THIÊN
CHÚA ĐÃ BẺ CONG, NÀO AI UỐN THẲNG ĐƯỢC?
Một nữ tu Đaminh được Ủy Ban Công Lý và Hòa
Bình của giáo phận Poitiers ủy thác sứ mệnh phục vụ nơi nhà tù Fresnes thuộc
vùng phụ cận của thủ đô Paris. Xin nhường lời cho Chị nói về những giai thoại
nho nhỏ đáng lưu tâm suy nghĩ.
Tôi nhận sứ vụ nơi nhà tù dưới ”áp lực” phân định của nhiều người khi tôi tham khảo ý kiến của họ, họ trả lời ngay: ”Công việc rất thích hợp với Chị!”, trong khi tôi lại thấy không thích hợp chút nào hết! Tôi có một nỗi ”khiếp sợ” thầm kín. Tôi nhìn các tù nhân như đàn chó săn sẵn sàng nhẩy bổ vào tôi cắn xé! .. Ngoài ra, khi tôi tự giới thiệu như người phục vụ tinh thần cạnh các nữ tù nhân, vào dịp Cha Tuyên Úy đến cử hành Thánh Lễ, một nữ tù nhân phản ứng ngay: ”Chị tiêu biểu cho những gì tôi ghét nhất trong Giáo Hội Công Giáo!”. Tôi tiếp nhận câu nói như một thách đố và tự hứa sẽ sống làm sao để có thể xóa bỏ thành kiến này.
Đúng thật là sứ vụ nơi nhà giam rất khó khăn và tế nhị nhưng tôi gặp được những người hiểu rõ sứ vụ và đã nâng đỡ cùng khuyến khích chúng tôi rất nhiều. Nhà tù có nhiều căng thẳng nên thường xảy ra các cuộc xung đột và các vụ bạo loạn của các tù nhân. Nhưng với tư cách tuyên úy, chúng tôi sống trong một vị thế khác. Chúng tôi cố gắng tạo mối quan hệ thân hữu, lắng nghe và ngôn từ tự do. Một hôm tôi nói với vị chánh án trong một phiên xử:
- Tôi không phải thẩm phán, không phải luật sư, không phải tâm lý gia cũng không phải giám thị nhà tù.
Sự kiện này khiến các tù nhân có thể dùng ngôn ngữ tự do với chúng tôi và đôi khi - dù hiếm hoi - vượt qua một lộ trình tuyệt đẹp làm giảm thiểu những điều không hay không tốt người ta vẫn nghĩ và nói về nhà tù.
Tôi xin kể lại đây một vài giai thoại nho nhỏ. Martina là nữ tù nhân người Chí-lợi. Trong khung cảnh nhà tù với nỗi đau khổ khôn tả của một bà mẹ trẻ bị tách lìa khỏi đứa con thơ bỗng hiểu được thế nào là Tự Do trong ý nghĩa thâm sâu nhất:
- Các song sắt không đóng khung hoặc ngăn cản được Tự Do.
Martina thích lập đi lập lại như thế. Và khẳng định của Martina đưa tôi đến xác tín:
- Với THIÊN CHÚA, không có thất bại về mặt nhân bản.
Một nữ tù nhân trẻ tuổi khác tên Isabella. Cô nói với tôi:
- Ngày bị tống ngục em giống như một ”con thú” với thân thể bầy nhầy dơ bẩn và trí khôn đần độn.
Hiện tại cô là một phụ nữ có mái tóc hung hung, có thân hình mảnh khảnh và đôi mắt tinh anh. Cô ăn nói tự do phóng khoáng, khác xa với những gì được mô tả trong hồ sơ xử án. Cô nói với tôi:
- Nhà tù đã kiến tạo, đã tau luyện em. Chính tại nơi này mà em đã có thể nắm được những bàn tay giơ ra cứu giúp em.
Những bàn tay ấy là của các nữ giám thị, của nhà tâm lý và của các vị thuộc đoàn tuyên úy Công Giáo.
Nữ tù nhân trẻ tuổi thứ ba tên Einy. Cô bị tống giam vì bị tố cáo vi phạm thuần phong mỹ tục trong một vụ kiện liên quan đến người bạn trai của cô, người đã từng nhốt cô lấy lý do cô bị thác loạn tâm lý. Thời gian đầu trong nhà tù tôi thường trông thấy Einy vừa đong đưa người từ trước ra sau vừa rên rỉ:
- Tôi không biết tôi là ai ..
Cho đến một ngày, trong phòng giam, tôi bất ngờ bắt gặp cô đứng trước tấm kính nhìn hình ảnh mình với dáng điệu ngạc nhiên thích thú và vui mừng reo lên:
- Thôi rồi, tôi biết tôi là tôi, và tôi, chính là tôi ..
Được giải thoát khỏi người bạn trai và được trả tự do, người phụ nữ trẻ tuổi này hiện nay tiếp tục cuộc hành trình không mệt mỏi. Cô cảm động nói lời tri ân:
- Không có nhà tù, nơi tôi đã được trợ giúp, tôi không rõ mình sẽ trở nên con người như thế nào.
Sở dĩ các tù nhân có thể trải qua một lộ trình tích cực đó là nhờ sự kiện họ nhận được những ánh nhìn bao dung nhân hậu, không xét xử cũng không kết án. Tuy nhiên, cũng cần có những ánh nhìn không bao che hết, hầu cho phép các tù nhân nhận ra sự thật để hồi tâm thống hối về những tội ác đã phạm.
Một yếu tố khác góp phần thay đổi tâm tính các tù nhân là thời giờ rãnh rỗi. Nhiều tù nhân tự ý xin lãnh bí tích Rửa Tội và Thêm Sức. Họ thổ lộ:
- Trong tù, chúng tôi có thời giờ. Lúc ở bên ngoài chúng tôi luôn bận bịu với cuộc sống. Nơi đây giống như một cuộc tĩnh tâm.
Một nữ tù nhân là kỹ sư kiến trúc chuyên nghiệp, bị tống giam vì cuộc ẩu đả trong một lễ hội vì uống rượu say mèm. Cô du hành qua không biết bao nhiêu là xứ sở trên trái đất, giờ đây cô cũng cảm thấy thoải mái trong phòng giam. Cô tươi cười nói:
- Đúng thật là điên rồ. Tôi không còn muốn sống một cuộc sống thác loạn như tôi đã từng sống cho đến ngày hôm nay.
... ”Sự khôn ngoan đáng quý như một gia nghiệp, và hữu ích cho những ai thấy bóng mặt trời. Quả thật, núp bóng khôn ngoan khác nào núp bóng tiền bạc: nhưng khôn ngoan hiểu biết thì có lợi hơn, vì sự khôn ngoan làm cho người khôn được sống. Hãy ngắm xem việc THIÊN CHÚA làm: Người đã bẻ cong, nào ai uốn thẳng được? Ngày gặp may mắn, hãy cứ vui hưởng. Ngày bị rủi ro, hãy gẫm mà xem: Ngày nào cũng do THIÊN CHÚA làm nên, vì thế con người không thể khám phá những gì sẽ xảy ra sau khi mình nhắm mắt xuôi tay” (Sách Giảng Viên 7,11-14).
(”Église en Poitou”, Revue religieuse du diocèse de Poitiers, No 226, 5 Décembre 2014, trang 30-31)
Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt
Tôi nhận sứ vụ nơi nhà tù dưới ”áp lực” phân định của nhiều người khi tôi tham khảo ý kiến của họ, họ trả lời ngay: ”Công việc rất thích hợp với Chị!”, trong khi tôi lại thấy không thích hợp chút nào hết! Tôi có một nỗi ”khiếp sợ” thầm kín. Tôi nhìn các tù nhân như đàn chó săn sẵn sàng nhẩy bổ vào tôi cắn xé! .. Ngoài ra, khi tôi tự giới thiệu như người phục vụ tinh thần cạnh các nữ tù nhân, vào dịp Cha Tuyên Úy đến cử hành Thánh Lễ, một nữ tù nhân phản ứng ngay: ”Chị tiêu biểu cho những gì tôi ghét nhất trong Giáo Hội Công Giáo!”. Tôi tiếp nhận câu nói như một thách đố và tự hứa sẽ sống làm sao để có thể xóa bỏ thành kiến này.
Đúng thật là sứ vụ nơi nhà giam rất khó khăn và tế nhị nhưng tôi gặp được những người hiểu rõ sứ vụ và đã nâng đỡ cùng khuyến khích chúng tôi rất nhiều. Nhà tù có nhiều căng thẳng nên thường xảy ra các cuộc xung đột và các vụ bạo loạn của các tù nhân. Nhưng với tư cách tuyên úy, chúng tôi sống trong một vị thế khác. Chúng tôi cố gắng tạo mối quan hệ thân hữu, lắng nghe và ngôn từ tự do. Một hôm tôi nói với vị chánh án trong một phiên xử:
- Tôi không phải thẩm phán, không phải luật sư, không phải tâm lý gia cũng không phải giám thị nhà tù.
Sự kiện này khiến các tù nhân có thể dùng ngôn ngữ tự do với chúng tôi và đôi khi - dù hiếm hoi - vượt qua một lộ trình tuyệt đẹp làm giảm thiểu những điều không hay không tốt người ta vẫn nghĩ và nói về nhà tù.
Tôi xin kể lại đây một vài giai thoại nho nhỏ. Martina là nữ tù nhân người Chí-lợi. Trong khung cảnh nhà tù với nỗi đau khổ khôn tả của một bà mẹ trẻ bị tách lìa khỏi đứa con thơ bỗng hiểu được thế nào là Tự Do trong ý nghĩa thâm sâu nhất:
- Các song sắt không đóng khung hoặc ngăn cản được Tự Do.
Martina thích lập đi lập lại như thế. Và khẳng định của Martina đưa tôi đến xác tín:
- Với THIÊN CHÚA, không có thất bại về mặt nhân bản.
Một nữ tù nhân trẻ tuổi khác tên Isabella. Cô nói với tôi:
- Ngày bị tống ngục em giống như một ”con thú” với thân thể bầy nhầy dơ bẩn và trí khôn đần độn.
Hiện tại cô là một phụ nữ có mái tóc hung hung, có thân hình mảnh khảnh và đôi mắt tinh anh. Cô ăn nói tự do phóng khoáng, khác xa với những gì được mô tả trong hồ sơ xử án. Cô nói với tôi:
- Nhà tù đã kiến tạo, đã tau luyện em. Chính tại nơi này mà em đã có thể nắm được những bàn tay giơ ra cứu giúp em.
Những bàn tay ấy là của các nữ giám thị, của nhà tâm lý và của các vị thuộc đoàn tuyên úy Công Giáo.
Nữ tù nhân trẻ tuổi thứ ba tên Einy. Cô bị tống giam vì bị tố cáo vi phạm thuần phong mỹ tục trong một vụ kiện liên quan đến người bạn trai của cô, người đã từng nhốt cô lấy lý do cô bị thác loạn tâm lý. Thời gian đầu trong nhà tù tôi thường trông thấy Einy vừa đong đưa người từ trước ra sau vừa rên rỉ:
- Tôi không biết tôi là ai ..
Cho đến một ngày, trong phòng giam, tôi bất ngờ bắt gặp cô đứng trước tấm kính nhìn hình ảnh mình với dáng điệu ngạc nhiên thích thú và vui mừng reo lên:
- Thôi rồi, tôi biết tôi là tôi, và tôi, chính là tôi ..
Được giải thoát khỏi người bạn trai và được trả tự do, người phụ nữ trẻ tuổi này hiện nay tiếp tục cuộc hành trình không mệt mỏi. Cô cảm động nói lời tri ân:
- Không có nhà tù, nơi tôi đã được trợ giúp, tôi không rõ mình sẽ trở nên con người như thế nào.
Sở dĩ các tù nhân có thể trải qua một lộ trình tích cực đó là nhờ sự kiện họ nhận được những ánh nhìn bao dung nhân hậu, không xét xử cũng không kết án. Tuy nhiên, cũng cần có những ánh nhìn không bao che hết, hầu cho phép các tù nhân nhận ra sự thật để hồi tâm thống hối về những tội ác đã phạm.
Một yếu tố khác góp phần thay đổi tâm tính các tù nhân là thời giờ rãnh rỗi. Nhiều tù nhân tự ý xin lãnh bí tích Rửa Tội và Thêm Sức. Họ thổ lộ:
- Trong tù, chúng tôi có thời giờ. Lúc ở bên ngoài chúng tôi luôn bận bịu với cuộc sống. Nơi đây giống như một cuộc tĩnh tâm.
Một nữ tù nhân là kỹ sư kiến trúc chuyên nghiệp, bị tống giam vì cuộc ẩu đả trong một lễ hội vì uống rượu say mèm. Cô du hành qua không biết bao nhiêu là xứ sở trên trái đất, giờ đây cô cũng cảm thấy thoải mái trong phòng giam. Cô tươi cười nói:
- Đúng thật là điên rồ. Tôi không còn muốn sống một cuộc sống thác loạn như tôi đã từng sống cho đến ngày hôm nay.
... ”Sự khôn ngoan đáng quý như một gia nghiệp, và hữu ích cho những ai thấy bóng mặt trời. Quả thật, núp bóng khôn ngoan khác nào núp bóng tiền bạc: nhưng khôn ngoan hiểu biết thì có lợi hơn, vì sự khôn ngoan làm cho người khôn được sống. Hãy ngắm xem việc THIÊN CHÚA làm: Người đã bẻ cong, nào ai uốn thẳng được? Ngày gặp may mắn, hãy cứ vui hưởng. Ngày bị rủi ro, hãy gẫm mà xem: Ngày nào cũng do THIÊN CHÚA làm nên, vì thế con người không thể khám phá những gì sẽ xảy ra sau khi mình nhắm mắt xuôi tay” (Sách Giảng Viên 7,11-14).
(”Église en Poitou”, Revue religieuse du diocèse de Poitiers, No 226, 5 Décembre 2014, trang 30-31)
Sr. Jean Berchmans Minh Nguyệt
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét