Người Công Giáo chạy
đua với thời gian và chướng ngại vật để giúp đỡ các nạn nhân động đất ở Myanmar
Vũ Văn An 03/Apr/2025
Hơn 60 người đàn ông
đã thiệt mạng sau khi một nhà thờ Hồi giáo bị sập ở thị trấn Sagaing sau trận động
đất mạnh 7,7 độ richter tấn công Myanmar vào ngày 28 tháng 3 năm 2025. | Nguồn:
Được cung cấp bởi nhóm Hành động chống đói nghèo ở Sagaing
Victoria Cardiel của ACI Prensa, đối tác của CNA, ngày 2
tháng 4 năm 2025, tường trình rằng: Các đội cứu hộ đã chạy đua với thời gian ở
Myanmar để tìm kiếm những người sống sót dưới đống đổ nát sau trận động đất mạnh
7,7 độ richter vào thứ sáu tuần trước. Nhưng cuộc chiến không chỉ diễn ra với
thời gian hoặc nhiệt độ cao trên 100 độ.
“Quân đội không cho phép các đội cứu trợ hoạt động tự do”, một linh mục từ Giáo
phận Loikaw ở miền đông Myanmar nói với ACI Prensa, đối tác tin tức tiếng Tây
Ban Nha của CNA.
“Giáo hội cũng đang cố gắng giúp đỡ, nhưng chúng tôi gặp phải vô số trở ngại.
Chúng tôi không thể tự do tiếp cận các khu vực bị ảnh hưởng vì có các trạm kiểm
soát quân sự ở khắp mọi nơi. Nguồn cung cấp bị tịch thu, các tình nguyện viên bị
ngăn cản vào và ở một số khu vực, quân đội thậm chí không cho phép nạn nhân nhận
được sự hỗ trợ mà họ cần”, vị linh mục yêu cầu giấu tên cho biết.
Ngài cho biết ngài lo ngại về sự trả thù từ chế độ quân sự đã lên nắm quyền
trong một cuộc đảo chính vào tháng 2 năm 2021 và lật đổ chính phủ được bầu cử
dân chủ của đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ.
Cho đến nay, số người chết chính thức trong trận động đất ngày 28 tháng 3 là
2,886, trong khi số người bị thương đang lên tới 4,639, theo số liệu mới nhất
do chính quyền quân sự chia sẻ. Con số này dự kiến sẽ tiếp tục tăng.
Sự tàn phá đặc biệt lan rộng ở Mandalay, thành phố lớn thứ hai của đất nước, chỉ
cách tâm chấn động đất 11 dặm, cũng như ở thủ đô Nay Pyi Taw, cách đó hơn 150 dặm,
và ở vùng Sagaing ở phía tây bắc của đất nước.
Giáo Hội Công Giáo ‘là một trong những nơi đầu tiên đáp ứng’
“Nhiều người vẫn bị mắc kẹt dưới đống đổ nát, nhưng thời gian trôi qua và cơ hội
tìm thấy những người sống sót đang giảm dần. Hơn nữa, những người may mắn thoát
chết đang ở trong điều kiện tồi tệ: không có thức ăn, không có nước uống và
không có nơi trú ẩn. Nhu cầu hỗ trợ y tế rất lớn, nhưng cũng không có bệnh viện
đầy đủ”, vị linh mục kể lại.
“Mọi người đang tuyệt vọng. Sáng nay tôi nghe ai đó nói: ‘Nếu các người không
thể cho chúng tôi bất cứ thứ gì khác, thì ít nhất hãy cho chúng tôi nước sạch.’
Điều đó cho thấy tình hình nghiêm trọng như thế nào”, ngài nói thêm.
Ngay từ đầu, Giáo Hội Công Giáo đã cố gắng huy động để hỗ trợ các nạn nhân.
Thông qua Caritas Myanmar, các nhóm đã được phối hợp để phân phối nước uống, thực
phẩm và thuốc men.
“Giáo hội là một trong những tổ chức đầu tiên ứng phó với tình trạng khẩn cấp,
nhưng chúng tôi gặp phải rào cản trong mọi nỗ lực giúp đỡ. Có các trạm kiểm
soát quân sự trên đường, chúng tôi phải xin phép để vận chuyển hàng tiếp tế, và
trong nhiều trường hợp, quân lính chỉ tịch thu hàng viện trợ hoặc chặn đường đi
của hàng viện trợ”, vị linh mục giải thích.
Quốc gia này, một trong những quốc gia nghèo nhất châu Á, đã sa lầy trong cuộc
nội chiến kéo dài bốn năm, do cuộc đảo chính năm 2021 của chính quyền quân sự
hiện tại nắm quyền gây ra. Theo Liên hợp quốc, cuộc xung đột đã khiến 3.5 triệu
người phải di dời và làm trầm trọng thêm tình trạng đói nghèo và mất an ninh
lương thực.
Mặc dù cuộc khủng hoảng nhân đạo bùng phát sau trận động đất mạnh, nhưng vòng
xoáy bạo lực vẫn không hề thuyên giảm.
“Cuộc xung đột khiến việc di chuyển hàng viện trợ từ khu vực này sang khu vực
khác gần như không thể. Chính quyền quân sự kiểm soát quyền tiếp cận các tuyến
đường chính, có các trạm kiểm soát ở khắp mọi nơi và bất cứ ai cố gắng mang
hàng viện trợ đều có nguy cơ bị bắt hoặc bị tịch thu mọi thứ”, vị linh mục kể lại.
Tổng giám mục Rangoon và chủ tịch Hội đồng Giám mục Myanmar, Hồng Y Charles
Maung Bo, đã kêu gọi ngừng bắn ở đất nước của mình để tạo điều kiện cho các nỗ
lực cứu hộ, nhưng lời kêu gọi của ngài đã không thành công.
Huyện Sagaing là một
trong những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tín dụng: Được cung cấp bởi Action
Against Hunger
“Chúng tôi đã nhận được báo cáo về giao tranh ở một số khu vực,
nhưng thông tin liên lạc bị hỏng, khiến việc đánh giá toàn bộ tác động trở nên
khó khăn”, Lisette Suárez, người đứng đầu Bộ phận Bảo vệ và Sức khỏe Tâm thần của
Action Against Hunger tại Myanmar, một trong những tổ chức chịu trách nhiệm thu
thập viện trợ nhân đạo nước ngoài và phân phối trên khắp cả nước.
“Điều cần thiết là phải đảm bảo tiếp cận an toàn và không hạn chế cho tất cả
các cộng đồng bị ảnh hưởng, bất kể họ nằm dưới sự kiểm soát của ai”, bà nhấn mạnh.
Việc phân phối viện trợ nhân đạo cũng bị cản trở vì nhiều con đường và đại lộ
chính “đã bị phá hủy hoàn toàn” do trận động đất.
“Hơn nữa, một số sân bay địa phương vẫn đang nỗ lực khôi phục hoạt động, hạn chế
vận chuyển hàng không viện trợ nhân đạo”, Suárez nói thêm.
Không có lương thực, nước hoặc điện
Ngoài sự tê liệt về cơ sở hạ tầng này là các vấn đề hành chính, vì nhiều văn
phòng chính phủ cũng bị thiệt hại và một số nhân viên của họ bị ảnh hưởng trực
tiếp bởi thảm kịch, Suárez lưu ý.
"Đất nước đã trải qua một cuộc khủng hoảng nhân đạo trước thảm họa, với một
cuộc xung đột hạn chế khả năng di chuyển và tiếp cận an toàn đến nhiều khu vực",
bà chỉ ra.
Nguồn cung cấp điện và nước sạch vẫn bị gián đoạn, cản trở việc tiếp cận các dịch
vụ y tế và làm tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh lây lan qua nước và thực phẩm.
Hơn nữa, các bệnh viện đang hoạt động ở một nửa công suất.
“Họ đang điều trị cho bệnh nhân trên đường phố, với nguồn lực hạn chế và không
có điện. Một số ít trung tâm chăm sóc còn lại đã quá tải”, một nhân viên của
Action Against Hunger, một tổ chức đã hoạt động tại quốc gia này trong 30 năm,
cho biết.
Các vấn đề về nguồn cung cấp cũng ảnh hưởng đến thực phẩm. “Các thị trường đã sụp
đổ và không có khả năng tiếp cận các loại thực phẩm cơ bản. Hàng nghìn gia đình
đã mất đi kế sinh nhai”.
Trận động đất không chỉ làm trầm trọng thêm tình trạng của những người phải di
dời trong nước do xung đột. “Nó đã ảnh hưởng đến tất cả mọi người, không phân
biệt. Cộng đồng phải di dời, những người sống trong vùng xung đột và những người
không phải di dời”, Suárez giải thích, người cũng nhấn mạnh đến tác động tâm lý
không thể tính toán được đối với một bộ phận dân số vốn đã bị chấn thương bởi
chiến tranh.
“Trận động đất đã để lại dấu ấn sâu xa đến sức khỏe tâm thần của người dân.
Không chỉ các cộng đồng phải chịu tổn thất về người và vật chất, mà các đội ứng
phó cũng đang phải làm việc trong điều kiện vô cùng khó khăn”, bà giải thích.
Mặc dù gặp nhiều khó khăn, nhưng viện trợ quốc tế đã bắt đầu đến. “Nhiều tổ chức
đang sử dụng các vật dụng đã được dự trữ cho mùa gió mùa [tháng 6-tháng 10],
nhưng có lẽ sẽ không đủ”, Suárez chỉ ra.
Trong mọi trường hợp, bất chấp sự tàn phá, cộng đồng Công Giáo nhỏ bé ở Myanmar
vẫn tiếp tục cho thấy khả năng phục hồi tuyệt vời. “Đức tin của chúng tôi vẫn mạnh
mẽ. Bất chấp những khó khăn, chúng tôi vẫn đoàn kết, cầu nguyện và giúp đỡ lẫn
nhau. Chúng tôi không thể mất hy vọng rằng những ngày tươi sáng hơn sẽ đến”, vị
linh mục từ Giáo phận Loikaw cho biết.
