16/07/2017
Chúa Nhật 15 thường niên năm A
(phần II)
Phụng Vụ Lời Chúa:
Chúa Nhật 15 Thường Niên năm A
CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN A
(Is 55,
10-11; Rm 8, 18-23; Mt 13, 1-9)
GIEO HẠT GIỐNG NƯỚC TRỜI
“Có
những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả:
hạt
được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục” (Mt 13, 8)
I. CÁC
BÀI ĐỌC
1. Bài đọc 1
Đoạn sách ngôn sứ Isaia cho thấy sức mạnh
và hiệu năng của lời Thiên Chúa. Lời Thiên Chúa vừa giống với hiện tượng thiên
nhiên, lại vừa mang tính cách của một ngôi vị.
Trước hết, lời Thiên Chúa được ngôn sứ
ví như mưa với tuyết. Theo vòng tuần hoàn của tự nhiên, mưa với tuyết rơi từ trời
xuống đất, rồi lại từ mặt đất bốc hơi để trở về trời. Nhờ vòng tuần hoàn đó mà
nước từ trời thấm xuống đất, vừa làm cho đất đai phì nhiêu, cây cối đâm chồi nảy
lộc, vừa giúp cho con người có hạt giống để gieo, có hoa màu để làm thực phẩm.
Nước từ mưa với tuyết chính là nguồn sự sống cho đất đai và con người. Lời
Thiên Chúa cũng vậy.
Sau nữa, lời Thiên Chúa còn mang tính cách
như một ngôi vị mang lại hiệu quả. Thật vậy, lời phát xuất từ Thiên Chúa sẽ
không trở về nếu chưa sinh công hiệu, chưa đạt mục đích. Mục đích mà lời Thiên
Chúa nhắm đến là thi hành ý muốn của Thiên Chúa, là thực hiện sứ mạng Ngài
giao. Sau này tác giả Tin Mừng thứ tư sẽ trình bày mặc khải cách rõ ràng về lời
Thiên Chúa chính là Ngôi Lời phát xuất từ Thiên Chúa để thi hành sứ mạng Thiên
Chúa uỷ thác là cứu độ nhân loại. Và sau khi hoàn tất công trình cứu độ, Ngôi Lời
lại trở về ngự bên hữu Thiên Chúa.
2. Bài đọc 2
Thánh Phaolô trình bày mặc khải mang
tính nhị nguyên về con người và muôn vật muôn loài trong thế giới hiện tại và
thế giới được Thiên Chúa cứu chuộc trong tương lai.
Trong thế giới hiện tại, con người phải
chịu những đau khổ, còn muôn loài thì “lâm vào cảnh hư ảo”, “quằn quại như sắp
sinh nở” và “rên siết trong lòng” trong khi chờ đợi Thiên Chúa mặc khải “vinh
quang của con cái Người”. Dù được Thiên Chúa sáng tạo cách tốt đẹp nhưng con
người và muôn loài muôn vật, vì vẫn là những thụ tạo bất toàn, nên không đạt tới
sự viên mãn trong cuộc đời này. Vì thế, cần phải sống niềm trông cậy mà chờ đợi
điều lớn lao Thiên Chúa sẽ mặc khải trong thế giới tương lai.
Quả vậy, theo thánh Phaolô, trong thế giới
tương lai, con người được “Thiên Chúa ban cho trọn quyền làm con”, còn muôn
loài muôn vật thì “sẽ được giải thoát, không phải lệ thuộc vào cảnh hư nát, mà
được cùng với con cái Thiên Chúa chung hưởng tự do và vinh quang”. Như thế,
Thiên Chúa sẽ cứu chuộc không chỉ “con cái Người” mà cả “muôn loài thụ tạo”, giải
thoát khỏi cảnh hư ảo và ban cho trọn quyền làm con. Tất cả tạo thành đều là
con cái Thiên Chúa và đều đáng được cứu chuộc, nên không có ai, không có loài
thụ tạo nào nằm ngoài chương trình cứu độ của Thiên Chúa.
Khi mạc khải về chương trình cứu độ của
Thiên Chúa, thánh Phaolô hé lộ một chân lý quan trọng: không chỉ cần tôn trọng
con người mà còn cần tôn trọng muôn loài muôn vật, nghĩa là tất cả tạo thành đều
đáng được tôn trọng vì tất cả đều nằm trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa.
3. Bài Tin Mừng
Đa số dân chúng nghe Chúa Giêsu giảng dạy
là những người bình dân, nên Chúa Giêsu dùng ngụ ngôn mà giảng dạy họ, để qua
những câu chuyện quen thuộc, họ có thể hiểu được chân lý về Nước Trời. Dụ ngôn
người gieo giống là một trong số đó.
Thiên Chúa như người gieo giống đi gieo
hạt giống Nước Trời vào lòng người ta. Ngài không bỏ sót bất cứ cơ hội nào dù
nhỏ nhất, và cũng không hề tiếc bất cứ hạt giống nào dù cơ may mọc lên có mong
manh. Ngài miệt mài tung gieo hạt giống Nước Trời ở bất cứ nơi đâu, ngay cả những
nơi Ngài biết hạt giống có thể chết yểu. Không có người gieo giống nào “điên rồ”
như Thiên Chúa và cũng chỉ có Ngài mới quảng đại, và lạc quan gieo vãi hạt giống
ở mọi nơi.
Lòng người như mảnh đất đón nhận hạt giống
Nước Trời. Dù mảnh đất có chai cứng như vệ đường, có khô cằn như sỏi đá, có rậm
rạp như bụi gai thì Thiên Chúa vẫn có chủ ý gieo hạt giống Nước Trời vào đó.
Ngài vẫn kiên nhẫn chờ đợi hạt giống mọc lên trên những mảnh đất khô cằn, sỏi
đá nhất. Ngài không sợ hạt giống chết yểu, nhưng kiên trì gieo hạt giống Nước
Trời cho đến khi hạt giống tìm được mảnh đất tốt. Kết quả ba mươi, sáu mươi,
hay một trăm đều là thành quả mà Thiên Chúa vui lòng đón nhận.
Ai có tai thì hãy lắng nghe và tìm hiểu
mầu nhiệm về một Thiên Chúa quảng đại, kiên nhẫn gieo hạt giống Nước Trời cho đến
khi tìm được mảnh đất tốt đơm hoa kết trái.
II. GỢI
Ý ÁP DỤNG
1/ Theo ngôn sứ Isaia, lời phát xuất từ
Thiên Chúa chưa trở về với Ngài bao lâu chưa thi hành ý muốn của Thiên Chúa,
chưa thực hiện sứ mạng Ngài giao. Tác giả thư Hípri thì khẳng định: “Lời Thiên
Chúa là lời sống động, hữu hiệu và sắc bén hơn cả gươm hai lưỡi: xuyên thấu chỗ
phân cách tâm với linh, cốt với tuỷ; lời đó phê phán tâm tình cũng như tư tưởng
của lòng người. Vì không có loài thụ tạo nào mà không hiện rõ trước Lời Chúa,
nhưng tất cả đều trần trụi và phơi bày trước mặt Đấng có quyền đòi chúng ta trả
lẽ” (Hr 4, 12-13). Lời Thiên Chúa có đánh động cuộc đời tôi?
2/ Thánh Phaolô trình bày mặc khải về
chương trình cứu độ của Thiên Chúa không chỉ dành cho con người mà còn dành cho
muôn vật muôn loài. Như thế, người ta không chỉ cần tôn trọng con người mà còn
cần tôn trọng muôn loài muôn vật, nghĩa là tất cả tạo thành đều đáng được tôn
trọng vì tất cả đều nằm trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa. Tôi có tôn trọng
phẩm giá của mọi loài Chúa dựng nên? Tôi có tin rằng Thiên Chúa sẽ cứu độ tất cả
mọi sự Ngài dựng nên?
3/ Dụ ngôn người gieo giống cho thấy
hình ảnh một Thiên Chúa quảng đại và kiên trì gieo giống ở mọi nơi cho đến khi
gặp được mảnh đất tốt mà sinh hoa kết trái. Mọi hoa trái mọc lên từ hạt giống
Nước Trời, dù năng suất cao hay thấp, đều có giá trị trước mặt Thiên Chúa. Tôi
có sẵn sàng trở thành người gieo hạt giống Nước Trời cách quảng đại và kiên
trì? Tôi có thể làm gì để hạt giống Nước Trời mọc lên trong tâm hồn tôi, trong
môi trường tôi đang sống?
III. LỜI NGUYỆN CHUNG
Chủ tế: Anh
chị em thân mến! Thiên Chúa luôn trung tín và muốn cho lời của Người được khắc
ghi trong tâm khảm cùng sinh nhiều hoa trái nơi cuộc đời mỗi người chúng ta.
Chúng ta cùng hiệp ý chúc tụng tạ ơn Thiên Chúa và tha thiết cầu xin:
1. Đức Giêsu vừa là người đi gieo hạt vừa
là hạt giống Nước Trời. Chúng ta cùng cầu nguyện cho các vị chủ chăn trong Hội
Thánh luôn gắn bó mật thiết với Đức Giêsu và thấm nhuần tinh thần của Người, biết
chu toàn sứ mạng loan báo Tin Mừng trong mọi hoàn cảnh.
2. Còn nhiều người chưa đón nhận và để
cho lời Chúa nảy mầm bén rễ trong đời sống. Chúng ta cùng cầu nguyện cho con
người trong thế giới tục hóa hôm nay, biết mở lòng sẵn sàng đón nhận chân lý,
và để cho tình yêu cứu độ của Thiên Chúa uốn nắn biến đổi.
3. Lời Chúa là ngọn đèn soi dẫn đời sống
người tín hữu. Chúng ta cùng cầu nguyện cho mọi kitô hữu được thêm lòng yêu mến
và say mê học hỏi Kinh thánh, luôn lấy Lời Chúa làm kim chỉ nam cho mọi suy
nghĩ và hành động trong đời sống gia đình, cộng đoàn và xã hội.
4. “Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa
kết quả.” Chúng ta cùng cầu nguyện cho từng người trong cộng đoàn chúng ta trở
nên những mảnh đất mầu mỡ, biết đón nhận và nỗ lực làm cho các giá trị Tin Mừng
phát triển cùng sinh nhiều hoa trái trong cuộc sống hằng ngày.
Chủ tế: Lạy
Thiên Chúa toàn năng, Chúa đã sai Đức Giêsu Kitô là Ngôi Lời của Chúa như hạt
giống Nước Trời đến trong trần gian. Xin thương nhận lời chúng con cầu nguyện
và giúp chúng con biết hân hoan đón nhận Lời Hằng Sống và hăng hái đem gieo Tin
mừng đến mọi nơi và cho mọi người. Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng
con. Amen.
SCĐ CHÚA NHỰT XV TN A
CHỦ ĐỀ :
ĐÓN NHẬN
NHỮNG HẠT GIỐNG LỜI CHÚA
"Kìa
người gieo giống ra đi gieo giống" (Mt 13,1)
Sợi chỉ đỏ
: Không như lời của người phàm, Lời Thiên Chúa có sức
sinh hiệu quả (bài đọc I : Is 55,10-11) ; Sở dĩ như thế vì Thiên Chúa là Đấng Tạo
hóa, Ngài chăm sóc cho sự sống của Ngài nảy sinh hoa quả trên khắp trái đất
(đáp ca Tv 64) ; Lời của Đức Giêsu chính là những hạt giống tốt, nếu con người
biết làm mảnh đất tốt mà đón nhận thì Lời ấy sẽ sinh kết quả gấp bội (Tin Mừng
Mt 13,1-23).
- Bài đọc II (Rm 8,18-23) (Chủ đề phụ) :
"Chúng ta cũng rên siết trong khi ngóng chờ phúc làm nghĩa tử và ơn cứu độ
thân xác chúng ta"
I. DẪN
VÀO THÁNH LỄ
Anh chị em thân mến
Chúng ta đều biết ảnh hưởng của lời nói
: có những lời nói khiến ta sung sướng vô cùng, nhưng cũng có những lời nói làm
lòng ta đau nhói ; lời của những bậc khôn ngoan dạy ta nhiều điều hay lẽ phải,
còn lời đường mật của những người xấu có thể dụ ta đến những thiệt hại khôn lường.
Hôm nay, Chúa bảo ta hãy lưu ý đến Lời của
Chúa. Đó là những hạt giống tốt có khả năng sinh những hoa trái rất tốt lành.
Xin Chúa giúp chúng ta trở thành những mảnh
đất tốt để hạt giống Lời Chúa gieo vào sinh hoa kết quả tốt đẹp.
II. GỢI
Ý SÁM HỐI
- Chúng ta chưa quan tâm đủ đến việc học
hỏi Lời Chúa trong Tin Mừng.
- Rất nhiều hạt giống lời Chúa gieo vào
lòng chúng ta đã uổng phí vì chúng ta không thành tâm đón nhận.
- Chúng ta nghe Lời Chúa rất nhiều nhưng
thi hành thì rất ít.
III. LỜI
CHÚA
1. Bài đọc I (Is 55,10-11)
Đoạn trích này thuộc về phần thứ II của
sách Isaia, phần này được gọi là "Sách an ủi". Ngôn sứ Đệ nhị Isaia
nói rằng Thiên Chúa đã hứa sẽ cho dân do thái thoát khỏi cảnh lưu đày và được
trở về quê hương.
Thế nhưng nhiều người do thái tỏ ra
không tin vào lời hứa đó. Ngôn sứ lưu ý họ hãy nhớ rằng Lời của Thiên Chúa luôn
luôn hữu hiệu : Ngài đã nói thì thế nào cũng xảy ra đúng như lời Ngài nói ;
Ngài đã hứa thì chắc chắn Ngài sẽ thực hiện.
Lịch sử đã chứng minh cho điều Đệ nhị
Isaia nói : dân do thái đã được hồi hương vào năm 538 trước công nguyên.
2. Đáp ca (Tv 64)
Thánh vịnh 64 ca tụng Thiên Chúa Tạo Hoá
: sau khi tạo dựng trái đất, Ngài thường xuyên thăm viếng, tưới gội, để cho
trái đất thấm nhuần mầu mỡ, cây trái đâm chồi nẩy lộc sinh hoa kết quả, gia súc
sinh sản và lớn lên, muôn loài hát xướng hoan ca.
Phụng vụ chọn những lời ca tụng này như
một bức màn nền để làm nổi bật ý nghĩa dụ ngôn Tin Mừng về việc gieo những hạt
giống lời Chúa.
3. Tin Mừng (Mt 13,1-23)
Dụ ngôn này đã quá quen thuộc với chúng
ta. Chúng ta hãy để ý đến vài chi tiết mang ý nghĩa đặc biệt :
- Người nông phu này gieo hạt giống xuống
mọi loại đất mặc dù biết trước là nhiều hạt sẽ không nầy mầm mọc lên à Thiên
Chúa rất hào phóng sẵn sàng ban Lời Ngài cho mọi người và ban cách rất quảng đại
dồi dào.
- Dụ ngôn kể ra 4 loại đất, trong đó có
tới 3 là đất xấu à Thực tế đáng buồn là rất nhiều người đã không đón nhận Lời
Chúa và làm cho Lời ấy sinh kết quả.
- Lời Đức Giêsu trích dẫn sách Isaia
"Các ngươi lắng lai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì" à
Tâm thế của những người lòng chai dạ đá trước Lời Chúa. Đối với họ, Lời Chúa
như "đàn gãy tai trâu" và như "nước đổ lá môn" chẳng chút
hiệu quả.
- Nhưng đối với người biết đón nhận Lời
Chúa và đem ra thực hành thì kết quả rất phi thường : một hạt sinh ra 30, 60,
100 hạt khác.
4. Bài đọc II (Rm 8,18-23) (Chủ đề phụ)
Đoạn thư này chứa đựng một ý tưởng khá mới
lạ của Thánh Phaolô, đó là có một sự liên đới số phận giữa con người và các thụ
tạo khác : khi con người phạm tội và do đó bị rơi vào vòng nô lệ tội lỗi thì
các thụ tạo cũng bị lôi cuốn vào vòng nô lệ đó ; hiện nay con người ngóng chờ
ơn giải thoát thì các thụ tạo cũng ngóng trông như vậy.
IV. GỢI
Ý GIẢNG
1.
"Ngài dùng dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều"
Một Rabbi do thái kia rất thích dùng các
câu chuyện để giải thích những chân lý. Có một môn sinh hỏi ông tại sao ông
thích dùng cách đó. Thay cho câu trả lời, ông lại kể một câu chuyện như sau :
Ngày xửa ngày xưa, chàng Sự Thật đi rảo
khắp nơi, không mặc quần áo mà cũng chẳng trang sức gì cả, cho nên ai nấy vừa
thấy chàng là mắc cỡ đỏ mặt và chạy trốn hết. Sự Thật buồn lắm. Một hôm chàng gặp
nàng Dụ Ngôn mặc một chiếc áo muôn màu tuyệt đẹp.
- Anh Sự Thật ơi, sao anh buồn thế ?
- Tôi buồn vì tôi vừa già vừa xấu, không
ai muốn nhìn tôi.
- Không phải thế đâu. Nàng Dụ Ngôn cười
đáp. Đây anh hãy mượn chiếc áo của tôi mặc vào. Rồi anh sẽ thấy điều gì xảy ra.
Chàng Sự Thật mặc chiếc áo muôn màu của
nàng Dụ Ngôn vào. Và chàng đi đâu cũng được mọi người niềm nở tiếp đón.
Kể xong câu chuyện, Vị Rabbi kết luận :
Người ta rất khó đón nhận sự thật "trần trụi", nhưng rất dễ đón nhận
sự thật được diễn tả bằng dụ ngôn.
2.
Lựa lời mà nghe
Có câu ca dao : "Lời nói không mất
tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau". Câu này có thể gợi ý cho một
câu khác : "… Lựa lời mà nghe sao cho có phúc"
Chúng ta phải lựa lời để nghe, bởi vì có
những lời toàn gây thiệt hại và có những lời đem lại phúc thật.
Lời Chúa rất đáng cho chúng ta lựa để
nghe, vì :
- luôn đúng sự thật, không sai bao giờ,
bởi Chúa chính là Sự Thật.
- Chúa không gạt gẫm chúng ta bao giờ.
Ngài nói gì cho chúng ta nghe đều chỉ vì lợi ích cho chúng ta.
- Lời Ngài là ánh sáng chỉ đường, lời
Ngài là sự sống.
- Lời Chúa rất quý trọng, đến nỗi Ngôi
Hai Thiên Chúa được gọi là Ngôi Lời.
3.
Sống đạo bằng gì ?
Nếu được hỏi câu này, một người bàng
quan nhìn chúng ta sống sẽ trả lời rằng : họ sống đạo bằng đọc kinh, bằng lãnh
nhận các bí tích và bằng tham dự các lễ nghi.
Đúng vậy, người công giáo chưa hoặc rất
ít sống đạo bằng Lời Chúa. Nếu sống đạo bằng đọc kinh thì sau giờ kinh là hết sống
đạo ! Nếu sống đạo bằng lãnh nhận các bí tích thì có bao nhiêu dịp để sống đạo
đâu ! Và nếu sống đạo bằng tham dự các lễ nghi thì sẽ không còn sống đạo khi ra
khỏi nhà thờ ! Vả lại, đạo ở trong các kinh đọc, trong các bí tích và trong những
lễ nghi không thấm nhập vào cuộc đời, vào xã hội.
Đạo là đường, sống đạo là đi đường.
Trong cuộc hành trình này, Lời Chúa chỉ hướng cho ta đi, Lời Chúa dạy ta giải
quyết những tình huống như thế nào, Lời Chúa là kim chỉ nam đưa ta tới cùng
đích.
4.
Bốn thái độ trước Lời Chúa
Chúng ta hãy nghe chính Đức Giêsu giải nghĩa
4 loại đất, tiêu biểu cho 4 thái độ của con người trước Lời Chúa :
- Đất vệ đường : những kẻ chẳng thiết
tha gì đến Lời Chúa. Lời gieo xuống đó chẳng bao lâu thì bị quỷ dữ cướp đi.
- Đất lẫn sỏi đá : những người mau mắn
đón nhận Lời Chúa nhưng không quý chuộng bao nhiêu. Khi gặp chút gian khó thì bỏ
cuộc.
- Đất có nhiều gai : những người cũng
đón nhận lời Chúa, nhưng điều họ quan tâm hơn là những đam mê, vui thú, của cải…
Các thứ sau này như gai góc um tùm dần dần làm cho Lời Chúa chết ngạt.
- Đất tốt : những người sốt sắng nghe Lời
và quảng đại thi hành.
Mỗi ngày Chúa Nhựt chúng ta dự Thánh Lễ,
Lời Chúa đều được gieo vào lòng chúng ta.
- Có khi nghe xong chúng ta quên liền.
Sau Lễ, nếu có ai hỏi ta bài Tin Mừng hôm nay nói gì, chắc ta không trả lời được.
Chúng ta là vệ đường.
- Có khi chúng ta cảm thấy Lời Chúa rất
hay và có ý muốn làm theo. Nhưng trở về với cuộc sống nhộn nhịp, vài ngày sau ý
muốn ấy đã tắt ngúm. Chúng ta là đất lẫn sỏi đá.
- Có khi chúng ta thực tâm thi hành lời
Chúa. Thế rồi chuyện này chuyện nọ trong cuộc sống xảy đến. Chúng ta quan tâm
giải quyết những chuyện ấy hơn. Lời Chúa bị bóp chết. Chúng ta là đất có nhiều
gai góc.
- Chỉ cần một câu Tin Mừng thôi nhưng được
suy gẫm kỹ và được kiên trì thực hiện thì sẽ sinh kết quả gấp trăm.
5.
Chuyện minh họa
Một ông vua nọ có thói quen mỗi ngày
nghe một đoạn trong kinh Bagayad Gita. Người phụ trách việc đọc kinh này là một
nhà sư đạo đức, thông thái. Cứ mỗi lần đọc xong một đoạn kinh, ông lại dùng đến
kiến thức uyên bác của mình để giải thích cho vua nghe. Và ngày nào ông cũng đặt
câu hỏi "Bệ hạ có hiểu những gì thần vừa dẫn giải không ?". Nhưng lần
nào nhà vua cũng chỉ trả lời "Khanh nên hỏi điều đó với khanh trước
đã"... Ngày nọ, giữa lúc đọc kinh, ông bỗng được giác ngộ và nhận ra tất cả
mọi sự đều là hão huyền. Thế là nhà sư quyết từ bỏ mọi sự và lên đường bắt đầu
cuộc sống của một người hành khất. Trước khi ra đi, ông nói với nhà vua
"Tâu bệ hạ, thế là cuối cùng hạ thần đã hiểu được : Giác ngô đích thực, hiểu
biết chân lý chính là thực thi chân lý".
V. LỜI
NGUYỆN CHO MỌI NGƯỜI
CT : Anh
chị em thân mến
"Người ta sống không chỉ nhờ cơm
bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra". Với tâm tình yêu mến
lời Chúa, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin.
1- Lời Chúa là nền tảng đức tin của người
tín hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mọi thành viên trong đại gia đình Hội
Thánh / biết ý thức tầm quan trọng của Lời Chúa / cũng như cố gắng đọc thường
xuyên / và đem ra thực hành trong đời sống thường ngày.
2- Kinh Thánh chứa đựng Lời Chúa / là cuốn
sách được in ra nhiều nhất / được dịch ra nhiều thứ tiếng nhất / và được đọc
nhiều nhất trên thế giới / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu biết trân
trọng bộ sách quý báu này.
3- Thường thì những người rao giảng Lời
Chúa / hay gặp nhiều thử thách gian nan trong cuộc sống thường ngày / Chúng ta
hiệp lời cầu xin Chúa luôn che chở giữ gìn các vị ấy / để các ngài có thể chu
toàn trọng trách của mình.
4- Sống đạo là sống theo Lời Chúa dạy /
Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ sẽ / biết cố gắng sống theo Lời
Chúa trong Tin Mừng / để đời sống đức tin ngày càng vững chắc và trưởng thành
hơn.
CT : Lạy
Chúa Giêsu, mỗi khi tham dự Thánh lễ, xin cho chúng con luôn biết chuẩn bị tâm
hồn xứng đáng và chăm chú lắng nghe, để Lời Chúa được công bố thực sự trở nên
nguồn dinh dưỡng quý báu cho đời sống đức tin của chúng con. Chúa hằng sống và
hiển trị muôn đời.
VI.
TRONG THÁNH LỄ
- Trước kinh Lạy Cha : Đức Giêsu đã nói
"Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, mà còn nhờ những lời từ miệng Thiên
Chúa phán ra". Trong kinh Lạy Cha sau đây, chúng ta hãy tha thiết
"xin Cha cho chúng con hôm nay lương thực hằng ngày".
- Trước rước lễ : Mỗi khi tham dự Thánh
lễ, chúng ta được dự hai bàn tiệc là bàn tiệc Lời Chúa và bàn tiệc Thánh Thể.
Chúng ta đã được nuôi dưỡng bằng Lời Chúa rồi. Giờ đây chúng ta sắp được nuôi
dưỡng bằng chính Thánh Thể Chúa. "Đây Chiên Thiên Chúa…"
VII. GIẢI
TÁN
Chúng ta sắp trở về cuộc sống phức tạp với
nhiều cực khổ, lo toan, đam mê, tranh chấp… Chớ gì tất cả những thứ ấy không
bóp nghẹt những hạt giống Lời Chúa đã được gieo vào lòng chúng ta trong Thánh Lễ
này.
Lm. Carolo HỒ BẶC XÁI
Lectio Divina:
Chúa Nhật XV Thường Niên (A)
Chúa
Nhật, 16 Tháng 7, 2017
Dụ ngôn hạt
giống
Mt
13:1-23
1.
Lời nguyện mở đầu
Cầu nguyện cũng là sự sẵn sàng lắng
nghe; đó là thời gian thích hợp cho việc gặp gỡ với Thiên Chúa. Hôm nay, Chúa Nhật của “người đi gieo giống”,
chúng con muốn mở rộng tâm hồn chúng con để lắng nghe Lời của Chúa Giêsu, bằng
cách dùng lời của thánh Gioan Kim Khẩu, rằng chúng con cũng có thể trở nên những
kẻ ngoan ngoãn và sẵn lòng lắng nghe Lời cứu rỗi: “Lạy Chúa, xin hãy ban cho con có thể biết lắng
nghe một cách chăm chú và luôn ghi nhớ lời giảng dạy của Chúa, xin cho con có
thể đem những lời ấy vào việc thực hành một cách mạnh mẽ và can đảm, xem thường
việc giàu có và tránh những lo toan của cuộc sống thế gian… Xin hãy ban cho con sức mạnh để con có thể
suy niệm về Lời của Chúa xuống sâu tận cội rễ và thanh tẩy con khỏi tất cả các
hiểm họa của thế trần” (Thánh Gioan Kim Khẩu, Một Lời Dẫn Giải về Tin Mừng theo
Mátthêu 44:3-4).
2. Bài
Đọc
a) Bối cảnh:
Thánh Mátthêu đặt dụ ngôn hạt giống cùng
với những sự kiện trong các chương 11 và 12
trước đó nơi ông đề cập đến Vương Quốc Thiên Chúa chịu đau khổ vì bạo lực. Chủ đề của dụ ngôn chúng ta, cũng như của
toàn bộ bài giảng bằng các dụ ngôn trong chương 13, là Vương Quốc Thiên Chúa.
Chữ “ngôi nhà” mà từ nơi đó Chúa Giêsu rời
khỏi là ngôi nhà Người sống ở Cáp-pha-naum và nơi Người một lần nữa ở với các
môn đệ (câu 1: Ngày ấy, Chúa Giêsu ra khỏi nhà) và việc ra khỏi nhà của Người
được nối kết với việc người gieo giống ra đi (câu 3: một người gieo giống đi ra
gieo lúa). Việc “rời khỏi” của Người có
nghĩa rời khỏi chỗ bỏ neo hoặc chỗ nhất định nơi bờ hồ (câu 1: Người phải xuống thuyền và ngồi đó); thời điểm
này gợi nhớ lại thời gian khi Chúa Giêsu kêu gọi các môn đệ của Người (4:18),
nhưng, biển là chỗ cửa ngõ dẫn đến các dân ngoại, vì thế, nó đại diện cho biên
giới giữa Do Thái và thế giới dân ngoại,
Môi trường của bài giảng bằng các dụ ngôn khi ấy là hồ Giênêsarê, được gọi
là “biển” theo dân chúng địa phương. Việc rời khỏi của Chúa thu hút đám
đông. Và trong khi Chúa Giêsu đang ngồi
nơi bờ biển, Người đã ngạc nhiên khi thấy đám đông tiến về phía Người, và bắt
buộc Người phải xuống thuyền. Thuyền này
trở thành chiếc ghế giảng dạy của Chúa.
Chúa Giêsu hướng về những người đang lắng nghe và “nói với họ nhiều điều
trong các dụ ngôn” đó là một cách khác của việc giảng dạy hoặc công bố.
b) Phúc Âm:
1 Ngày ấy, Chúa Giêsu ra khỏi nhà và đi
đến ngồi ven bờ biển. 2 Dân chúng tụ tập
quanh Người đông đảo đến nỗi Người phải xuống thuyền mà ngồi, còn tất cả dân
chúng thì đứng trên bờ. 3 Và Người dùng
dụ ngôn mà nói với họ nhiều điều. Người
nói: “Này đây, có người gieo giống đi
gieo lúa. 4 Trong khi gieo, có hạt rơi
xuống vệ đường, chim trời bay đến ăn mất.
5 Có hạt rơi xuống đất trên đá sỏi, chỗ có ít đất, nó liền mọc lên, vì
không có nhiều đất. 6 Khi mặt trời mọc
lên, bị nắng gắt, và vì không đâm rễ sâu, nên liền khô héo. 7 Có hạt rơi vào bụi
gai, gai mọc um tùm, nên nó chết nghẹt.
8 Có hạt rơi xuống đất tốt và sinh hoa kết quả, có hạt được một trăm, có
hạt sáu mươi, có hạt ba mươi. 9 Ai có
tai thì hãy nghe!”
10 Các môn đệ đến gần thưa Người rằng: “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ?” 11 Người đáp lại: “Về phần các con, đã cho biết những mầu nhiệm
Nước Trời, còn họ thì không cho biết. 12
Vì ai đã có, thì ban thêm cho họ được dư dật; còn kẻ không có, thì cái họ có
cũng bị lấy đi. 13 Bởi thế, Thầy dùng dụ
ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không nghe và không
hiểu chi hết. 14 Thế mới ứng nghiệm lời
tiên tri Isaia nói về họ rằng: ‘Các
ngươi lắng tai nghe mà chẳng hiểu! Trố mắt
nhìn mà chẳng thấy gì! 15 Vì lòng dân
này đã ra chai đá, họ đã bịt tai nhắm mắt lại, kẻo mắt thấy được, tai nghe được,
và lòng chúng hiểu được mà hối cải, và Ta lại chữa chúng cho lành.’ 16 Phần các con, phúc cho mắt các con, vì được
thấy; và phúc cho tai các con, vì được nghe!
17 Quả thật, Thầy bảo các con:
Nhiều vị tiên tri và nhiều đấng công chính đã ao ước trông thấy điều các
con thấy, mà không được thấy; mong ước nghe điều các con nghe, mà không được
nghe.
18 Vậy các con hãy nghe dụ ngôn về người
gieo giống: 19 Kẻ nào nghe giảng về Nước
Trời mà không hiểu, thì quỷ dữ đến cướp lấy điều đã gieo trong lòng nó: đó là kẻ thuộc hạng gieo dọc đường. 20 Hạt rơi trên đá sỏi là kẻ khi nghe lời giảng,
thì tức khắc vui lòng chấp nhận, 21 nhưng không đâm rễ sâu trong lòng nó: đó là kẻ nông nổi nhất thời, nên khi cuộc
bách hại gian nan xảy đến vì Lời Chúa, thì lập tức nó vấp ngã. 22 Hạt rơi vào bụi gai, là kẻ nghe lời giảng,
nhưng lòng lo lắng việc đời, ham mê của cải, khiến lời giảng bị chết nghẹt mà
không sinh hoa kết quả được. 23 Hạt gieo
trên đất tốt, là kẻ nghe lời giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả, đến nỗi
có hạt được một trăm, có hạt sáu mươi, có hạt ba mươi.”
3.
Giây phút thinh lặng cầu nguyện:
Trong cách hành xử bận rộn của chúng ta
đưa đến những lo lắng bề ngoài, chúng ta cảm thấy cần phải dừng lại và lắng đọng
trong thinh lặng … đến lúc ấy chúng ta trở nên dễ tiếp nhận lửa của Lời Chúa …
4.
Giải thích đoạn Tin Mừng:
a)
Hành động của người gieo giống:
Bài dụ ngôn nói về một người gieo giống,
chứ không nói về một người nông phu, và hoạt động của người này được đánh dấu bởi
điều tương phản giữa sự mất mát của các hạt giống (13:4-7) và sự sinh hoa kết
quả dồi dào (13:8). Hơn nữa, chúng ta cần
lưu ý về sự khác biệt giữa sự phong phú của việc mô tả về những người thất thoát
hạt giống và hình thái xúc tích của hoa trái dồi dào. Nhưng con số của những kinh nghiệm thất bại
và đáng thất vọng được tiêu biểu bằng những hình thức khác nhau của việc thất
thoát các hạt giống (rớt bên vệ đường … rơi trên đá sỏi … rơi vào bụi gai …) tương
phản với sự thu hoạch lớn lao khiến chúng ta quên đi các kinh nghiệm tiêu cực của
những mất mát. Một lần nữa, trong dụ
ngôn có sự khác biệt thời gian giữa giai đoạn đầu của việc gieo giống và giai
đoạn cuối trùng hợp với kết quả thu hoạch.
Nếu trong những nỗ lực khác nhau đi gieo giống mà không có kết quả, thì
những lần thất thu như thế gợi nhớ lại Vương Quốc Thiên Chúa vào mùa gặt. Chúa Giêsu, người gieo giống, gieo rắc những
Lời của Nước Trời (13:19), tạo nên uy quyền của Thiên Chúa trên thế gian, trên
dân chúng và đem lại hoa quả sau cùng. Dụ
ngôn có sức thuyết phục như vậy để mang lại cho người nghe tin tưởng vào các việc
làm của Chúa Giêsu, trong đó, khi bị đánh dấu bằng sự thất bại hay thất vọng,
cuối cùng sẽ thành công.
b)
Trong không gian riêng, Chúa Giêsu giảng giải cho các môn đệ lý do Người
dùng dụ ngôn (13:10-17)
Sau khi nói dụ ngôn và trước khi Người
giải thích (13:18-23) các môn đệ tiến đến gần Chúa Giêsu (động từ “tiến đến gần”
cho thấy mối liên quan mật thiết với Chúa Giêsu) và đặt một câu hỏi rõ ràng với
Người, họ không thể hiểu lý do tại sao Chúa Giêsu lại dùng dụ ngôn để nói với
đám đông (câu 10: Tại sao Thầy dùng dụ
ngôn mà nói với họ?). Lời giải đáp cho
câu hỏi của họ ở trong câu 13: “…Lý do
Thầy dùng dụ ngôn mà nói với họ: vì họ nhìn mà không thấy, lắng tai mà không
nghe và không hiểu chi hết”. Cũng như thể
Người muốn nói: đám đông không nhận thức
được và cũng không thể hiểu được. Đức
Giêsu không muốn ép họ phải hiểu. Thực
ra, cho đến bây giờ Chúa Giêsu đã nói và hành động một cách rõ ràng, mà đám
đông vẫn chưa hiểu; tuy nhiên, khi thời điểm đã đến để cho Người mặc khải về sứ
điệp của mình trong tất cả tính chất căn bản của nó – đó là sự hiểu biết – Người
đã nhờ đến ngôn ngữ của dụ ngôn, dù rằng không rõ ràng hơn nhưng có thể khuyến
khích đám đông phải suy nghĩ nhiều hơn, để phản ảnh về những trở ngại đã ngăn
trở sự hiểu biết của họ về các lời giảng dạy của Chúa Giêsu. Điều này có vẻ giống như một sự lặp lại của
thời ngôn sứ Isaia, khi người ta không muốn đón nhận sứ điệp của Thiên Chúa (Is
6:9-10), và một tình trạng từ chối như vậy được dự kiến bởi truyền thống kinh
thánh tự lặp lại trong đám đông rằng “thấy-nghe” nhưng không hiểu.
So với đám đông dân chúng, các môn đệ giữ
một vị thế đặc ân (13:11). Chúa Giêsu
cho thấy điều này trong phần đầu của câu trả lời của Người khi Chúa phân biệt
giữa những người bao gồm và những kẻ bị loại khỏi sự hiểu biết về Vương Quốc. Kiến thức về các mầu nhiệm của Thiên Chúa –
đó là chương trình của Thiên Chúa – có thể có được là nhờ sự xen vào của Thiên
Chúa chứ không phải qua những nỗ lực của con người. Các môn đệ được giới thiệu như những người có
thể hiểu được dụ ngôn của Chúa Giêsu không phải vì họ sáng dạ hơn mà bởi vì
chính Chúa đã cắt nghĩa lời của Người cho các ông nghe.
Sự kém hiểu biết về phần đám đông dân
chúng là lý do khiến Chúa phải nói bằng dụ ngôn: họ không hiểu Chúa Giêsu, vì vậy họ cho thấy
rõ ràng sự không thể hiểu thấu bướng bỉnh của họ hay nói rõ hơn là họ thiếu khả
năng để nhận thức. Mặt khác, các môn đệ
được tuyên bố là có ơn phúc vì các ông có thể thấy và nghe.
c)
Lời giải thích về dụ ngôn (13:18-23):
Sau khi Chúa Giêsu bày tỏ những lý do tại
sao Người phải dùng dụ ngôn mà nói, Người cho thấy số phận của Lời Nước Trời ở
mỗi người nghe. Mặc dù có bốn loại đất
được nói tới, chỉ có hai loại người nghe được so sánh: Những kẻ nghe Lời Chúa và không hiểu gì
(13:19) và những người nghe Lời Chúa và hiểu (13:23). Thật là thú vị khi thấy rằng thánh Mátthêu,
trái ngược với Máccô, kể lại câu chuyện trong số ít. Sự cam kết cá nhân là tiêu chuẩn cho việc lắng
nghe thực sự và hiểu thấu thực sự. Loại
người lắng nghe đầu tiên cho thấy rằng họ nghe Lời Chúa (19), nhưng không hiểu
gì cả. Hiểu Lời Chúa ở đây không có
nghĩa là được hiểu dựa trên mức độ thông minh mà là trên mức độ khôn
ngoan. Thật là cần thiết để tiến vào
trong ý nghĩa sâu sắc và cứu rỗi của nó.
Trong loại người thứ hai (13:20-21), Lời Chúa được nghe và đón nhận với
sự hân hoan. Sự đón nhận như thế (thiếu
cội rễ) trở nên bất ổn định khi lòng nhiệt thành ban đầu phai nhạt dần, có lẽ bởi
vì kinh nghiệm của sự đau khổ và sự bách hại không thể tránh khỏi trong mọi cuộc
hành trình của sự lắng nghe trung thành về Thiên Chúa.
Khả năng thứ ba gợi lên những ham mê của
cải có thể làm Lời Chúa bị chết nghẹt (13:22).
Cuối cùng kết quả tích cực: hạt giống bị phủ lấp dưới ba lần đất được bù
đắp bằng kết quả tốt đẹp. Một cách tóm tắt,
dụ ngôn mang lại ba khía cạnh hành động của đức tin tích cực và bền tâm: lắng nghe, hiểu biết và mang lại kết quả.
5.
Sự suy gẫm cho việc thực hành Lời Chúa
-
Dụ ngôn có thể nói gì với Giáo Hội ngày nay? Loại đất nào tiêu biểu cho cộng đồng giáo hữu
của chúng ta? Ở mức độ cá nhân, chúng ta
đã biểu lộ sự sẵn sàng nội tâm và sự hiểu biết trong việc lắng nghe Lời Chúa
chưa?
-
Những mối nguy hiểm mà Chúa Giêsu đã chỉ ra cho các môn đệ liên quan đến
việc đón nhận Lời Chúa có phù hợp với chúng ta không? Thí dụ, chùn bước trước những khó khăn, sơ suất,
lo âu cho tương lai, những lo lắng hằng ngày?
-
Các môn đệ có khả năng trình bày thắc mắc với Chúa Giêsu về những lo lắng
và khó khăn của họ. Trên cuộc hành trình
đức tin tiến về Lời Chúa của bạn, bạn sẽ trình bày các thắc mắc của bạn với
ai? Câu trả lời mà Chúa Giêsu thông tri
với chúng ta trong mối quan hệ mật thiết và riêng tư của chúng ta với Chúa, tùy
thuộc vào loại câu hỏi mà chúng ta hỏi.
-
Hình ảnh người gieo giống nhắc nhớ về sự cam kết của Giáo Hội trong việc
truyền bá Tin Mừng: biết cách thông tri
trong một đường hướng mới về con người của Chúa Giêsu và các giá trị của Tin Mừng. Giáo Hội phải kiên trì chịu đựng vì đặc tính
có thẩm quyền giảng dạy của mình, vì tính chất nói thẳng và vì tác dụng của các
hành động của mình. Ngày nay, chúng ta cần
phải là những người truyền bá Tin Mừng tự tin, sẵn sàng và không mệt mỏi. Mỗi một cộng đoàn dân Chúa được thúc đẩy bởi
dụ ngôn người gieo giống không phải vì những người ưu tú chọn lọc hay hoàn cảnh
xã hội mà vì việc công bố Tin Mừng; chúng ta phải có một cái nhìn quảng đại và
dâng hiến chính bản thân, ngay cả trong những tình huống dường như bất khả thi,
để truyền bá Tin Mừng. Tuy nhiên, mỗi một
công tác mục vụ truyền giáo đều trải qua giai đoạn đầu tiên nhiệt tình phù du,
có thể sẽ được đáp lại bởi một phản ứng lạnh lùng và chống đối. Những cố gắng mục vụ ví như nỗ lực gieo hạt
ba lần của người gieo giống, cuối cùng họ được đền bù với sự thu hoạch gấp
ba. Chắc chắn là Lời Chúa Giêsu đâm chồi
và kết quả trong những tấm lòng mở rộng cho tác động của Người, nhưng chúng ta
không nên ngừng trút bỏ sự uể oải, sự do dự của chúng ta, và sự cứng lòng của
nhiều tín hữu.
6.
Thánh Vịnh 65 (64)
Thăm trái đất, Ngài tuôn mưa móc,
cho ngập tràn phú túc giàu sang,
suối trời trữ nước mênh mang,
dọn đất sẵn sàng đón lúa trổ bông.
Tưới từng luống, san từng mô đất,
khiến dầm mưa cho hạt nẩy mầm,
bốn mùa Chúa đổ hồng ân,
Ngài gieo mầu mỡ ngập tràn lối đi.
Vùng hoang địa xanh rì ngọn cỏ,
cảnh núi đồi hớn hở tươi xinh,
chiên cừu phủ trắng đồng xanh,
lúa vàng dưới lũng rung rinh dạt dào,
câu hò tiếng hát trổi cao.
7.
Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa, bài dụ ngôn người gieo giống của
Chúa liên quan đến mỗi người chúng con, những cách sống của chúng con, những
khô cằn của cuộc sống hằng ngày, những khó khăn và giây phút yếu lòng là một phần
của đời sống nội tâm chúng con. Đôi lúc,
tất cả chúng con đã là vệ đường, là sỏi đá và bụi gai; nhưng cũng có khi là đất
màu mỡ. Xin chớ để chúng con sa chước sự
cám dỗ của các ảnh hưởng tiêu cực đang cố công loại trừ ảnh hưởng Lời
Chúa. Xin hãy tăng sức mạnh cho ý chí
chúng con khi chúng con phải vượt qua và thay đổi những cảm xúc khiến cho việc
nghe theo Lời Chúa kém hiệu quả. Xin hãy
giúp chúng con giữ được niềm hân hoan mà
cuộc gặp gỡ của chúng con với Lời Chúa đã tạo nên trong lòng chúng con. Xin tăng sức cho tâm trí chúng con để trong
thời gian hoạn nạn, chúng con không cảm thấy không đủ sức tự vệ và do đó đưa đến
sự nản lòng. Xin ban cho chúng con sức mạnh
để có thể vượt qua được những trở ngại chúng con đặt trước Lời Chúa khi những
lo lắng của thế trần xuất hiện hoặc khi chúng con bị đánh lừa bởi ảo ảnh của tiền
bạc, bị quyến rũ bởi thú vui hoặc bởi bề ngoài phù phiếm. Xin hãy khiến cho chúng con trở thành mảnh đất
màu mỡ, đón nhận mọi người, có khả năng đáp trả Lời Chúa. Amen!
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét