Cuộc họp dài của Đức
Giáo Hoàng Leo với Ủy ban Bảo vệ các vị thành niên cho thấy cuộc khủng hoảng lạm
dụng vẫn chưa kết thúc
Vũ Văn An 08/Jun/2025
Đức Giáo Hoàng Leo XIV
họp với Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên vào ngày 5 tháng 6 năm
2025 tại Vatican. (Nguồn: Vatican Media.)
Christopher R. Altieri, trên tạp chí mạng Crux, ngày 8 tháng
6 năm 2025, co hay: Đức Giáo Hoàng Leo XIV đã họp với Ủy ban Giáo hoàng về Bảo
vệ Trẻ vị thành niên (PCPM) vào thứ năm tuần trước, trong cuộc họp có thể nói
là quan trọng nhất trong triều đại giáo hoàng của Leo cho đến nay và gần như chắc
chắn là nhạy cảm nhất.
Đức Leo đã họp với Ủy ban trong một giờ đồng hồ trọn vẹn – gấp đôi thời gian đã
được phân bổ cho cuộc họp trong lịch trình bận rộn vào thứ năm của Đức Giáo
Hoàng – và hoãn lại cuộc họp với Phủ Quốc vụ khanh.
Cuộc họp với Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên diễn ra sau cánh cửa
đóng kín. Không có bản sao hoặc biên bản ghi chép nào về bài phát biểu của vị
giáo hoàng được lưu hành. Chủ tịch sáng lập của Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ
vị thành niên, Hồng Y Seán Patrick O’Malley, hưu trí của Boston, đã trả lời phỏng
vấn với Vatican News trong đó ngài cho biết đã có sự phát triển trong công việc
của Ủy ban trong những năm qua.
“Mục đích chính của chúng tôi là cố vấn cho Đức Thánh Cha trong lĩnh vực bảo vệ”,
ĐHY O’Malley cho biết.
“Chúng tôi cũng tham gia rất nhiều vào các nỗ lực giáo dục của Giáo hội, đặc biệt
là với các nhà lãnh đạo, để giúp họ hiểu về bảo vệ”, ngài cũng cho biết.
Cuộc khủng hoảng lạm dụng và che đậy trong Giáo hội vẫn là một vấn đề cấp bách,
hơn hai thập kỷ kể từ khi những tiết lộ kinh hoàng trong tổng giáo phận Boston
bùng nổ thành vụ bê bối lan rộng khắp thế giới.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã thành lập ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên
vào năm 2014, với sự hoan nghênh nhiệt liệt và kỳ vọng cao. Đức Giáo Hoàng
Phanxicô đã bổ nhiệm ĐHY O’Malley làm chủ tịch đầu tiên. Ngài đã có thành tích
cải cách mạnh mẽ trong giáo phận đầy khó khăn mà ngài nhận được từ Giáo hoàng
Gioan Phaolô II vào năm 2003, sau vụ tai tiếng Spotlight dẫn đến
việc người tiền nhiệm của ngài, Hồng Y Bernard Law, từ chức.
Tuy nhiên, ngay từ đầu, ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên đã phải vật
lộn để giành được sự ủng hộ và nhanh chóng bị coi là vừa yếu ớt vừa bất lực
trong bộ máy Vatican lớn hơn. Hai thành viên sáng lập đã từ chức vì thất vọng
vì thiếu tiến triển. Trong một thời gian từ cuối năm 2017 đến năm 2018, Ủy ban
tồn tại trong tình trạng lấp lửng về mặt pháp lý, nhiệm kỳ của các thành viên
còn lại đã hết hạn mà không được gia hạn, thay thế hoặc gia hạn.
Trong thời gian làm người đứng đầu ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên,
ĐHY O'Malley đã cho thấy mình sẵn sàng làm việc với sự siêng năng kiên nhẫn và
cũng nói thẳng thắn, ngay cả chỉ trích Đức Giáo Hoàng Phanxicô và các quan chức
Vatican khác.
Năm 2018, O'Malley đã công khai chỉ trích Đức Giáo Hoàng Phanxicô vì những phát
biểu vô cảm mà vị giáo hoàng đã đưa ra liên quan đến ba nạn nhân lạm dụng người
Chile và những người ủng hộ nạn nhân. Mặc dù là người đứng đầu ban Giáo hoàng về
Bảo vệ Trẻ vị thành niên vào thời điểm đó, ngài đã đưa ra lời chỉ trích của
mình trong một tuyên bố được đưa ra thông qua các kênh chính thức của tổng giáo
phận Boston. Đức Giáo Hoàng Phanxicô dường như đã ghi nhớ lời chỉ trích của ĐHY
O'Malley. Dù sao đi nữa, Đức Giáo Hoàng Phanxicô ngay sau đó đã ra lệnh tiến
hành một cuộc xem xét kỹ lưỡng và cử điều tra viên hàng đầu về tội phạm tình dục
của mình đến Chile để tiến hành.
Năm 2023, ĐHY O’Malley một lần nữa chỉ trích mạnh mẽ Vatican và — ít nhất là ngầm
— Đức Giáo Hoàng Phanxicô, khi người ta biết rằng Đức Hồng Y Jean-Pierre
Ricard, cựu tổng giám mục Bordeaux bị mất uy tín, sẽ vẫn là một linh mục và giữ
chiếc mũ đỏ của mình, ngay cả sau khi Ricard thừa nhận đã xâm hại một bé gái mười
bốn tuổi.
Lần đó, Đức Hồng Y O’Malley đã đưa ra Lời kêu gọi hành động nghiêm khắc thông
qua chính ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên, lên án "những thiếu
sót gây hại một cách bi thảm trong các chuẩn mực nhằm trừng phạt những kẻ lạm dụng
và buộc những người có nhiệm vụ giải quyết hành vi sai trái phải chịu trách nhiệm".
Ủy ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên đã lồng lời kêu gọi của mình vào
một công nghị để phong chức Hồng Y và phiên họp thường kỳ của Thượng hội đồng
giám mục dự kiến diễn ra vào tháng 10, nhưng lời kêu gọi đã được công bố vào
ngày 27 tháng 9 năm 2023, cùng ngày tạp chí tin tức của Pháp, La Croix, đưa tin
về số phận của Ricard.
“Chúng ta đã quá chậm trễ trong việc sửa chữa những sai sót trong các thủ tục
khiến nạn nhân bị tổn thương và không biết gì cả trong và sau khi các vụ án đã
được giải quyết”, đơn kháng cáo của ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên
cho biết. Đơn kháng cáo của Ủy ban hứa sẽ tiếp tục công việc của mình và “thúc
đẩy những thay đổi cần thiết để tất cả những người bị ảnh hưởng bởi những tội
ác tàn bạo này có thể tiếp cận được sự thật, công lý và bồi thường”.
“Chúng tôi cũng cam kết sẽ sử dụng vai trò của mình để thúc đẩy các quan chức
khác của Giáo hội có trách nhiệm giải quyết những tội ác này để hoàn thành sứ mệnh
của họ một cách hiệu quả”, ban Giáo hoàng về Bảo vệ Trẻ vị thành niên cho biết,
“nhằm giảm thiểu nguy cơ vi phạm thêm nữa và đảm bảo một môi trường tôn trọng
cho tất cả mọi người”.
Những người quan sát trên khắp các luồng ý kiến trong Giáo hội đều đồng ý rằng
việc giải quyết vấn đề quan trọng đó phải là ưu tiên hàng đầu đối với Đức Leo.
Ngay cả khi Giáo hội đã có những bước tiến đáng kể trong việc bảo vệ trẻ em bằng
cách ra lệnh và thực thi kiểm tra lý lịch, loại bỏ các giáo sĩ bị buộc tội khỏi
thừa tác vụ và các bước khác, thì nhiều nạn nhân vẫn đang chờ đợi công lý, và
các tín hữu trông chờ vào các nhà lãnh đạo của họ trong đức tin để có công lý.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ban hành các cải cách giấy tờ đầy hứa hẹn trong thời
gian trị vì của ngài, nhưng những cải cách đó được thực hiện không đồng đều. Cuộc
cải cách mang dấu ấn của triều đại Giáo hoàng Phanxicô, Vos estis lux
mundi, là một luật được cho là đã ban hành để tăng cường các hoạt động điều
tra và hợp lý hóa các quy trình pháp lý.
Một số vụ án nổi cộm, bao gồm một số vụ án có vẻ là phép thử hoàn hảo cho luật
mới – như vụ án của Giám mục Richard Malone và giáo phận cũ của ngài tại
Buffalo, New York – đã không được xét xử theo luật này. Những vụ án khác, như vụ
án của Giám mục Michael Hoeppner của Crookston, Minnesota, đã dẫn đến cuộc điều
tra theo Vos estis nhưng dường như không kết thúc bằng bản án hoặc thậm chí là
phiên tòa.
Sự minh bạch – chìa khóa cho công lý và việc quản lý trật tự của công lý – vẫn
tiếp tục lẩn tránh những người chịu trách nhiệm về công lý giáo hội.
Một số vụ án nổi cộm đã tác động đến cá nhân Đức Phanxicô trong suốt mười hai
năm trị vì của ngài, bao gồm vụ án của Cha Marko Rupnik, một cựu nghệ sĩ khảm của
Dòng Tên bị mất uy tín bị cáo buộc lạm dụng tinh thần, tâm lý và tình dục hàng
chục nạn nhân, hầu hết là phụ nữ tu sĩ, thường là một phần trong “quá trình
sáng tạo” của ngài khi tạo ra chính tác phẩm nghệ thuật hiện đang tô điểm cho
các đền thánh và nhà nguyện trên khắp thế giới.
Rupnik vẫn là một linh mục có uy tín, mặc dù Đức Phanxicô đã ra lệnh mở lại vụ
án của ngài và Bộ Giáo lý Đức tin đã tuyên bố rằng họ đang tìm kiếm các thẩm
phán để xét xử vụ án chống lại ngài. ĐHY O'Malley đã chỉ trích mạnh mẽ việc Bộ
Truyền thông của Vatican tiếp tục sử dụng tác phẩm nghệ thuật của Rupnik vào
năm ngoái, sau khi người đứng đầu bộ phận của Vatican, Paolo Ruffini, đã bảo vệ
mạnh mẽ việc văn phòng của mình sử dụng tác phẩm của Rupnik - và đã thổi bùng một
cơn bão lửa trong nhiều tuần trên báo chí và chứng kiến những lời kêu gọi
Ruffini từ chức hoặc bị sa thải.
"[]Sự thận trọng khôn ngoan mục vụ sẽ ngăn chặn việc trưng bày tác phẩm
nghệ thuật theo cách có thể ngụ ý sự minh oan hoặc biện hộ tinh tế" cho những
kẻ bị cáo buộc lạm dụng, "hoặc thể hiện sự thờ ơ với nỗi đau và sự đau khổ
của rất nhiều nạn nhân bị lạm dụng", ĐHY O'Malley đã viết trong một lá thư
gửi cho các trưởng bộ phận của Vatican sau vụ tranh cãi.
Đối với Đức Leo, công việc cải cách còn dang dở về những vấn đề này không chỉ
đơn thuần là khó khăn. Một năm trước, việc Vatican sử dụng hình ảnh Rupnik của
các trưởng phòng chắc chắn là thô lỗ và vô cảm với nạn nhân, và được các nạn
nhân và người quan sát coi là đã cho thấy một cách chính xác những gì ĐHY O'Malley
đã nói: [không quá] tinh tế ủng hộ bị cáo. Bây giờ, với Rupnik đang chờ xét xử,
bất cứ hành động nào của Đức Leo đều có thể được coi là một nỗ lực nhằm tác động
đến vụ án theo hướng ngược lại.
Vụ án này làm nổi bật tính cấp thiết của nhu cầu cải cách toàn diện trong công
lý tôn giáo ở cấp cao nhất. Một điều chắc chắn là. Thời gian đang trôi qua.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét