Giới thiệu Hiến Chương mới dành cho giới y tế
Nhân dịp Ngày Thế giới các Bệnh nhân lần thứ 25
WHĐ (13.02.2017) – Sáng 6/2/2017 Phòng Báo Chí Toà
Thánh tổ chức cuộc họp báo nhân dịp Ngày Thế giới các Bệnh nhân
lần thứ 25 sẽ được tổ chức trọng thể tại Lộ Đức vào ngày 11 tháng 2. Nhân dịp
này, Bản Hiến Chương mới dành cho giới y tế cũng được giới thiệu.
Các phát ngôn viên gồm có Đức ông Jean-Marie Mate Susivi
Mupendawatu, Thư ký của Bộ Phục Vụ Phát Triển Con Người Toàn Diện,
Alessandro De Franciscis, Chủ tịch Phòng Kiểm Chứng Y Khoa tại Lộ Đức và Hội Y
Khoa Quốc Tế tại Lộ Đức (AMIL), và Antonio Gioacchino Spagnolo, giáo sư bộ môn
Đạo Đức Sinh Học và giám đốc Viện Đạo Đức Sinh Học của Khoa Y và Khoa Ngoại tại
Đại Học Công Giáo Thánh Tâm, Roma.
Đức hồng y Kodwo Appiah Turkson, Bộ trưởng Bộ Phục
Vụ Phát Triển Con Người Toàn Diện, định sẽ tham dự nhưng cuối cùng không thể đến được.
Vì vậy Đức ông Mupendawatu đọc bài thuyết trình của Đức hồng y, giải thích
rằng Ngày Thế giới các Bệnh nhân được Thánh Gioan Phaolô II
thiết lập năm 1992, và nhân dịp kỷ niệm 25 năm ngày thành lập, Ngày
này sẽ được tổ chức cách ngoại thường, nhân danh Đức Thánh Cha Phanxicô. Trong
số các vị sẽ tham dự sự kiện tại Lộ Đức ngày 11 tháng 2, Đức hồng y Pietro
Parolin, Quốc vụ khanh Toà Thánh, Đặc Sứ của Đức Thánh Cha, sẽ chủ sự thánh lễ
trọng thể quốc tế nhân kỷ niệm cuộc hiện ra đầu tiên của Đức Mẹ với thánh
Bernadette.
Đức hồng y cũng gợi nhớ lại Đức Tổng giám mục Zygmunt
Zimowski, vừa mới qua đời, nguyên Chủ tịch (lúc bấy giờ) Hội đồng Giáo Hoàng về
Chăm sóc Mục vụ Y tế, người đã soạn thảo Bản Hiến Chương mới. Bản Hiến Chương mới
duyệt lại và cập nhật Hiến Chương dành cho giới y tế, một “cẩm nang” về mặt y
khoa, luân lý và thần học vốn được khởi đầu từ trực giác của vị Chủ tịch đầu
tiên, Hồng y Fiorenzo Angelini, đã được dịch sang 19 thứ tiếng và trong 20 năm
qua đã trở thành bản văn “gối đầu giường” cho các nhân viên y tế.
Đức ông Musivi Mupendawatu nhấn mạnh rằng sứ điệp của Đức
Thánh Cha dành cho Ngày Thế giới các Bệnh nhân lần thứ
25 này, nhan đề “Kỳ diệu thay công trình của Chúa: Ðấng Toàn Năng đã
làm cho tôi biết bao điều cao cả” (x. Lc 1,49), mời gọi chúng ta “theo dấu cuộc
lữ hành của thánh Bernadette đến chiêm ngắm Đức Maria Vô Nhiễm Nguyên Tội, và
cuộc đời của ĐứcMẹ trong thinh lặng và suy niệm”. Trích dẫn Bản Hiến
Chương mới dành cho giới y tế, Đức ông khẳng định rằng “từ nhãn quan tín lý, bản
Hiến Chương tái khẳng định tính thánh thiêng và tính bất khả xâm phạm của sự sống,vì
đó là hồng ân của Thiên Chúa.”
Giáo sư Spagnolo giới thiệu tổng quan về tập tài liệu và mở
rộng vấn đề. “Với sự ưu thắng của nghiên cứu y sinh học và những thực tại về
chăm sóc y tế và xã hội đã trở nên gay go từ năm 1994, cũng như các tuyên bố
chính thức của Huấn Quyền Giáo Hội Công Giáo đã vạch ra giới hạn của sự sống và
khoa học về sức khỏe (Các tài liệu của các Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II,
Bênêđictô XVI và Đức Phanxicô, và các tài liệu của Bộ Giáo Lý Đức Tin, của
Hội Đồng Giáo Hoàng về Sự Sống), nay cần phải duyệt lại và cập nhật Bản Hiến
Chương dành cho giới y tế. Giáo sư giải thích “Bản Hiến Chương tuy vậy vẫn giữ
cấu trúc ban đầu như là một công cụ giúp chuẩn bị và huấn luyện trường kỳ cách
nghiêm túc cho các nhân viên y tế trên bình diện đạo đức để duy trì tài năng chuyên môn cần thiết và ơn gọi của họ là các thừa
tác viên sự sống”.
“Trước hết, cần mở rộng chú ý hơn đến những người
có liên quan đến lãnh vực y sinh học: bên cạnh những người chuyên môn y tế (bác
sĩ, y tá, nhân viên phụ giúp y tế), những người khác liên quan đến thế giới y
khoa cũng phải được chú ý như là các nhà sinh học, dược sĩ, nhân viên y tế địa
phương, những người quản lý y tế và các nhà làm luật trong lãnh vực y
khoa, các nhân viên trong các lãnh vực tư nhân hay công cộng. Vài đoạn
trong Hiến Chương nói với những người này cách đặc biệt và nói về trách nhiệm đặc
biệt của họ khi thi hành nhiệm vụ. Tất cả những người này thi hành nhiệm vụ thường
ngày của họ trong mối tương quan liên vị, được ghi dấu bởi sự tin cậy của những
người bệnh tật, người bị tổn thương, những người tìm kiếm sự giúp đỡ
của khoa học và tri thức của nhân viên y tế, với ước mong được trợ giúp và được
chữa lành.
Bản Hiến Chương khích lệ sự trung thành đạo đức của nhân
viên y tế, trong các chọn lựa và các hành vi liên quan đến sự sống trong các
giai đoạn hiện hữu: sinh ra, sống và cận kề cái chết - là những thời gian
cần được suy tư sâu về mặt đạo đức và mục vụ.
Giáo sư Spagnolo giải thích tiếp trong phần về “sinh sản”:
“các yếu tố được lưu ý đặc biệt trong phương thế trị liệu vô sinh và áp dụng
các phương pháp tự nhiên không chỉ trong việc điều hoà sinh sản mà còn trong việc
thụ thai. Có mục nói vềviệc làm đông lạnh mô buồng trứng (mục 38), cũng
như nói về một lựa chọn có thể thích hợp về mặt đạo đức trong trường hợp các trị
liệu ung thư mà có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của người phụ nữ. Bản
văn cũng xem xét đến việc sinh sản trong phòng thí nghiệm (mục 39): giữa giao tử
người và giao tử thú vật, làm tổ (implantation) phôi người
trong tử cung thú vật hay tử cung nhân tạo, sinh sản vô tính bằng nhân bản hay
sinh sản đơn tính (parthenogenesis), hay các kỹ thuật tương tự. Tất
cả các tiến trình này đều đối nghịch với nhân phẩm của phôi và phẩm giá của sự
truyền sinh, và vì thế buộc không được chấp nhận về mặt luân lý. Trong số các
chẩn đoán tiền sản (prenatal diagnoses), vài trường hợp có thể được
chấp nhận với một số điều kiện; nhưng cần chú ý đến việc chẩn đoán tiền làm tổ (pre-implantation
diagnosis) (mục 36), việc này không thể chấp nhận vì nó bộc lộ một não
trạng ưu sinh và tạo ra việc phá thai chọn lọc hợp pháp để ngăn chận sự sinh ra các
trẻ khuyết tật”
Trong phần về “người sống”, tài liệu khẳng định lập trường
Huấn Quyền hiện tại về phá thai, thêm vào vài mục mới xem xét việc giảm trừ
phôi (embryonic reduction), ngừa thai, trường hợp các thai vô não (anencephalic
foetuses), thai ngoài tử cung và sự bảo vệ quyền được sống (các mục 51-59).
Hiến Chương lưu tâm đến vấn đề phòng bệnh và vắc-xin, chủ đề đang được tranh luận
(các mục 69-70). Tài liệu cũng bàn đến liệu pháp gen và y học tái tạo (các mục
80-82). Trên bình diện xã hội, tài liệu tập trung vào vấn đề cung cấp chăm sóc
y tế và kỹ thuật (mục 91) cho những người ở các nước đang phát triển, đặc biệt
là những nước đang bấp bênh về chính trị và thiếu thốn nguồn tài nguyên, mà đại
đa số dân chúng bị gạt ra. Các nhân viên y tế và các hiệp hội chuyên ngành y được
yêu cầu dẫn đầu trong việc khơi dậy ý thức của các Viện y tế, các tổ chức nhân
đạo, công nghệ y khoa… để toàn thể dân chúng được hưởng quyền bảo vệ sức
khỏe, đạt được công bằng trong chăm sóc y tế, bảo vệ việc duy trì cả nghiên cứu
y khoa và hệ thống y tế. Thêm điều mới nữa là tài liệu bàn đến việc
thử nghiệm trên trẻ nhỏ hay những người lớn mất khả năng quyết định, những người
dễ bị tổn thương và các phụ nữ đang tuổi sinh đẻ trong các tình huống cấp cứu”.
“Cuối cùng, phần này làm sáng tỏ vai trò của việc tham vấn đạo
đức lâm sàng (mục 140), việc này có thể giúp phân định các mối nghi ngờ và xung
đột đạo đức mà các nhân viên y tế, bệnh nhân và thân nhân có thể gặp phải trong
việc điều trị, và từ đó có thể gợi ý các giải pháp với những lựa chọn về chẩn
đoán và điều trị, trong việc tôn trọng các giá trị riêng về y khoa và đạo đức”.
Phần “cận tử”, tài liệu xem xét thái độ và trách nhiệm đạo đức
của nhân viên y tế đối với bệnh nhân trong giai đoạn cuối của bệnh (mục
145). Trong lãnh vực này, Bản Hiến Chương xem xét một khía cạnh thời sự, một
chủ đề đang được Nghị Viện Ý thảo luận trong những ngày này – đó là việc bày tỏ
“di chúc sống” của bệnh nhân (mục 150) về các phương thế trị liệu mà bệnh nhân
muốn hay không muốn thực hiện khi mà họ không còn khả năng diễn đạt ý muốn nữa.
Hiến Chương khẳng định rằng các ý muốn hợp lý và các quyền lợi hợp pháp của bệnh
nhân nên luôn luôn được tôn trọng, nhưng thầy thuốc không chỉ đơn thuần là người
thực hiện, mà họ bảo toàn quyền và nhiệm vụ từ chối một yêu cầu trái với lương
tâm thầy thuốc.
Một đề tài không kém quan trọng là việc cung cấp nước
và chất dinh dưỡng, ngay cả khi phải dùng đường nhân tạo (mục 152), được
xem như là chăm sóc cơ bản phải làm cho người cận tử, trừ khi các phương thế
này gây ra gánh nặng quá mức cho bệnh nhân hay chúng không đem lại lợi ích gì.
Việc cố ý loại bỏ sự cung cấp này, trong chừng mực các chất dinh dưỡng và
nước còn đem lại lợi ích cho bệnh nhân, có thể mang ý nghĩa của việc làm
chết êm dịu. Bản Hiến Chương khẳng định tính đạo đức của việc sử dụng thuốc an
thần mạnh trong giai đoạn cận tử, dựa theo các thông số y khoa theo dõi thường
xuyên.
Phần này dựa trên nền tảng là bảo vệ phẩm giá của người cận
tử, tôn trọng người bệnh trong giai đoạn cuối đời, loại trừ việc thúc đẩy cái
chết (làm chết êm dịu), và tài liệu không khuyến khích cái gọi là “trị liệu tấn
công hung bạo”.
“Chắc chắn, Bản Hiến Chương không thể bàn thảo cặn kẽ mọi vấn
nạn và vấn đề trong lãnh vực sức khỏe và bệnh tật”,Giáo sư Spagnolo kết luận,
“nhưng Bản Hiến Chương được ban hành để cung cấp những hướng dẫn rõ ràng nhất
có thể về các vấn nạn đạo đức mà giới y tế thường phải đương đầu, trong sự hoà
hợp với giáo huấn của Đức Kitô, và với giáo huấn của Giáo Hội”.
Các tham khảo mới sau năm 1994 của Huấn Quyền được
trích dẫn trong Bản Hiến Chương:
Gioan Phaolô II, Thông Điệp Tin Mừng Sự Sống (Evangelium
vitae, 1995);
Gioan Phaolô II, Diễn Từ gửi cho các tham dự viên trong Hội
nghị Quốc Tế về Tháp ghép cơ quan (29/8/2000), số. 4: AAS92 (2000),
823-824;
Bênêđictô XVI, Thông Điệp Được Cứu Rỗi trong Niềm Hy Vọng (Spe
salvi) (2007) và Bác Ái trong Chân Lý (Caritas in veritate, 2009);
Bênêđictô XVI, Diễn Từ gửi cho các tham dự viên trong Hội
nghị Quốc Tế tổ chức bởi Hội Đồng Giáo Hoàng về Sự Sống về đề tài hiến tạng
(2008).
Đức Thánh Cha Phanxicô, Tông Huấn NiềmVui của Tin Mừng (Evangelii
Gaudium, 2013).
Đức Thánh Cha Phanxicô, Sứ điệp gửi các tham dự viên củaTổng
hội của Hội Đồng Giáo Hoàng về Sự Sống nhân dịp kỷ niệm 20 năm thành lập
(2014).
Bộ Giáo Lý Đức Tin, Responsa ad quaestiones ab
Episcopali Conferentia Foederatorum Americae Statuum propositas circa cibum et
potum artificialiter praebenda (2007) (Trả lời một số câu hỏi của Hội
Đồng Giám Mục Hoa kỳ về việc cung cấp nước và chất dinh dưỡng cho bệnh nhân trong
tình trạng thực vật trường kỳ).
Bộ Giáo Lý Đức Tin , Huấn Thị Phẩm Giá Con người (Dignitas
personae, 2008).
Hội Đồng Giáo Hoàng về Sự Sống, Viễn cảnh về việc tháp ghép
dị loại: Nhận định về phương diện Khoa Học và Đạo Đức (Prospects for
Xenotransplantation - Scientific Aspects and Ethical Considerations,
Vatican City, 2001).
Hội Đồng Giáo Hoàng về Sự Sống, Suy Tư Luân Lý về việc Vắc-xin
chế tạo từ các tế bào của thai nhi bị phá (Moral reflections on vaccines
prepared from cells derived from aborted human foetuses, 2005).
BS Trần Như Ý Lan chuyển ngữ
Phòng Báo Chí Toà Thánh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét