Phiên họp thứ I của Thượng Hội Đồng Giám Mục
Thế Giới kỳ thứ 13
Công nghị GM
thế giới có chủ đề là: ”Tái truyền giảng Tin Mừng để thông truyền đức tin”.
ĐHY Gioan Thang
Hán, GM giáo phận Hong Kong, một trong 3 HY Chủ tịch thừa ủy, đã chủ tọa phiên
họp.
Tại Hội Trường
ở nội thành Vatican, cũng có 46 dự thính viên, các đại biểu Giáo Hội Kitô Anh
em, và các chuyên gia, 45 chuyên viên, cùng với một số đại diện báo chí.
Suy niệm của
Đức Thánh Cha
Sau kinh giờ 3
khởi sự lúc 9 giờ, Đức Thánh Cha đã trình bày một bài suy tư ứng khẩu về việc
rao giảng Tin Mừng đi từ bài đọc ngắn và thánh thi của giờ kinh, qua đó, ngài
nhấn mạnh rằng rao giảng Tin Mừng là có một ngọn lửa của Thiên Chúa trong tâm
hồn và can đảm thắp lên ngọn lửa ấy trong thế giới. Chúng ta là người truyền
giảng Tin Mừng nếu chúng ta ý thức trong con tim rằng chính Thiên Chúa hoạt
động trong Giáo Hội và nếu ta có một lòng say mê nồng nhiệt muốn thông truyền
Chúa Kitô cho thế giới.
Đức Thánh Cha
nhận xét rằng:
“Có một câu hỏi
lớn trong tâm hồn rất nhiều người: ”Thiên Chúa là ai? Ngài có liên hệ gì với
nhân loại? Nhiều người ngước mắt lên trời, họ không thấy gì và tiếp tục tự hỏi:
đàng sau sự thinh lặng của vũ trụ, đàng sau những đám mây của lịch sử, có Thiên
Chúa hay không? Và nếu có Thiên CHúa, thì Ngài có biết chúng ta hay không, Ngài
có liên hệ gì với chúng ta? Vị Thiên Chúa ấy có tốt lành và thực tại sự thiện
có quyền năng gì trong thế giới hay không? Câu hỏi này ngày nay rất thời sự
cũng như xưa kia. Bao nhiêu người tự hỏi: Thiên Chúa là một giả thuyết hay
không? Ngài có phải là thực tại không? Tại sao Chúa không lên tiếng? ”Tin Mừng
có nghĩa là Thiên Chúa đã phá vỡ im lặng của Ngài: Thiên Chúa đã nói, Thiên
Chúa hiện hữu (...), Thiên Chúa biết chúng ta, Ngài đã đi vào lịch sử. Chúa
Giêsu là Lời của Thiên Chúa, là Thiên Chúa ở cùng chúng ta, là Thiên Chúa tỏ
cho chúng ta thấy Ngài yêu thương chúng ta, chịu đau khổ với chúng ta đến độ
chịu chết và sống lại”.
Đức Thánh
Cha nói:
”Đó chính là
câu trả lời của Giáo Hội cho vấn nạn lớn” và ngài đưa ra câu hỏi thứ hai, một
câu hỏi sinh tử đối với các nghị phụ: ”Thiên Chúa đã nói, đã thực sự phá vỡ im
lặng lớn, đã tỏ mình ra. Nhưng làm sao chúng ta có thể đưa thực tại ấy tới con
người ngày nay để trở thành ơn cứu độ?”.
Đức Thánh Cha
nói đến 3 yếu tố chính, trước tiên là cầu nguyện:
”Các Tông Đồ không thành lập Giáo Hội bằng
cách đề ra một hiến pháp, nhưng các vị tụ họp nhau cầu nguyện trong lúc chờ đợi
Chúa Thánh Linh hiện xuống. Chúng ta không thể tạo ra Giáo Hội, chúng ta chỉ có
thể làm cho người ta biết điều mà chính Chúa đã làm. Giáo Hội không bắt đầu
bằng công việc của chúng ta, nhưng bằng việc làm và lời nói của Thiên Chúa (..)
.Chỉ Thiên Chúa mới có thể sáng tạo Giáo Hội của Ngài. Nếu Thiên Chúa không
hành động, thì những việc chúng ta làm chỉ là của chúng ta, và không đủ. Chỉ
Thiên Chúa mới có thể làm chứng rằng chính Ngài đang nói và đã nói”.
Vì thế - ĐTC
nhận xét - không phải là một hình thức nếu mỗi Thượng HĐGM bắt đầu bằng kinh
nguyện, nhưng là một sự chứng tỏ điều này: chính Thiên Chúa là người đưa ra
sáng kiến, điều mà chúng ta có thể khẩn cầu và Giáo Hội chỉ có thể cộng tác với
Thiên Chúa.
Yếu tố thứ hai
là ”confessio”, sự công khai tuyên xưng đức tin của mình. Đức Thánh Cha giải
thích rằng cử chỉ này không phải chỉ nói lên niềm tin nơi Chúa Kitô mà thôi:
“Từ confessio
này, trong tiếng la tinh của Kitô giáo, đã thay thế từ Professio, hàm chứa một
yếu tố làm chứng nhân trước các thẩm quyền thù nghịch với đức tin (..). Đây
chính là điều bảo đảm sự đáng tin: confessio không phải là bất kỳ điều gì người
ta có thể bỏ qua. Nó hàm chứa thái độ sẵn sàng hiến mạng sống mình, chấp nhận
khổ nạn.
Nhưng thái độ
confessio cũng có một bộ áo làm cho nó hữu hình. Đó là yếu tố thứ ba, tức là
”caritas”, bác ái, yêu thương, nghĩa là sức mạnh lớn nhất phải nung nấu trong
tâm hồn Kitô hữu, một ngọn lửa từ đó ta kín múc sức mạnh để làm cho chung quang
được Tin Mừng thiêu đốt. Đức Thánh Cha nói:
”Chúng ta phải
có một niềm say mê, được tăng trưởng nhờ đức tin, biến thành một ngọn lửa đức
ái (..). Kitô hữu không thể sống nguội lạnh (..). Đức tin phải trở thành một
ngọn lửa tình yêu trong chúng ta: ngọn lửa thực sự nung nấu con người tôi, trở
thành sự say mê của tôi và qua đó tôi cũng làm cho tha nhân trở nên nồng nhiệt.
Đó chính là bản chất của công cuộc rao giảng Tin Mừng”.
ĐHY. Thang Hán |
Lời chào của
Đức Hồng Y Thang Hán
Tiếp lời Đức
Thánh Cha, ĐHY Thang Hán đã đại diện mọi
người, chào mừng và cám ơn Đức Thánh Cha. ĐHY cũng nói:
”Cách đây 50
năm, Công Đồng Chung Vatican II đã khuyến khích chúng ta thả lưới (Lc 5,4).
Ngày nay, cũng vậy, chúng ta phải lấy cộng đồng Kitô đầu tiên (Cv 2,42-47) làm
gương mẫu cho chúng ta trong việc truyền giảng Tin Mừng. Các phần tử của cộng
đoàn ấy có 3 đức tin mà chúng ta có thể mô tả bằng 3 từ Hy lạp là: didaché,
koinonia và diakonia. Didaché có nghĩa là đạo lý, đây không phải chỉ là một lý
thuyết, nhưng đúng hơn là một cuộc gặp gỡ bản chân với Chúa Giêsu Kitô nhập
thể, chịu đóng đanh và sống lại. Koinonia có nghĩa là hiệp thông ở nhiều cấp
độ: trước tiên là với Thiên Chúa, rồi với tất cả các phần tử của Giáo Hội, rồi
với con người trên toàn thế giới, đặc biệt là với những người nghèo. Diakonia
có nghĩa là phục vụ, vì Chúa Giêsu đã dạy chúng ta đừng để được phục vụ nhưng
là phục vụ, đến hộ hiến toàn thân, việc phục vụ đưa tới thập giá (Xc Mt 20,28).
3 đức tin này đã được minh họa ở Hong
Kong , Macao và Hoa
Lục.
Tại Hong Kong,
trước khi thành này được sáp nhập vào Trung Quốc năm 1997, nhiều gia đình đã
gặp khủng hoảng vì sợ sống dưới chế độ cộng sản. Từ ”khủng hoảng” trong tiếng
Hoa được định nghĩa bằng hai chữ ”nguy hiểm” và ”cơ may”. Vì lý do đó, đứng
trước khủng hoảng vì bất bênh, cả những tín hữu Công Giáo không hành đạo cũng
trở về lòng Giáo Hội để được nâng đỡ về đàng thiêng liêng. Và nhiều tín hữu đã
tham dự các lớp giáo lý, các lớp học Kinh Thánh và thần học để đào sâu đức tin
và trở thành những người rao giảng Tin Mừng. Ngày nay, giáo phận chúng con có
hơn 1 ngàn giáo lý viên thiện nguyện được huấn luyện kỹ lưỡng. Năm nay hơn 3
ngàn người lớn đã được rửa tội vào áp lễ Phục Sinh.
Tại Hoa Lục,
một cha sở miền quê đã chia sẻ với con kinh nghiệm truyền giáo của cha ấy. Sau
khi cầu nguyện nhiều, cha đã quyết định phân các giáo dân thành hai nhóm với
nhiệm vụ khác nhau. Cha đã yêu cầu những người mới chịu phép rửa mời gọi các
bạn hữu và thân nhân không Công Giáo học giáo lý, và những người Công Giáo đã
lâu thì cha sở xin họ dạy giáo lý cho các dự tòng. Trong khi họ dạy, thì cha sở
sốt sắng cầu nguyện tại nhà thờ. Và thế là giáo xứ đã có thêm hơn 1 ngàn người
được chịu phép rửa mỗi năm.
Trong số 3 đặc
tính - đạo lý, hiệp thông và phục vụ - mà chúng ta thấy ví dụ trong Giáo Hội sơ
khai, và phản ánh trong các chứng tá mà chúng ta vừa nói đây, con thấy đạo lý
là quan trọng nhất, vì Thiên Chúa hoạt động qua chúng ta như những chứng nhân
của ngài. Ngày nay, khi chúng ta đương đầu với nền văn hóa duy vật của thế giới
và với vấn đề nhiều người Công Giáo xa lìa Giáo Hội, chúng ta phải là những
chứng nhân nhiệt thành về đức tin của chúng ta. Ngoài ra, chúng ta phải được
biệt quan tâm đến người trẻ, như ĐTC thường nhắc nhở chúng ta: ”Ước gì người
trẻ trở thành những người rao giảng Tin Mừng cho người trẻ”. Kế hoạch cứu độ
của Thiên Chúa thật là gây ngạc nhiên. Con chắc chắn rằng, với lòng tin, cậy,
mến, sứ mạng rao giảng Tin Mừng của chúng ta sẽ được thành công.”
TGM. Nikola Eterovic |
Tường trình của
Đức Tổng Giám Mục Eterovic
Sau lời chào
mừng của ĐHY Thang Hán, Đức TGM Nikola Eterovic, Tổng thư ký Thượng HĐGM, đã
tường trình công cuộc chuẩn bị Thượng HĐGM kỳ thứ 13 hiện nay. Nhưng trước đó,
Đức Tổng Giám Mục cám ơn Đức Thánh Cha và nói rằng:
“Con muốn cảm
tạ Đức Thánh Cha nhất là vì đã triệu tập
công nghị GM hiện nay, là Thượng HĐGM thứ 5 trong 8 năm triều đại Giáo Hoàng
của ngài. Con số nhiều như thế thật là rất ý nghĩa vì biểu lộ lòng quí chuộng
của Đức Thánh Cha đối với Thượng HĐGM vốn diễn tả tốt đẹp tình hiệp thông giữa
các GM thành viên của Giám mục đó, và sự hiệp nhất với Đức Thánh Cha là thủ
lãnh của cộng đoàn ấy. Thực vậy, dưới sự hướng dẫn không ngoan của ĐTC, đã diễn
ra hai Thượng HĐGM thế giới về bí tích Thánh Thể và về Lời Chúa, hồi năm 2005
và 2008, cũng như hai Thượng HĐGM đặc biệt về Phi châu năm 2009 và về Trung
Đông năm 2010.”
Tiếp đến, Đức
TGM Eterovic đã chào 262 nghị phụ đến từ 5 châu: 50 vị từ Phi châu, 63 từ Mỹ
châu, 39 từ Á châu, 103 từ Âu Châu và 7 vị từ Úc châu. Các vị đại diện cho 13
Giáo Hội Công Giáo Đông phương tự quản, 114 HĐGM và Liên hiệp các Bề trên Tổng
quyền các dòng nam.
Đức Tổng Giám
Mục nói thêm rằng:
”Con cũng chào
các vị thủ lãnh các cơ quan trung ương Tòa Thánh, những người cộng tác thân tín
nhất của ĐTC Biển Đức 16. Phần lớn các vị tham dự Công nghị GM này, tức là 172
vị trên tổng số 182, là do các HĐGM bầu lên, 10 vị do Hiệp Hội các Bề trên tổng
quyền dòng nam, 3 vị do các Giáo Hội Công Giáo Đông phương tự quản chỉ định; 37
vị tham dự do chức vụ, 40 vị do ĐTC bổ nhiệm.
Tổng cộng trong
số các nghị phụ 6 Thượng Phụ, 49 Hồng Y, 3 TGM trưởng trong đó 1 vị là Hồng Y
thuộc các Giáo Hội Công Giáo Đông phương, 71 TGM, 120 GM và 14 LM. Về chức vụ
của các nghị phụ, có 10 vị thủ lãnh các Giáo Hội Công Giáo Đông phương tự quản,
32 vị Chủ tịch HĐGM, 26 vị thủ lãnh các cơ quan trung ương Tòa Thánh, 211 vị GM
chính tòa của các giáo phận và 11 GM Phụ tá. Trong Thượng HĐGM này, chúng ta
cũng sẽ được dịp chào 3 vị được Đức Thánh Cha
mời đặc biệt.
Đức Tổng Giám
Mục Eterovic cũng chào 45 chuyên gia và 49 vị dự thính viên, được chọn trong số
bao nhiêu chuyên gia và những người dấn thân trong việc rao giảng Tin Mừng và
thăng tiến con người, với ý thức rằng chứng tá bản chân của các vị các các cộng
đoàn liên hệ sẽ làm cho công việc của Thượng HĐGM này thêm phong phú.
Tiếp tục bài
tường trình bằng tiếng la tinh, Đức TGM Tổng thư ký Thượng HĐGM gợi lại công
cuộc chuẩn bị cho công nghị GM thế giới hiện nay, từ sau khi kết thúc Thượng
HĐGM thế giới hồi năm 2008 với cuộc tham khảo ý kiến các nghị phụ về đề tài cho
khóa họp này.
Ngày
24-10-2010, trong thánh lễ trọng thể tại Đền thờ Thánh Phêrô để bế mạc Thượng
HĐGM Trung Đông, ĐTC đã thông báo chủ đề của Thượng HĐGM thế giới kỳ thứ 13 là:
”Tái truyền giảng Tin Mừng để thông truyền đức tin Kitô”
Tiếp theo đó
việc chuẩn bị tài liệu đề Lineamenta kèm theo bản câu hỏi đã được hoàn tất rồi
gửi đến các Giáo Hội địa phương và các cơ quan khác từ ngày 4-3-2011 để tham
khảo ý kiến. Tỷ số trả lời sau đó rất cao, lên tới 90,5% chứng tỏ sự quan tâm
đặc biệt của các cơ quan được hỏi ý kiến. Thực vậy trong số 13 Giáo Hội Công
Giáo Đông phương tự quản, có 11 Giáo Hội trả lời; trong số 26 cơ quan trung
ương Tòa Thánh có 25 cơ quan trả lời, ngoài ra có bản trả lời của Hiệp Hội các
Bề trên Tổng quyền các dòng nam. Trong số 114 HĐGM trên thế giới có 93 Hội đồng
trả lời. Xét về đại lục, Úc châu trả lời 100%, Mỹ châu 95,8%, Á châu 88,8%, Âu
Châu 81,25% và Phi châu thấp nhất với 66,6%.
Dựa vào các bản
trả lời đó, Hội đồng của Thượng HĐGM đã soạn tài liệu làm việc làm căn bản cho
các cuộc thảo luận của Công nghị và công bố ngày 19-6 năm 2012.
Việc phổ biến
tài liệu làm việc đã giúp nhiều người biết chương trình nghị sự của Thượng HĐGM
kỳ thứ 13, những khía cạnh tích cực trong các hoạt động của các Giáo Hội địa
phương, cũng như những điểm cần được suy tư và đào sâu hơn.
Cũng trong bài
tường trình, Đức TGM Eterovic đã nói về việc cập nhật cuốn chỉ nam dành cho các
nghị phụ Tượng HĐGM.
Theo tài liệu
này, như trong các công nghị GM gần đây, mỗi nghị phụ được quyền phát biểu 5
phút. Bản văn của các vị soạn thảo có thể dài hơn và nộp cho Văn phòng Tổng thư
ký. Ngoài ra các vị cũng cần soạn một bản tóm để công bố cho công chúng.
Các Đại biểu
các Giáo Hội anh em cũng như các dự thính viên nam nữ được phát biểu 4 phút. Xét
vì con số đông, các vị cũng có thể nộp văn bản phát biểu dài cho Văn phòng Tổng
thư ký để có thể được cứu xét. Văn phòng sẽ làm hết sức để các vị dự thính viên
có thể lên tiếng trong các khóa họp toàn thể của Công nghị GM, hoặc riêng rẽ
hoặc chung thành nhóm.
ĐHY. Donald Wuerl |
Đức Hồng Y Tổng
tường trình viên Donald Wuerl
Bài tường trình
dài của Đức TGM Eterovic đã kết thúc lúc 10 giờ rưỡi. Mọi người được nửa giờ
giải lao, trước khi tái nhóm vào lúc 11 giờ để nghe ĐHY Donald Wuerl, TGM giáo
phận Washington, Hoa Kỳ, Tổng tường trình viên của Thượng HĐGM, trình bày những
vấn đề và hướng đi của Công nghị GM này.
ĐHY Tổng tường
trình viên nhận xét rằng Tài liệu Làm Việc đã phác họa phần lớn cuộc thảo luận
của Công nghị GM này. Ở đây ngài chỉ nêu bật một số điểm:
- Chúng ta công
bố Ai và điều gì - Lời Chúa
- Những tài
nguyên gần đây để giúp chúng ta thi hành sứ mạng
- Những hoàn
cảnh đặc biệt thời nay làm cho Thượng HĐGM này trở nên cần thiết
- Những yếu tố
của công cuộc tái truyền giảng Tin Mừng
- một số nguyên
tắc thần học của việc tái truyền giảng Tin Mừng
- các đức tính
của những người tái truyền giảng tin Mừng
- và sau cùng,
những đoàn sủng của Giáo Hội ngày nay trợ giúp trong nghĩa vụ tái truyền giảng
Tin Mừng.
ĐHY Wuerl đã
rút ngắn bài tường trình của ngài và kết thúc lúc 12 giờ trưa. ĐTC và các nghị
phụ đã đọc kinh Truyền Tin trước khi giải tán.
Trong phiên
khoáng đại thứ 2 chiều hôm qua, 5 nghị phụ đại diện cho 5 châu đã trình bày
tổng quát về hiện tình công cuộc tái truyền giảng tại 5 châu. Mỗi vị nói trong
vòng 10 phút. Sau đó, từ lúc 6 đến 7 giờ, là phần thảo luận tự do, mỗi nghị phụ
được quyền lên tiếng, nhưng không quá 3 phút.
G. Trần Đức Anh
OP
(Vatican
- 2012-10-08)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét