10-03-2013 : (phần II) CHÚA NHẬT IV MÙA CHAY năm C

CHÚA NHẬT 10/03/2013

CHÚA NHẬT IV MÙA CHAY năm C

(Phần II)

SỐNG LỜI CHÚA

CHÚA NHẬT IV MÙA CHAY

(Lc 15,1-3.11-32)

Dẫn

Chúa là Người Cha nhân hậu, giàu lòng lòng yêu thương, cảm thông và sẵn sàng tha thứ những lầm lỗi của chúng ta, một khi chúng ta nhận ra sai lỗi và quyết tâm đổi mới đời sống. Đó là nội dung của sứ điệp lời Chúa hôm nay gởi đến chúng ta. Xin cho chúng ta cảm nhận được tình yêu của Chúa mà quyết tâm từ bỏ tội lỗi, quay về sống trong ân sủng của Người.

Chia sẻ

Người đời thường nói: con cưng là con hư. Nếu cưng không đúng cách sẽ làm hư hỏng con cái.

Nhưng con đã hư rồi thì liều thuốc duy nhất để chữa là tình thương.

Tin mừng hôm nay, không trình bày cho chúng ta biết trước khi hai người con hư, người cha đã yêu thương chúng như thế nào. Nhưng chỉ cho ta biết, người cha đã dùng tấm lòng yêu thương tha thiết để cảm hóa hai đứa con sau khi chúng đã ra hư đốn.

Người con thứ: Nhẫn tâm cắt đứt tình cha và sẵn sàng bỏ nghĩa anh em, gom lấy nữa phần gia sản gia đình ra đi phiêu lưu tìm cảm giác lạ.

Từ nay thay vì ngủ nhà cha, anh ngủ nhà trọ. Thay những bữa cơm đơn sơ ở nhà cha bằng những bữa tiệc linh đình nơi nhà hàng sang trọng. Thay vòng tay yêu thương chân tình của cha già, bằng những vòng tay ân ái gian trá của các kiều nữ trẻ trung xinh đẹp.

Nhưng khách sạn dù có thoải mái, cơm nhà hàng dù có sang trọng đặc biệt, và nằm trong vòng tay của các kiều nữ chân dài dù êm ái, thì rồi anh cũng chẳng thấy bình an và hạnh phúc. Kết quả của phiêu lưu tìm cảm giác lạ trong thác loạn đã làm anh tan gia bại sản, thân xác tiều tụy và đau khổ, kiếp sống không ra con người.

Dẫu thế tình cha vẫn ấm áp như ngày nào. Vui mừng chào đón người con như thượng khách. Sẵn sàng tha thứ, yêu thương. Tình yêu vẫn nguyên vẹn tha thiết và nồng nàn như xưa.

Người con cả cũng chẳng hơn gì đứa em hư hỏng. dù cần cù lam lũ, không hề bất tuân lệnh cha. Nhưng trong đầu anh lại có nhiều toan tính, lòng anh còn đầy ích kỷ và ghen tỵ. Trong khi mọi người vui mừng vì em mình "đã chết nay sống lại đã mất nay tìm thấy". Vậy mà anh lại kể công và phân bì với em mình cùng cha già. Trong khi người cha không hề coi anh là người ngoài thì chính anh lại xem mình là kẻ xa lạ vì không thừa nhận mình là con cha và là người anh của đứa con thứ: “ Cha coi đã bao năm con hầu hạ Cha, thế mà chưa bao giờ Cha cho lấy một con bê con để ăn mừng với bạn bè. Còn thằng con cha kia ( không phải là em con), sau khi nuốt hết của cải của cha với bọn đĩ điếm, nay trở về, cha lại cho con bê béo ăn mừng”.

Thấu hiểu hết lòng con, người cha ra năn nỉ con vào chia sẻ niềm vui và ân cần giải thích cho con hiểu rằng: nó là em con và con là con cha. Cha muốn con vui trong phận làm con và làm anh và hãy vui mừng và hãnh diện vì luôn được sống trong tình thương của cha.

Hình ảnh của hai đứa con trong dụ ngôn có lúc cũng hiện diện nơi mỗi chúng ta. Có lúc ta cũng muốn chối bỏ Chúa, bỏ đạo, bỏ nhà thờ. Có lúc chúng ta cũng muốn phiêu lưu tìm cảm giác lạ quá độ của bia rượu, thuốc lá, cà phê, trai gái, bất trung và sa đoạ như đứa con thứ. Cũng lắm lúc chúng ta sống trong ít kỷ tham lam toan tính, tìm lợi mình, muốn hại người. nuông chiều và nuôi dưỡng lòng ghanh tị. Cảm thấy khó chiụ khi ai đó giàu hơn chúng ta, giỏi hơn chúng ta, đạo đức hơn chúng ta, được nhiều người thương mến hơn chúng ta.

Chúa Người Cha thấu hiểu lòng của mỗi chúng ta. Nhưng Chúa cũng là Đấng giàu lòng yêu thương tha thứ, mong muốn ta nhận ra lầm lỗi mà sửa đổi. Mùa chay là mùa trở về, xin cho chúng ta biết bỏ đi con đường đi hoang tội lỗi mà can đảm quay về nhà Cha để cảm nhận tình của Cha yêu ta là dường nào. Nhờ thế ta quyết tâm đổi mới đời sống mỗi ngày nên tốt hơn, hầu xứng đáng với tình yêu của Cha dành cho chúng ta.

Giáo Lý Phúc Âm - CHÚA NHẬT  IV MÙA CHAY NĂM C - ngày 10.3.2013

Sách Giôsuê 5, 9a, 10-12; Thư II Thánh Phaolô gửi Côrintô II Cor.5,17-21

và Phúc  Âm Luca 15, 1- 3, 11-32

I.                   Giáo Huấn P.Â.:

            Thiên Chúa là Đấng Cứu Độ và hay tha thứ.

            Tội lỗi là bất hạnh, là xa rời tình thương Chúa như người con hoang bỏ nhà ra đi.  

            Tội lỗi đưa con người vào cảnh đói khổ, rách rưới, nô lệ và bị bỏ rơi cô đơn trần trụi.  

            Sám hối có nghĩa là quay về với Chúa là Cha. Chỉ có nơi Chúa, nơi nhà Cha mới có tình thương, có hạnh phúc và có tương lai. Đứa con hoang được vui mừng đón nhận, phục hồi quyền làm con: đeo nhẫn, mang giày mới và tương lai thừa kế gia sản. 

            Ai cũng có tội. Ai cũng có lúc bỏ nhà Cha và đi hoang. Xin luôn nhớ: Không có ai bằng Chúa, không đâu bằng nhà Cha mình. Nơi Chúa, nơi nhà Cha, người ta được hưởng tình yêu thương và tương lai được thừa hưởng hạnh phúc thiên đàng.

II.               Vấn nạn P.Â.    

“Những người thu thuế và những người tội lỗi thường đến gần Chúa Giêsu mà nghe Người” Họ như thế nào trong xã hội? Tại sao Chúa lại thích gần gũi với họ? 

           

Những người thu thuế thường cũng được gọi là publicans. Ngữ nguồn từ tiếng La-tinh publicus, có nghĩa là người trông nom những nơi công cộng như quán rượu, nhà cửa, dinh thự công cộng. Trong Kinh Thánh Tân Ước và trong thế kỷ đầu công nguyên, người thu thuế là người làm việc cho đế quốc La Mã. Họ được xếp vào hạng người bất chính và tội lỗi. Bất chính vì làm việc cho đế quốc La Mã, chuyên thu thuế bóc lột dân nghèo. Tội lỗi vì thường lấy thuế quá luật qui định, gian tham để có cuộc sống sung túc trên xương máu của người khác. 

      

Nên chúng ta thấy Phúc Âm hôm nay nói: “Những người thu thuế và những người tội lỗi” coi như  là một hạng người. Hay nói khác đi: Thu thuế là tội lỗi. Chúng ta cũng thấy rõ cái nhìn nầy nơi Phúc Âm Luca 18:9-14 tường thuật câu chuyện người Pharisêu công chính và người thu thuế tội lỗi lên đến thờ cầu nguyện. Nhìn nhận mình là tội nhân nến người thu thuế đứng cuối nhà thờ âm thầm cầu nguyện, đấm ngực xin ơn tha tội. Còn người Pharisêu tự cho mình là công chính, đứng giữa nhà thờ lớn tiếng kể công và đòi phần thưởng. 

      

Luca 5,27-32 thuật lại câu chuyện chúa kêu gọi Lêvi đang hành nghề thu thuế. Ông bỏ mọi sự, mời Chúa về nhà dùng bữa và theo làm tông đồ Chúa. Matthêu, Tông Đồ và thánh sử. Luca chương 19 tường thuật chuyện Ông Giakêu, viên thu thuế giàu có, tò mò leo lên cây cao để nhìn trộm Chúa. Chúa phát hiện, đến trọ ở nhà Ông. Ông tự nguyện phân phát của cải cho người nghèo và đền bù cân xứng cho những ai bị bóc lột. Chúa đã tuyên bố “Ơn cứu độ đã đến với nhà nầy” Phúc Âm cũng không quên tường thuật chi tiết là người Do Thái sầm xì vì Chúa đến dùng bữa nơi nhà người thu thuế tội lỗi như Lêvi và Giakêu. Đối với họ, “thật chướng mắt vì Chúa đồng bàn với phường tội lỗi!”   

      

Nhưng Chúa Giêsu lại thích qua lại và làm bạn với những người bị coi là tội lỗi. Vì đó là sứ mệnh của Chúa Giêsu: 

            Chúa  được sai đến với chiên lạc nhà Israel như trong Phúc Âm Matthêu 15, 24 

            Chúa  đến để kêu gọi người tội lỗi chứ không phải người công chính như trong Luca 5, 32 và trong Phúc Âm Gioan 3,17. 

            Chúa như người chủ chiên nhân hậu sẵn sàng bỏ 99 con chiên không lạc để băng rừng vuợt suối tìm cho được con chiên lạc và khi tìm được thì vác trên vai … như trong Matthêô 18:12-14 và Luca 15:3-7      

            Những người tội lỗi, thu thuế và đỉ điếm… nếu biết sám hối sẽ vào Nước Thiên Chúa trước những người tự cho mình là công chính hay tự hào mình thuộc dòng dõi Abraham như trong Matthêô 21:28-32 hay trong Matthêô 7, 21 

            Những thợ làm vườn nho cũ bất trung và sát nhân đã bị thay thế bằng dân tộc mới, dân của thời đại Tân Ước như trong Luca 20, 9-19.  

            Mọi người được kêu gọi vào dự tiệc cưới, được mời gọi chung hưởng hạnh phúc nước trời trong Luca 14,12-24   

       

             “Hoang đàng tức bỏ nhà đi. Bỏ nhà đi có nghĩa là bỏ cả Cha Mẹ. Sao trong Phúc Âm chỉ nói đến cha mà không nói đến mẹ? Không lẽ chỉ có Cha mới tỏ lòng nhân hậu mong con hoang trở về? Còn người Mẹ của đứa con hoang thì sao? Chúa không có phái tính nhưng lại hay so sánh với người Cha? 

      

Dụ  ngôn thường được định nghĩa là một câu chuyện giả tưởng nhưng lại rất gần với thực tế cuộc sống. Dụ ngôn được dùng để làm cho thính giả hay đọc giả hiểu được dễ dàng những sự thật luân lý hay tôn giáo mà tác giả muốn trình bày.

     

 Người ta đếm được tới 37 dụ ngôn trong Tân Ước được Chúa Giêsu dùng để diễn đạt chân lý đức tin hay luân lý mà Chúa muốn truyển đạt cho dân chúng thời bấy giờ. Phúc âm nói rõ là dân chúng hiểu chúa nhắm ai trong dụ ngôn Chúa kể. Trong dụ ngôn những tá điền bất trung, Mt 21:33-46; Mk 12:1-12; Lk 20:9-19, người Biệt Phái hiểu là Chúa muốn chỉ trích họ.

      

Dụ ngôn con trai hoang đàng không là chuyện thật. Sự  thật mà Chúa muốn trình bày qua dụ ngôn là  Thiên Chúa nhân hậu và giàu lòng thương xót. Chúa như  Cha Mẹ luôn muốn điều tốt đẹp cho con mình, sẵn sàng tha thứ và trả lại cho con mình những gì đã bị mất mát do lỡ dại đi hoang hay do sa ngã phạm tội. Câu nói “Chúa như Cha Mẹ” không có ý xác định Chúa là cặp vợ chồng có phái tính nam và nữ. Khi Chúa Giêsu dùng dụ ngôn người con trai hoang đàng và người Cha nhân hậu, không có nghĩa là Chúa phớt lờ vai trò của người Mẹ. Nhưng đây là cảnh mà người ta thấy xảy ra trong cuộc sống: Người Cha là chủ gia đình, điều khiển gia đình và có trách nhiệm tạo lập gia sản và phân chia gia sản cho con cái. Đương nhiên có vai trò của người Mẹ, của phụ nữ, nhưng rất mờ nhạt theo phong tục thời bấy giờ. Thí dụ Phúc Âm Marcô 6, 34-44 nói: Chúa hoá bánh ra nhiều nuôi năm ngàn người ăn no, không kể đàn bà và trẻ con. 

      

Người Do Thái thời Chúa Giêsu, sống dưới ách đô hộ của  đế quốc La Mã, chắc chắn họ không tránh khỏi ảnh hưởng của văn hoá và tập tục Roma. Người La Mã nỗi tiếng về trật tự xã hội và quyền lãnh đạo. Quyền tối thượng của đế quốc là nơi hoàng đế La Mã. Quyền tối thượng trong mỗi gia đình là nơi người Cha gọi là paterfamilias và người Cha có quyền tề gia, gọi là Patria potestas. Chỉ có người Cha là gương mặt nỗi bật trong mỗi gia đình. Ông có toàn quyền xếp đặt việc học, việc làm, việc cưới hỏi và việc thừa hưởng gia sản cho con cái ông. Vai trò người phụ nữ hoàn mờ nhạt. Phụ nữ thời ấy sống trong âm thầm và tùng phục.

      

So sánh Chúa như người Cha nhân hậu hay gọi Chúa là  Cha như trong Kinh Lạy Cha, hay Chúa Giêsu cầu nguyện trong vườn cây dầu, nói “Xin Cha cất chén đắng nầy xa con…” hay trong cơn hấp hối trên cây Thánh Giá, Chúa thều thào “Cha ơi, sao Cha bỏ con…” Tất cả là Cha chứ không có mẹ.  Dù gọi Thiên Chúa Cha là Cha, nhưng Chúa Giêsu không có ý nói Cha mình là đàn ông. Vả lại Thiên Chúa vô hình thì làm sao có phái tính? Chúng ta là những người theo Chúa Giêsu. Chúa Giêsu gọi Thiên Chúa là Cha và dạy chúng ta cầu nguyện với Thiên Chúa là Cha. Chúng ta không có cách chọn lựa nào khác. Nên sẽ rất sai lầm khi có người cầu nguyện “Lạy Cha Mẹ chúng con ở trrên trời…” để gọi là bốc thơm phụ nữ trong xã hội Lady First nầy.

           

Dụ ngôn là chuyện không có thật, nhưng gần với cuộc sống, được dùng để diễn đạt một chân lý  tôn giáo có thật. Từ thời đó cho tới nay ai cũng hiểu dụ ngôn người con hoang đàng và người Cha nhân hậu theo lối dùng dụ ngôn của Chúa Giêsu. Nên nếu chúng ta để cập đến phái tính tức phải có cả Cha lẫn mẹ thì sẽ là hình ảnh rất xa lạ với cuộc sống thời ấy. Nếu thế, Phúc Âm sẽ phải nói là: Xin Cha Mẹ chia gia tài cho con…thì sẽ thành chuyện không thể có trong cuộc sống thời đó. Cũng như Chúa phải dùng dụ ngôn con trai hoang đàng chứ không thể có dụ ngôn con gái hoang đàng. Vì không thể có chuyện con gái đi hoang trong xã hội thời bấy giờ.

   

            Ý nghĩa của việc “Mau đem áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay, xỏ dép vào chân cậu, rồi bắt bê béo làm thịt ăn mừng vì…?

      

“Người Cha đã chia của cải…Ít ngày sau, người con thứ thu xếp tất cả và trảy đi phương xa..”

            Người ta thắc mắc và đổ thừa cho người Cha: Biết con trai mình sắp rời khỏi nhà đi hoang, tại sao không cản mà còn chia phần gia tài…người Cha có lỗi trong việc con trai mình đi hoang.

            Không đúng!

            Phúc âm nhằm trình bày một quyết định đầy tự do của người con trai thứ. Chính anh chọn con đường xa rời nhà Cha mình để đi theo con đường mình hoạch định. Một hành động xấu chỉ thành tội khi chúng ta tự do chọn làm điều xấu.  Nên khi người con hoang quay về đã thú tội “con thật đắc tội với Trời và với Cha!” 

            Khi chọn xa rời nhà cha mình với phần gia sản  được chia, người con trai đã chính thức cắt đứt quan hệ phụ tử tình thâm với Cha già  và tự khai trừ mình khỏi gia đình. Nên khi quay về, anh ta chỉ mong được làm đầy tớ, tức người không còn phần thừa tự gia sản. 

      

Mặc áo đẹp, xỏ nhẫn vào ngón tay, mang dép mới, giết bê béo ăn mừng… là những cử chỉ  không chỉ để chưng diện cho đứa con hoang tã  tơi. Giết bê béo ăn mừng không chỉ là bữa tiệc chia vui với xóm giềng. Tất cả là một nghi thức chính thức tái tạo tình phụ tử và quyền thừa kế cho người con đi hoang “Vì con ta đã chết mà nay sống lại, đã mất mà nay lại tìm thấy” Chỉ có con cái trong nhà, nhất là con trai thừa tự mới được mặc áo đẹp, mới được đeo nhẫn… Người Cha phục hồi địa vị làm con cho đứa con hoang “không đáng gọi là con”  

      

Người con cả không chịu vào nhà, vì tính ích kỷ, hẹp hòi… nhưng anh cũng có phần công bằng. Ác giả ác báo! Gieo gió phải gặt bão! Ở hiền gặp lành, ở ác gặp dữ. Quan niệm luân lý tự nhiên. Thật bực mình vì anh không thể đo lường được lòng nhân hậu quá lớn của người Cha: Phục hồi quyền làm con, quyền thừa tự một cách quá dễ dàng cho “thằng mất dạy!”, việc làm vượt ngoài ức đoán của đứa con hoang và của tất cả mọi người (đựa vào giải thích của L.M. Hồng Phúc, DCCT trong quyển Suy Niệm Lời Chúa Năm C trang 53-54) 

      Khi phạm tội là rời bỏ nhà Cha, là chúng ta bỏ Chúa.

      Khi phạm tội, con người tự chọn cho mình con đường không có Chúa, mất ân thánh sủng.

      Khi phạm tội, con người chối từ phần gia tài dành sẵn cho mình trên Trời. 

      Khi sám hối và xưng tội:

      Quay về nhà Cha

      Được hoàn trả mọi ân huệ nhất là quyền làm con và phần thưởng nước thiên đàng.

      Cả  triều thần thánh vui mừng. 

      Lòng nhân hậu của Chúa vượt xa mọi ức đoán của con người:

      Ôm chầm lấy đứ con hoang.

      Không một lời phiền trách hay nhắc đến tội đã phạm.

      Không ra một hình phạt nào. Nhưng ban ân huệ, ban sự phục hồi địa vị làm con.

      Chúa luôn sẵn sàng tha thứ  

III.            Thực hành P.Â.:

Lòng nhân ái và tình thương tha thứ có sức chinh phục người khác.

            Tại sao người con hoang quay về với Cha già? 

            Vì  đói khát, đau khổ, bất hạnh…hay vì lòng nhân hậu vô bờ bến của người Cha. 

             Đến Roma, đứng ở quảng trường Thánh Phêrô đối diện với đến thờ, chúng ta thấy gần bên tay phải khoảng giữa giữa có một viên gạch vuông khác màu so với những đá lót khác. Người ta đánh dấu nơi Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II bị Ahmed Ali Agca bắn trọng thương ngày 13.5.1981. Viên đạn quyết tử, nhắm tim, nhưng Ali tránh đứa bé gái mà ĐGH vừa bế lên, nên Ngài còn sống. Viên đạn đó đã được mang đặt ở nhà chầu, trước Vương Cung Thánh Đường Fatima, bên cây sối to, nơi Đức Mẹ hiện ra cho 3 trẻ: Lucia, Jacinta và Phanxicô năm 1917. Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã vào tận nhà tù của thăm Ali. Ngài hoàn toàn tha thứ. Ali bị cảm hoá bời lòng nhân hậu của Đức Giáo Hoàng.  Hay tin Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô mất ngày mất 2 tháng 4 năm 2005, anh đã xin đi dự lễ an táng Ngài.

      Đơn xin không được chấp thuận, nhưng lòng anh đã khắc sâu hình ảnh con người nhân hậu đã sẵn sàng tha thứ cho người ám sát mình. Lòng nhân hậu  được ghi nhớ muôn  đời.

            Tháng 2 năm 2000, ĐGH Gioan Phaolô II đi hành hương thánh địa Do Thái. Một người đàn bà Do Thái tên Edith Wier đã đến xin diện kiến Đức Thánh Cha và tường thuật cho cả thế giới về lòng nhân hậu của một linh mục trẻ, tên Karol Voitija, 

      

Gần  50 mươi năm trước, bà còn là một thiếu nữ trẻ vừa được thả khỏi trại giam của Đức Quốc Xã trên đất Ba Lan gần giáo xứ của Cha Karol Voitija. Bị giam lâu ngày, khi được thả ra, bà đói lã ngã gục trên đường rời trại. Bỗng có một linh mục trẻ, tướng cao và đẹp trai xuát hiện. Linh mục mang cho cô bé nầy bánh, nước và khăn lau. Sau đó vị linh mục đã cõng cô bé gái trên lưng, vượt hơn 3 cây số đến trạm xe lửa để cô ta có thể trở vế nguyên quán. Gần cả đời mình, bà Edith vẫn nhớ hình ảnh giàu lòng thương xót và từ tâm của linh mục Karol. Bà đã được gặp lại vị ân nhân từ tâm. Bà đã toại nguyện khi được ca ngợi lòng nhân hậu của Đức Thánh Cha cho cả thế giới biết. 

            

Lòng nhân hậu và tình yêu thương tha thứ là lời kêu gọi mạnh nhất  để hoán cải, để quay về nhà Cha. Chúng ta quên nhiều chuyện, nhưng thường chúng ta khó quên những ánh mắt nhân hậu, những con người giàu lòng thương xót và từ tâm. Hay quay lại với Chúa là Đấng nhân hậu và hãy làm cho người khác nhớ đến mình vì mình nhân hậu và từ tâm.

www.gpcantho.com

Lectio: Chúa Nhật IV Mùa Chay (C)

Chúa Nhật, 10 Tháng 3, 2013

Dụ Ngôn Người Con Hoang Đàng

Lc 15:1-3,11-32

1.  Bài Đọc

a)  Lời nguyện mở đầu:  

·                      

Lạy Chúa Thánh Thần, xin hãy đến, xin hãy mặc khải cho chúng con mầu nhiệm của Chúa Cha và Chúa Con được hiệp nhất trong tình yêu.  Xin hãy cho chúng con có thể thấy được ngày trọng đại của Thiên Chúa, rực rỡ với ánh sáng: buổi rạng đông của một thế giới mới được sinh ra trong máu của Đức Kitô.  Người con hoang đàng trở về nhà, người mù được nhìn thấy ánh sáng, kẻ trộm lành được tha tội xóa tan nỗi sợ hãi cổ xưa.  Khi chết treo trên thập giá, Đức Kitô đã chiến thắng cái chết; cái chết mang lại sự sống, tình yêu chiến thắng nỗi sợ hãi và tội lỗi tìm kiếm sự thứ tha.  Amen.

·                     b)  Phúc Âm

₁ Khi ấy, những người thu thuế và những kẻ tội lỗi đến gần Chúa Giêsu để nghe Người giảng; ₂ thấy vậy, những người biệt phái và luật sĩ lẩm bẩm rằng: "Ông này đón tiếp những kẻ tội lỗi và cùng ngồi ăn uống với chúng".

₃ Bấy giờ Người phán bảo họ dụ ngôn này:  

₁₁ "Người kia có hai con trai. ₁₂ Đứa em thưa với cha rằng: 'Thưa cha, xin cha cho con phần gia tài thuộc về con'. Người cha liền chia gia tài cho các con. ₁₃ Ít ngày sau, người em thu nhặt tất cả của mình, trẩy đi miền xa và ở đó ăn chơi xa xỉ phung phí hết tiền của. ₁₄Khi nó tiêu hết tiền của thì vừa gặp nạn đói lớn trong miền đó, và nó bắt đầu cảm thấy túng thiếu. ₁₅ Nó vào giúp việc cho một người trong miền, người này sai nó ra đồng chăn heo. ₁₆ Nó muốn ăn những đồ cặn bã heo ăn cho đầy bụng, nhưng cũng không ai cho. ₁₇Bấy giờ nó hồi tâm lại và tự nhủ: 'Biết bao người làm công ở nhà cha tôi được ăn uống dư dật, còn tôi, tôi ở đây phải chết đói. ₁₈ Tôi muốn ra đi trở về với cha tôi và thưa người rằng: "Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, ₁₉ con không đáng được gọi là con cha nữa, xin cha đối xử với con như một người làm công của cha" '. ₂₀ Vậy nó ra đi và trở về với cha nó. Khi nó còn ở đàng xa, cha nó chợt trông thấy, liền động lòng thương; ông chạy ra ôm choàng lấy cổ nó và hôn nó hồi lâu. ₂₁ Người con trai lúc đó thưa rằng: 'Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa'. ₂₂Nhưng người cha bảo đầy tớ: 'Mau mang áo đẹp nhất ra đây và mặc cho cậu, hãy đeo nhẫn vào ngón tay cậu, và xỏ giầy vào chân cậu. ₂₃ Hãy bắt con bê béo làm thịt để chúng ta ăn mừng: ₂₄ vì con ta đây đã chết, nay sống lại, đã mất, nay lại tìm thấy'. Và người ta bắt đầu ăn uống linh đình.  

₂₅ "Người con cả đang ở ngoài đồng. Khi về gần đến nhà, nghe tiếng đàn hát và nhảy múa,₂₆ anh gọi một tên đầy tớ để hỏi xem có chuyện gì. ₂₇ Tên đầy tớ nói: 'Đó là em cậu đã trở về, và cha cậu đã giết bê béo, vì thấy cậu ấy về mạnh khỏe'. ₂₈ Anh liền nổi giận và quyết định không vào nhà. Cha anh ra xin anh vào. ₂₉ Nhưng anh trả lời: 'Cha coi, đã bao năm con hầu hạ cha, không hề trái lệnh cha một điều nào, mà không bao giờ cha cho riêng con một con bê nhỏ để ăn mừng với chúng bạn. ₃₀ Còn thằng con của cha kia, sau khi phung phí hết tài sản của cha với bọn đàng điếm, nay trở về thì cha lại sai làm thịt bê béo ăn mừng nó'. ₃₁ Nhưng người cha bảo: 'Hỡi con, con luôn ở với cha, và mọi sự của cha đều là của con. ₃₂ Nhưng phải ăn tiệc và vui mừng, vì em con đã chết nay sống lại, đã mất nay lại tìm thấy'".

c)  Giây phút cầu nguyện trong thinh lặng: 

Để Lời Chúa có thể thấm nhập vào lòng và soi sáng đời sống chúng ta. 

2.  Suy Gẫm

a)  Ý chính của bài đọc:

Dante cho rằng Luca là “người ghi chép sự dịu dàng của Chúa Kitô” (scriba mansuetudinis Christi).  Thật vậy, ông là vị Thánh Sử thích nhấn mạnh đến lòng thương xót của Thầy Chí Thánh đối với những kẻ tội lỗi và cho chúng ta thấy những hình ảnh của sự tha thứ (Lc 7:36-50; 23:39-43).  Trong Tin Mừng của thánh Luca, lòng thương xót của Thiên Chúa được thể hiện trong Chúa Giêsu Kitô.  Chúng ta có thể nói rằng Đức Giêsu là hiện thân lòng thương xót của Thiên Chúa hiện diện ở giữa chúng ta.  “Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ” (Lc 6:36).  Luca tập trung vào hình ảnh Thiên Chúa đã mặc khải trong Cựu Ước (Hc 34:6), nhưng đáng tiếc thay, điều đó dường như đã bị bác bỏ bởi các Kinh Sư và người Biệt Phái là những kẻ muốn nhấn mạnh đến hình ảnh Thiên Chúa “Đấng ghé thăm tội lỗi của các người cha trên con cái” (Hc 34:7).  Thật vậy, những người Biệt Phái và Kinh Sư tự hào là công chính trong mắt của Thiên Chúa bởi vì họ đã không vi phạm Lề Luật.  Chúa Giêsu chỉ trích thái độ này trong lời giảng dạy của Người và qua hành động của Người.  Đức Kitô, “Đấng Công Chính” của Thiên Chúa (1Pr 3:18), “đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng” (Lc 15:2).  Hãy nghĩ về bài dụ ngôn người thu thuế khi từ Đền Thờ trở về nhà thì đã được nên công chính tương phản với người Biệt Phái tự khen ngợi mình trước mặt Thiên Chúa trong khi phê phán người bên cạnh mình (Lc 18:9-14).  Chúa Giêsu chỉ ra cho chúng ta thấy rằng đường lối suy nghĩ và hành động của Thiên Chúa thì hoàn toàn khác biệt với của chúng ta.  Thiên Chúa thì khác biệt, và tính siêu việt của Người được mặc khải trong lòng thương xót tha thứ cho tội lỗi.  “Trái tim Ta thổn thức, ruột gan Ta bồi hồi khi nghĩ đến điều ấy.  Ta sẽ không hành động theo cơn nóng giận…  vì Ta là Thiên Chúa, chứ không phải người phàm.  Ở giữa ngươi, Ta là Đấng Thánh và không có ý định tiêu diệt ngươi” (Hs 11:8-9).

Dụ ngôn “người con hoang đàng” này sẽ đưa ra khía cạnh về Chúa Cha đầy lòng thương xót.  Đó là lý do tại sao một số người đề cập đến câu chuyện này như là “dụ ngôn người cha của đứa con hoang đàng với lòng thương xót và tha thứ”.  Đoạn Tin Mừng là một phần của một loạt ba dụ ngôn về lòng thương xót và có lời mở đầu để hướng dẫn chúng ta suy niệm về “những kẻ thu thuế và tội lỗi” lui tới với Đức Giêsu để nghe Người giảng dạy (Lc 15:1).  Những điều này được phản ảnh trong thái độ của người con thứ là kẻ hồi tâm và tự nhủ về tình trạng hiện tại của mình và về những gì anh ta đã đánh mất khi lìa bỏ nhà cha anh (Lc 15:17-20).  Thật là thú vị khi để ý đến cách dùng động từ “lắng nghe”, mà nhớ lại cảnh của bà Maria, em bà Máctha, “cứ ngồi bên chân Chúa và lắng nghe lời Người giảng dạy” (Lc 10:39); hay là đám đông dân chúng “tuôn đến để nghe Người giảng và để được chữa lành bệnh tật”  (Lc 6:18).  Chúa Giêsu thừa nhận thân nhân của mình, không phải bằng quan hệ huyết thống, mà qua thái độ lắng nghe của họ:  “Mẹ ta và anh em Ta, chính là những ai nghe lời Thiên Chúa và đem ra thực hành” (Lc 8:21).  Dường như Luca đạt tầm quan trọng về thái độ lắng nghe này.  Đức Maria, thân mẫu của Chúa Giêsu, được ca ngợi vì có một thái độ lắng nghe chiêm niệm, bà “hằng ghi nhớ tất cả những điều này trong lòng” (Lc 2:19,51).  Bà Isave tuyên xưng Đức Maria đầy diễm phúc bởi vì “bà đã tin rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với bà” (Lc 1:45), đã được mặc khải tại thời điểm Truyền Tin (Lc 1:26-38).  

Lòng thương xót của người cha nhân từ (Lc 15:20), thì trái ngược với thái độ khắt khe của người con cả, kẻ sẽ không chấp nhận mình có người em như thế, và là kẻ trong lời đối thoại với người cha, gọi người con thứ là:  “còn thằng con của cha đó, sau khi đã nuốt hết của cải của cha với bọn điếm, nay trở về…” (Lc 15:30).  Trong bài này, chúng ta có thể thấy thái độ của các Kinh Sư và người Biệt Phái là những kẻ “lẩm bẩm” rằng:  "Ông này đón tiếp những kẻ tội lỗi và cùng ngồi ăn uống với chúng".  Họ không kết giao với “kẻ tội lỗi”, những kẻ mà họ cho là ô uế, thà là họ lánh xa những kẻ ấy.  Thái độ của Chúa Giêsu thì lại khác hẳn và, trong mắt họ, đó là chuyện ô nhục.  Chúa thích giao tiếp với những kẻ tội lỗi và thỉnh thoảng Người còn nhận lời mời của họ vào nhà để cùng ăn uống với họ (Lc 19:1-10).  Lời lẩm bẩm của các Kinh Sư và người Biệt Phái đã khiến họ không lắng nghe được Lời Chúa.

Sự tương phản giữa hai anh em thì thật gợi lên nhiều ý tưởng.  Người em nhận ra sự khốn cùng và tội lỗi của mình và trở về nhà mà nói rằng:  “Thưa cha, con đã lỗi phạm đến trời và đến cha, con không đáng được gọi là con cha nữa” (Lc 15:18-19,21).  Người anh thì lại có thái độ kiêu căng không chỉ đối với người em mà còn cả đối với cha mình nữa!  Lời nhiếc móc của người anh thì hết sức tương phản với sự dịu dàng của người cha là kẻ đã bước ra khỏi nhà và đi gặp người anh cả để “van nài” anh ta bước vào nhà (Lc 15:20,28).  Đây là hình ảnh của Chúa Cha, Đấng mời gọi chúng ta hoán cải, trở về với Người:  “Trở về đi, hỡi Israel phản bội – sấm ngôn của Đức Chúa – Ta sẽ không nghiêm nét mặt với các ngươi nữa, và Ta giàu lòng xót thương – sấm ngôn của Đức Chúa – và Ta không giận dữ mãi đâu. Có điều là tội ngươi, ngươi phải biết:  ngươi đã xúc phạm đến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, khi lang bạt khắp các nẻo đường tìm kiếm ngoại kiều dưới mọi lùm cây rậm; còn tiếng Ta gọi, các ngươi chẳng thèm nghe – sấm ngôn của Đức Chúa.  Trở về đi, hỡi lũ con phản bội – Sấm ngôn của Đức Chúa – vì Ta vẫn là chủ các ngươi” (Gr 3:12-14).  

b)  Một vài câu hỏi

để quy hướng cho phần suy gẫm và thực hành của chúng ta.

  i.    Luca chú trọng vào hình ảnh của Thiên Chúa đã được mặc khải trong Cựu Ước (Hc 34:6), nhưng tiếc thay, dường như điều này đã bị lờ đi bởi các Kinh Sư và người Biệt Phái là những kẻ thà nhấn mạnh về hình ảnh một Thiên Chúa “Đấng ghé thăm tội lỗi của các người cha trên con cái” (Hc 34:7).  Tôi có hình ảnh gì về Thiên Chúa?

 ii.    Những người Biệt Phái và Kinh Sư tự hào rằng họ là người công chính dưới mắt của Thiên Chúa bởi vì họ không phạm giới.  Chúa Giêsu chỉ trích thái độ của họ trong lời giảng huấn của Người và bằng hành động của Người.  Người, “Đấng Công Chính” của Thiên Chúa (1Pr 3:18), “đón tiếp phường tội lỗi và cùng ngồi ăn uống với chúng” (Lc 15:2).  Tôi có tự coi mình là công chính hơn những người khác không, có lẽ bởi vì tôi cố gắng giữ các điều răn của Chúa chăng?  Những động cơ khiến tôi muốn sống một cuộc sống “công chính” là gì?  Đó là vì tình yêu Thiên Chúa hay vì lòng thỏa mãn cá nhân?

iii.    “Những người thu thuế và những kẻ tội lỗi đến gần Chúa Giêsu để nghe Người giảng” (Lc 15:1).  Dường như thánh Luca đặt nặng tầm quan trọng về thái độ lắng nghe, suy gẫm, đi vào nội tâm, suy niệm và ghi nhớ Lời Chúa trong lòng chúng ta.  Tôi đã dành vị trí nào cho sự chiêm niệm Lời Chúa trong đời sống hằng ngày của tôi?

iv.    Các Kinh sư và những người Biệt Phái không giao tiếp với “phường tội lỗi”, những kẻ mà họ cho là ô uế, và tránh xa họ.  Thái độ của Chúa Giêsu thì khác hẳn, và họ cho đó là chuyện nhục nhã.  Chúa ưa thích gặp gỡ những kẻ tội lỗi và thỉnh thoảng lại còn nhận lời mời đến nhà họ để cùng ăn uống với họ (Lc 19:1-10).  Tôi có phán xét người khác hay tôi có né tránh các cảm xúc về lòng thương xót và tha thứ, vì đó phản ảnh sự dịu dàng của Thiên Chúa bậc Cha-Mẹ không?

v.    “‘Hãy bắt con bê béo làm thịt để chúng ta ăn mừng:  vì con ta đây đã chết, nay sống lại; đã mất, nay lại tìm thấy’.  Và người ta bắt đầu ăn uống linh đình.” (Lc 15:23).  Trong hình ảnh người cha bày tiệc ăn mừng con ông nay đã sống lại, chúng ta nhận ra Thiên Chúa là Cha, Đấng đã yêu thương chúng ta đến nỗi “đã ban chính Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3:16).  Trong việc làm thịt “con bê béo”, chúng ta có thể thấy Đức Kitô, Chiên Thiên Chúa, Đấng đã hiến tặng chính mình như một vật hiến tế đền tội để cứu chuộc tội lỗi.  Tôi tham dự vào bàn tiệc Thánh Thể với tràn đầy cảm giác biết ơn vì tình yêu vô biên này của Thiên Chúa Đấng đã ban cho chúng ta chính Con Một yêu dấu của mình chịu đóng đinh và đã sống lại.

3.  Cầu Nguyện

a)  Thánh Vịnh 32 (31):

Hạnh phúc thay, kẻ lỗi lầm mà được tha thứ,
người có tội mà được khoan dung.
Hạnh phúc thay, người CHÚA không hạch tội,
và lòng trí chẳng chút gian tà.

Bao lâu con lặng thinh không thú lỗi,
thì gân cốt rã rời, cả ngày con gào thét.
Vì ngày đêm con bị tay Ngài đè nặng,
nên sức lực hao mòn, như bị nắng mùa hè thiêu đốt.

Bởi thế, con đã xưng tội ra với Ngài,
chẳng giấu Ngài lầm lỗi của con.
Con tự nhủ: "Nào ta đi thú tội với Chúa,"
và chính Ngài đã tha thứ tội vạ cho con.

Chính Chúa là nơi con ẩn náu,
giữ gìn con khỏi bước ngặt nghèo.
Khắp bốn bề, Chúa làm trổi vang lên
những khúc ca mừng con được giải thoát.

Hỡi những người công chính,
hãy vui lên trong CHÚA, hãy nhảy mừng.
Mọi tâm hồn ngay thẳng, nào cất tiếng hò reo.

b)  Lời nguyện kết

Lạy Chúa, Đấng ban thưởng cho kẻ công chính và sẽ không chối từ tha thứ cho kẻ tội lỗi biết ăn năn, xin hãy lắng nghe lời khấn xin của chúng con:  xin cho việc khiêm hạ xưng thú những lỗi phạm của chúng con có thể nhận được lòng thương xót của Chúa.  

4.  Chiêm Niệm

   

Chiêm niệm có nghĩa là biết làm thế nào để gắn bó với tất cả tâm hồn và lòng trí của mình vào Chúa, Đấng mà qua Ngôi Lời của Người biến đổi chúng ta trở thành những con người mới, luôn tuân theo thánh ý Người.  “Bây giờ các con đã biết những điều này, nếu các con thực hành tương xứng, thì thật phúc cho các con!” (Ga 13:17)

 www.dongcatminh.org