Đức
Thánh Cha chủ tọa phiên họp đầu tiên của Thượng HĐGM 14
VATICAN.
Sáng thứ hai, 5-10, ĐTC Phanxicô đã khai mạc phiên khoáng đại đầu tiên của Thượng
HĐGM thế giới 14 về ”ơn gọi và sứ mạng của gia đình trong Giáo hội và trong thế
giới ngày nay”.
Phiên
họp bắt đầu với kinh giờ ba trước sự hiện diện của 258 nghị phụ. Trên bàn chủ tọa,
ngồi quanh ĐTC còn có 4 vị HY Chủ tịch thừa ủy, ĐHY Tổng thư ký, ĐHY Tổng tường
trình viên, và Đức TGM Tổng thư ký đặc biệt.
Thay
mặt ĐTC điều hành phiên họp là ĐHY André Vingt-Trois, TGM Paris bên Pháp.
Huấn
dụ của ĐTC
Trong
lời khai mạc phiên họp, ĐTC nói: ”Như chúng ta biết, Thượng HĐGM là một sự đồng
hành trong tinh thần đoàn thể và công nghị, can đảm chấp nhận sự biểu lộ chân
lý trong tự do (parresía), lòng nhiệt mục vụ và đạo lý, sự khôn ngoan, thẳng thắn,
luôn nghĩ đến thiện ích của Giáo Hội, của các gia đình, và qui luật tối thượng
là phần rỗi các linh hồn.”
”Tôi
muốn nhắc nhở rằng Thượng HĐGM không phải là một hội nghị, một phòng để nói,
hay là một quốc hội, một nghị viện, nơi mà người ta thỏa thuận với nhau. Trái lại,
Thượng HĐGM là một sự biểu hiện Giáo Hội, nghĩa là Giáo Hội đồng hành để đọc thực
tại với con mắt đức tin, và với con tim của Thiên Chúa; Thượng HĐGM là Giáo Hội
tự hỏi mình về sự trung thành với kho tàng đức tin, kho tàng này, đối với Giáo
Hội, không phải là một bảo tàng viện để xem và càng không phải là một bảo tàng
viện cần bảo tồn, nhưng là một nguồn mạch sinh động nơi mà Giáo Hội giải khát,
và soi sáng kho tàng sự sống.”
”Thượng
HĐGM nhất thiết phải tiến hành trong lòng Giáo Hội và trong dân thánh của Thiên
Chúa, mà chúng ta là thành phần, trong tư cách là mục tử, tức là người phục vụ.
Ngoài ra Thượng HĐGM là một không gian được bảo vệ, trong đó Giáo Hội cảm nghiệm
hoạt động của Chúa Thánh Linh. Trong Thượng HĐGM, Chúa Thánh Linh nói qua ngôn
ngữ của tất cả những người để cho Thiên Chúa hướng dẫn, Đấng luôn gây ngạc
nhiên, vị Thiên Chúa tỏ mình ra cho những người bé mọn những điều mà Ngài giấu
kín đối với những kẻ khôn ngoan và trí thức; vị Thiên Chúa đã lập nên luật lệ
và ngày thứ bẩy vì con người chứ không ngược lại; Người bỏ 99 con chiên để tìm
con chiên lạc; Ngời luôn luôn lớn hơn những tiêu chuẩn luận lý và những tính
toán của chúng ta”.
ĐTC
nói tiếp: ”Nhưng chúng ta cũng hãy nhớ rằng Thượng HĐGM chỉ có thể là một không
gian hoạt động của Chúa Thánh Linh nếu chúng ta những than dự viên có lòng can
đảm tông đồ, lòng khiêm tốn theo tinh thần Tin Mừng và cầu nguyện tín thác:
lòng can đảm tông đồ không để cho mình sợ hãi đứng trước những cám dỗ của thế
giới, không dập tắt nơi tâm hồn con người ánh sáng chân lý, thay thế nó bằng những
tia sáng bé nhỏ và nhất thời, và cáng không sợ hãi đứng trước con tim chai đá của
một số người, tuy có thiện ý, nhưng làm cho người người xa lìa Thiên Chúa; lòng
can đảm tông đồ mang sự sống và không biết cuộc sống Kitô của chúng ta thành một
bảo tàng viện những kỷ niệm; lòng khiêm tốn theo tinh thần Tin Mừng biết từ bỏ
những hiệp ước riêng và những thành kiến, để lắng nghe các anh em giám mục và
làm cho mình được đầy tràn Thiên Chúa, lòng khiêm tốn đưa tới sự chỉ tay không
phải chống người khác, để xét đoán họ, nhưng để giơ ta ra với họ, nâng họ trỗi
dây và không bao giờ cảm thấy mình ở trên họ”.
”Sự
cầu nguyện tín thác là hoạt động của tâm hồn khi ta cởi mở đối với Thiên Chúa,
khi ta làm cho tất cả những tiếng đồn của chúng ta im bặt để lắng nghe tiếng
nói dịu dàng của Thiên Chúa, Đấng nói trong thinh lặng. Nếu không lắng nghe
Thiên Chúa, thì những lời của chúng ta chỉ là những lời không làm mãn nguyện và
vô ích. Nếu không để cho mình được Thánh Linh hướng dẫn, thì tất cả những quyết
định của chúng ta chỉ là những đồ trang trí thay vì tuyên dương Tin Mừng thì lại
che đậy và giấu kín Tin Mừng.”
ĐTC
kết luận rằng: ”Anh em thân mến, như tôi đã nói, Thượng HĐGM không phải là một
nghị viện nơi mà để đạt tới sự đồng thuận hoặc thỏa hiệp chung, người ta thương
thuyết, kết ước với nhau hoặc nhượng bộ nhau, nhưng phương pháp duy nhất của
Thượng HĐGM là cởi mở đối với Chúa Thánh Linh với lòng can đảm tông đồ, với
lòng khiêm tốn theo tinh thần Phúc Âm, và với lời cầu nguyện tín thác, để chính
Chúa hướng dẫn chúng ta, soi sáng và đặt trước mắt chúng ta, không phải những ý
kiến cá nhân, nhưng là niềm tin nơi Thiên Chúa, lòng trung thành với Huấn quyền
Hội Thánh, thiện ích của Giáo Hội và phần rỗi các linh hồn.”
ĐTC
không quên cám ơn ĐHY Tổng thư ký và tất cả các chức sắc, các cộng tác viên của
Thượng HĐGM,các nghị phụ, các đại biểu anh em, và mọi thành phần khác. Sau cùng
ngài đặc biệt cám ơn các ký giả hiện diện cũng như các ký giả theo dõi từ xa vì
sự tham gia và quan tâm.
Phát
biểu của ĐHY Tổng thư ký
Tiếp
đến ĐHY Lorenzo Baldisseri, Tổng thư ký Thượng HĐGM, lên tiếng. Ngài cám ơn ĐTC
vì đã muốn ủy thác cho Thượng HĐGM một đề tài quan trọng, là gia đình, không những
có liên quan tới các tín hữu Công Giáo mà thôi, nhưng tất cả các tín hữu Kitô
và toàn thể nhân loại, chính vì thế gia đình ở trung tâm sứ mạng mục vụ của
Giáo Hội.
ĐHY
chào thăm tất cả các tham dự viên và cho biết tổng cộng Thượng HĐGM lần này có
270 nghị phụ chia làm 3 thành phần gồm 42 nghị phụ tham dự do chức vụ, 183 vị
được bầu lên 45 vị do ĐTC bổ nhiệm. Các nghị phụ do chức vụ gồm 15 vị thủ lãnh
các công nghị của các Giáo Hội Công Giáo Đông phương, 25 vị đứng đầu các cơ
quan trung ương Tòa Thánh, tiếp đến là vị Tổng thư ký và Phó Tổng thư ký của
Thượng HĐGM. Ngoài ra có 14 đại biểu của các Giáo hội Kitô Anh em, như Chính Thống,
Tin Lành, Anh giáo.
Xét
về chức vụ của các nghị phụ có 74 Hồng Y, 6 Thượng Phụ, 1 TGM trưởng, 72 TGM,
102 GM, 2 cha sở và 13 cha dòng.
Thêm
vào đó có 24 chuyên gia và 51 dự thính viên. Có 18 đôi vợ chồng tham dự công
nghị này.
Tổng
số những người có quyền lên tiếng trong Thượng HĐGM lần này là 318 người gồm
các nghị phụ, các Đại biểu các Giáo Hội Kitô anh em và các dự thính viên.
ĐHY
Baldisseri cũng nhắc lại rằng: Vì Thượng HĐGM hành động ”với Phêrô và dưới
Phêrô” (cum Petro et sub Petro), là thủ lãnh và là người canh giữ đoàn chiên
duy nhất của Chúa Kitô, nên công nghị GM này cũng là một sự biểu lộ đặc thù sự
hiệp nhất của Giáo Hội Công Giáo được xây dựng trên nền tảng của các tông đồ,
trong đó Simon Phêrô là đá tảng (Xc Mt 16,18), môn đệ được Thầy tuyển chọn để
”củng cố các anh em trong đức tin duy nhất” (Xc Lc 22,32).
ĐHY
Tổng thư ký cũng nói đến hành trình dài của Thượng HĐGM về gia đình từ khóa họp
đặc biệt hồi năm ngoái đến khóa họp thường lệ hiện nay. Mục đích chúng ta theo
đuổi là ”Loan báo với niềm vui và lòng xác tín 'tin mừng” về gia đình'.
ĐHY
Baldisseri gợi lại các giai đoạn mà Thượng HĐGM về gia đình đã trải qua, từ việc
quyết định đề tài, đến việc soạn tài liệu đề cương để chuẩn bị, tham khảo ý kiến
và soạn tài liệu làm việc. Trước đó là việc bổ nhiệm các chức sắc cho công nghị
GM thế giới này. ĐTC đã quyết định bổ nhiệm thêm một vị Chủ tịch thừa ủy thứ tư
là ĐHY Wilfried Napier, dòng Phanxicô, TGM giáo phận Durban ở Nam Phi.
Về
phương pháp tiến hành khóa họp hiện nay, ĐHY Baldisseri cho biết Thượng HĐGM tiến
hành theo 3 giai đoạn dựa theo 3 phần của tài liệu làm việc. Việc phát biểu của
các nghị phụ cũng diễn ra theo sự phân chia như thế và tổng cộng có 18 phiên họp
khoáng đại, 13 phiên họp nhóm được phân chia theo các ngôn ngữ, Ngoài ra, khi
không có phiên họp nhóm. mỗi ngày từ 6 đến 7 giờ chiều có phần phát biểu tự do.
Sở
dĩ có thay đổi trên đây vì các nghị phụ đã yêu cầu đề cao giá trị của các cuộc
thảo luận nhóm, trong có có sự tham dự tích cực hơn vào cuộc trao đổi, sự đối
chiếu trực tiếp và tức thời giữa các nghị phụ cùng một ngôn ngữ, và trong các
phiên họp nhóm, các dự thính viên và đại biểu các Giáo Hội Kitô Anh em có thể
lên tiếng.
Về
Ủy ban soạn bản tường trình chung kết, ĐHY Baldisseri cho biết ĐTC đã bổ nhiệm
một Ủy ban soạn Bản tường trình chung kết của Thượng HĐGM, đứng đầu là ĐHY
Peter Erdoe, TGM Esztergom-Budapest bên Hungari, Tổng tường trình viên của Công
nghị GM này và có 9 thành viên, đứng đầu là Đức Cha Bruno Forte, TGM
Chieti-Vasto (Italia), Tổng thư ký đặc biệt của Thượng HĐGM thứ 14.
Ủy
ban theo dõi và đúc kết mỗi phần của khóa họp. Bản tường trình chung kết sẽ được
bỏ phiếu vào sáng thứ bẩy 24-10 rồi đệ lên ĐTC để tùy ngài quyết định.
Bản
tường trình các cuộc hội thảo nhóm về 3 phần của công nghị sẽ được công bố và
trong 3 tuần lễ nhóm họp, sẽ có những cuộc họp báo ngắn để tường trình cho giới
báo chí về Thượng HĐGM. Có một số nghị phụ sẽ tham dự các cuộc họp báo này. Các
nghị phụ được tự do thông tin cho giới báo chí theo sự suy xét và trách nhiệm của
mình.
ĐHY
Baldisseri nhắc lại điều ĐTC nhiều lần nhấn mạnh, theo đó Thượng HĐGM phải là một
”không gian được bảo vệ để Chúa Thánh Linh có thể hoạt động trong đó, và để các
nghị phụ được tự do bày tỏ ý kiến một cách thẳng thắn và tự do”.
Phát
biểu của ĐHY Tổng tường trình viên
Bài
tường trình của ĐHY Baldisseri kết thúc lúc 10 giờ rưỡi. ĐTC và các nghị phụ được
30 phút giải lao và tái nhóm lúc 11 giờ, để nghe ĐHY Peter Erdoe, TGM Esztergom-
Budapest, Hungari, Tổng tường trình viên, đã đọc một bản tường trình dẫn nhập,
dựa trên 3 phần của tài liệu làm việc, cũng là 3 đề tài cho 3 giai đoạn thảo luận
trong Thượng HĐGM lần này là:
Thứ
1. Lắng nghe những thách đố về gia đình (Tài liệu làm việc, nn.6-36)
Thứ
2. Phân định ơn gọi gia đình (Tài liệu làm việc, nn.37-38)
và
sau cùng là Sứ mạng của gia đình ngày nay (Tài liệu làm việc, nn.69-147).
ĐHY
lần lượt quảng diễn nội chung của ba phần trên đây, dựa theo đó, các nghị phụ
và các dự thính viên, các đại biểu anh em sẽ trình bày ý kiến, trong các phiên
khoáng đại cũng như trong các cuộc thảo luận nhóm được phân chia tùy theo ngôn
ngữ.
Sau
bài của ĐHY Erdoe, các nghị phụ đã nghe một dự thính viên phát biểu, trước khi
đến lượt các nghị phụ lên tiếng cho đến khi phiên họp thứ I kết thúc lúc 12 giờ
rưỡi.
Các
nghị phụ tiếp tục phát biểu cả trong phiên khoáng đại thứ hai vào ban chiều từ
lúc 4 giờ rưỡi đến 7 giờ. Trong phiên này, có phần phát biểu tự do từ lúc 6 đến
7 giờ tối.
G.
Trần Đức Anh OP
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét