13.08.2025: THỨ TƯ TUẦN XIX THƯỜNG NIÊN

 13/08/2025

 Thứ Tư tuần 19 thường niên.

 

Bài Ðọc I: Ðnl 34, 1-12

“Môsê qua đời tại đó như Chúa đã truyền dạy, và không còn tiên tri nào như ông đứng lên nữa”.

Trích sách Ðệ Nhị Luật.

Trong những ngày ấy, ông Môsê từ đồng bằng Moab đi lên núi Nêbô, ngọn núi Phasga, ngay trước mặt thành Giêricô. Và Chúa cho ông thấy khắp xứ Galaad cho đến Ðan, cả miền Nephtali, đất Ephraim và Manassê, cả xứ Giuđa cho đến Biển Tây, phần đất phía nam vùng đồng bằng rộng lớn Giêricô, là thành cây chà là, cho đến Sêgor. Chúa phán cùng ông rằng: “Ðây là Ðất Ta đã thề hứa với Abraham, Isaac và Giacóp bằng những lời này: “Ta sẽ ban nó cho con cháu ngươi”. Ta đã cho ngươi thấy tận mắt xứ ấy, nhưng ngươi sẽ không được qua đến đó”.

Môsê, tôi tớ của Chúa, đã qua đời tại đó, trên đất Moab, như Chúa đã truyền dạy. Ông được chôn cất trong thung lũng tại xứ Moab, ngay trước mặt thành Phegor. Mãi đến nay, không ai biết ngôi mộ của ông. Khi Môsê qua đời, ông được một trăm hai mươi tuổi: mắt vẫn chưa mờ và răng vẫn chưa lung lay. Con cái Israel thương khóc ông suốt ba mươi ngày trong đồng bằng Moab. Ngày thọ tang Môsê chấm dứt, thì Giosuê, con ông Nun, được đầy tinh thần khôn ngoan, vì Môsê đã đặt tay trên ông. Con cái Israel vâng lời ông, thi hành mệnh lệnh Chúa đã truyền cho Môsê.

Về sau, trong Israel không còn tiên tri nào như Môsê đứng lên nữa: ông là người Thiên Chúa từng quen mặt. Biết bao dấu lạ, kỳ công Chúa đã sai ông làm trong đất Ai-cập, chống lại Pharaon cùng tất cả triều thần và xứ sở vua ấy. Môsê đã tác oai và làm những việc kỳ diệu vĩ đại trước mắt toàn thể Israel.

Ðó là lời Chúa.

 

Ðáp Ca: Tv 65, 1-3a. 5 và 8. 16-17

Ðáp: Chúc tụng Chúa là Ðấng đã ban cho linh hồn chúng tôi được sống

Xướng: Toàn thể đất nước, hãy reo mừng Thiên Chúa, hãy ca ngợi vinh quang danh Người; hãy kính dâng Người lời khen ngợi hiển vinh. Hãy thưa cùng Thiên Chúa: kinh ngạc thay sự nghiệp Chúa.

Xướng: Hãy tới và nhìn coi sự nghiệp của Thiên Chúa. Người thi thố những chuyện kinh ngạc giữa con cái người ta! Hỡi chư dân, hãy chúc tụng Thiên Chúa chúng tôi, và loan truyền lời ca khen Người.

Xướng: Phàm ai tôn sợ Chúa, hãy đến, hãy nghe tôi kể lại, Chúa đã làm cho linh hồn tôi những điều trọng đại biết bao. Tôi đã mở miệng kêu lên chính Chúa, và lưỡi tôi đã ngợi khen Người.

 

Alleluia: Gc 1, 21

Alleluia, alleluia! – Anh em hãy khiêm nhu nhận lãnh lời giao ước trong lòng, lời đó có thể cứu thoát linh hồn anh em. – Alleluia.

 

Phúc Âm: Mt 18, 15-20

“Nếu nó nghe ngươi, thì ngươi đã lợi được người anh em”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Nếu anh em con lỗi phạm, hãy đi sửa dạy nó, riêng con và nó thôi. Nếu nó nghe con, thì con đã lợi được người anh em. Nếu nó không nghe lời con, hãy đem theo một hoặc hai người nữa, để mọi việc được giải quyết nhờ lời hai hoặc ba nhân chứng. Nếu nó không nghe họ, hãy trình với cộng đoàn. Và nếu nó cũng không nghe cộng đoàn, con hãy kể nó như người ngoại giáo và như người thu thuế.

“Thầy bảo thật các con, những gì các con cầm buộc dưới đất thì trên trời cũng cầm buộc, và những gì các con tháo gỡ dưới đất thì trên trời cũng tháo gỡ.

“Thầy cũng bảo thật các con, nếu hai người trong các con, ở dưới đất, mà hiệp lời cầu xin bất cứ điều gì, thì Cha Thầy, Ðấng ngự trên trời, sẽ ban cho họ điều đó. Vì ở đâu có hai hoặc ba người tụ họp nhân danh Thầy, thì Thầy ở giữa những người ấy”.

Ðó là lời Chúa.

 

Chú giải về Đệ Nhị Luật 34,1-12

Bài đọc cuối cùng của chúng ta từ sách Đệ Nhị Luật cũng là toàn bộ chương cuối cùng của sách. Đây cũng là bài đọc cuối cùng của chúng ta từ Ngũ Kinh.

Cái chết của Mô-sê kết thúc câu chuyện dài bắt đầu từ khi ông lần đầu tiên nhận được lời kêu gọi dẫn dắt dân tộc mình ra khỏi ách nô lệ ở Ai Cập, qua những trải nghiệm tuyệt vời trên Núi Sinai, những đau khổ của 40 năm trong sa mạc cho đến khoảnh khắc họ đến ngưỡng cửa Đất Hứa.

Khi bài đọc mở đầu, chúng ta thấy Mô-sê rời khỏi đồng bằng Mô-áp và leo lên Núi Nê-bô, được mô tả như sau:

…đỉnh Pisgah, đối diện với Giê-ri-cô.

Ông đã đi theo lệnh của Chúa (đã đề cập trước đó—xem Đệ Nhị Luật 32,48-52).

Trên núi, Mô-sê có một khải tượng bao trùm toàn bộ Đất Hứa, nơi ông sẽ không vào, nhưng nhờ đó ông đã chiếm hữu thay mặt dân tộc. Mặc dù ông không thể nhìn thấy toàn bộ lãnh thổ bằng mắt thường từ đỉnh núi:

… Đức Giê-hô-va chỉ cho ông toàn bộ xứ: Ga-la-át cho đến Đan, toàn bộ Nép-ta-li, đất của Ép-ra-im và Ma-na-se, toàn bộ đất Giu-đa cho đến Biển Tây, Nê-ghép, và Đồng bằng—tức là thung lũng Giê-ri-cô, thành phố cây chà là—cho đến tận Xô-a.

Đan nằm ở cực bắc của đất nước (tên của các tỉnh bắt nguồn từ tên các con trai của Gia-cóp). Nép-ta-li nằm ngay phía nam và tây nam của Đan. Ma-na-se và Ép-ra-im chiếm giữ trung tâm của đất nước, ngay phía bắc Giê-ru-sa-lem. Giu-đa trải dài về phía nam từ Giê-ru-sa-lem (Giê-ru-sa-lem thuộc Giu-đa). Phía nam Giu-đa là Nê-ghép, nằm ở phía tây Biển Chết. Giê-ri-cô nằm ở đầu phía bắc Biển Chết và Xô-a ở đầu phía nam. “Đồng bằng” ám chỉ đồng bằng nằm giữa những ngọn núi Mô-áp, nằm ở phía đông Biển Chết, và Sông Giô-đan.

Chỉ tay về phía toàn bộ lãnh thổ trải dài bên dưới, Đức Chúa phán với Môi-se:

Đây là vùng đất mà Ta đã thề với Áp-ra-ham, I-sa-ác và Gia-cóp… Ta đã cho ngươi thấy tận mắt, nhưng ngươi sẽ không được qua đó.

Công việc của Môi-se lúc này đã kết thúc. Ông đã được chỉ cho thấy mục đích của mọi công việc mình làm, nhưng không được phép hưởng thụ nó. Tuy nhiên, ông đã chiếm hữu nó nhân danh dân chúng.

Sau đó, chúng ta được kể lại:

…Môi-se, tôi tớ của Đức Giê-hô-va, đã chết tại đó, trong xứ Mô-áp, theo lệnh của Đức Chúa.

‘Tôi tớ của Đức Chúa là một danh hiệu đặc biệt dùng để chỉ những người mà Đức Chúa, với tư cách là Vua Vĩ Đại, đã đưa vào phục vụ Ngài; họ phục vụ như những thành viên trong chính quyền hoàng gia của Đức Chúa Trời. Ví dụ, danh hiệu này đặc biệt được dùng để chỉ Áp-ra-ham, Môi-se, Giô-suê, Đa-vít, các tiên tri, dân Ít-ra-en nói chung, và thậm chí cả một vị vua ngoại bang mà Đức Chúa đã dùng để thực hiện các mục đích của Ngài (Na-bu-cô-đô-nô-xo, xem Giê-rê-mi 25,9). Trong trường hợp của Na-bu-cô-đô-nô-xo, nhà vua trở thành một công cụ để Đức Chúa Trời bày tỏ quyền năng và vinh quang của Ngài.

Trước đó, Đức Chúa Trời đã phán với Môi-se rằng ông sẽ chết trên chính Núi Nê-bô (Đệ Nhị Luật 32,50). Ông được chôn cất trong thung lũng bên dưới, tại xứ Mô-áp, đối diện Bết-pê-ô, phía đông bờ biển phía bắc của Biển Chết. Tuy nhiên, tác giả nói:

...cho đến ngày nay vẫn không ai biết nơi chôn cất ông.

Môi-se “được một trăm hai mươi tuổi khi qua đời”, nhưng vẫn còn minh mẫn:

thị lực của ông không hề suy giảm, và sức lực của ông vẫn còn dồi dào.

Đây có lẽ là một con số tròn, biểu thị ba thế hệ, mỗi thế hệ khoảng 40 năm.

Dân Ít-ra-en than khóc trong 30 ngày. Sau khi giai đoạn này kết thúc, Giô-suê, con trai của Nun, đã nắm quyền lãnh đạo. Ông đầy dẫy sự khôn ngoan vì Môi-se đã đặt tay trên ông, và dân Ít-ra-en đã chấp nhận ông là người kế vị Môi-se.

Trong lời ca ngợi cuối cùng, tác giả nói:

Từ trước đến nay, trong dân Israel chưa từng xuất hiện một vị tiên tri nào như Mô-sê, người mà Chúa đã biết mặt đối mặt.

Cuối cùng, chúng ta được biết Mô-sê:

... không ai sánh bằng về mọi dấu lạ và phép lạ mà Chúa đã sai ông thực hiện trên đất Ai Cập, chống lại Pha-ra-ôn và tất cả quần thần của ông, và toàn bộ đất nước của ông, và về mọi chiến công và mọi sự phô diễn quyền năng đáng sợ mà Mô-sê đã thực hiện trước mắt toàn thể dân Israel.

Điều đó có nghĩa là, không ai có thể sánh được với Mô-sê cho đến khi Chúa Giê-su đến (xem Thư gửi tín hữu Do Thái 3,1-6, trong đó Mô-sê, người “tôi tớ”, được so sánh với Chúa Kitô, “con trai”).

Chúng ta, những người Kitô hữu, cũng mang ơn con người vĩ đại này rất nhiều. Câu chuyện của ông và câu chuyện của dân tộc ông cũng là một phần câu chuyện của chúng ta, một phần truyền thống và di sản của chúng ta. Và nó có nhiều điều để dạy chúng ta.

 

Chú giải về Mát-thêu 18,15-20

Phần hôm nay của bài giảng về Hội Thánh chuyển từ những tổn hại mà chúng ta có thể gây ra cho người khác sang những tổn hại mà người khác có thể gây ra cho cộng đồng, và cách cộng đồng cùng các thành viên nên phản ứng. Rõ ràng chúng ta đang nói đến một sai lầm nghiêm trọng nào đó gây tổn hại đến sứ mệnh của cộng đồng Hội Thánh.

Người làm sai cần được xử lý trên ba cấp độ, và điều này phản ánh những gì đã nói trước đó về việc mang con chiên lạc trở về. Mục tiêu là sự hòa giải, chứ không phải hình phạt.

Nếu sai lầm ảnh hưởng trực tiếp đến một người, thì người đó hoặc một người khác nên đến gặp riêng người làm sai và cố gắng giúp người đó thay đổi cách sống. Nếu điều này hiệu quả, thì vấn đề đã được giải quyết. Tuy nhiên, nếu người làm sai không chịu lắng nghe, thì nên mời một hoặc hai người khác, những người cũng biết về hành vi sai trái, đến để xác minh. Điều này dựa trên một đoạn trong sách Đệ Nhị Luật:

Một nhân chứng duy nhất không đủ để kết tội một người về bất kỳ tội ác hoặc hành vi sai trái nào liên quan đến bất kỳ hành vi phạm tội nào có thể đã phạm. Chỉ dựa trên lời khai của hai hoặc ba nhân chứng thì mới có thể buộc tội. (Đệ Nhị Luật 19,15)

Nếu người phạm tội vẫn ngoan cố trước bằng chứng này, thì sẽ bị đưa ra xét xử trước cả cộng đồng . Và nếu trước mặt cả cộng đồng, người đó vẫn không có dấu hiệu ăn năn, thì người đó sẽ bị trục xuất và bị đối xử như một "người ngoại bang và người thu thuế", nói cách khác, là một người hoàn toàn xa lạ. Những người thu thuế là một trong những người bị khinh miệt nhất trong cộng đồng. Họ là những người địa phương được các nhà thầu thuế La Mã thuê để thu thuế cho họ. Vì họ làm việc cho La Mã và thường đòi hỏi những khoản thanh toán vô lý (họ phải kiếm lời!), họ đã mang tiếng xấu và thường bị ghét bỏ và bị coi là những kẻ phản bội dân tộc và tôn giáo của họ.

Từ mà Mát-thêu dùng cho “cộng đồng” ở đây là “giáo hội”, ekklesia, hay trong tiếng Do Thái là qahal, ám chỉ sự quy tụ của một cộng đồng Ki-tô. Như đã đề cập trước đó, đây chỉ là một trong hai nơi thuật ngữ này được sử dụng trong các sách Phúc Âm (nơi còn lại là Mát-thêu 16,18).

Giờ đây, Chúa Giê-su đi xa hơn khi nói rằng tất cả những quyết định như vậy của cộng đồng đều được Đức Chúa Trời hoàn toàn chấp thuận:

…bất cứ điều gì các con cầm buộc dưới đất thì trên trời cũng sẽ cầm buộc. [tức là bởi Đức Chúa Trời]

Chúa Giê-su cũng nói với họ:

…nếu hai người trong các con đồng lòng cầu xin bất cứ điều gì ở dưới đất, thì Cha Ta trên trời sẽ ban cho các con. Vì nơi nào có hai hoặc ba người nhân danh Ta nhóm lại, thì Ta ở giữa họ.

Mệnh lệnh này dường như được ban cho toàn thể cộng đồng chứ không chỉ riêng cho từng cá nhân cụ thể.

Chúng ta nên cẩn thận xem xét kỹ đoạn văn này và xem nó áp dụng như thế nào vào tình hình hội thánh của chúng ta ngày nay. Chúng ta cảm thấy mình có trách nhiệm đến mức nào đối với những việc làm sai trái của anh em Ki tô? Chúng ta nhận thức đến mức nào rằng hành vi của chúng ta, cả với tư cách cá nhân lẫn tập thể, phản ánh chứng tá chung mà Hội Thánh được kêu gọi thực hiện với tư cách là Thân Thể Chúa Kitô? Liệu mọi người có thấy rõ sứ điệp Phúc Âm qua cách chúng ta sống, cả cá nhân lẫn tập thể, không?

Một mặt, chúng ta được dạy phải có lòng trắc ẩn và không phán xét, liệu chúng ta có quá khoan dung với những người trong cộng đồng tin rằng bất cứ điều gì họ làm đều là việc riêng của họ? Mỗi cộng đồng Kitô hữu đều có trách nhiệm thiêng liêng là làm chứng cho tầm nhìn về cuộc sống mà Chúa Giêsu đã ban cho chúng ta. Vì vậy, cần phải có những tiêu chuẩn ứng xử ràng buộc tất cả. Những khoảnh khắc yếu đuối có thể và nên được đối xử bằng lòng trắc ẩn, nhưng việc cố tình và liên tục phớt lờ cam kết cốt lõi của chúng ta đối với chân lý, tình yêu, công lý và các nguyên tắc nền tảng khác không thể bị bỏ qua hoặc cho phép làm suy yếu sứ mệnh cốt lõi của cộng đồng Kitô hữu là trở thành bí tích của Vương quốc. Đó không phải là vấn đề hình ảnh mà là sự chính trực của chúng ta.

Tất cả những điều này liên quan gì đến cách chúng ta sử dụng bí tích hòa giải, và mối quan hệ của bí tích với đoạn văn này là gì? Đoạn văn này liên quan chặt chẽ với những gì Chúa Giêsu nói về vấn đề gây tai tiếng, làm chướng ngại vật ngăn cản người ta đến với Chúa Kitô. Đồng thời, như đoạn văn ngày mai sẽ chỉ ra, mục tiêu lâu dài – trên hết – không phải là trừng phạt, mà là hòa giải và chữa lành những chia rẽ.

 

https://livingspace.sacredspace.ie/o1194g/

 

 

Suy Niệm: Sứ vụ hòa giải

Qua bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu mời gọi chúng ta trở nên những sứ giả hòa giải. Người dạy cho chúng cách thức hòa giải để có thể “đến với người khác” và “đón nhận người khác”. Việc hòa giải này rất khó khăn vì đòi hỏi sự khai mở từ hai phía: chủ thể hòa giải và đối tượng được hòa giải. Trách nhiệm tình huynh đệ chân chính đòi hỏi chúng ta không được phép bỏ mặc một người anh em đi vào cuộc phiêu lưu nguy hiểm nhưng phải hết sức cố gắng đưa họ trở lại với đường ngay nẻo chính. Sứ vụ này đòi hỏi thái độ sám hối và hòa giải đến cả từ hai phía. Bởi vì một sự thật mà chúng ta phải nhìn nhận rằng đã là người ai chẳng có lầm lỗi. Trong thâm tâm người Kitô hữu, ai cũng ước muốn được Thiên Chúa tha thứ, mà sự thật thì chính Thiên Chúa đã tha thứ cho chúng ta trước, ngay khi chúng ta còn là tội nhân (x.Rm 5, 10-11), vậy lẽ nào chúng ta lại không thể tha thứ cho anh em mình? Lời Chúa soi sáng cho chúng ta thấy rõ Thiên Chúa mới là chủ thể hòa giải đích thực, và chúng ta được mời gọi tham dự vào sứ mạng hòa giải này. Quyền cầm buộc và tháo gỡ được Chúa Giêsu thiết lập và trao ban không nhằm thể hiện quyền bính nhưng được thực hiện dưới ánh sáng của tình yêu. Bởi vì chính nhờ tình yêu mà chúng ta được cứu độ. Do đó, sứ mạng hòa giải phải được đặt trong tương quan hiệp thông. Chính trong sự hiệp thông này mà Chúa Giêsu trở nên chủ thể hòa giải: “Thầy ở giữa những người ấy” (x.Mt 15, 20).

Trong thế giới ngày nay, nhiều quốc gia đang nỗ lực kiến tạo nền hòa bình và hợp tác giữa các dân tộc. Chiến tranh, hận thù, chia rẽ là điều ai cũng sợ vì chúng chỉ mang lại chết chóc, bất an và mất mát. Tuy nhiên, chúng vẫn hiện diện đâu đó trong xã hội loài người, cộng đoàn tín hữu và các gia đình, nhất là tiềm ẩn trong lòng mỗi người. Là người Kitô hữu, chúng ta mang trong mình sứ vụ hòa giải. Vì vậy, trước hết người Kitô hữu được mời gọi hãy làm một cuộc xuất hành để ra khỏi chính con người mình để đến những nơi, những con người Chúa muốn. Đó là một thế giới đón nhận sự hiện diện của Thiên Chúa và nhận ra sự hiện diện của Chúa nơi tha nhân. Khi làm như vậy là chúng ta đang góp phần xây dựng một thế giới mới mang màu sắc của nền văn minh tình thương, một thế giới thấm nhầm tình huynh đệ.

Lạy Chúa Giêsu, cái chết của Chúa trên thập giá là lời mời gọi chúng con sống sứ mạng hòa giải. Sứ mạng này cho chúng con thấy sự liên đới mật thiết giữa hai chiều kích hòa giải với nhau và hòa giải với Chúa. Xin cho chúng con biết nhận ra thân phận tội lỗi để biết thay đổi chính mình và ý thức sống tinh thần hòa giải trong tương quan với Chúa và anh em. Nhờ đó chúng con biết mến yêu và phụng sự Chúa trong mọi người, vì chính lúc cho đi là khi lãnh nhận, chính lúc quên mình là lúc gặp lại bản thân, vì chính khi thứ tha là khi được tha thứ, chính lúc chết đi là khi vui sống muôn đời. Amen.

(http://giaoducconggiaohdgm.org)