MỤC VỤ
1. “Ta sẽ
nhớ lại giao ước đã ký kết giữa Ta với các ngươi và mọi sinh vật, và không khi
nào nước lụt tiêu diệt mọi loài như thế nữa”. Chúng ta có biết rằng Thiên
Chúa hướng chúng ta đến sự sống chứ không phải sự hủy diệt; sự sống ấy được ban
tặng cho chúng ta cách trọn vẹn nơi Đức Giêsu Kitô và chúng ta được đón nhận sự
sống đó khi chịu Phép Rửa hay không? Chúng ta có ý thức rằng một trong những
chủ đích chính của Mùa Chay Thánh là thúc đẩy người ta thanh tẩy mình khỏi mọi
tội lỗi, thanh luyện bản thân khỏi mọi ích kỷ qua sự từ bỏ mình và tuân giữ
mệnh lệnh Chúa truyền ban, để trở nên thụ tạo mới và được chúc lành để không
còn bị “tiêu diệt” nữa?
2. “Hiện
giờ Phép Rửa cũng cứu thoát anh em giống như thể thức ấy”. Nhờ Phép Rửa, chúng ta được
cứu thoát giống như ông Nôê đã được cứu thoát qua Hồng Thủy. Chúng ta có nhận
ra rằng nếu nhờ Hồng Thủy, nhân loại bước vào một cuộc sáng tạo mới thì qua
Phép Rửa, người tín hữu trở nên một thụ tạo mới khi được tẩy rửa mọi tội lỗi để
bước vào đời sống mới trong Đức Giêsu Kitô hay không?
3. “Hãy sám
hối và tin vào Tin Mừng”. Nước Thiên Chúa đã khai mở, và
có được tham dự vào Nước ấy hay không là tùy thuộc thái độ đáp trả của mỗi
người chúng ta qua việc sám hối. Chúng ta có ý thức rằng hành vi sám hối cụ thể
nhất đó là canh tân đời sống, quay trở về với Thiên Chúa, nghĩa là tin vào
Thiên Chúa, tin vào Đức Giêsu là Cứu Chúa của chúng ta và thể hiện niềm tin đó
qua một lối sống dựa theo những đòi hỏi của Tin Mừng trong cuộc sống hằng ngày?
III. LỜI NGUYỆN CHUNG
Chủ tế: Anh chị em thân mến!
Qua Bí tích Rửa tội, chúng ta được trở nên Dân Mới của Thiên Chúa cùng với lời
mời gọi hoán cải: “sám hối và tin vào Tin Mừng.” Trong niềm tin tưởng vào Đức
Kitô, Đấng đã chiến thắng ma quỉ và sự chết, chúng ta cùng tha thiết cầu xin:
1. Chúa
Giêsu đã ở trong hoang địa 40 ngày và chịu nhiều cám dỗ. Chúng ta cùng cầu xin
cho hàng Giáo Phẩm và các vị chủ chăn luôn sống kết hiệp mật thiết với Chúa
Kitô để được gia tăng sức mạnh, hầu vượt qua những khó khăn thử thách trong khi
thi hành sứ vụ.
2. “Thời
giờ đã mãn, và Nước Chúa đã gần đến.” Chúng ta cùng cầu xin cho mọi Kitô hữu
biết tích cực sống tinh thần Mùa Chay qua đời sống cầu nguyện, hãm mình, và làm
việc bác ái, hầu loan báo Tin Mừng Nước Chúa cho con người thời đại hôm nay.
3. Thánh
Phaolô khẳng định: “Hiện giờ, phép thánh tẩy cũng cứu thoát anh em.” Chúng ta
cùng cầu xin cho tất cả anh chị em dự tòng sẽ lãnh nhận Bí tích Thánh tẩy trong
Đêm Vọng Phục Sinh, được thêm niềm xác tín và hân hoan chuẩn bị cho ngày trọng
đại ấy.
4. “Anh
em hãy ăn năn sám hối và tin vào Tin Mừng.” Chúng ta cùng cầu xin cho mọi người
trong cộng đoàn chúng ta luôn tỉnh thức trước cơn cám dỗ theo lối sống dửng
dưng của thời đại và không ngừng canh tân đời sống với tinh thần yêu thương
phục vụ của Tin Mừng.
Chủ tế: Lạy Chúa, Con Một Chúa đã nêu
gương và mời gọi chúng con tiến bước trên con đường hoàn thiện. Xin thương nhận
lời chúng con cầu khẩn, cùng giúp chúng con biết tỉnh thức và cầu nguyện luôn,
để có thể chiến thắng bản thân, vượt qua mọi cám dỗ, hầu giữ trọn lời cam kết
của Bí tích Rửa tội. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
CHỦ ĐỀ :
CHỈ VÌ THƯƠNG NÊN THIÊN CHÚA
ĐƠN PHƯƠNG BAN ƠN CHO LOÀI NGƯỜI
ĐƠN PHƯƠNG BAN ƠN CHO LOÀI NGƯỜI
Sợi chỉ đỏ
- Bài đọc I (St 9,8-15) : Thời Nôê, loài
người sa đọa đến nỗi phải bị nạn hồng thuỷ huỷ diệt. Nhưng vì thương nên Thiên
Chúa đã cứu sống gia đình Nôê và sau đó còn đơn phương ký giao ước với loài
người là họ sẽ không bao giờ gặp tai họa tương tự như thế nữa.
- Bài đọc II (1 Pr 3,18-22) : Cơn hồng thuỷ
là hình ảnh của Phép Rửa.
- Bài Tin Mừng (Mc 1,12-15) : Trước ơn Chúa,
con người hãy "sám hối và tin vào Tin Mừng" để có thể đón nhận.
I. DẪN VÀO THÁNH LỄ
Mùa Chay là "lúc thuận tiện" để lãnh
nhận ơn Chúa, là "thời cứu độ". Nhưng để có thể lãnh nhận ơn Chúa,
chúng ta phải "sám hối và tin vào Tin Mừng".
Trong Thánh lễ này, chúng ta hãy lắng nghe tiếng
Chúa và xin Ngài giúp chúng ta thực hiện lời Ngài.
II. GỢI Ý SÁM HỐI
- Chúng ta cứ sa đi ngã lại mãi trong tội. Phải
chăng vì chúng ta chưa thực lòng sám hối ?
- Chúng ta có biết rằng phạm tội là để mình bị
trói buộc trong xiềng xích của Satan không ?
- Chúng ta có ý thức rằng phạm tội là phụ bạc với
tình yêu của Đức Giêsu, Đấng đã chịu chết vì tội chúng ta không ?
III. LỜI CHÚA
1. Bài đọc I : St 9,8-15
Sau cơn hồng thuỷ (theo St 7,12 thì kéo dài 40
ngày), Thiên Chúa lập giao ước với Nôê.
- Nội dung giao ước : sẽ không còn xảy ra
một tai họa nào tương tự như thế nữa cho loài người.
- Kẻ được hưởng giao ước : "mọi xác
phàm", tức tất cả các sinh vật.
- Điều kiện : đây là một giao ước đơn
phương. Chỉ một mình Thiên Chúa cam kết với loài người ; loài người không
bị buộc điều gì cả.
- Dấu chỉ giao ước này : cầu vòng trên trời.
2. Đáp ca : Tv 24
Tv 24 là lời cầu nguyện của một người công
chính : ông bày tỏ niềm tin tưởng tuyệt đối vào Chúa ; ông xin Chúa
cho biết đường lối của Ngài.
Tv này áp dụng rất đúng cho Nôê : Ông là
người công chính được Chúa cứu khỏi nạn hồng thuỷ và dẫn đưa ông tới một thế
giới mới.
Tv này cũng có thể dùng làm lời cầu nguyện cho
các tín hữu bước vào Mùa Chay : cũng như Nôê, họ bước vào thời gian thử
thách 40 ngày ; nếu họ theo đường lối Chúa thì họ sẽ tới được một thế giới
mới và lập giao ước mới với Chúa.
3. Tin
Mừng : Mc 1,12-15
Đoạn Tin Mừng này có 2 ý lớn :
a/ Đức Giêsu ăn chay : Ngài ăn chay 40 ngày
(như thời gian xảy ra cơn lụt). Trong thời gian đó Ngài tìm hiểu đường lối
Thiên Chúa (như Tv 24), và sau đó Ngài bắt đầu sứ vụ công khai.
b/ Đức Giêsu loan báo Tin Mừng : "Thời
giờ đã mãn, Nước Thiên Chúa đã gần đến. Hãy sám hối và tin vào Tin Mừng".
4. Bài đọc II : 1 Pr 3,18-22
Thánh Phêrô nhắc lại chuyện Hồng thuỷ xưa và coi
đó là hình bóng của phép rửa tội : Ngày xưa Thiên Chúa nhân từ đã cứu sống
Nôê và gia đình ; ngày nay phép rửa cũng cứu thoát con người như vậy nhờ
sự phục sinh của Đức Giêsu Kitô.
IV. GỢI Ý GIẢNG
* 1. Quà và ơn
Sứ điệp thứ nhất mà Phụng vụ Lời Chúa Mùa Chay
gởi đến chúng ta là : Thiên Chúa tặng quà cho chúng ta, Thiên Chúa ban ơn
cho chúng ta.
Người ta thường tặng quà vào những dịp nào ?
Những dịp tặng quà là Tết, đám cưới, sinh nhật v.v. Thường thì ai tặng quà cho
ai ? Người tặng quà thường là người có liên hệ tình nghĩa thế nào đó với
người được tặng, chẳng hạn cấp dưới đối với cấp trên, học trò đối với thầy cô,
người chịu ơn đền đáp cho người thi ơn. Vì thế có thể nói "quà"
thường là thứ "có qua có lại".
Khi "có qua" mà không "có
lại" thì gọi là "ơn" (Tiếng hy lạp Charis luôn
bao hàm tính cách miễn phí). Các bài đọc hôm nay kể đến 2 ơn mà Thiên Chúa ban
cho loài người :
- Ơn ban sự sống (xem phần giải thích bài đọc
I) : vì loài người tội lỗi nên bị phạt phải chịu nạn hồng thuỷ. Nhưng
Thiên Chúa đã cứu sống gia đình ông Nôe. Sau khi cơn hồng thuỷ kết thúc, Thiên
Chúa lập giao ước rằng từ nay sẽ không bao giờ Ngài cho xảy ra một đại họa như
thế nữa. Đây là một giao ước đơn phương : Thiên Chúa không buộc loài người
làm gì cả, chỉ một mình Ngài hứa và cam kết giữ lời hứa ấy. Sau này loài người
lại tiếp tục phạm tội nhưng Thiên Chúa vẫn trung thành với lới cam kết đơn
phương ấy.
- Ơn ban sự sống mới qua bí tích Rửa tội (Xem
phần giải thích Bài đọc 2) : chúng ta đâu có công gì để được ơn này, nhưng
Thiên Chúa đã ban chỉ vì yêu thương chúng ta.
Khi nhận quà thì ta mừng, khi nhận ơn thì ta cảm
động. Vậy, Thiên Chúa tặng quà cho chúng ta, chúng ta có mừng không ? Và
còn hơn quà nữa, Thiên Chúa luôn ban ơn cho chúng ta, chúng ta có cảm động
không ?
* 2. Ý nghĩa
Mùa Chay
a/ Một thời gian cầu nguyện : Ngày xưa, Môsê
đã ở trên núi Sinai 40 ngày, ngôn sứ Êlia cũng ở trên núi Horép 40 ngày. Trong
thời gian đó, các ngài đã cầu nguyện và đã gặp được Thiên Chúa. Trong thời gian
40 ngày Mùa Chay, việc đầu tiên chúng ta phải để ý làm là cầu nguyện như các
ngài.
b/ Một thời gian chiến đấu : Ngày xưa ông
Nôê ở trong tàu 40 ngày chiến đấu với phong ba bão táp của cơn hồng thuỷ ;
Đức Giêsu sống trong sa mạc 40 ngày chiến đấu với những cơn cám dỗ của Satan.
Noi gương các Ngài, chúng ta cũng hãy chiến đấu với những khuynh hướng xấu,
những thói quen tội lỗi và những cám dỗ trong Mùa Chay này.
c/ Một thời gian sám hối và đón nhận Tin
Mừng : Trong bài Tin Mừng hôm nay, Đức Giêsu đã mời gọi "Hãy sám hối
và tin vào Tin Mừng". Sám hối là từ bỏ con đường sai lạc cũ để quay về con
đường chính. Trong Mùa Chay, chúng ta cũng quan tâm hơn đến việc lắng nghe và
suy gẫm Lời Chúa.
* 3. Chiếc cầu
vồng
Hình ảnh chiếc cầu vồng của bài đọc I vừa đẹp vừa
gợi rất nhiều ý cho chúng ta suy gẫm trong Mùa Chay :
- Chiếc cầu vồng là một đường cong bắt đầu từ
đất, vươn lên trời cao, rồi lại trở xuống mặt đất. Chính vì thế mà Thiên Chúa
dùng nó làm dấu chỉ giao ước giữa trời với đất, giữa Thiên Chúa với loài người.
- Sau cơn mưa, trời lại sáng và chiếc cầu vồng
xuất hiện rực rỡ. Như thế, chiếc cầu vồng còn là dấu chỉ giao ước được tái lập,
trở lại tình trạng tốt đẹp thuở ban đầu.
- Cầu vồng mang 7 sắc rất đẹp. Nó còn là dấu chỉ
tương giao tốt đẹp giữa Thiên Chúa với con người.
Phải chăng mối tương quan giữa chúng ta với Thiên
Chúa cũng rất tốt đẹp hồi thuở ban đầu, nhưng rồi do tội lỗi, chúng ta như rơi
vào cơn bão lụt. Nhưng Thiên Chúa muốn cứu thoát chúng ta. Ngài kêu mời chúng
ta tái lập liên hệ thân thương với Ngài trong Mùa Chay này, để rồi tình nghĩa
giữa chúng ta với Ngài lại tươi đẹp như trước ?
* 4. Thiên đàng
đánh mất và thiên đàng gặp lại
Thánh Thần thúc đẩy Ngài vào
sa mạc.
Trong phòng triển lãm tưởng
tượng của chúng ta hôm nay, có bày bức tranh tứ bình, gồm hai cặp tranh đôi một
đối xứng. Hai bức đầu, một bên vẽ cảnh sa mạc hoang vắng, Chúa đang bị Satan
thử thách. Một bên vẽ cảnh bình yên thanh thản. Chúa đang ngồi giữa bầy dã thú
đã trở nên hiền như chiên cừu. Hai bức sau, bên phải vẽ cảnh vườn địa đàng tươi
đẹp. Ađam Eva trẻ trung đầy sức sống vui hưởng những ngày hạnh phúc giữa một
thiên nhiên hài hòa hoa thơm quả ngọt. Bên trái, vẫn là Ađam, Eva, nhưng khuôn
mặt hốc hác, trán nhăn nheo ướt đẫm mồ hôi, dáng hao gầy mòn mỏi vì mệt nhọc và
già yếu, giữa một thiên nhiên khô cằn gai góc.
Đó là thân phận con người
sau khi sa ngã. Con người không còn thể sống hài hòa với Thiên Chúa, với thiên
nhiên, với đồng loại và với chính mình.
Nhưng Đức Giêsu đã đến để
đảo ngược tình thế. Ngài sống giữa sa mạc, một thiên nhiên thù nghịch. Ngài bị
thử thách gay go. Nhưng rồi Ngài đã thắng nghịch cảnh và quỉ dữ : Ngài
sống yên bình hài hòa giữa một vũ tụ đã được cảm hóa.
Chỉ bằng một câu ngắn, Marcô
đã vẽ nên bức tranh tứ bình đó : "Ngài ở trong hoang địa bốn mươi
này, chịu Satan cám dỗ, sống giữa loài dã thú, và các Thiên sứ hầu hạ
Ngài".
Công trình tạo dựng thứ nhất
của Thiên Chúa đã bị loài người phá hỏng. Chúa đến để tái tạo lại, làm công
trình tạo dựng thứ hai. "Thời kỳ đã mãn, Nước Thiên Chúa đã đến gần rồi.
Anh em phải sám hối và tin vào Tin mừng".
Khi Đức Giêsu chịu phép rửa,
bắt đầu sứ vụ, Thần Khí Chúa đã ngự trên Ngài. Thần Khí ấy, cũng như trong ngày
đầu cuộc tạo dựng, đang bay là là trên những vùng đất khô cằn khắc nghiệt, và
hoang mạc đang dần dần trở nên xanh tươi, trổ hoa thơm quả ngọt.
Vậy ra thiên đàng mà Ađam và
Eva đã đánh mất vẫn còn đó, phía trước mỗi người. Nếu chúng ta biết "sám
hối" và tin vào Tin mừng Đức Kitô" chúng ta sẽ gặp lại thiên đường đã
mất.
Mùa Chay 40 ngày thinh lặng
sa mạc, hãy để lòng chúng ta lắng xuống để bị cám dỗ, bị lôi cuốn bởi lòng cậy
trông hy vọng tìm lại thiên đường đã mất, nhờ Đức Kitô, Con Chúa, Chúa chúng ta.
5. Dã thú và
thiên thần
Câu cuối của bài Tin Mừng
hôm nay là một hình ảnh rất lạ : "Người ở trong hoang địa 40 ngày,
chịu Satan cám dỗ, sống giữa loài dã thú, và có các thiên sứ hầu hạ Người"
Câu này gồm 2 phần mang hai
sắc thái khác hẳn nhau nhưng có liên hệ nhân quả với nhau :
- Phần đầu là một cảnh khó
khăn "Người ở trong hoang địa 40 ngày, chịu Satan cám dỗ" : Đức
Giêsu bị Satan cám dỗ, như ngày xưa hai nguyên tổ Ađam Evà trong vườn Địa Đàng,
và như dân do thái trong sa mạc. Nhưng Ngài chiến đấu với những cám dỗ đó và đã
chiến thắng.
- Phần sau là một cảnh thoải
mái "sống giữa loài dã thú, và có các thiên sứ hầu hạ Người" :
(1) Trước khi hai nguyên tổ phạm tội, các ngài đã sống an hòa giữa các dã thú
(xem St 2,19-20) ; Sau này khi mơ tới ngày tìm lại địa đàng đã mất, ngôn
sứ Isaia cũng tưởng tượng cảnh con người và dã thú sống chung hòa thuận với
nhau (xem Is 11,6-8 : "Bấy giờ sói sẽ ở với chiên con, beo nằm bên dê
nhỏ. Bò tơ và sư tử non được nuôi chung với nhau, một cậu bé sẽ chăn dắt chúng…
Bé thơ còn đang bú giỡn chơi bên hang rắn lục, trẻ thơ vừa cai sữa thọc tay vào
ổ rắn hổ mang…" ; (2) Còn về hình ảnh các thiên sứ hầu hạ, Tv 91,9-12
hiểu rằng đó là ân huệ đặc biệt Thiên Chúa ban cho người nào biết nương tựa nơi
Ngài ("Vì ngươi đã chọn Giavê làm nơi ẩn náu, Đấng Tối cao làm chốn dung
thân… nên Người ra lệnh cho các thiên thần gìn giữ ngươi trên mọi lối ngươi
đi…"
Vì Đức Giêsu đã chịu cám dỗ
và chiến thắng chúng nên Ngài được hưởng sự an vui như đang sống trong vườn địa
đàng và được Thiên Chúa đặc biệt che chở giữ gìn. Phần thưởng của Đức Giêsu
khuyến khích chúng ta can đảm chiến đấu với các cám dỗ.
Người Eskimo bắc cực có một
cách bẫy chó sói rất độc đáo để lấy bộ lông làm áo da thú.
Thợ săn cáo mài một con dao
thật sắc, lưỡi dao mỏng và bén đến độ chỉ cần vuốt nhẹ là cắt da lòi thấu
xương. Họ nhúng con dao ấy vào trong máu súc vật, rồi đem ra ngoài trời tuyết
lạnh cho máu đông lại. Họ làm như thế nhiều lần cho đến khi con dao bọc toàn
máu.
Khi trời nhá nhem tối, họ
đem ra cắm ngoài cánh đồng tuyết. Với cái mũi rất thính của loài sói bắc cực,
nó đánh hơi mùi máu tươi đông lạnh. Vội vàng chạy tới liếm lấy liếm để, liếm
tới tấp, liếm điên cuồng cho đến khi lưỡi mình đã bị dao cắt đứt mà vẫn sung
sướng liếm dòng máu tươi, không hề biết mình đang liếm máu của chính mình.
Càng say máu, sói càng liếm
cuồng điên, cho tới khi kiệt sức rồi lăn ra mà chết.
*
Mùa chay là thời gian hồi
tâm, trở về với Chúa để định hướng cho tương lai. Mùa chay cũng là lúc dừng
lại, để nhận những cám dỗ đang rình rập, những cạm bẫy đang bủa vây. Con cáo vì
ham liếm máu tươi, mất cảnh giác nên đã không nhận ra được cạm bẫy chết người.
Nếu cuộc đời là một chuỗi những chọn lựa, thì nó cũng là một chuỗi những cám
dỗ.
Xã hội càng văn minh tiến
bộ, con người càng gặp nhiều cám dỗ. Cám dỗ của thân xác đòi hỏi, hưởng thụ và
chiếm đoạt. Cám dỗ của con tim mù quáng, đam mê và phóng túng. Cám dỗ của đầu
óc cao ngạo, hám danh và trục lợi. Sống là một cuộc chiến đấu không ngừng.
Chiến đấu với những cám dỗ khêu gợi, mời mọc, kích thích giác quan. Bao nhiêu
giác quan là bấy nhiêu cánh cửa mở ra trước cạm bẫy.
Sự bất ổn của nền văn minh
hiện đại, và ảo ảnh của tương lai vẫy gọi, khiến chúng ta cứ trượt dài trên con
dốc tội lỗi. Người tín hữu khôn ngoan luôn cảnh giác những cạm bẫy như thủy lôi
trên giòng đời.
Chính Đức Kitô đã phải liên
tục đối phó với các cơn cám dỗ : "Người ở trong hoang địa bốn
mươi ngày, chịu Satan cám dỗ" (Mc.1,13). Đây không phải là cám dỗ
một lần thay cho một đời, nhưng là cuộc cám dỗ triền miên trọn cả kiếp người.
Wendell Philips viết : "Kitô giáo là một trận chiến, chứ
không phải là một giấc mơ".
Nếu đời người như cây sậy
trước gió, dễ ngả nghiêng trước bao cuốn hút, chúng ta càng phải biết nương tựa
vào một mình Chúa.
Nếu người đời tôn thờ khoái
lạc, xa hoa hưởng thụ, chúng ta càng phải biết chay tịnh cõi lòng.
Nếu thế giới đầy hình ảnh
vẫn đục, phô bày thân xác, chúng ta càng phải biết giữ gìn con mắt.
Có biết bao người mơ ước hy
sinh cuộc đời nhưng lại không biết hy sinh những tật xấu của mình. Leon Tolstoi
viết : "Mọi người đều nghĩ đến chuyện thay đổi nhân loại,
nhưng không ai nghĩ đến chuyện thay đổi chính mình". Vì chưng có một
sự thật nhức nhối này, là canh tân người khác luôn luôn dễ hơn hoán cải chính
mình.
*
Lạy Chúa, Chúa đã chiến
thắng những cơn cám dỗ của Satan, xin giúp chúng con can đảm lướt thắng những
cạm bẫy trong cuộc đời.
Xin cho chúng con luôn xác
tín rằng chỉ có Chúa mới là niềm vui và là hạnh phúc đích thực của đời chúng
con. Amen. (Thiên
Phúc, "Như Thầy đã yêu")
7. Đổi mới
Một hôm nhà vua đang đi dạo
trên đường phố thì gặp một người ăn mày ngửa tay xin tiền. Nhà vua không cho
tiền nhưng mời anh đến thăm hoàng cung. Khi vào tới hoàng cung rồi, người ăn
mày vô cùng bối rối vì thấy quần áo rách rưới của mình quá tương phản với những
y phục lộng lẫy của những người trong triều. Biết thế, nhà vua tặng cho anh một
bộ quần áo mới.
Ít lâu sau nhà vua lại dạo
phố, lại gặp người ăn mày này và ngạc nhiên khi thấy anh lại mặc bộ quần áo
rách rưới trước kia. Tìm hiểu lý do thì nhà vua biết được rằng sở dĩ anh không
mặc quần áo mới vì nếu như thế thì anh không thể tiếp tục sống bằng nghề cũ là
ăn xin được nữa. Anh đã quá quen sinh sống bằng nghề ăn xin rồi, đến nỗi nay
không biết phải làm gì nếu không tiếp tục ăn xin.
Câu chuyện trên muốn nói
rằng thay đổi áo quần thì dễ nhưng thay đổi cách sống rất khó ; thay đổi
bên ngoài thì nhanh nhưng thay đổi bên trong rất chậm ; và nhất là rất khó
thay đổi thói quen.
Mùa Chay kêu mời chúng ta
đổi mới, không chỉ đổi mới bên ngoài mà phải đổi mới tận bên trong con người mình,
đặc biệt là thay đổi những thói quen xấu đã ăn rễ rất sâu trong con người chúng
ta.
8. Mùa Chay
và Mùa Xuân
Mùa Xuân là mùa đổi
mới : cỏ cây hoa lá đâm chồi, nẩy lộc và ra hoa. Nhưng muốn có thế thì
trước đó chúng phải chịu đựng một mùa thu ảm đạm, lá rụng, cành xơ xác… rồi một
mùa đông trơ trụi, lạnh giá.
Mùa Chay đến đúng vào Mùa
Xuân và cũng chính là Mùa Xuân của tâm hồn, có thể biến chúng ta thành những
con người mới.
Lạy Chúa, xin giúp con đừng
sợ hãi chấp nhận để cho những chiếc lá thói quen cũ phải rụng đi
Xin giúp con đừng sợ hãi
phải đối diện với cảnh nghèo nàn trơ trụi của tâm hồn
Bởi vì có như thế thì Chúa
mới có thể đổi mới con thành con người mới, xứng đáng là môn đệ tốt của Chúa.
V. LỜI NGUYỆN CHO MỌI NGƯỜI
Chủ tế : Anh chị em
thân mến, trong suốt mùa chay, Hội thánh mời gọi chúng ta cùng với Đức Giêsu
trải qua hai kinh nghiệm là : gặp gỡ Thiên Chúa và đấu tranh với sự dữ.
Chúng ta hãy cầu xin Chúa giúp chúng ta :
1. Chúng ta hãy cầu xin Chúa cho mọi người trong
Hội thánh / nhờ Mùa Chay này biết sám hối thành thật / mạnh dạn đổi
mới suy nghĩ và hành động / để việc truyền giáo cho thế giới được kết quả
tốt đẹp hơn.
2. Chúng ta cầu xin Chúa cho các nhà cầm quyền
trên thế giới / biết thành thật sám hối và sửa sai những lỗi lầm / để
có thể sớm đem lại cho người dân ám no, tự do, và hạnh phúc thật.
3. Chúng ta cầu xin Chúa cho những người đang
ngụp lặn trong những đam mê tiền của, xác thịt, danh vọng / được nghe lời
kêu gọi sám hối để quay về với đời sống công chính và lương thiện.
4. Chúng ta cầu xin Chúa cho anh chị em trong
cộng đồng xứ đạo chúng ta, nhất là những người còn đang rối rắm, bỏ mùa Phục
Sinh / biết mau mắn trở về để sống xứng đáng với công ơn cứu chuộc của
Chúa.
Chủ tế : Lạy Chúa
xin giúp chúng con trong Mùa Chay này, biết cố gắng siêng năng cầu nguyện và đi
dự lễ, để được nhiều ơn Chúa mà vượt qua mọi cơn cám dỗ. Chúng con nguyện xin
nhờ Đức Kitô Chúa chúng con.
Lm.Carolo HỒ BẶC XÁI
Lectio Divina: Chúa
Nhật I Mùa Chay (B)
Chúa Nhật, 22 Tháng 2, 2015
Vượt qua sự cám dỗ với sức mạnh của Chúa Thánh
Thần, Đức Giêsu bắt đầu việc rao giảng Tin Mừng Nước Trời
Mc 1:12-15
1. Lời nguyện mở đầu
Lạy Chúa Giêsu, xin hãy ban Thần Khí Chúa đến
giúp chúng con đọc Kinh Thánh với cùng tâm tình mà Chúa đã đọc cho các môn đệ
trên đường Emmau. Trong ánh sáng của Lời Chúa, được viết trong Kinh
Thánh, Chúa đã giúp các môn đệ khám phá ra được sự hiện diện của Thiên Chúa
trong nỗi đau buồn về bản án và cái chết của mình. Vì thế, cây thập giá
tưởng như là sự kết thúc của mọi niềm hy vọng, đã trở nên nguồn mạch của sự
sống và sự sống lại.
Xin hãy tạo trong chúng con sự thinh lặng để chúng con có thể
lắng nghe tiếng Chúa trong sự Tạo Dựng và trong Kinh Thánh, trong các sự việc
của đời sống hằng ngày và trong những người chung quanh, nhất là những người
nghèo khó và đau khổ. Nguyện xin Lời Chúa hướng dẫn chúng con, để cũng
giống như hai môn đệ từ Emmau, chúng con cũng sẽ được hưởng sức mạnh sự phục
sinh của Chúa và làm chứng cho những người khác rằng Chúa đang sống hiện hữu
giữa chúng con như nguồn mạch của tình anh em, công lý và hòa bình. Chúng
con cầu xin vì danh Chúa Giêsu, con của Đức Maria, Đấng đã mặc khải cho chúng
con về Chúa Cha và đã gửi Chúa Thánh Thần đến với chúng con. Amen.
2. Bài Đọc
a) Chìa khóa dẫn đến bài đọc:
Nội dung phần Phụng Vụ của Chúa Nhật tuần này
giới thiệu với chúng ta về thời gian khởi đầu cuộc sống công khai của Chúa
Giêsu: bốn mươi đêm ngày trong hoang địa, những cám dỗ của Satan, vụ
bắt giữ Gioan Tẩy Giả, bắt đầu việc rao giảng Tin Mừng của Chúa và bản tóm tắt
ngắn gọn bốn điểm liên quan đến những điều mà Chúa Giêsu công bố với dân chúng
trong quê hương của Người. Trong khi đọc, chúng ta hãy chú ý đến hai
điểm sau đây: Chúa Giêsu công bố điều gì với dân
chúng? Và Người đòi hỏi ở chúng ta điều gì?
b) Phân đoạn bài Tin Mừng để trợ
giúp cho bài đọc:
Mc 1:12-13: Tin Mừng bị thử
thách và được đem ra thử thách trong hoang địa.
Mc 1:14: Chúa Giêsu bắt đầu rao
giảng Tin Mừng Thiên Chúa.
Mc 1:15: Bản tóm tắt Tin Mừng
Thiên Chúa.
c) Phúc Âm:
12 Khi ấy, Thánh Thần thúc đẩy Chúa Giêsu
vào hoang địa. 13 Người ở trong hoang địa bốn mươi đêm
ngày, chịu Satan cám dỗ, sống chung với dã thú, và các thiên thần hầu hạ Người.
14 Sau khi Gioan bị bắt, Chúa Giêsu sang
xứ Galilêa, rao giảng Tin Mừng của nước Thiên Chúa. 15 Người
nói: "Thời giờ đã mãn, và nước Thiên Chúa đã gần đến. Anh em
hãy sám hối và tin vào Tin Mừng."
3. Giây phút thinh lặng cầu nguyện:
Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời
sống chúng ta.
4. Một vài câu hỏi gợi ý:
Để giúp chúng ta trong việc suy gẫm cá nhân.
a) Phần nào của bài Tin Mừng mà bạn
thích nhất và phần nào đã gây sự chú ý cho bạn? Tại
sao?
b) Bốn mươi đêm ngày trong hoang
địa, và sau đó, là những cám dỗ. Chi tiết này có ý nghĩa gì cho cộng
đoàn vào thời Máccô? Nó có ý nghĩa gì đối với chúng ta ngày
nay?
c) Chính vì việc bắt giữ Gioan Tẩy
Giả đã khiến Chúa Giêsu trở lại xứ Galilêa và bắt đầu việc rao giảng Tin Mừng
Thiên Chúa. Chi tiết này có ý nghĩa gì cho cộng đoàn vào thời
Máccô? Nó có ý nghĩa gì đối với chúng ta ngày nay?
d) Tin Mừng mà Chúa Giêsu công bố
có bốn điểm. Đó là những điểm gì? Mỗi điểm có ý nghĩa gì?
e) Ngày nay, tất cả những điểm này
gửi đến cho chúng ta sứ điệp gì?
5. Chìa khóa dẫn đến bài đọc
Dành cho những ai muốn đào sâu hơn vào trong
chủ đề
a. Bối cảnh văn bản trong Tin Mừng Máccô:
* Tin Mừng của Thiên Chúa, được
chuẩn bị qua suốt dòng lịch sử (Mc 1:1-8), đã được Chúa Cha long trọng công bố
lúc Chúa Giêsu chịu phép rửa (Mc 1:9-11). Giờ đây, trong bài Tin
Mừng của chúng ta, lời công bố này được đem ra thử thách trong hoang địa (Mc
1:12-13) và ngay lập tức, kết quả của thời gian chuẩn bị lâu dài trở nên rõ
ràng. Chúa Giêsu loan báo Tin Mừng công khai giữa dân chúng (Mc
1:14-15).
* Trong thời gian thập niên 70, lúc
mà thánh Máccô đang viết sách này, khi các Kitô hữu đọc lời mô tả về sự khởi
đầu Tin Mừng này, họ cũng nhìn vào gương của đời sống chính
họ. Hoang địa, cám dỗ, ngục tù, đây là những điều mà họ đã quá quen
thuộc. Tuy nhiên, giống như Đức Giêsu, họ đã cố gắng để công bố Tin
Mừng của Thiên Chúa.
b. Lời bình giải về đoạn Tin Mừng:
* Mc 1:12-13: Tin
Mừng bị thử thách và được đem ra thử thách trong hoang địa.
Sau khi chịu phép rửa, Thánh Thần thúc đẩy
Chúa Giêsu và dẫn Người vào hoang địa, ở đó suốt bốn mươi đêm ngày, Chúa chuẩn
bị cho sứ vụ của Người (Mc 1:12). Máccô kể rằng Chúa Giêsu ở lại
trong hoang địa suốt bốn mươi đêm ngày và bị Satan cám dỗ. Trong
đoạn Mt 4:1-11, những sự cám dỗ được mô tả chi tiết hơn, sự cám dỗ của cơm
bánh, cám dỗ của thanh thế và cám dỗ của quyền lực. Đây là ba sự cám
dỗ mà dân Do Thái đã trải qua trong sa mạc sau khi rời khỏi đất Ai-cập (Đnl
8:3; 6:13-16). Cám dỗ là bất cứ điều gì lôi kéo người ta lìa xa con
đường hướng về Thiên Chúa. Trong thư gửi tín hữu Do Thái đã
viết: “Đức Giêsu đã chịu thử thách về mọi phương diện cũng như chúng
ta, nhưng không phạm tội” (Dt 4:15). Chọn đường hướng của mình từ
Lời Chúa, Đức Giêsu đã đối diện với những cám dỗ (Mt 4:4,7,10). Được
đặt ở giữa những người nghèo khó và hiệp thông với Chúa Cha trong lời cầu
nguyện, Chúa Giêsu vẫn trung tín với cả hai, chống lại và tiếp tục trên con
đường của Đấng Mêssia Tôi Tớ, con đường phục vụ Thiên Chúa và phục vụ muôn
người (Mt 20:28).
* Mc 1:14: Chúa Giêsu
bắt đầu rao giảng Tin Mừng.
Trong khi Chúa Giêsu đang chuẩn bị trong hoang
địa, ông Gioan Tẩy Giả đã bị Hêrôđê bắt giữ. Sách Tin Mừng
viết: Sau khi Gioan bị bắt, Chúa Giêsu sang xứ Galilêa, rao giảng
Tin Mừng của nước Thiên Chúa. Việc Gioan Tẩy Giả bị bắt đã không
làm Chúa Giêsu ngạc nhiên, mà còn trái lại. Kinh nghiệm của phép rửa
đã mở mắt Người. Trong việc bắt giữ của Gioan Tẩy Giả, Người đã
trông thấy dấu hiệu của Nước Thiên Chúa sắp đến. Vụ bắt giữ Gioan
Tẩy Giả đã được nối kết với các sự kiện chính trị trong nước. Ngày nay
cũng vậy, các chuyện chính trị ảnh hưởng đến việc công bố Tin Mừng của chúng ta
đến mọi người. Máccô nói rằng Chúa Giêsu đã công bố Tin Mừng Thiên
Chúa. Đức Giêsu cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là Tin Mừng cho tất cả
muôn dân. Thánh Augustinô nói: "Ngài đã tạo dựng
chúng con hướng về Ngài, và tâm hồn chúng con sẽ còn xao xuyến bao lâu chưa
được nghỉ yên trong Chúa". Lời rao giảng của Chúa Giêsu đáp
ứng lại sự tìm kiếm sâu xa nhất của tâm hồn con người.
* Mc 1:15: Tóm tắt
Tin Mừng của Thiên Chúa.
Việc rao giảng Tin Mừng của Thiên Chúa bao gồm
bốn điều: i) Thời gian chờ đợi đã mãn. ii) Nước Thiên
Chúa đã gần đến. iii) Ăn năn sám hối thay đổi đời
sống. iv) Tin Vào Tin Mừng.
i) Thời gian chờ đợi đã mãn! Đối
với những người Do Thái khác, thời gian chờ đợi Nước Trời chưa kết
thúc. Lấy ví dụ, đối với các người Biệt Phái, Nước Trời sẽ chỉ đến
khi mà việc tuân giữ lề luật được hoàn hảo. Đối với những người
thuộc giáo phái Essenes (Tu khổ hạnh), Nước Trời sẽ đến khi toàn thể đất nước
được thanh tẩy. Đối với những người thuộc phe Hêrôđê, Nước Trời sẽ
đến là khi họ nắm quyền thống trị toàn thế giới. Cách suy nghĩ của
Chúa Giêsu thì lại khác. Người nhìn các sự việc theo một cách
khác. Người nói rằng thời gian chờ đợi đã mãn.
ii) Nước Thiên Chúa đã gần đến! Đối
với các người Biệt Phái và phái Essene, việc xuất hiện của Nước Trời tùy thuộc
vào các nỗ lực của họ. Nước Trời sẽ chỉ đến khi mà họ hoàn tất việc
của họ, đó là việc tuân giữ toàn thể Lề Luật, thanh tẩy toàn đất
nước. Chúa Giêsu thì nói ngược lại: “Nước Trời đã gần
kề”. Nước Trời đã hiện diện ở đó, ở giữa họ, không phụ thuộc vào bất
kỳ nỗ lực nào. Khi Chúa Giêsu nói: “Nước Trời đã đến”,
Người đã không có ý nói rằng Nước Trời đang trên đường đến vào thời điểm ấy,
nhưng mà nó đã ở đó rồi. Điều mà tất cả mọi người hy vọng đã hiện
diện ở giữa người ta, và họ đã không biết, mà cũng chẳng thấy (xem Lc
17:21). Đức Giêsu đã nhìn thấy nó bởi vì Người có thể nhìn thấy thực
tại với một nhãn quan khác biệt. Đó là sự hiện diện ẩn dấu này của
Vương Quốc Nước Trời ở giữa dân tộc mà Chúa Giêsu mặc khải và công bố cho những
người nghèo khó của quê hương Người. Chính hạt giống Nước Trời này
sẽ nhận lãnh được cơn mưa của Lời Chúa và sự ấm áp tình yêu của Người.
iii) Thay đổi đời sống! Có
người diễn giải điều này là hãy làm việc đền tội, người khác thì hiểu là “hoán
cải” hay “ăn năn sám hối”. Ý nghĩa chính xác là thay đổi cách suy
nghĩ và lối sống. Để có thể nhận thức được sự hiện diện của Nước
Trời, người ta phải bắt đầu suy nghĩ, sống và hành động khác
đi. Người ấy phải thay đổi cách sống và tìm một phong thái mới của
cuộc sống. Chúng ta phải gạt bỏ việc tuân theo lề luật được giảng
dạy bởi các người Biệt Phái và để cho trải nghiệm mới về Thiên Chúa được thấm
nhập vào đời sống chúng ta và để cho cái nhìn mới có thể đọc và hiểu được những
gì đang xảy ra.
iv) Tin vào Tin Mừng! Sứ
điệp này không phải dễ dàng mà chấp nhận được. Không dễ dàng gì mà
có thể bắt đầu suy nghĩ theo cách hoàn toàn khác hẳn với cách đã được thụ giáo
từ lúc còn bé. Điều này chỉ có thể thực hiện được bởi hành động của
đức tin. Khi một người nào đó xuất hiện với một mẩu tin bất ngờ, khó
mà chấp nhận, người ta chỉ chấp nhận nó nếu người đưa tin là người đáng tin
tưởng. Rồi chúng ta cũng sẽ đi nói với những người khác: “Bạn
có thể tin được điều này vì tôi biết người ấy và người đó không hề lừa
dối. Người này có thể tin tưởng được vì họ nói sự
thật”. Chúa Giêsu thật xứng đáng cho lòng tin tưởng của chúng ta!
c. Lời chú giải thêm:
Việc bắt đầu rao giảng Tin Mừng Thiên Chúa của
Đức Giêsu tại xứ Galilêa
Việc bắt giữ Gioan đã khiến cho Chúa Giêsu trở
về từ hoang địa và bắt đầu việc rao giảng Tin Mừng của Người. Đó là
một sự khởi đầu bùng nổ! Chúa Giêsu đi khắp xứ Galilêa, qua các làng
mạc, phố phường và thành thị (Mc 1:39). Người thăm viếng các cộng
đoàn. Thậm chí Người còn thay đổi nơi trú ngụ của mình và đi đến
sống ở Caphácnaum (Mc 1:21; 2:1), một thị trấn dọc đường, nơi giúp cho việc
truyền bá sứ điệp của Người dễ dàng. Hầu như Người không bao giờ
dừng lại hẳn một chỗ nào, Người luôn luôn di chuyển. Các môn đệ đi
cùng với Người khắp mọi nơi, trên bờ biển, trên đường phố, trên núi non, trong
hoang địa, trên thuyền, trong hội đường, trong nhà. Họ có tràn đầy
nhiệt huyết.
Chúa Giêsu giúp đỡ người ta qua sự phục vụ
trong nhiều phương cách: Người trừ quỷ (Mc 1:39), Người chữa lành
những kẻ ốm đau và bị quỷ ám (Mk 1:34), Người làm lành sạch những kẻ bị thiệt
thòi vì luật lệ liên quan đến sự lành sạch (Mc 1:40-45), tiếp đón những kẻ
thiệt thòi và đối xử với họ trong tình thân thiện (Mc 2:15). Người
công bố, kêu gọi, triệu tập, lôi cuốn, yên ủi, trợ giúp. Người mặc
khải về cuộc thương khó của mình, cuộc thương khó vì Chúa Cha và cho những
người nghèo khó và bị bỏ rơi trong xứ sở của Người. Bất cứ nơi nào
có người sẵn lòng lắng nghe, thì Người rao giảng và truyền đạt Tin Mừng Thiên
Chúa. Ở khắp mọi nơi!
Chúa Giêsu mặc khải tất cả mọi thứ làm sinh
động từ trong tâm hồn Ngài. Không những chỉ công bố Tin Mừng Nước
Trời, mà chính Chúa Giêsu là một hình ảnh và chứng nhân sống của Nước
Trời. Trong Người, chúng ta thấy được những gì sẽ xảy ra khi người
nào đó để cho Thiên Chúa cai quản, làm chủ cuộc đời của người
ấy. Qua cuộc đời và cách cư xử của Người, Chúa Giêsu cho thấy những
gì Thiên Chúa đã dự tính khi Ngài đã gọi người ta từ thời các ông Abraham và
Môisen. Chúa Giêsu đã chấm dứt nỗi hoài niệm về quá khứ và chuyển
đổi nó thành niềm hy vọng. Bỗng nhiên sự việc trở nên rõ ràng đối
với người ta: “Đây là những gì Thiên Chúa đòi hỏi khi Người gọi
chúng ta là dân của Người!” Người ta thích thú lắng nghe Chúa
Giêsu.
Thật là một khởi đầu việc rao giảng Tin Mừng
Nước Trời, nó được truyền bá nhanh chóng qua các làng mạc của miền
Galilêa. Nó bắt đầu như một hạt giống nhỏ, nhưng lớn lên để trở
thành cây cổ thụ, nơi người ta có thể tìm thấy chỗ trú ẩn (Mc
4:31-32). Sau đó, chính người ta đã bắt đầu loan truyền Tin Mừng.
Dân chúng miền Galilêa đã khâm phục cách Chúa
Giêsu giảng dạy. “Người giảng dạy như một Đấng có thẩm quyền, chứ
không như các kinh sư” (Mc 1:22-27). Giảng dạy là việc mà Chúa Giêsu
làm nhiều nhất (Mk 2:13; 4:1-2; 6:34). Đó là thói quen của Người (Mk
10:1). Trong mười lăm lần, Tin Mừng của Máccô nói rằng Chúa Giêsu
giảng dạy. Nhưng Máccô hầu như không bao giờ nói Người đã giảng dạy những
gì. Có lẽ ông không quan tâm đến phần nội dung chăng? Nó
còn tùy thuộc vào việc chúng ta định nghĩa nội dung như thế
nào. Giảng dạy không phải chỉ là việc truyền bá những chân lý mới
cho người ta. Nội dung mà Chúa Giêsu rao giảng tự nó không những chỉ
thể hiện qua lời của Người, mà cũng qua các hành động và phong thái của Người
khi tiếp xúc với dân chúng. Phần nội dung không bao giờ tách rời
khỏi con người đang truyền đạt nó. Nội dung tốt lành mà không có tư
chất tốt lành thì cũng thật đáng tiếc.
Thánh sử Máccô xác định nội dung sự giảng dạy
của Chúa Giêsu là “Tin Mừng của Thiên Chúa” (Mc 1:14). Tin Mừng mà
Chúa Giêsu đã công bố xuất phát từ Thiên Chúa và mặc khải điều gì đó về Thiên
Chúa. Chúa Giêsu chỉ nói và làm, bày tỏ những đặc điểm của dung nhan
Thiên Chúa. Chúng biểu lộ kinh nghiệm mà Chúa Giêsu có về Thiên Chúa
là Chúa Cha. Mặc khải Thiên Chúa là Chúa Cha là nguồn mạch, trong
khi nội dung là đối tượng của Tin Mừng của Đức
Giêsu.
6. Thánh Vịnh 25 (24)
Thiên Chúa của Đức Giêsu kêu gọi chúng ta hoán
cải
Lạy CHÚA, con nâng tâm hồn lên cùng CHÚA.
Lạy Thiên Chúa của con, con tin tưởng nơi Ngài,
xin Ngài đừng để con tủi nhục,
đừng để quân thù đắc chí nhạo cười con.
Chẳng ai trông cậy Chúa,
mà lại phải nhục nhằn tủi hổ,
chỉ người nào tự dưng phản phúc
mới nhục nhằn tủi hổ mà thôi.
Lạy CHÚA, đường nẻo Ngài, xin dạy cho con biết,
lối đi của Ngài, xin chỉ bảo con.
Xin dẫn con đi theo đường chân lý của Ngài
và bảo ban dạy dỗ,
vì chính Ngài là Thiên Chúa cứu độ con.
Sớm hôm con những cậy trông Ngài, bởi vì Ngài nhân ái.
Lạy CHÚA, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu
Ngài đã từng biểu lộ từ muôn thuở muôn đời.
Tuổi xuân trót dại bao lầm lỗi, xin Ngài đừng nhớ đến,
nhưng xin lấy tình thương mà nhớ đến con cùng.
CHÚA là Đấng nhân từ chính trực, chỉ lối cho tội nhân,
dẫn kẻ nghèo hèn đi theo đường công chính,
dạy cho biết đường lối của Người.
Tất cả đường lối CHÚA đều là yêu thương và thành tín
đối với những kẻ nào giữ giao ước và lề luật Chúa.
Lạy CHÚA, tội con thật nặng nề,
vì danh Ngài, xin lượng thứ cho con.
Phàm ai kính sợ CHÚA,
Người chỉ cho thấy đường phải chọn.
Họ sẽ được an vui hạnh phúc một đời,
và con cháu thừa hưởng đất tổ tiên.
CHÚA xử thân tình với những ai kính sợ Chúa
và cho họ biết giao ước của Người.
Mắt tôi nhìn CHÚA không biết mỏi
vì chính Người sẽ gỡ chân tôi khỏi dò lưới.
Lạy Chúa, xin đoái nhìn và xót thương con,
vì thân này bơ vơ khổ cực.
Lòng đau như thắt, xin làm cho thanh thoả,
và giải thoát con khỏi bước ngặt nghèo.
Xin Chúa thấy cho cảnh lầm than khổ cực
và tha thứ hết mọi tội con.
Xin Chúa thấy cho: thù địch con đông vô kể,
chúng ghét thân này, ghét cay ghét đắng.
Xin bảo toàn sinh mạng và giải thoát con,
đừng để con tủi nhục, bởi vì con ẩn náu bên Ngài.
Ước gì lòng trong sạch và ngay thẳng
che chở giữ gìn con, vì con trông cậy Chúa.
Lạy Thiên Chúa, xin Ngài cứu Israel
thoát mọi nỗi truân chuyên ngặt nghèo.
Lạy Thiên Chúa của con, con tin tưởng nơi Ngài,
xin Ngài đừng để con tủi nhục,
đừng để quân thù đắc chí nhạo cười con.
Chẳng ai trông cậy Chúa,
mà lại phải nhục nhằn tủi hổ,
chỉ người nào tự dưng phản phúc
mới nhục nhằn tủi hổ mà thôi.
Lạy CHÚA, đường nẻo Ngài, xin dạy cho con biết,
lối đi của Ngài, xin chỉ bảo con.
Xin dẫn con đi theo đường chân lý của Ngài
và bảo ban dạy dỗ,
vì chính Ngài là Thiên Chúa cứu độ con.
Sớm hôm con những cậy trông Ngài, bởi vì Ngài nhân ái.
Lạy CHÚA, xin nhớ lại nghĩa nặng với ân sâu
Ngài đã từng biểu lộ từ muôn thuở muôn đời.
Tuổi xuân trót dại bao lầm lỗi, xin Ngài đừng nhớ đến,
nhưng xin lấy tình thương mà nhớ đến con cùng.
CHÚA là Đấng nhân từ chính trực, chỉ lối cho tội nhân,
dẫn kẻ nghèo hèn đi theo đường công chính,
dạy cho biết đường lối của Người.
Tất cả đường lối CHÚA đều là yêu thương và thành tín
đối với những kẻ nào giữ giao ước và lề luật Chúa.
Lạy CHÚA, tội con thật nặng nề,
vì danh Ngài, xin lượng thứ cho con.
Phàm ai kính sợ CHÚA,
Người chỉ cho thấy đường phải chọn.
Họ sẽ được an vui hạnh phúc một đời,
và con cháu thừa hưởng đất tổ tiên.
CHÚA xử thân tình với những ai kính sợ Chúa
và cho họ biết giao ước của Người.
Mắt tôi nhìn CHÚA không biết mỏi
vì chính Người sẽ gỡ chân tôi khỏi dò lưới.
Lạy Chúa, xin đoái nhìn và xót thương con,
vì thân này bơ vơ khổ cực.
Lòng đau như thắt, xin làm cho thanh thoả,
và giải thoát con khỏi bước ngặt nghèo.
Xin Chúa thấy cho cảnh lầm than khổ cực
và tha thứ hết mọi tội con.
Xin Chúa thấy cho: thù địch con đông vô kể,
chúng ghét thân này, ghét cay ghét đắng.
Xin bảo toàn sinh mạng và giải thoát con,
đừng để con tủi nhục, bởi vì con ẩn náu bên Ngài.
Ước gì lòng trong sạch và ngay thẳng
che chở giữ gìn con, vì con trông cậy Chúa.
Lạy Thiên Chúa, xin Ngài cứu Israel
thoát mọi nỗi truân chuyên ngặt nghèo.
7. Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa Giêsu, chúng con xin cảm tạ Chúa về
Lời Chúa đã giúp chúng con hiểu rõ hơn ý muốn của Chúa Cha. Nguyện
xin Thần Khí Chúa soi sáng các việc làm của chúng con và ban cho chúng con sức
mạnh để thực hành Lời Chúa đã mặc khải cho chúng con. Nguyện xin cho
chúng con, được trở nên giống như Đức Maria, thân mẫu Chúa, không những chỉ
lắng nghe mà còn thực hành Lời Chúa. Chúa là Đấng hằng sống hằng trị
cùng với Đức Chúa Cha trong sự hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn
đời. Amen.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét