03-01-2021 : CHÚA NHẬT CHÚA HIỂN LINH Năm B

 

03/01/2021

 Chúa Nhật CHÚA HIỂN LINH.

Lễ trọng. Lễ HỌ. Cầu cho giáo dân.

 

BÀI ĐỌC I: Is 60, 1-6

“Vinh quang Chúa xuất hiện trên ngươi”.

Trích sách Tiên tri Isaia.

Hãy đứng lên, hãy toả sáng ra, hỡi Giêrusalem! Vì sự sáng của ngươi đã tới, vì vinh quang của Chúa đã bừng dậy trên mình ngươi.

Kìa tối tăm đang bao bọc địa cầu, vì u minh phủ kín các dân, nhưng trên mình ngươi Chúa đang đứng dậy, vì vinh quang của Ngài xuất hiện trên mình ngươi. Chư dân sẽ lần bước tìm về sự sáng của ngươi, và các vua hướng về ánh bình minh của ngươi.

Hãy ngước mắt lên chung quanh, và hãy nhìn coi: tất cả những người đó đang tập họp, đang tìm đến với ngươi; các con trai của ngươi tự đàng xa đi tới, và các con gái ngươi đứng dậy từ khắp bên hông.

Bấy giờ ngươi sẽ nhìn coi, và ngươi trở nên rực rỡ, tim ngươi sẽ rạo rực và sẽ phồng lên. Bởi vì những kho tàng bể khơi tuôn đến với ngươi, nguồn phú túc của chư dân sẽ tới tay ngươi. Những con lạc đà tràn ngập vây phủ lấy ngươi, những lạc đà một bướu tự xứ Mađian và Epha; tất cả những ai từ Saba đi tới, đem theo vàng và nhũ hương, và họ sẽ tuyên rao lời ca ngợi Chúa. Đó là lời Chúa.

ĐÁP CA: Tv 71, 2. 7-8. 10-11a. 12-13

Đáp: Lạy Chúa, mọi dân tộc trên địa cầu đều thờ lạy Chúa (x. c. 11b).

Lạy Chúa, xin ban quyền xét đoán khôn ngoan cho đức vua, và ban sự công chính cho hoàng tử, để người đoán xét dân Chúa cách công minh, và phân xử người nghèo khó cách chính trực. – Đáp.

Sự công chính và nền hoà bình viên mãn sẽ triển nở trong triều đại người, cho đến khi mặt trăng không còn chiếu sáng. Và người sẽ thống trị từ biển nọ đến biển kia, từ sông cái đến tận cùng trái đất. – Đáp.

Vì người sẽ giải thoát kẻ nghèo khó khỏi tay kẻ quyền thế, và sẽ cứu người bất hạnh không ai giúp đỡ. Người sẽ thương xót kẻ yếu đuối và người thiếu thốn, và cứu thoát mạng sống kẻ cùng khổ. – Đáp.

Chúc tụng danh người đến muôn đời, danh người còn tồn tại lâu dài như mặt trời. Vì người, các chi họ đất hứa sẽ được chúc phúc, và các dân nước sẽ ca ngợi người. – Đáp.

BÀI ĐỌC II: Ep 3, 2-3a. 5-6

“Bây giờ được tỏ ra rằng các dân ngoại được đồng thừa tự lời hứa”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Êphêxô.

Anh em thân mến, (chắc) anh em đã nghe biết rằng: Thiên Chúa đã ban cho tôi việc phân phát ân sủng cho anh em, là theo ơn mạc khải cho tôi biết, tôi đã được thấu hiểu mầu nhiệm mà con cái loài người các thế hệ khác không được biết, nhưng nay đã mạc khải cho các thánh Tông đồ của Người, và cho các vị Tiên tri, nhờ Thánh Thần. Và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được nên đồng thừa tự, đồng một thân thể và đồng thông phần với lời hứa của Người trong Chúa Giêsu Kitô. Đó là lời Chúa.

ALLELUIA: Mt 2, 2

Alleluia, alleluia! – Chúng tôi đã nhận thấy ngôi sao của Người ở Đông phương, và chúng tôi đã đến để triều bái Người. – Alleluia. 

PHÚC ÂM: Mt 2, 1-12

“Chúng tôi từ phương Đông đến thờ lạy Đức Vua”.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Matthêu.

Khi Chúa Giêsu sinh hạ tại Bêlem thuộc xứ Giuđa, trong đời vua Hêrôđê, có mấy nhà đạo sĩ từ Đông phương tìm đến Giê-rusalem. Các ông nói: “Vua người Do-thái mới sinh ra hiện đang ở đâu? Chúng tôi đã nhận thấy ngôi sao của Người ở Đông phương, và chúng tôi đến để triều bái Người”. Nghe nói thế, vua Hêrôđê bối rối, và tất cả Giêrusalem cùng với nhà vua. Vua đã triệu tập tất cả các đại giáo trưởng và luật sĩ trong dân, và hỏi họ cho biết nơi mà Đức Kitô sinh hạ. Họ tâu nhà vua rằng: “Tại Bêlem thuộc xứ Giuđa, vì đó là lời do Đấng Tiên tri đã chép: Cả ngươi nữa, hỡi Bêlem, đất Giuđa, không lẽ gì ngươi bé nhỏ hơn hết trong các thành trì của Giuđa, vì tự nơi ngươi sẽ xuất hiện một thủ lãnh, Người đó sẽ chăn nuôi Israel dân tộc của Ta”.

Bấy giờ Hêrôđê ngầm triệu tập mấy nhà đạo sĩ tới, cặn kẽ hỏi han họ về thời giờ ngôi sao đã hiện ra. Rồi vua đã phái họ đi Bêlem và dặn rằng: “Các khanh hãy đi điều tra cẩn thận về Hài Nhi, rồi khi đã gặp thấy, hãy báo tin lại cho Trẫm, để cả Trẫm cũng đến triều bái Người”. Nghe nhà vua nói, họ lên đường. Và kìa ngôi sao họ xem thấy ở Đông phương, lại đi trước họ, mãi cho tới nơi và đậu lại trên chỗ Hài Nhi ở. Lúc nhìn thấy ngôi sao, họ hết sức vui mừng. Và khi tiến vào nhà, họ đã gặp thấy Hài Nhi và Bà Maria Mẹ Người, và họ đã quỳ gối xuống sụp lạy Người. Rồi, mở kho tàng ra, họ đã dâng tiến Người lễ vật: vàng, nhũ hương và mộc dược. Và khi nhận được lời mộng báo đừng trở lại với Hêrôđê, họ đã qua đường khác trở về xứ sở mình. Đó là lời Chúa.

 

Suy Niệm: Tin Mừng cho lương dân

Lễ Hiển linh ngày nay không còn long trọng như ngày trước. Nó không còn là cao điểm có nhiều Chúa Nhật theo sau làm thành một mùa phụng vụ Hiển linh nữa. Nay, Hiển linh chỉ còn là lễ sau hết của mùa Giáng sinh. Và như thế cũng dễ hiểu. Vì Hiển linh là gì, nếu chẳng phải là việc Ðấng Linh thiêng tỏ hiện ra? Thế mà còn việc tỏ hiện nào rõ rệt hơn chính Ðấng Linh thiêng mặc lấy xác thịt sinh ra làm người? Giáng sinh là Hiển linh vậy.

Tuy nhiên, lễ Hiển linh hôm nay cũng có một đối tượng rõ rệt. Nó nói đến việc Thiên Chúa Giáng sinh làm người tỏ mình ra cho dân ngoại, cũng như Người đã tỏ mình ra cho dân Dothái khi gọi mục đồng đến thờ lạy và khi để cho ông Simêon và bà Anna nhìn thấy Người nơi Ðền thờ. Lễ Hiển linh nằm trong mầu nhiệm Thiên Chúa tỏ bản tính thần linh của Người ra cho mắt phàm của loài người chúng ta được nhìn thấy Người. Nhưng những kẻ được nhìn thấy Người hôm nay không phải là dân Dothái nữa, mà là các dân ngoại. Và điều này được cả ba bài đọc Kinh Thánh của Phụng vụ Thánh lễ hôm nay đồng thanh nói lên.

 

1. Isaia Ðã Tiên Báo Mầu Nhiệm Này

Bài sách của ông ngày nay được thẩm định như một bản văn khởi hứng vào mùa thu năm 520. Dân Dothái mới được phép hồi hương. Ðoàn người đạo đức về trước đã lập lại được bàn thờ ở Yêrusalem và đang xây dựng lại cả ngôi thánh đường ngày trước. Ai ai cũng phấn khởi. Dịp lễ Trại càng nô nức hơn nữa. Có lẽ chính bối cảnh đó đã khởi hứng cho tác giả của đoạn tiên tri hôm nay.

Ông nhìn vào các tường thành đang mọc lên và ông thốt ra lời phấn khởi: hãy vùng đứng, hỡi Yêrusalem; vì ánh sáng của Thiên Chúa cứu độ đã tỏa xuống trên ngươi. Hết rồi các thời ngươi bị nhục nhã tiêu điều trong cảnh lưu đày.

Ngược lại, kìa xem các dân tộc đang tối tăm trong gió bụi. Bàn tay Thiên Chúa đang đè nặng trên họ. Còn ngươi, bây giờ bình an đang xây lại giao ước với Thiên Chúa tín thành... Người mà vùng lên trong chiều hướng này thì rõ ràng các Lời Thiên Chúa cùng tổ phụ chúng ta sẽ thực hiện. Mọi dân đang đi trong tối tăm lầm lạc sẽ nhìn thấy ánh sáng chiếu trên ngươi mà tuôn đến. Họ đem theo cả con cháu ngươi đã phân tán trong thời lưu lạc trở về. Họ mang nhiều thổ sản đến dâng lễ cho Thiên Chúa.

Như vậy tác giả đã căn cứ vào thực tại để nói lên niềm tin vào tương lai theo như lời Chúa hứa. Lời của ông đúng thật là lời tiên tri, theo nghĩa tiên báo về thời sau hết, khi mọi Lời Hứa được thực hiện. Do đó nó vượt xa hơn cả thời thiên sai nữa, nếu ta hiểu thời này là lúc Chúa Cứu thế sinh ra trong xác thịt. Nó nói về thời cánh chung, khi mọi sự được hoàn tất. Và như thế, tác giả sách Khải huyền thật có lý khi mượn lại những lời tiên tri hôm nay để nói về Yêrusalem trên trời (21,9-27).

Nhưng không thể có Yêrusalem trên trời trước khi có Yêrusalem dưới đất. Không phải Yêrusalem "hình bóng" nơi dân Dothái mà là Yêrusalem "chân thật" là Hội Thánh chúng ta.

Do đó, lời tiên tri hôm nay cũng đưa về Hội Thánh đang trên đường lữ thứ trần gian, Hội Thánh mà Công đồng Vatican 2 đã tuyên xưng là "ánh sáng muôn dân". Và trong thực tế, Hội Thánh này đang quy tụ muôn dân muôn nước, mà trước đây là dân ngoại. Hội Thánh đã được ánh sáng của Thiên Chúa chiếu soi ngay từ hôm Thánh Thần hiện xuống. Các dân tộc bắt đầu đến với Hội Thánh ngay từ hôm đó. Sự hiện diện của Hội Thánh ở giữa thế giới nói lên rằng lời tiên tri Isaia đang được thực hiện.

Và như thế là nhờ ở ánh sáng của Thiên Chúa cứu độ đang tỏa trên Hội Thánh như mây sáng phủ trên Lều Giao ước trên đường đi giữa sa mạc. Vì nếu không có "Chúa ở với Hội Thánh hằng ngày cho đến tận thế", Hội Thánh không thể quy tụ được muôn dân nước như vậy. Chính Ðức Yêsu, Con Thiên Chúa giáng trần làm người đã đem ánh sáng mới vào thế gian và đặt nơi Hội Thánh. Chính Người sau khi tử nạn và phục sinh đã tuôn đổ Thánh Thần xuống dưới hình lưỡi lửa để Hội Thánh trở thành ánh sáng muôn dân.

Và như thế lời Isaia nói về Yêrusalem ở thời cánh chung cũng như trong giai đoạn lữ thứ trần gian, cuối cùng phải căn cứ vào việc Ngôi Hai Thiên Chúa giáng sinh trong xác thịt để tỏ vinh quang Thần tính cho thiên hạ được thấy. Phụng vụ có lý để đọc bài tiên tri này trong ngày lễ hôm nay. Và chúng ta được khuyến khích nhìn vào con trẻ thành Bêlem như là cứu tinh các dân tộc, vì Người thật là ánh sáng chiếu trong Hội Thánh.

 

2. Thánh Mátthêu Nhìn Thấy Mầu Nhiệm

Người diễn tả mầu nhiệm trong bài Tin Mừng hôm nay. Bề ngoài người như muốn thuật truyện, nhưng thật ra người đã mượn truyện để nói lên niềm tin Ðức Yêsu là ánh sáng muôn dân và là nhà của Người là Hội Thánh sẽ tập họp muôn nước. Chính vì vậy mà câu truyện người kể có nhiều thiếu sót về văn chương khiến hậu thế đã tìm cách bổ sung bằng nhiều ý kiến khác thường.

Người ta muốn xác định có những vị vua từ Batư tới mang theo các lễ vật để dâng Chúa. Vìcó vàng, hương và mộc dược nên hãy quy định họ là phái đoàn 3 người cho tiện. Ðàng khác, con số 3 này lại nhắc nhở tới 3 người con Noe là tổ phụ của tất cả loài người sau nạn lụt. Họ có thể đã từ Batư tới bởi vì năm 614 khi quân đội nước này đến tàn phá thánh địa họ đã kính trọng đền thờ ở Bêlem vì trong đó có họa những người mặc y phục Batư đến thờ lạy Hài nhi. Nhưng nếu như vậy thì không nên coi họ là vua cho dù danh từ hợp với những câu thánh vịnh (72,10) nói rằng: "Vua Chúa Tarsis và các đảo sẽ kiệu đến lễ vật; Vua Chúa Sêba và Saba sẽ đem triều cống lại chầu". Ở Batư không có nhiều vua cùng một lúc, nhưng lại có nhiều đạo sĩ, cũng là những nhà hiền triết thông thạo Kinh Thánh Batư và thường được các hoàng đế Batư thỉnh vấn. Nabuchodonosor khi đến Yêrusalem (Yr 39,3-13) cũng đem theo một vị đạo sĩ như thế để bàn hỏi.

Nhưng tất cả những yếu tố đó không quan trọng đối với thánh Matthêu. Người chú trọng giới thiệu Ðức Yêsu là Cứu thế, Ðấng mà ở thời thánh Matthêu, người Dothái không chịu công nhận đang khi các dân ngoại gia nhập Hội Thánh. Thế nên vai trò chính trong câu truyện là những con người đến từ phương Ðông và các tư tế ở Yêrusalem. Dân ngoại nhờ đường lối tự nhiên đã khởi sự tìm ra Chúa; trong khi dân Dothái có sách Thánh mà không biết đến Người. Nói đúng hơn, dân ngoại cũng phải nhờ người Dothái công bố sách Thánh thì mới thành công trong việc đi theo đường lối tự nhiên, bởi vì ơn cứu độ bởi dân Dothái mà đến. Nhưng dân này đọc sách Thánh mà không hiểu, đang khi chỉ một vài chỉ dẫn của Thánh Kinh đã giúp được dân ngoại lên đường gặp Chúa.

Ở đây nói cho đúng không phải là lời sách Isaia mà là lời tiên tri Mikê, cũng đồng thời với Isaia. Mikê thấy dân Chúa đang hoảng hốt trước sức mạnh xâm chiếm của ngoại bang (Assyria), ông được lệnh an ủi và củng cố dân... Không có gì phải sợ tên "Gôliát" ấy, vì Chúa sẽ cho xuất hiện một Ðavít mới từ Bêlem, làng nhỏ xíu của đất Yuđa. Như vậy thì Bêlem đâu có nhỏ nữa; nên thánh Matthêu mới đổi lại câu và viết: Bêlem hẳn không phải là nhỏ nhất trong hàng bộ lạc Yuđa. Thánh Matthêu nghĩ đến Chúa Yêsu sinh ra ở Bêlem, Người sẽ làm lớn vì sẽ chăn dắt Israel Dân Chúa.

Các đạo sĩ sẽ nhận ra Người khi nghe lời Kinh Thánh mà tiếp tục cuộc hành trình đã khởi sự từ phương Ðông. Ngôi sao lạ lại xuất hiện dẫn đường. Chính nó đã khiến họ biết có một vị cứu tinh hay cứu thế đã ra đời, vì người xưa vẫn quan niệm đời những nhân vật xuất chúng thường gắn liền với một vì sao. Chúa cho họ thấy một sao lạ hiện ra ở trên trời. Họ đinh ninh ngay rằng đó là ngôi sao của một vị cứu tinh mới. Chúa dùng đường lối tự nhiên, phù hợp với họ, để đưa họ lên đường cứu rỗi. Họ đến Yêrusalem. Ðiều này làm chứng nỗi chờ mong vị cứu thế ở trong dân Chúa đã được những dân tộc chung quanh nghe biết. Họ hỏi vua Hêrôđê. Nhưng nơi dân Chúa, muốn biết chân lý phải đọc Thánh Kinh Lời Chúa sẵn đó, nhưng phải thi hành, có đi đến Bêlem mới gặp; chứ không cố gắng như các luật sĩ ở lại Yêrusalem thì chẳng bao giờ nhìn thấy ánh sáng cứu độ đã tỏa xuống trên Yêrusalem mới là Hài nhi thành Bêlem và Hội Thánh mới mẻ của Người.

Như vậy, thánh Matthêu đã có nhiều ẩn ý khi viết bài Tin Mừng hôm nay. Ðó là Tin Mừng cho lương dân và đúng hơn cho Hội Thánh của Chúa Yêsu. Ngược lại nó gây lo lắng buồn phiền cho Yêrusalem cũ, là những người Dothái không đón nhận Chúa Yêsu. Ðúng như Yoan viết trong chương mở đầu sách Tin Mừng thứ tư: "Người đã đến trong nhà Người mà gia nhân của Người đã không tiếp nhận. Còn ai tiếp nhận thì Người đã ban cho họ quyền làm con Thiên Chúa... Và chúng tôi đã được ngắm vinh quang của Người".

Ðiều này cũng là ý của bài thơ Phaolô hôm nay. Theo người: mầu nhiệm trong các thế hệ trước chưa hề thông tri cho con cái loài người, thì nay đã được mạc khải ra: ấy là dân ngoại cũng là kẻ thừa tự, là thân mình, và đồng hưởng lời hứa trong Ðức Yêsu Kitô nhờ Tin Mừng.

Nhưng không thể Phụng vụ hôm nay chỉ nói lên mầu nhiệm đó để Hội Thánh tạ ơn và để chúng ta biết mình đã được Chúa thương kêu gọi từ dân ngoại vào hưởng gia nghiệp Dân Chúa. Bài sách Isaia đã căn cứ vào thực tại nhưng muốn người ta nhìn xa hơn cho đến tận cùng lịch sử. Phụng vụ hôm nay cũng khuyên chúng ta hướng mắt về thời cánh chung mà vùng lên, bừng sáng lên để lôi cuốn, chỉ đường cho các dân tộc xây dựng ngày mai tươi sáng. Ý tưởng của bài thư Phaolô cũng vậy. Thánh Tông đồ viết ra để thúc đẩy chúng ta nhiệt tình với công cuộc truyền giáo. Và bài Tin Mừng rõ ràng khuyến khích mọi người lên đường tìm Chúa theo gương các đạo sĩ.

Chúng ta sẽ thành thật tham dự mầu nhiệm Hiển linh này, nếu sau khi thờ lạy Chúa trong Phụng vụ chúng ta cũng vươn lên, bừng sáng, tức là có nếp sống tốt đẹp hơn, để soi sáng cho người khác biết Chúa; chúng ta cũng phải lên đường với tha nhân, nêu lên với họ những câu nói về Chúa. Có khi chính chúng ta sẽ thấy phải rở lại sách Thánh; và lần này đọc lên chúng ta sẽ hiểu rõ thời điềm, tức là đọc thấy ý Chúa nơi mọi sự việc xảy đến hằng ngày. Có thể có nhiều ánh sao đang chờ đợi dẫn đưa chúng ta đến gặp Chúa và đưa người ta đến với Người. Và như vậy, năm nay cũng có một lễ Hiển linh cho chúng ta.

 

(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa

của Ðức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)

 

 

Lectio Divina: Chúa Hiển Linh (B)

Chủ Nhật 3 Tháng Một, 2021

Lectio Divina | Lectio Divina Năm B

 

Hành trình đức tin của ba vị Đạo Sĩ

Việc bái thờ Chúa Giêsu Hài Đồng là Vua và là Chúa

Mt 2:1-12 

1.  Lời nguyện mở đầu

Lạy Cha nhân từ, Chúa đã gọi con để gặp gỡ Chúa trong lời này của Tin Mừng, bởi vì Chúa muốn con được có sự sống, Chúa muốn ban cho con chính bản thân Chúa.  Con cầu xin Chúa, xin Chúa hãy sai Thánh Thần Chúa xuống trên con để con được dẫn dắt trên con đường thiên liêng của đoạn Kinh Thánh này.  Hôm nay, nguyện xin cho con có thể bước ra khỏi nhà tù của chính mình để bắt đầu cuộc hành trình đi tìm kiếm Chúa.  Xin cho con có thể nhận ra ánh sao mà Chúa đã thắp sáng như là dấu hiệu tình yêu của Chúa trên cuộc hành trình của con để bước theo nó không hề mệt mỏi, một cách mạnh dạn, dấn thân cả cuộc đời con.  Cuối cùng, xin cho con được bước vào nhà Chúa và ở đó được trông thấy tôn nhan Chúa, xin cho con biết cúi lạy cách khiêm tốn để bái thờ trước nhan Chúa và dâng lên Chúa cuộc sống của con, cả con người con và tất cả những gì con có.  Lạy Chúa, nhờ vào ân sủng Chúa, xin cho con có thể trở về bằng một con đường mới, mà không bao giờ đi qua những con đường cũ của tội lỗi.

2.  Bài đọc

a) Bối cảnh của đoạn Tin Mừng

Đoạn Tin Mừng này thuộc về hai chương đầu tiên của sách Tin Mừng Mátthêu, tạo thành lời mở đầu cho toàn bộ tác phẩm.  Ở đây chúng ta được giới thiệu về nguồn gốc lịch sử của Đấng Cứu Thế là con cháu của vua Đavít, cũng như nguồn gốc thiên tính của Đức Giêsu Kitô, Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta.  Ngay lập tức, thánh Mátthêu dẫn chúng ta vào trong một sự suy niệm sâu lắng và lôi cuốn, đặt trước chúng ta một sự chọn lựa chính xác qua con người mà ông giới thiệu trong câu chuyện:  chúng ta hoặc nhận ra và chào đón Chúa là Đấng vừa được sinh ra, hay là chúng ta vẫn lãnh đạm thờ ơ, thậm chí còn muốn loại trừ và giết bỏ Người.  Đoạn Tin Mừng này cống hiến cho chúng ta một câu chuyện đẹp về cuộc hành trình của ba nhà Đạo Sĩ, những người đến từ phương xa bởi vì họ muốn tìm kiếm và chào đón, yêu thương và tôn thờ Chúa Giêsu.  Nhưng cuộc hành trình dài và miệt mài tìm kiếm của họ, việc hoán cải tâm hồn của họ là sự kiện đang nói về chúng ta, sự kiện đã được ghi lại trong cuốn sách câu chuyện thiêng liêng của chính chúng ta.

b) Phần phụ chú để giúp cho việc đọc bài Tin Mừng:

Đoạn Tin Mừng này có thể được chia ra làm hai phần chính, được xác định theo nơi câu chuyện xảy ra:  phần thứ nhất (đoạn 2:1-9a) xảy ra tại Giêrusalem, trong khi phần thứ hai lại tập trung xung quanh thành Bêlem (đoạn 2:9b-12).

Mt 2:1-2:  Đoạn Tin Mừng bắt đầu với những dấu hiệu chính xác như nơi chốn và thời gian chào đời của Chúa Giêsu: tại Bêlem, thuộc xứ Giuđêa, trong đời vua Hêrôđê.  Trong lời mô tả khá rõ ràng này, các nhà Đạo Sĩ đột nhiên xuất hiện, những người đến từ phương xa, tìm đến Giêrusalem dưới sự hướng dẫn của một ánh sao.  Chính họ là những người loan báo sự ra đời của vị Vua Thiên Chúa.  Họ hỏi thăm xem Người hiện đang ở đâu bởi vì họ muốn đến để triều bái Người.

Mt 2:3-6:  Khi nghe những lời của các vị Đạo Sĩ nói, vua Hêrôđê, và tất cả thành Giêrusalem cùng với nhà vua, bối rối và sợ hãi.  Thay vì chào đón Chúa và chọn Người, họ tìm cách trừ khử Người.  Vua Hêrôđê triệu tập tất cả các thượng tế Do Thái và Kinh Sư trong dân.  Chính các nhà Đạo Sĩ, nhờ sự giúp đỡ của các ngôn sứ thuở xưa, là những người nói và mặc khải Bêlem là nơi để tìm thấy Đấng Mêssia.

Mt 2:7-8:  Vua Hêrôđê ngầm cho vời các nhà Đạo Sĩ bởi vì nhà vua muốn dùng họ cho mục đích xấu xa của mình.  Việc hỏi han cặn kẽ của nhà vua hoàn toàn nhắm vào việc loại trừ Đức Kitô.

Mt 2:9a:  Các nhà Đạo Sĩ, được thúc đẩy bởi sức mạnh đức tin và được hướng dẫn bởi ánh sao, lại lên đường và hướng về thành Bêlem.

Mt 2:9b-11:  Ngôi sao lại xuất hiện, đi với các vị Đạo Sĩ và dẫn họ đến đúng nơi chỗ Chúa Hài Đồng Giêsu ở.  Tràn đầy niềm vui mừng, họ tiến vào nhà và phủ phục sụp lạy Người; họ dâng tiến Người lễ vật quý giá vì họ nhận biết Người là vua và là Chúa.

Mt 2:12:  Khi đã chiêm ngắm và thờ lạy Chúa, các vị Đạo Sĩ nhận được sự mặc khải từ Thiên Chúa; chính Chúa nói với họ.  Các ông là những con người mới; họ có trong mình một trời mới đất mới.  Các vị Đạo Sĩ đã thoát khỏi sự lừa dối của vua Hêrôđê, và do đó, họ quay trở lại với đời sống mình bằng một nẻo đường hoàn toàn mới.

c) Phúc Âm:

₁ Khi Chúa Giêsu sinh hạ tại Bêlem, thuộc xứ Giuđêa, trong đời vua Hêrôđê, có mấy nhà đạo sĩ từ Đông Phương tìm đến Giêrusalem. ₂ Các ông nói:  “Vua người Do-Thái mới sinh ra hiện đang ở đâu?  Chúng tôi đã nhận thấy ngôi sao của Người ở Đông Phương, và chúng tôi đến để triều bái Người.”

₃ Nghe nói thế, vua Hêrôđê bối rối, và tất cả Giêrusalem cùng với nhà vua. ₄ Vua đã triệu tập tất cả các thượng tế và kinh sư trong dân, và hỏi họ cho biết nơi mà Đức Kitô sinh hạ.  ₅ Họ tâu nhà vua rằng:  “Tại Bêlem thuộc xứ Giuđêa, vì đó là lời do đấng tiên tri đã chép: ₆ “Cả ngươi nữa, hỡi Bêlem, đất Giuđa, không lẽ gì ngươi bé nhỏ hơn hết trong các thành trì của Giuđa, vì tự nơi ngươi sẽ xuất hiện một thủ lãnh, Người đó sẽ chăn nuôi Israel dân tộc của Ta.”

₇ Bấy giờ Hêrôđê ngầm triệu mấy nhà Đạo sĩ tới, cặn kẽ hỏi han họ về thời giờ ngôi sao đã hiện ra. ₈ Rồi vua phái họ đi Bêlem và dặn rằng:  “Các khanh hãy đi điều tra cẩn thận về Hài Nhi, rồi khi đã gặp thấy, hãy báo tin lại cho trẫm, để cả trẫm cũng đến triều bái Người.” ₉ Nghe nhà vua nói, họ lên đường.  Và kìa ngôi sao họ xem thấy ở Đông Phương, lại đi trước họ, mãi cho tới khi tới nơi và đậu lại trên chỗ Hài Nhi ở. ₁₀ Lúc nhìn thấy ngôi sao, họ hết sức vui mừng. ₁₁ Và khi tiến vào nhà, họ đã gặp thấy con trẻ và Đức Maria, mẹ Người, và họ đã quỳ gối xuống, sụp lạy Người.  Rồi, mở bảo tráp ra, họ đã dâng tiến Người lễ vật:  vàng, nhũ hương, và mộc dược.

₁₂ Và khi nhận được lời mộng báo “Đừng trở lại với Hêrôđê”, họ đã qua đường khác, trở về xứ sở mình.

3.  Giây phút thinh lặng cầu nguyện

Tôi lắng nghe thật sâu tiếng nói thì thầm của Chúa và để cho hơi thở của Chúa Thánh Thần đến với tôi và truyền cho tôi.  Trong sự thinh lặng này, tôi đi tìm kiếm Chúa và lặp lại trong lòng tôi:  “Lạy Thiên Chúa của con, Chúa đang ở đâu?”

4.  Một vài câu hỏi gợi ý

a) Tôi dùng những lời đầu tiên phát ra từ miệng các nhà Đạo Sĩ và làm cho chúng trở thành của riêng tôi: “Vua dân Do-Thái mới sinh ra hiện đang ở đâu?”  Tôi có thực sự cảm thấy bị lôi cuốn đến nơi Chúa ở bởi vì tôi mong ước được ở bên cạnh Người không?  Tôi có sẵn sàng lìa bỏ nơi tối tăm và cũ kỹ của thói quen của tôi, của sự thoải mái của tôi, để thực hiện một cuộc hành trình đức tin trong việc tìm kiếm Đức Giêsu không?

b) “Chúng tôi đến để triều bái Người.” Ở đây Lời Chúa kiểm định tôi, đặt tôi qua một thử thách:  tôi có thực sự sống trong một mối quan hệ yêu thương với Thiên Chúa không?  Tôi có thể nào rộng mở cuộc sống tôi trong sự hiện diện của Người và để cho Người ngự vào trong mỗi nhịp đập của tim tôi không?

c) “Vì tự nơi ngươi sẽ xuất hiện một thủ lãnh, Người đó sẽ chăn nuôi Israel dân tộc của Ta.” Tôi có khả năng đặt và dâng trọn xác hồn tôi cho sự hướng dẫn của Chúa, tin cậy nơi Ngài, tin vào tình yêu của Ngài, trong sự hiện diện rất thật của Ngài dù rằng Ngài vẫn vô hình không?

d) “Khi tiến vào nhà, họ đã gặp thấy con trẻ.” Đó chính là bởi vì họ chấp nhận bước vào trong nhà, bước vào sự hiệp thông, dâng trọn vẹn và thật sự con người họ để mắt họ có thể trống thấy, chiêm ngưỡng và nhận ra.  Tại sao tôi không nhận thức được thực tế là khi tôi càng ở bên ngoài, thì tôi càng xa cách với cuộc sống anh chị em tôi và tôi càng trở nên u buồn và trống trải?

5.  Chìa khóa dẫn đến bài đọc

Tôi tìm một số chữ chính, một số chủ đề căn bản, để có thể hướng dẫn và giúp tôi hiểu thấm hơn ý nghĩa của đoạn Tin Mừng này, để cho đời tôi có thể được soi sáng và thay đổi bởi Lời của Chúa.

*  Hành trình:  Đoạn Tin Mừng này dường như trải qua với chủ đề lớn của một cuộc hành trình, một cuộc xuất cư, một chuyến đi.  Các vị Đạo Sĩ, những nhân vật bí ẩn, ra đi, đi xa khỏi miền đất của họ và đi tìm kiếm vị vua, Chúa.  Thánh Mátthêu trình bày dữ kiện này bằng một số các động từ song song với sự phát triển của sự kiện:  tìm đến, chúng tôi đến, phái đi, đi, lên đường, đi trước họ, tiến vào, đừng trở lại, trở về.  Cuộc hành trình thể lý của các vị Đạo Sĩ ẩn dấu một cuộc hành trình rất quan trọng và có ý nghĩa hơn, cuộc hành trình đức tin.  Đây là sự chuyển động của tâm hồn được nảy sinh từ lòng ước ao gặp gỡ và biết Chúa.  Đồng thời, đó là lời mời gọi của Thiên Chúa, Đấng kêu gọi và lôi cuốn chúng ta với quyền năng của Người; chính Người là Đấng nâng chúng ta dậy và chuẩn bị cho chúng ta lên đường, Đấng ban cho chúng ta các dấu chỉ và không ngừng đồng hành với chúng ta.  Kinh Thánh cho chúng ta nhiều ví dụ quan trọng và những điều đó giúp cho chúng ta bước vào con đường của ân sủng và phúc lành này.  Thiên Chúa đã phán bảo ông Abraham rằng:  “Hãy rời bỏ xứ sở, họ hàng và nhà cha ngươi, mà đi tới đất Ta sẽ chỉ cho ngươi” (St 12:1).  Ông Giacóp cũng là một người hành hương của đức tin và sự hoán cải; trên thực tế, Thánh Kinh đã viết về ông:  “Giacóp ra khỏi Bơ-e-Seba và đi về Kharan” (St 28:10) và “Giacóp cất bước đi về đất con cái Phương Đông” (St 29:1).  Nhiều năm sau đó, Đức Chúa đã phán với ông rằng:  “Hãy trở về quê cha đất tổ, về với họ hàng ngươi; Ta sẽ ở với ngươi” (St 31:3).  Ông Môisen cũng là người đi trên một cuộc hành trình; chính Thiên Chúa đã chỉ cho ông đường đi, cuộc Xuất Hành, trong tâm hồn ông, trong cõi lòng ông, và được làm bằng cả cuộc đời ông cho cuộc hành trình dài của ơn cứu độ cho ông và cho dân tộc ông:  “Bây giờ, ngươi hãy đi!  Ta sai ngươi đến với Pharaô để đưa dân Ta là con cái Israel ra khỏi Ai-Cập!” (Xh 3:10).  Dân riêng mới của Chúa cũng thế, chúng ta là con cái của lời hứa và giao ước mới, hằng được gọi để lên đường và ra đi trên cuộc hành trình theo chân của Chúa Giêsu.  Cuộc xuất hành không bao giờ ngừng; cuộc giải phóng xuất phát từ đức tin thì vẫn luôn năng động.  Chúng ta hãy nhìn vào Chúa Giêsu, vào các vị tông đồ của Người, vào thánh Phaolô:  không ai đứng yên tại chỗ, không ai lẩn tránh.  Tất cả các nhân chứng này nói với chúng ta ngày nay bằng những hành động của họ và họ lặp lại:  “Phúc thay kẻ lấy Ngài làm sức mạnh, ấp ủ trong lòng giấc mộng hành hương” (Tv 84:6).

*  Ngôi sao:  Đây là một yếu tố trọng tâm và rất quan trọng trong đoạn Tin Mừng này bởi vì ngôi sao có vai trò hướng dẫn các vị Đạo Sĩ đi đến nơi họ định đến, nó là sự soi sáng cho họ trong những đêm trên cuộc hành trình, nó chỉ đúng nơi có sự hiện diện của Chúa, nó cho một niềm vui tuyệt vời trong tim họ.  Khắp suốt bộ Kinh Thánh, ngôi sao xuất hiện như là dấu chỉ của sự chúc phúc và vinh quang, gần như là một hiện thân của Thiên Chúa, Đấng không bỏ rơi dân Ngài, và đồng thời, sự nhân cách hóa của dân tộc đã không quên Thiên Chúa của họ và chúc tụng Ngài (xem Tv 148:3; Br 3:34).  Từ ngữ ngôi sao xuất hiện lần đầu tiên trong Kinh Thánh trong sách Sáng Thế Ký 1:16, khi mà vào ngày thứ tư, câu chuyện về Thiên Chúa sáng tạo trời đất cho chúng ta biết về sự xuất hiện trên vòm trời: mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao, như là các dấu hiệu và ánh sáng, để thiết lập trật tự và cho ánh sáng.  Thuật ngữ của người Do Thái về chữ “ngôi sao” (kokhab) rất tuyệt đẹp và đầy ý nghĩa.  Thật ra, những mẫu tự tạo nên chữ mặc khải sự bao la của sự hiện diện mà các yếu tố thiên thể đi kèm với chúng.  Chúng ta thấy hai chữ caf, có nghĩa là “bàn tay” và kèm theo chữ waw, có nghĩa là con người, được hiểu trong cấu trúc sự sống của người ấy, trong xương sống người ấy, giúp cho anh ta đứng vững, giúp anh ta hướng lên trời, tiếp xúc với Thiên Chúa và là Đấng Tạo Dựng của anh ta.  Do đó, bên trong các ngôi sao có hai bàn tay, mẫu tự caf và caf, được giữ cách yêu thương trong mẫu tự “waw”, con người:  đó là đôi bàn tay của Thiên Chúa không bao giờ ngừng nắm lấy chúng ta, nếu chúng ta chỉ cần phó thác cho đôi bàn tay ấy.  Sau đó xuất hiện mẫu tự bet, có nghĩa là nhà.  Do đó, các ngôi sao nói với chúng ta về cuộc hành trình hướng về nhà chúng ta, về cuộc di cư liên tục từ đó và trở về, một khi chúng ta đã đến, từ ngày tạo thiên lập địa và thậm chí từ đời đời.  Thiên Chúa thường so sánh con cháu của Abraham với sao trên trời, như thể mỗi người là một vì sao, được sinh ra để cho ánh sáng vào ban đêm:  “Hãy ngước mắt lên trời, và thử đếm các vì sao, xem có đếm nổi không” Và rồi Người lại thêm rằng:  “dòng dõi ngươi sẽ như thế đó!” (St 15:5).  Đức Giêsu là một vì sao, một vì sao xuất hiện từ nhà Giacóp (Ds 24:17), rằng bắt nguồn từ trên cao, là Sao Mai sáng ngời, như sách Khải Huyền đã viết (22:16).  Thật ra, trong Người tình yêu vô hạn của Thiên Chúa đã mặc lấy xác thịt, mà chiếu hướng về phía chúng ta, con cái của Người, và mở rộng vòng tay để tụ tập và chào đón chúng ta.  Chỉ có tình yêu như vậy mới có thể ban cho sự yếu đuối vô hạn của chúng ta khả năng và lòng dũng cảm, sự kiên trì và niềm hân hoan của việc chấp nhận ra đi, đi trên cuộc hành trình dài và gian khổ của đức tin, dẫn chúng ta đến làng Bêlem, đến nơi Thiên Chúa xuất hiện với chúng ta.

*  Tôn thờ triều bái:  Hành động tôn thờ triều bái thì xưa như chuyện nhân loại, bởi vì ngay từ đầu, mối quan hệ với Thiên Chúa đã được đi kèm theo với nhu cầu của sự yêu thương, của sự khiêm nhường, của sự tận hiến.  Trước sự cao cả của Thiên Chúa, chúng ta, những con người bé nhỏ, cảm nhận và khám phá ra rằng chúng ta không là gì, một hạt bụi, một giọt nước trong biển khơi.  Trong Cựu Ước, cử chỉ tôn thờ xuất hiện như một hành động của tình yêu sâu sắc đối với Chúa, một cử chỉ đòi hỏi sự tham dự của cả bản thân: tâm trí, ý muốn chọn lựa, tình yêu tràn đầy ước vọng và một bản thân cúi lạy và thậm chí còn phủ phục dưới đất.  Người ta nói rằng ở một vài nơi cử chỉ tôn thờ triều bái được kèm theo cả việc phủ phục dưới đất; khuôn mặt của một người, ánh mắt, hơi thở của người ấy sẽ trở về bụi đất một khi người đó có nguồn gốc của mình và tại đó người ấy nhìn nhận mình là tạo vật của Thiên Chúa, như hơi thở đến từ Thiên Chúa.  “Hãy vào đây ta cúi mình phủ phục, quỳ trước tôn nhan Chúa là Đấng dựng nên ta” (Tv 95:6):  đây là lời mời của Kinh Thánh cho chúng ta mỗi ngày, chỉ cho chúng ta thấy đường đi để chúng ta có thể nhiều lần trở lại với sự thật và để sống trọn vẹn.

Tân Ước còn đi sâu hơn trong sự suy niệm tinh thần về sự kiện này và dường như còn muốn cùng đồng hành với chúng ta trên cuộc hành trình sư phạm của sự hoán cải và trưởng thành trong đời sống nội tâm của chúng ta.  Trong các sách Tin Mừng, chúng ta thấy các môn đệ, nam và nữ, thờ lạy Chúa Giêsu sau khi Người sống lại (Mt 28:9; Lc 24:52), bởi vì họ nhận ra Người chính là Thiên Chúa.  Lời của Chúa Giêsu trong cuộc đối thoại với người phụ nữ Samaritanô cho chúng ta một cái nhìn sâu sắc vào sự thật của cử chỉ này, mà sau cùng, liên quan đến cả cuộc đời và là thái độ của con tim:  việc thờ lạy là dành cho Chúa Cha và không xảy ra đây đó mà là trong Chúa Thánh Thần và trong chân lý, đó là trong Chúa Thánh Thần và trong Chúa Con, Đức Giêsu.  Chúng ta không được phép tự lừa dối mình; đó không phải là việc đi hết nơi này sang nơi nọ, cũng chẳng phải vì tìm kiếm một nhân vật thần thánh này hay nhân vật khác để chúng ta có thể tôn thờ Thiên Chúa.  Việc di chuyển, cuộc hành trình là một chuyến đi nội tâm và xảy ra trong nơi tận cùng sâu thẳm nhất của chúng ta và là sự hàng phục hoàn toàn của chính mình, của đời sống chúng ta, cả con người chúng ta, vào đôi cánh của Chúa Thánh Thần và trong vòng tay của Chúa Giêsu, đang mở rộng trên thập giá và luôn sẵn sàng đón nhận tất cả mọi thứ đến với Người.  Thánh Phêrô đã nói rõ ràng:  “Đức Kitô là Đấng Thánh, hãy tôn Người làm Chúa ngự trị trong lòng anh em” (1Pr 3:15).  Cử chỉ cúi mình trên đất, phủ phục trước mặt Chúa đến từ trái tim.  Nếu chúng ta để cho Chúa đụng chạm vào tâm hồn chúng ta, nếu chúng ta cho phép Chúa đi vào lòng mình, không gian thiêng liêng, thì Người sẽ thay đổi chúng ta hoàn toàn, biến đổi toàn bộ con người chúng ta và biến đổi chúng ta trở nên những con người mới.

6.  Cầu nguyện: Thánh Vịnh 84

Một bài Thánh Vịnh về lòng tin tưởng của con người trên cuộc hành trình tiến về nhà Chúa    

Đáp ca:  Lạy Chúa, con đã thấy ngôi sao của Chúa,

Và con đã đến để thờ lạy Chúa!

Lạy Chúa Tể càn khôn, cung điện Ngài xiết bao khả ái. Mảnh hồn này khát khao mòn mỏi mong tới được khuôn viên đền vàng. Cả tấm thân con cùng là tấc dạ những hướng lên Chúa Trời hằng sống mà hớn hở reo mừng. Lạy Chúa Tể càn khôn là Đức Vua, là Thiên Chúa con thờ, ngay chim sẻ còn tìm được mái ấm, cánh nhạn kia cũng làm tổ đặt con bên bàn thờ của Chúa! Phúc thay người ở trong thánh điện họ luôn luôn được hát mừng Ngài. Phúc thay kẻ lấy Ngài làm sức mạnh, ấp ủ trong lòng giấc mộng hành hương. Lúc trẩy qua thung lũng Khô Cằn, họ biến nó thành nguồn suối nước, mưa đầu mùa đổ phúc lộc chứa chan. Càng tiến lên, họ càng mạnh bước đến chiêm ngưỡng Chúa Trời ngự trên núi Xi-on. Lạy CHÚA là Chúa Tể càn khôn, xin đoái nghe lời con cầu nguyện. Xin lắng tai, lạy Chúa nhà Giacóp. Lạy Chúa là khiên mộc chở che, xin thương xem nhìn đến gương mặt đấng Ngài đã xức dầu. Một ngày tại khuôn viên thánh điện quý hơn cả ngàn ngày. Thà con ở cổng đền Thiên Chúa vẫn còn hơn sống trong trại ác nhân! Thiên Chúa là vầng thái dương, là thuẫn đỡ, CHÚA tặng ban ân huệ với vinh quang. Ai sống đời trọn hảo, Người chẳng nỡ từ chối ơn lành. Lạy Chúa Tể càn khôn, phúc thay người tin tưởng vào Chúa!

7.  Lời nguyện kết

Lạy Chúa, là Cha của chúng con, con đã thực sự nhìn thấy ngôi sao của Chúa, con đã mở mắt ra với sự hiện diện tình yêu và ơn cứu rỗi của Chúa và con đã lãnh nhận ánh sáng của sự sống.  Con đã lặng ngắm bóng đêm biến đổi thành ánh sáng, nỗi đau khổ trở nên niềm hân hoan, nỗi cô đơn thành sự hiệp thông; vâng, tất cả những điều này đã xảy ra trước nhan thánh Chúa, trong Lời Chúa.  Chúa đã dẫn con qua sa mạc; Chúa đã đưa con đến nhà Chúa và mở cửa cho con bước vào.   Ở đó con trông thấy Chúa, , Đức Giêsu Con Một Chúa, Đấng Cứu Độ của đời con; con đã cầu nguyện và thờ lạy, con đã khóc và tìm thấy nụ cười của Chúa, con giữ im lặng và học nói.  Trong nhà Chúa, là Cha nhân từ, con đã tìm được sự sống một lần nữa!

Và giờ đây con sắp trở lại, con tiếp tục cuộc hành trình của mình, nhưng đường đi không phải là con đường mà con đã đi trước đây và cuộc sống con không phải là cuộc sống như trước đó nữa.  Lời Chúa đã để lại trong con một quả tim mới, có khả năng mở ra để yêu thương, để lắng nghe, để chào đón và trở thành mái ấm cho nhiều anh chị em mà Chúa đã đặt để họ trên đường con đi.  Lạy Chúa, con đã không biết, nhưng Chúa đã làm cho con trở nên trẻ thơ một lần nữa, Chúa đã sinh ra con với Chúa Giêsu.  Lạy Cha, xin cảm tạ Cha, ôi Cha của con!

https://dongcatminh.org/event/lectio-divina-chua-hien-linh-b/