03-03-2019 : (phần II) CHÚA NHẬT VIII THƯỜNG NIÊN năm C

03/03/2019

Chúa Nhật 8 Thường Niên năm C

(phần II)

Phụng Vụ Lời Chúa: Chúa nhật tuần 8 Thường Niên năm C

Hc 27,4-7 - 1Cor 15,54-58 - Lc 6,39-45

TIÊU CHUẨN GIÚP PHÂN ĐỊNH THẬT GIẢ

“Lòng có đầy, miệng mới nói ra” (Lc 6,45)

I. CÁC BÀI ĐỌC

1. Bài đọc I - Hc 27,4-7

Đoạn sách Huấn ca của bài đọc I gồm bốn câu được phân chia như sau: trong các câu 4, 5 và 6, mỗi câu được trình bày theo cùng một thể thức: vay mượn một hình ảnh cụ thể theo kiểu suy diễn logic để từ đó suy tư về phẩm chất của con người, mà theo tác giả sách Huấn Ca, luôn được thể hiện qua chính lời nói và lý lẽ của họ.

- Nếu sàng sẩy ta sẽ dễ dàng nhận ra trấu hay rác rến, cũng vậy khi nghe lý luận của một người, ta cũng sẽ dễ nhận ra cái hay điều dở của người ấy.

- Nếu sức nóng của lò lửa quyết định chất lượng của chiếc bình gốm, thì lời lẽ của một người có thể giúp ta biết rõ về người đó.

- Nếu xem quả ta sẽ biết cây đã được chăm sóc ra sao, khi người khác nói ta cũng sẽ biết lòng của họ thế nào.

Câu 7 như một khẳng định tóm kết điều mà tác giả muốn trình bày ở ba câu trên: cần lắng nghe người khác nói để có thể đánh giá đúng về phẩm chất của họ. Do vậy, không nên nhận định gì về ai khi chưa nghe họ nói lý lẽ.

2. Bài đọc II - 1Cor 15,54-58

Bài đọc II có thể được gọi là một ‘khải hoàn ca’, là phần kết luận sau khi thánh Phaolô trình bày bài giáo lý với những chứng lý mạnh mẽ về niềm hy vọng chắc chắn vào sự sống lại và cách thức kẻ chết sống lại.

Theo thánh Phaolô, vào thời điểm thân xác chúng ta vốn hay hư nát hoặc phải chết mặc lấy sự bất diệt hay bất tử, là thời điểm báo hiệu giờ chiến thắng. Đây cũng là thời điểm cáo chung của Tử thần - tội lỗi - Lề Luật (Luật Môsê). Chiến thắng đó không do sức mạnh của con người nhưng là quà tặng của Thiên Chúa, nhờ Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta.
Do vậy, Thánh Phaolô khuyên các tín hữu hãy biết tạ ơn Thiên Chúa đã giúp họ chiến thắng, đồng thời mời gọi mọi người xác tín mạnh mẽ vào niềm hy vọng chiến thắng này để không ngừng nỗ lực chu toàn bổn phận mình hằng ngày.

3. Bài Tin Mừng - Lc 6,39-45

Bài Tin mừng bao gồm hai trong số các bài giảng mà Đức Giêsu đã dạy cho các môn đệ sau khi Ngài tuyển chọn nhóm Mười Hai (x. Lc 6,12-16). Hai bài học mà Đức Giêsu muốn đưa ra đó là: 1/Lời cảnh báo về thái độ đạo đức giả; 2/ Cần phải nhìn xem hành động để nhận biết phẩm chất của một con người.

- Thái độ đạo đức giả được Đức Giêsu cảnh báo qua mấy hình ảnh: - Thân phận chỉ là người mù nhưng lại muốn trở thành người người dẫn đường cho người mù khác! - Học chưa xong phận làm trò nhưng lại muốn làm thầy chỉ dạy người khác; - Thấy rất rõ dù chỉ là thật nhỏ điều xấu (cái rác) trong mắt người khác nhưng lại không hề thấy điều xấu thật lớn (cài xà) trong mắt chính mình! Dân gian việt nam cũng có cách diễn tả tương tự: ‘Chân mình thì lấm bê bê, đi cầm bó đuốc mà rê chân người.’

Chúa Giêsu đề nghị bí quyết để sống thái độ đạo đức thật: cần phải lấy ‘cái sà’ nơi mắt mình ra trước, khi ấy ta sẽ dễ dàng giúp lấy ‘cái rác’ ra khỏi mắt anh em. Sứ điệp của lời dạy này đó là: Phải luôn biết tu sửa chính mình trước, ta mới có thể giúp sửa chữa anh em.

- Theo logic của Đức Giêsu, cây tốt không thể sinh quả xấu và cây xấu không thể sinh quả tốt. Cũng thế, hành động tốt chỉ có thể tìm thấy nơi người tốt và hành động xấu chắc chắn chỉ xuất ra từ nơi người xấu.

Chúng ta không thể biết được lòng người ra sao, chỉ trừ mình Chúa biết. Nhưng nghe lời nói và nhìn hành vi cũng có thể giúp ta nhận biết lòng người ta tốt xấu thế nào.

II. CÂU HỎI GỢI Ý

1. ‘Xem quả thì biết vườn cây’. Tác giả sách Huấn Ca đưa ra cho chúng ta một tiêu chuẩn để lượng giá phẩm chất của một con người. Thái độ kiên nhẫn để lắng nghe người khác trình bày lý lẽ là hết sức cần thiết để có thể hiểu đúng về một con người. Thế nên, sự vội vã, hấp tấp có thể dẫn tới những đánh giá không khách quan đủ, thậm chí còn gây ra những tổn thương không thể chữa lành.

2. ‘Người tốt thì lấy ra cái tốt từ kho tàng tốt của lòng mình’. Chúa Giêsu đưa ra cho chúng ta một nguyên tắc làm thước đo để mỗi người có thể lượng giá về chính mình. Điều tốt chỉ phát sinh từ một tấm lòng tốt. Tự huấn luyện mình để luôn suy nghĩ về những điều tốt đẹp, tích cực. Tập suy nghĩ tích cực nhất là khi phải đối diện với những thực tại xem ra có vẻ rất tiêu cực.

3. ‘Lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi trước đã…’ Đây là điều trước tiên, điều cốt yếu cần thực hiện trước tất cả mọi công việc khác. Nhưng đây cũng là điều khó khăn hơn cả trong tiến trình hoàn thiện bản thân như Cha Trên Trời, Đấng Hoàn Thiện (x. Mt 5,48). Ý thức mình bất toàn để biết đâu là ‘cái xà’ của tôi, và luôn thao thức hoàn thiện mình để nỗ lực ‘lấy nó ra khỏi mình trước đã…’ sẽ là khởi điểm tất yếu giúp ta có thể sống thái độ đạo đức thật như Chúa Giêsu mời gọi.

III. LỜI NGUYỆN CHUNG

Chủ tế: Anh chị em thân mến! Thiên Chúa hằng thấu suốt mọi tâm can và sẵn sàng ban ơn vượt quá lòng người mong đợi. Với quyết tâm không ngừng hoàn thiện bản thân để xứng đáng với ân huệ Chúa ban, cộng đoàn chúng ta cùng dâng lên Chúa những lời cầu xin:

1. “Người mù có thể dẫn người mù được chăng?” Chúng ta cùng cầu xin cho Hội Thánh có nhiều mục tử khôn ngoan thánh thiện như lòng Chúa mong ước, để các ngài hướng dẫn đoàn chiên của Chúa vững bước trên con đường hoàn thiện hầu được sự sống đời đời.

2. “Trong Chúa, sự khó nhọc của anh em sẽ không trở nên vô ích.” Chúng ta cùng cầu xin Chúa cho các nhà lãnh đạo trên khắp thế giới luôn nỗ lực trong việc phục vụ lợi ích của dân chúng, và có nhiều sáng kiến nhằm đem lại hòa bình và thịnh vượng cho con người.

3. “Hãy lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi trước.” Chúng ta cùng cầu xin cho các bậc ông bà, cha mẹ, hay thầy cô, luôn ý thức sống gương mẫu trong mọi hoàn cảnh, để lời khuyên răn dạy bảo của họ có sức thuyết phục và đem lại nhiều hoa trái tích cực cho gia đình cũng như xã hội.

4. “Chẳng có cây nào sâu mà lại sinh quả tốt.” Chúng ta cùng cầu xin cho mỗi người trong cộng đoàn chúng ta luôn biết khiêm tốn nhận ra những hạn chế của mình, và không ngừng hoàn thiện bản thân bằng lòng quảng đại, yêu thương và bác ái đối với mọi người.

Chủ tế: Lạy Chúa là nguồn mạch mọi sự thiện hảo, xin nhận lời cầu nguyện của cộng đoàn chúng con và giúp mỗi người chúng con biết thành tâm sửa đổi chính mình, để ngày càng nên hoàn thiện như lòng Chúa mong muốn.  Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con. Amen.

www.tgpsaigon.net

SCĐ Chúa Nhật VIII TN. C

Chủ đề :

Cẩn thận về việc xét đoán

“Xem quả thì biết cây” (Lc 6,44)

Sợi chỉ đỏ :

Cuối bài Tin Mừng tuần trước, Chúa Giêsu khuyến cáo đừng xét đoán. Lời Chúa hôm nay nói tiếp về đề tài xét đoán :

– Trước khi xét đoán người khác thì phải tự xét đoán bản thân (Bài Tin Mừng)

– Phải xét đoán cẩn thận dựa trên nguyên tắc nhân quả, vì “xem quả thì biết cây” (Bài đọc I và Bài Tin Mừng)

I. Dẫn vào Thánh lễ

Anh chị em thân mến

Bắt đầu mỗi Thánh lễ, chúng ta đều được kêu gọi hãy kiểm điểm lương tâm và nhận biết tội lỗi. Không phải nhận biết tội lỗi của người khác mà tội lỗi của chính mình ; nhận biết như thế rồi không phải để trách người khác mà để tự trách mình và nhận lãnh trách nhiệm của mình mà sửa đổi.

Giờ đây mỗi người chúng ta hãy kiểm điểm lương tâm và thành tâm sám hối.

II. Gợi ý sám hối

– Chúng con thường làm ngơ trước khuyết điểm của mình, nhưng lại khắt khe với lỗi lầm của người khác.

– Chúng con hay phê phán và lên án người khác.

– Chúng con thường sống giả hình.

III. Lời Chúa

1.     Bài đọc I (Hc 27,4-7)

Sách Huấn ca gom góp những giáo huấn giúp sống khôn ngoan. Trong trích đoạn hôm nay, giáo huấn nhắm đến lời nói :

– Lời nói bộc lộ cái dở của một con người

– Nghe người ta nói, ta mới biết rõ ai rởm ai hay.

– Chớ vội khen hay chê khi chưa nghe người ta nói.

2.                 Đáp ca (Tv 91)

Người công chính thật được nhìn thấy qua cuộc sống tốt lành của mình : họ như cây dừa tươi tốt được trồng nơi Nhà Chúa, già cỗi rồi vẫn sinh hoa kết quả, tràn đầy nhựa sống, cành lá xanh rờn.

3.                 Tin Mừng (Lc 6,39-45)

Trong đoạn Tin Mừng này, Chúa Giêsu dạy cho môn đệ mình 3 điều :

– Dụ ngôn người hướng dẫn mù và cái xà trong mắt : Nếu người môn đệ Chúa mà mù quáng thì sẽ dẫn người khác đi vào sai lầm. Bởi thế, trước khi sửa lỗi người khác, mỗi người hãy tự sửa lỗi của mình.

– Dụ ngôn Cây và Trái (cc 43-44) : Chỉ có thể tránh nguy hiểm giả hình nếu như hành động bề ngoài của ta hợp với bên trong của ta. Đối với biệt phái và luật sĩ, một hành động được coi là tốt khi nó phù hợp với Luật. Chúa Giêsu sâu sắc hơn : một hành động là tốt, khi nó hợp với một tâm hồn tốt, một tâm hồn tốt sẽ sinh ra những hành động tốt.

– Dụ ngôn kho tàng trong lòng (c 45) : Chúa Giêsu so sánh cõi lòng con người như một kho tàng. Nó là nơi xuất phát những lời nói và việc làm hoặc tốt hoặc xấu. Từ kho tàng tốt thì sẽ phát ra những lời nói việc làm tốt. Bởi thế người môn đệ phải liệu làm sao cho kho tàng lòng mình chứa đầy những điều tốt. Những điều tốt phải chứa trong kho tàng lòng mình là gì ? Đó là những giáo huấn của Chúa Giêsu.

4.                 Bài đọc II (1 Cr 15,54-58) (Chủ đề phụ)

Đây là đoạn cuối của chương 15 thư I Côrintô bàn về vấn đề kẻ chết sống lại. Trong đoạn này, Thánh Phaolô rút ra những hệ luận từ tín điều sống lại :

– Cuối cùng Tử thần cũng phải bị đánh bại.

– Tín hữu hãy kiên tâm bền chí, tích cực tham gia vào công việc của Chúa, bởi xác tín rằng trong Chúa thì mọi khó nhọc sẽ không trở nên vô ích.

IV. Gợi ý giảng

* 1. Bàn về lời nói

Ben Sira, tác giả sách Huấn Ca, cho rằng lời nói có giá trị bộc lộ sự thật : dựa vào lời nói của một người, ta có thể biết người ấy thực ra là dở hoặc hay. Hơn nữa, lời nói của một người còn giúp ta hiểu được lòng của người đó.

Nhưng Chúa Giêsu thì dạy khác : điều quan trọng không phải là nói, mà là làm. Ngài đã trách các kinh sư do thái rằng “Họ nói mà không làm” (Mt 23,3).

Không phải giáo huấn của Cựu Ước và Tân Ước nghịch nhau. “Lời nói” mà Ben Sira đề cập là lời thốt ra cách hồn nhiên, chân thành, chưa bị ngụy trang hay uốn nắn bởi những toan tính quanh co.

Ngày nay người ta phát triển những kỹ thuật để nghiên cứu và khảo sát lời nói : phân tích từng chữ từng câu để khám phá ý nghĩa thật. Các nhà phân tâm còn tìm cách cho bệnh nhân nói để chữa trị tâm bệnh của họ.

Lời khuyên của Ben Sira có lẽ không hợp nếu ta dùng nó để xét đoán lời nói của người khác, nhưng rất hữu ích nếu ta dùng để tự xét đoán bản thân :

– Tôi thường nói những chuyện gì ? Nói nhiều về một vấn đề chứng tỏ tôi quan tâm nhiều hay bị ám ảnh bởi vấn đề đó.

– Tôi thường phê bình chỉ trích hay khích lệ, ủi an ? Điều này giúp tôi biết tôi là người hẹp hòi hay rộng lượng ; là người gây chia rẻ xáo trộn hay là người kiến tạo bình an.

– Khi nói về bản thân, giọng điệu của tôi thế nào ? Điều này cho thấy tôi kiêu căng hay khiêm tốn.

* 2. Sửa mình trước khi sửa người

Chúa Giêsu chỉ rõ một thực tế rất thông thường : Thấy cái rác nhỏ xíu trong mắt người khác thì dễ hơn thấy cái xà to tướng nằm ngay trong mắt mình. Thấy khuyết điểm của người khác dễ hơn nhận ra khuyết điểm của mình.

Lý do là mình thường dễ dãi với bản thân và khắt khe với người khác. Đó là khuynh hướng tự nhiên. Nhưng đó là một căn bệnh : bệnh mù quáng, bệnh lệch lạc.

Ta có thể áp dụng giáo huấn của Chúa Giêsu vào hai trường hợp :

– Áp dụng cho chính bản thân : hãy cẩn thận đừng phê phán người khác, vì chưa chắc gì mình đã tốt hơn ai.

– Khi lãnh trách nhiệm lãnh đạo : vì trách nhiệm mà nhiều khi ta phải sửa lỗi người khác. Để cho lời nói của ta không là giả hình, để cho lời sửa dạy của ta có sức thuyết phục, ta hãy lo sửa đổi bản thân trước, nhờ đó ta trở thành một tấm gương, và tấm gương đó hỗ trợ khiến cho lời sửa đổi của ta đáng được người khác nghe theo.

* 3. Cây đời xanh tươi

Triệu Quát là con trai cha Triệu Xa – một danh tướng thời Chiến Quốc – thời trai trẻ từng đọc rất nhiều binh thư. Là một người khá thông minh, thích nói về quân sự, người khác không nói lại được, cha anh là Triệu Xa đôi khi cũng không tranh luận nổi với anh. Do đó, anh tỏ ra kiêu ngạo, tự cho mình là giỏi nhất thiên hạ.

Tuy nhiên Triệu Xa lại rất lo lắng cho con mình, ông cho rằng Triệu Quát chẳng qua chỉ nói phét. Ông còn nói : “Sau này nước Triệu không nên dùng nó, kẻo nó sẽ làm cho quân Triệu đại bại”.

Quả thật, khi quân Tần sang xâm lược, vua Triệu quyết định cử Triệu Quát thay thế Liêm Pha. Lạn Tương Như đang bệnh cũng phản đối : “Triệu Quát chẳng qua chỉ là đọc được một số sách binh thư của cha mình, căn bản không biết vận dụng thế nào, không thể cử hắn làm tướng”. Mẹ của Triệu Quát cũng đến gặp vua Triệu nói rằng con mình không thể làm đại tướng.

Nhưng vua Triệu không nghe, vẫn cử Triệu Quát ra tiền tuyến nghênh địch, hậu quả là 40 vạn quân Triệu chỉ trong chốc lát đã bị tiêu diệt hoàn toàn, bản thân Triệu Quát cũng tử trận thê thảm.

*

“Mù mà lại dẫn mù được sao ? Lẽ nào cả hai lại không sa xuống hố” (Lc 6, 39). Làm nhà lãnh đạo hay người hướng dẫn phải có đủ tài đức ; phải sáng suốt trong tư tưởng, khôn ngoan trong lời nói, và liêm chính trong việc làm, để khỏi dẫn đưa người khác cũng như chính mình vào con đường lầm lạc hay diệt vong. Những kẻ khoác lác, dối trá, giả hình có thể nhất thời lừa bịp được một số người, nhưng sớm muộn cũng sẽ bị bại lộ và sẽ phải chuốc lấy hậu quả khó lường : “Cây kim trong bọc lâu ngày cũng phải lòi ra”.

Cha mẹ của Triệu Quát vì sống cùng anh ta, nên thấu hiểu lời nói và việc làm của con mình không thể đảm nhận việc lớn. Nhưng vua Triệu không quan tâm đến câu : “Lời nói phải đi đôi với việc làm”, cứ cho rằng Triệu Quát là bậc kỳ tài trong thiên hạ và trao cho việc lớn. Kết quả không chỉ Triệu Quát bị hại mà còn liên quan đến tính mạng của 40 vạn quân. Mù mà dẫn mù thì việc sa xuống hố chỉ là sớm hay muộn mà thôi.

“Sao anh thấy cái rác trong mắt anh em, mà cái xà trong con mắt của chính mình thì lại không để ý tới” (Lc 6,41). Người ta thường rất hà tiện trong lời khen ngợi, nhưng lại quảng đại trong tiếng chê bai. Có thể nói một trong những tội con người dễ phạm nhất : đó là hay xét đoán, nghĩ xấu, nghĩ sai cho người khác.

Để có đôi mắt trong sáng, chúng ta không nên nhìn vào đôi mắt kẻ khác để thấy “cái rác” trong đó, hay “bới lông tìm vết” để xét đoán, chỉ trích họ, nhưng hãy nhìn vào chính đôi mắt tâm hồn mình, để thấy “cái đà” của kiêu căng tự mãn, của phô trương giả hình, để thanh lọc cho nên trong sáng. Vì người xưa có câu : “Việc người thì sáng, việc mình thì quáng”, nên việc nhìn lại chính mình để tự kiểm thảo luôn là điều cần thiết của mỗi tín hữu Ki tô, nhất là những vị lãnh đạo, hướng dẫn các tâm hồn. Triết gia Chilon cũng cho chúng ta một luật sống bất hủ : “Hãy tự biết mình”. Thánh Augúttinô thường cầu nguyện : “Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết Chúa, xin cho con biết con”.

Biết mình thường hèn yếu lỗi lầm để đừng bao giờ khắt khe lên án anh em.

Biết mình hay che đậy giả hình để cảm thông dung thứ cho kẻ khác.

Biết mình thích phô trương háo thắng để đừng phê phán nhạo báng một ai.

Một tác giả kia đã nhận định : Những kẻ may mắn thường là những người có tâm hồn lạc quan vui vẻ, họ có thói quen nhìn vào mặt tích cực của sự việc và vào điều tốt của kẻ khác. Trái lại, những kẻ bất hạnh thường có thái độ tiêu cực, thù hằn, họ thích nhìn vào điều tồi tệ nơi kẻ khác, họ rất ham chỉ trích ; và ưa “vạch lá tìm sâu”.

Đúng như lời Chúa Giêsu đã nói trong đoạn Tin Mừng hôm nay : “Cây tốt thì sinh trái rốt, cây xấu thì sinh trái xấu” (Lc 6,43). Lời nói việc làm của người tín hữu Ki tô chỉ có thể sinh hoa kết trái tốt tươi, nếu siêng năng suy niệm và thực hành Lời Chúa. Đời sống của chúng ta chỉ có thể “phát xuất ra sự lành” nếu chúng ta được nuôi dưỡng bằng Mình Thánh Chúa vì Lời Chúa là lời yêu thương và Mình Chúa là Bí tích tình yêu. Những ai sống trong vị kỷ, xét đoán, chỉ trích và thù hằn, kẻ ấy sẽ chết trong bóng tối gian ác của chính mình.

*

Lạy Chúa, xin đừng để chúng con khô héo trong thái độ chỉ trích, trong lối nhìn tiêu cực, trong cách nghĩ đen tối, nhưng xin cho cây đời chúng con được xanh tươi để sinh hoa kế trái của an bình, hạnh phúc và yêu thương. Amen. (TP)

* 4. Phải để ý đến lầm lỗi của chính mình

Một thầy dòng trẻ tuổi kia phạm một lỗi nặng. Lập tức các thầy dòng lớn tuổi họp lại để lên án anh ta. Tuy nhiên cần phải có mặt của Thầy Bề Trên thì phiên họp mới tiến hành được. Vì thế họ phái người đi mời Bề Trên : “Xin Bề trên đến mau, cộng đoàn đang chờ Thầy”. Thầy Bề Trên đứng dậy, lấy một chiếc thúng có nhiều lỗ thủng. Thầy đổ đầy cát vào thúng, rồi mang nó sau lưng đi đến phòng họp. Dĩ nhiên cát rơi đầy dọc đường. Các Thầy già hỏi Bề Trên làm việc đó vì ý gì thế. Và Thầy Bề trên trả lời : “Tội lỗi tôi rơi đầy sau lưng tôi. Tôi đi đến đâu cũng để lại một dãy tội phía sau. Chỉ có điều là tôi không thấy chúng. Thế mà hôm nay anh em lại bảo tôi ngồi tòa kết tội một người anh em của tôi sao !” Nghe thế, các thầy già xấu hổ và bỏ ý định lên án ông thầy trẻ.

Ai trong chúng ta cũng có thể trở thành những chuyên gia tìm ra tội người khác và phê phán họ. Nhưng những kẻ phê phán không phải là những người cải tạo thế giới. Chúa Giêsu bảo chúng ta hãy lấy cái xà trong mắt mình ra trước, rồi mới tính đến chuyện lấy cái rác khỏi mắt anh em. Chúng ta phải lo dọn dẹp nhà mình cho ngăn nắp trước, rồi mới bảo người khác dọn dẹp nhà họ. Nếu không làm như thế thì chúng ta không phán đoán anh em vì quan tâm tới họ, mà chỉ vì thù ghét muốn làm hại họ. Ít có việc nào thoả mãn tính ích kỷ của mình cho bằng vạch tội người khác.

Một người dẫn đường chỉ có thể dẫn dắt người khác nếu bản thân người ấy thấy rõ con đường. Một người thầy dạy chỉ có thể chia xẻ cho người khác những kiến thức mà mình đã biết. Nếu không muốn làm một người hướng đạo mù, thì ta phải biết tự phê phán mình.

Chúng ta rất tích cực sửa lỗi người khác vì nghĩ rằng nếu mọi người khác trong cộng đoàn của mình mà biết được lỗi lầm và sửa chữa thì đời sống cộng đoàn sẽ tốt đẹp biết mấy. Nhưng ngược lại chúng ta rất khó chịu khi bị người khác vạch lỗi của chúng ta ra. Phải chăng đó là biểu hiện của tính ích kỷ ?

Một người kia có thói quen hút thuốc và có nuôi một con vẹt. Một ngày kia anh thấy con vẹt cứ ho mãi, anh liền bỏ hút thuốc. Anh còn mời một bác sĩ thú y đến khám xem khói thuốc đã làm hại sức khoẻ con vẹt đến mức nào. Sau khi khám rất kỹ, bác sĩ cho biết con vẹt chẳng bị bệnh gì cả. Sở dĩ nó ho là vì nó bắt chước những cơn ho của chủ nó thôi. Khi đó, người ấy mới khám phá mình bị bệnh ho !

Người đạo đức giả – mà Chúa Giêsu gọi là giả hình – là người chỉ lo sửa lỗi kẻ khác. Người đạo đức thật là người biết tự sửa mình. (FM)

* 5. Cái xà trong con mắt

Không có gì làm ta mù quáng cho bằng để ý đến lỗi lầm của người khác.

Ngày xưa có một con tê giác luôn bị ám ảnh bởi ý tưởng mình là người hoàn hảo. Bởi thế nó tự cho mình có trách nhiệm sửa chữa những khuyết điểm của các con vật khác. Mà theo nó nghĩ, khuyết điểm nghiêm trọng nhất là có sừng trên đầu, cho nên tất cả những con vật có sừng đều không được ở yên với nó.

Thế nhưng nó đâu có biết rằng nó có một cái sừng mọc ngay trên cái mũi xấu xí của nó. Những con vật kia đều thấy rõ điều đó, nhưng chẳng con nào đủ can đảm nói cho nó biết.

Một hôm, con tê giác đang đi uống nước thì nghe tiếng một con chích choè đang hót trên cành cây. Nó bực mình thét to : “Im đi, cái con chim xấu xa. Mầy không thấy tao đang uống nước sao ?”. Con chích choè không chịu thua, cãi lại : “Bộ ông đẹp đẽ lắm sao ? Ông thử soi mặt ông trên mặt nước rồi sẽ biết”. Con tê giác nghĩ trong bụng : “Soi thì soi. Ai mà không biết ta là người hoàn hảo”. Nhưng vừa nhìn xuống mặt nước, tê giác nhà ta bỗng giật mình vì khám phá một chiếc sừng quái dị nằm ngay trên mũi mình. Biết mình còn xấu xí hơn tất cả các con vật có sừng khác, nó xấu hổ quá : “Ta không thể nhìn mặt các con vật khác được. Ta tiều đời rồi”. Kể từ hôm đó, khi đi, nó luôn cúi gằm mặt xuống đất. Nó cũng chẳng dám cho ai thấy mặt cả, cứ trốn trong các lùm cây.

Nhưng làm sao trốn tránh mãi được. Cuối cùng nó chẳng còn lựa chọn nào khác là chấp nhận sự thật. Khi đã có can đảm đối diện với chính mình, nó cũng dần dần can đảm đối diện với các con vật khác. Và các con vật kia rất ngạc nhiên khi gặp lại nó : một anh tê giác khác hẳn trước, thật hiền lành và dễ thương làm sao !

Con tê giác của chúng ta đã thay đổi nhờ biết chấp nhận những con vật khác, không phải theo hình ảnh mà nó muốn, nhưng đúng với hình ảnh thật của chúng, nghĩa là có sừng, có gai và có đủ thứ khuyết điểm khác. Nó cũng thay đổi nhờ biết chấp nhận bản thân mình, không xấu hổ vì chiếc sừng của mình nữa và cũng không lo các con vật kia sẽ nghĩ sao về nó nữa.

Chúa Giêsu bảo chúng ta đừng mất công tìm trái vả nơi bụi gai, hay tìm trái nho nơi bụi rậm. Nơi cây nào thì tìm trái của cây ấy. Bài học này có thể áp dụng cho việc đánh giá về người khác và về chính bản thân mình. (FM)

* 6. Sửa đổi tính tình

Một thầy tu kia có khuynh hướng hay nổi giận. Khuynh hướng này khiến thầy trở thành một gánh nặng không những cho người khác mà còn cho cả bản thân thầy. Thầy tin rằng thầy chẳng tiến bộ chút nào trên đường nhân đức. Thầy nói rằng nhưng người khác khiến thầy phải thụt lùi vì cứ làm phiền thầy và luôn quấy rầy khi thầy cầu nguyện.

Vì thế thầy quyết định rời tu viện để vào rừng ẩn tu. Thầy nghĩ rằng đó là cách khỏi phải bị người khác làm phiền và nhờ đó mà bỏ được tính nóng giận. Thế là thầy dựng một căn lều trong rừng, chẳng mang theo gì khác ngoài một bình nước. Nhưng trong một lần bất cẩn, thầy làm đổ bình nước, nên phải trở về tu viện để lấy bình nước khác. Tuy nhiên khi trở về lều, thầy lại bất cẩn làm đổ nước nữa. Lại chịu khó lần nữa. Nhưng sự việc lại tái diễn lần thứ ba. Khi ấy cơn giận bốc lên ngùn ngụt. Thầy dập chiếc bình vỡ tan tành, rồi ngồi bẹp xuống đất, hoàn toàn thất vọng về bản thân mình.

Khi cơn giận nguội xuống, thầy bắt đầu suy nghĩ và nhận ra rằng cái tính nóng giận của Thầy không phải do nơi những thấy khác mà do chính bản thân mình. Tính xấu đó nằm ngay trong con người thầy, cho nên dù thầy đã vào tận trong rừng sâu, nó vẫn còn đi theo thầy.

Thế là Thầy quyết định trở lại tu viện, xin lỗi các thầy khác và hứa sẽ cố gắng sửa tính nóng.

Chẳng khó gì nhận ra chính chúng ta trong câu chuyện trên. Khi gặp một vấn đề trục trặc, chúng ta hay đổ lỗi cho người khác. Thế nhưng nguyên do những trục trặc của chúng ta nằm ngay nơi bản thân chúng ta chứ không nơi người khác. Vậy chúng ta phải lo sửa mình trước, rồi mới có thể sống hòa thuận với người khác được. (FM)

* 7. Chuyện minh họa

Một nhà đại thần bí Ấn độ nói về chính mình : “Tôi là một nhà cách mạng khi còn trẻ, và tất cả những gì tôi cầu nguyện với Chúa là : “Lạy Chúa, xin cho con quyền lực để cải tạo thế giới”

Khi đến tuổi trung niên, tôi nhận ra rằng nửa cuộc đời qua đi mà không một tâm hồn nào được thay đổi. Tôi đổi lại lời cầu : “Lạy Chúa, xin cho con thiện chí để hoán cải tất cả những người tiếp xúc với con.

Bây giờ tôi đã già và gần kết thúc cuộc đời. tôi cảm thấy mình ngu dại biết bao. Lời câu nguyện của tôi bây giờ là : “Lạy Chúa, xin cho con thiện chí để hoán cải chính con”. Nếu tôi xin điều này ngay từ đầu, tôi đã không lãng phí cuộc đời”.

V. Lời nguyện cho mọi người

Chủ tế : Anh chị em thân mến, Chúa Giêsu mời gọi hết thảy mọi Kitô hữu hãy nên hoàn thiện như Cha trên trời. Với ước muốn nên trọn lành, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin :

1.     Hội thánh luôn cần những vị mục tử tài đức và thánh thiện để hướng dẫn Dân Chúa / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa ban cho Hội thánh nhiều vị mục tử khôn ngoan / sáng suốt và nhiệt tình trong đời sống mục vụ.

2.     Ngày nay / tội ác diệt chủng vẫn còn xảy ra ở nhiều nơi trên thế giới / Chúng ta hiệp lời cầu xin Chúa hoán cải con tim của người thời nay / để họ biết tránh xa tội ác / và nỗ lực làm nhiều việc thiện / nhờ đó nhân loại tránh được biết bao thảm họa đau lòng.

3.     Trong cuộc sống thường ngày / có những người lúc nào cũng thích ngồi ghế thẩm phán / xét xử và kết án anh em mình cách vô trách nhiệm / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các Kitô hữu / luôn ý thức thân phận tội lỗi yếu đuối của mình / để đừng bao giờ lên án bất cứ ai.

4.     Xét mình là một việc làm hết sức cần thiết trong đời sống đức tin của người Kitô hữu / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho mỗi thành viên trong cộng đoàn giáo xứ chúng ta / biết trung thành xét mình mỗi ngày / để sửa chữa những thiếu sót lỗi lầm.

Chủ tế : Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã nói : Chính anh em là muối cho đời và là ánh sáng cho trần gian. Xin Chúa ban ơn trợ giúp để chúng con luôn giữ vững phẩm chất của người Kitô hữu chân chính. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời.

VI. Trong Thánh Lễ

– Trước kinh Lạy Cha : Kinh Lạy Cha là lời kinh chính Chúa Giêsu dạy cho các môn đệ, gồm chứa những lời cầu xin cần thiết nhất. Vì thế chúng ta hãy đọc một cách hết sức sốt sắng và chân thành.

VII. Giải tán

Chúng ta hãy nhớ lại một lời trong bài Tin Mừng hôm nay “Xem quả thì biết cây”. Chỉ nguyên việc tham dự Thánh lễ chưa đủ để là môn đệ của Chúa. Người môn đệ của Chúa còn phải sinh ra hoa quả là những việc lành nữa. Xin Chúa giúp chúng ta thực hiện Lời Chúa dạy.

Lm. Carolo HỒ BẶC XÁI