Các giám mục Hoa Kỳ sẽ
nói gì vào Ngày nhậm chức này?
Vũ Văn An 07/Nov/2024
Ed. Condon của The Pillar, ngày 7 tháng 11 năm 2024, cho rằng với việc Donald
Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1, các giám mục Hoa Kỳ sẽ một lần nữa hiệu chỉnh
lại kỳ vọng và cách tiếp cận của họ đối với một chính quyền mới.
Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, Tổng giám mục
Timothy Broglio, đã đưa ra tuyên bố ban đầu về kết quả, nói rằng "các giám
mục mong muốn được làm việc với các đại diện được bầu của người dân để thúc đẩy
lợi ích chung của tất cả mọi người", và sau đó là một tuyên bố ngắn gọn với
Vatican News đưa ra một số suy nghĩ ngắn gọn về chuyện công việc của các giám mục
thực sự sẽ hệ ở chỗ nào.
Phản ứng ngoại giao của Broglio đối với kết quả này có phần trái ngược với hơn
bốn năm trước, khi chủ tịch hội đồng khi đó là Tổng giám mục Jose Gomez của Los
Angeles, đã đưa ra tuyên bố vào sáng ngày nhậm chức của Tổng thống Joe Biden, cảnh
cáo rằng chương trình nghị sự của chính quyền mới sẽ thúc đẩy "tệ nạn đạo
đức" trên nhiều mặt trận.
Việc đánh giá với những lời thẳng thắn đó đã gây ra sự phản kháng đáng kể trong
Giáo hội — Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa thánh đã cố gắng kìm nén nó trước khi nó có thể
được công bố, và Hồng Y Blase Cupich của Chicago đã dẫn đầu một nhóm giám mục
phản đối "tuyên bố thiếu cân nhắc" và cho biết ngài có cảm thức
"những thất bại định chế nội bộ" đã khiến có tuyên bố này.
Nhưng với một số khía cạnh trong cương lĩnh của Trump được thiết lập khiến
chính quyền bất đồng với các giám mục, liệu tuyên bố của Broglio vào thứ Tư có
báo trước một giọng điệu mới, ôn hòa hơn từ các giám mục không?
Hay những cuộc trao đổi gay gắt trong tương lai từ và giữa các giám mục là điều
không thể tránh khỏi khi chính phủ mới bắt đầu hoạt động?
Rất nhiều thứ đã thay đổi trong bốn năm và có một số điểm khác biệt chính giữa
tháng 1 năm 2021 và năm 2025 khiến ít nhất một số thay đổi về giọng điệu từ các
giám mục có khả năng xảy ra.
Điều đầu tiên và rõ ràng nhất là, không giống như Joe Biden, Donald Trump không
phải là người Công Giáo, vì vậy các giám mục Hoa Kỳ không phải đối mặt với
chính tình huống "độc đáo" mà Đức Tổng Giám Mục Gomez xác định là phải
đối phó với một tổng thống đã vận động cho các chính sách rõ ràng trái ngược với
các giáo lý đạo đức cơ bản của Giáo hội và cả đức tin Công Giáo bản thân của
ông.
Mặc dù vậy, có rất nhiều điều trong cương lĩnh mà với nó, Donald Trump đã tranh
cử để thu hút sự phản đối có nguyên tắc và mối quan tâm mục vụ của các giám mục
— nếu họ có xu hướng chia sẻ chúng.
Các giám mục, với tư cách là một nhóm, đã kiên trì với việc coi phá thai là mối
quan tâm xã hội hàng đầu đối với người Công Giáo Hoa Kỳ.
Và trong khi có những lập luận được đưa ra, như ngay cả Đức Giáo Hoàng Phanxicô
đã gợi ý, rằng về vấn đề này, Donald Trump đại diện cho sự lựa chọn của một
"cái ác ít hơn" giữa hai ứng cử viên trong cuộc bầu cử, thì thực tế vẫn
là chính quyền mới đã cam kết bảo vệ quyền tiếp cận phá thai hợp pháp ở cấp tiểu
bang.
Việc so sánh lập trường của Trump với một chính quyền Harris giả định là một
hành động hợp lý trước cuộc bầu cử, nhưng giờ đây khi ông đã sẵn sàng cho nhiệm
kỳ thứ hai, nhiều người Công Giáo sẽ theo dõi để xem các giám mục lên tiếng mạnh
mẽ như thế nào — theo cá nhân và theo một hội đồng — về cam kết của tổng thống
tái đắc cử trong việc cho phép "phá thai ở nơi mà mọi người đều mong muốn
theo quan điểm pháp lý".
Và mặc dù Trump không phải là người Công Giáo, nhưng phó tổng thống mới của
ông, JD Vance, là người Công Giáo — công khai là người Công Giáo. Và cựu thượng
nghị sĩ đến từ Ohio đã lên tiếng ủng hộ các biện pháp bảo vệ pháp lý để tiếp cận
thuốc phá thai mifepristone, theo Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, là nguyên
nhân thực sự gây ra "hơn một nửa số ca phá thai ở Hoa Kỳ".
Vance đã nói vào tháng 8 rằng "Chỉ vì Giáo Hội Công Giáo dạy điều gì đó,
không có nghĩa là bạn với tư cách là một nhà lập pháp nhất thiết phải tác động
[sic] điều đó đến chính sách công".
Đó là một lập trường mà nhiều giám mục Hoa Kỳ đã phản đối gay gắt trong các chu
kỳ bầu cử gần đây. Thật vậy, trong thông điệp Ngày nhậm chức của mình cách đây
bốn năm, khi đó là chủ tịch hội đồng, Tổng giám mục Gomez đã lưu ý một cách rõ
ràng rằng "trước hết chúng ta là người Công Giáo, chỉ tìm cách trung thành
noi theo Chúa Giêsu Kitô và thúc đẩy tầm nhìn của Người về tình huynh đệ và cộng
đồng nhân loại".
Và, trong khi các vấn đề phá thai và sự sống có thể "nổi bật" trong
phép tính chính trị tập thể của các giám mục, điều đó không có nghĩa là không
có vấn đề nào khác đáp ứng hoặc đáng để họ chú ý.
Trong chính quyền Trump trước đây, các giám mục, cá nhân và với tư cách là một
nhóm, thường phản đối chính quyền về các vấn đề như áp dụng án tử hình và nhập
cư.
Nền tảng mà Trump và Vance được bầu lên đã tuyên bố rằng "chúng ta phải trục
xuất hàng triệu người di cư bất hợp pháp [sic]" hiện đang ở trong nước —
và viễn cảnh trục xuất hàng loạt, chưa kể đến các vụ bắt giữ và giam giữ cần phải
xảy ra trước đó, chắc chắn sẽ khiến các giám mục lo ngại nghiêm trọng.
Hiện tại, hội đồng giám mục đã áp dụng một giọng điệu được nghiên cứu và rõ
ràng là phi chính trị.
Trong tuyên bố được Broglio đưa ra vào thứ Tư, tổng giám mục đã chúc mừng Trump
về cuộc bầu cử của ông trong khi lưu ý rằng "Giáo Hội Công Giáo không liên
kết với bất cứ đảng phái chính trị nào, và hội đồng giám mục cũng vậy.”
“Bất kể ai chiếm giữ Nhà Trắng hay nắm giữ đa số tại Đồi Capitol, thì giáo lý của
Giáo hội vẫn không thay đổi, và chúng tôi, những giám mục, mong muốn được làm
việc với các đại diện được bầu của nhân dân để thúc đẩy lợi ích chung của tất cả
mọi người,” Broglio nói.
Tổng giám mục kết thúc thông điệp của mình bằng một lời cầu nguyện và một lời
thỉnh cầu cho “phẩm giá của con người, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương
nhất trong chúng ta, bao gồm cả trẻ chưa sinh, người nghèo, người lạ, người già
và người ốm yếu, và người di cư.”
Trong khi Broglio nhắc nhở những người Công Giáo rằng “là những Ki-tô hữu và là
người Mỹ, chúng ta có nghĩa vụ đối xử với nhau bằng lòng bác ái, sự tôn trọng
và lịch sự, ngay cả khi chúng ta có thể không đồng ý về cách thực hiện các vấn
đề chính sách công,” thì không có cuộc thảo luận nào về “tệ nạn đạo đức” trong
chương trình nghị sự của chính quyền — ngay cả khi nhiều vấn đề tương tự mà
Gomez nêu bật vào năm 2021 cũng hiện diện trong cương lĩnh Trump 2024, mặc dù
không phải tất cả đều ở cùng một mức độ.
Một số nhà bình luận có thể sẽ coi giọng điệu hòa giải của Broglio là bằng chứng
cho thấy sự đồng cảm ngầm đối với đảng Cộng hòa của ban lãnh đạo hội đồng, trái
ngược với đánh giá sắc sảo hơn của Gomez về Biden bốn năm trước.
Nhưng Broglio cũng là một kiểu chủ tịch hội nghị khác với Gomez, với một xuất
thân khác — đã dành nhiều năm làm việc trong ngành ngoại giao của Vatican, bộ
phận bị kích động nhất bởi thông điệp Ngày nhậm chức của Gomez bốn năm trước.
Và Hội đồng Giám mục Công Giáo Hoa Kỳ, ở một mức độ lớn, là một cơ quan đã thay
đổi kể từ năm 2020 — sau những cuộc trao đổi gây tranh cãi và đôi khi gay gắt về
các vấn đề chính trị vào năm 2021, hội đồng đã chuyển nhiều phiên họp của hội đồng
sang họp kín, nhằm thúc đẩy tình anh em nhiều hơn và ít bất đồng công khai hơn.
Nhưng, khi chính quyền mới bắt đầu đưa chương trình nghị sự của mình ra khỏi
trang giấy và đi vào hành động, nhiều người sẽ theo dõi để xem các giám mục chuẩn
bị trực tiếp như thế nào trong việc lên án những hành động xúc phạm đến sự sống
hoặc phẩm giá con người.
Câu trả lời cho câu hỏi đó có thể quyết định mức độ đồng thuận mà hội đồng có
thể duy trì giữa các thành viên, hoặc liệu nó có chịu đựng một vòng chia rẽ tôn
giáo mới hay không.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét