TỪ APEC ĐẾN G20, LỰA CHỌN CỦA TẬP CẬN BÌNH TẠI MỸ LA-TINH

 

Từ APEC đến G20, lựa chọn của Tập Cận Bình tại Mỹ Latinh

Vũ Văn An  16/Nov/2024

 

Hãng thông tấn AsiaNews, mục Red Lanterns, ngày 14 tháng 11, 2024, có bài nhận định về chuyến đi Châu Mỹ La Tinh của chủ tịch Trung Quốc, Tập Cẩn Bình:

Chuyến công du khu vực của Tập Cận Bình bắt đầu từ hôm qua. Một điểm dừng chân bao gồm lễ khánh thành trực tuyến Cảng Chancay, một trung tâm thương mại quan trọng giữa Trung Quốc và khu vực. Mục tiêu của ông là thúc đẩy hợp tác và chủ nghĩa đa phương. Việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng là một thách thức cho tương lai.

Bắc Kinh (AsiaNews) – Chuyến công du Nam Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu từ hôm qua với chuyến khởi hành tham dự Hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 31 tại Lima (Peru), sau đó là Hội nghị Thượng đỉnh G20 lần thứ 19 tại Rio de Janeiro (Brazil). Mục tiêu của ông là thúc đẩy hợp tác và chủ nghĩa đa phương ngay tại ngưỡng cửa của Hoa Kỳ, nơi mà Washington từ lâu coi là sân sau của mình.

Tham vọng này không hề ẩn giấu, đó là tăng cường mối quan hệ giữa Trung Quốc và các nước Mỹ Latinh, tạo ra một cộng đồng có tương lai chung, hợp tác chặt chẽ hơn và quản trị tốt hơn trong một thế giới "đa cực" với nền kinh tế hoàn cầu hóa "có lợi và toàn diện".

Đây là những mục tiêu cao cả vào thời điểm mà sự chia rẽ, xung đột, hỗn loạn và những thách thức chưa từng có và có liên quan chặt chẽ dường như đang chiếm ưu thế, với sự suy thoái kinh tế, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng và xung đột khu vực, những cuộc khủng hoảng đòi hỏi phải có phản ứng hoàn cầu và hữu hiệu.

Với suy nghĩ này, chủ tịch Trung Quốc luôn hướng đến APEC, nỗ lực thiết lập một cơ chế tạo điều kiện cho các cuộc họp thường xuyên giữa các nhà lãnh đạo, thúc đẩy sự cởi mở và phát triển, hỗ trợ cho cái được gọi là "phép màu Châu Á - Thái Bình Dương".

Khu vực này có tiềm năng to lớn nhờ nguồn tài nguyên thiên nhiên khổng lồ, du lịch, thị trường nội địa năng động, sức mua và nền kinh tế kỹ thuật số đang phát triển.

Vào tháng 10, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) dự báo rằng nền kinh tế thế giới sẽ tăng trưởng 3.2 phần trăm vào năm 2024, trong khi Châu Á đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ với mức tăng trưởng dự kiến đạt 5.3 phần trăm.

Đối với Trung Quốc, tất cả những điều này đòi hỏi sự bao gồm và hợp tác, mặc dù từ vị thế mạnh mẽ để chống lại những kẻ thúc đẩy đối đầu, xây tường, thuế quan và chủ nghĩa bảo hộ.

Theo quan điểm này, việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng cho nhiệm kỳ bốn năm thứ hai sau bốn năm nhiệm kỳ đầu tiên của ông, trong một thế giới thậm chí còn chia rẽ hơn bởi các cuộc xung đột, chắc chắn không phải là điềm lành cho sự cởi mở hoàn cầu hơn.

Tập Cận Bình ở Nam Mỹ: APEC và G20

Peru là một trong những quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao và quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc. Đây cũng là quốc gia Mỹ Latinh đầu tiên ký một gói thỏa thuận thương mại tự do với Bắc Kinh, quốc gia đã trở thành đối tác thương mại chính và thị trường xuất khẩu lớn nhất của Lima trong 10 năm liên tiếp.

Brazil, điểm đến thứ hai trong chuyến đi của Tập Cận Bình, là một trong những người bạn lâu năm của Trung Quốc. Trong những năm qua, hai nước đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong mối quan hệ của họ. Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của Brazil trong 15 năm liên tiếp, trong khi Brazil là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc và là điểm đến đầu tư lớn nhất ở Mỹ Latinh.

Mười năm trước, Tập Cận Bình lần đầu tiên đề xuất tại Brasilia tầm nhìn xây dựng cộng đồng Trung Quốc-Mỹ Latinh có tương lai chung, vạch ra lộ trình phát triển quan hệ Trung Quốc-Mỹ Latinh trong kỷ nguyên mới.

Các nhà phân tích lưu ý rằng trong nhiều năm qua, Trung Quốc đã tập trung vào việc thúc đẩy quan hệ dựa trên bình đẳng, cùng có lợi và phát triển chung với Nam Bán cầu, đóng vai trò xây dựng trong việc giải quyết các vấn đề hoàn cầu và cải cách hệ thống quản trị hoàn cầu.

G20 tại Brazil (18-19 tháng 11) nằm trong khuôn khổ này với chủ đề: "Xây dựng một thế giới công bằng và một hành tinh bền vững", một lời nhắc nhở về thời đại, nhưng cũng là nguyện vọng của nhiều quốc gia trên thế giới.

Tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới, đánh dấu lần thứ 11 nhà lãnh đạo Trung Quốc tham gia diễn đàn quốc tế, ông sẽ được kêu gọi giải quyết các vấn đề chính, bao gồm xây dựng nền kinh tế thế giới mở và cải thiện quản trị hoàn cầu.

Theo các nguồn tin tại Bắc Kinh, chủ tịch cũng muốn nêu rõ lập trường của Trung Quốc về các vấn đề hoàn cầu và đưa ra các giải pháp khả thi khi đối diện với những thách thức và vấn đề quan trọng, một quan điểm tập trung vào việc xây dựng khuôn khổ hợp tác bất chấp những khó khăn rõ ràng bắt đầu từ nền kinh tế.

Cảng Chancay

Lợi ích của Trung Quốc tại Nam Mỹ được thể hiện rõ ràng trong một trong những sự kiện quan trọng trong lịch trình dày đặc của Tập Cận Bình, cụ thể là lễ khánh thành trực tuyến, thông qua liên kết video, của một cảng lớn ở Chancay, cách Lima khoảng 80 km về phía bắc, cùng với người đồng cấp Peru Dina Boluarte và ít nhất 16 nguyên thủ quốc gia APEC.

Cảng này sẽ biến tuyến đường Chancay-Thượng Hải thành một con đường thực sự, thúc đẩy "sự phát triển và thịnh vượng chung", Tập Cận Bình viết trong một tuyên bố được công bố trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc. "Nó cũng sẽ giúp xây dựng một Con đường Inca của Kỷ nguyên Mới với Cảng Chancay là điểm khởi đầu, do đó thúc đẩy sự phát triển và hội nhập chung của khu vực."

Thông qua nỗ lực chung của cả hai quốc gia, Cảng Chancay sẽ thành công, một trung tâm hàng hải quan trọng cho thương mại giữa Nam Mỹ và Châu Á, đặc biệt là Trung Quốc (cảng Thượng Hải), vì nó sẽ đại diện cho một trung tâm khu vực có khả năng phân phối hàng hóa ở Peru, Chile, Ecuador và Colombia. Ngày nay, phải mất từ 35 đến 40 ngày để đi từ Nam Mỹ đến Đông Á (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản), nhưng với Chancay, tàu có thể thực hiện hành trình trong 23 ngày, tiết kiệm đáng kể về thời gian và chi phí. Cơ sở này cũng sẽ mang lại lợi ích cho hàng nghìn gia đình ở vùng ven biển miền trung Peru, tạo ra doanh thu 4.5 tỷ đô la Mỹ mỗi năm hoặc 1.8 phần trăm GDP của Peru, với việc tạo ra việc làm trực tiếp trong thương mại, đánh bắt cá, thực phẩm, đồ uống, gia công kim loại, v.v. Cơ sở đa năng này sẽ cho phép Peru tiếp nhận các tàu lớn có sức chứa hàng hóa lớn hơn, lên tới 24,000 container và sẽ vận chuyển khoảng 30 đến 40 phần trăm thương mại của mình đến Trung Quốc và Đông Nam Á trong những năm đầu hoạt động. Lối vào duy nhất đến cảng là qua cây cầu dài 1,840 mét, dài nhất ở Peru, được xây dựng để hạn chế tác động đến thành phố Chancay và qua đó người ta có thể đến các cầu tàu, dài hơn 1.5 km. Về mặt kinh tế và thương mại, không thiếu những lời chỉ trích, bắt đầu từ những rủi ro về mặt tâm lý của việc mua sắm gây nghiện và mua sắm bắt buộc trong một thế giới mà tiếp thị ngày càng xâm phạm. Phát biểu với AFP, nhà tâm lý học người Uruguay Veronica Massonier cảnh cáo rằng, "Vào ban đêm, thay vì xem một bộ phim truyền hình, nhiều người dành thời gian vuốt trên màn hình (điện thoại di động) của họ, duyệt" các dịch vụ bán lẻ trực tuyến chính của Trung Quốc như Shein, Temu và AliExpress. Theo Statista, người Mỹ Latinh đã chi khoảng 122 tỷ đô la Mỹ trực tuyến vào năm 2022, dự kiến sẽ tăng lên 200 tỷ đô la Mỹ vào năm 2026. Ngoài sự phụ thuộc về mặt tâm lý, còn có những hậu quả về môi trường, theo các chuyên gia của Liên hợp quốc, chỉ riêng ngành thời trang, liên quan đến mua sắm trực tuyến, tạo ra khoảng 10 phần trăm lượng khí thải carbon làm nóng hành tinh, nhiều hơn tất cả các chuyến bay quốc tế và lô hàng đường biển cộng lại. Một báo cáo năm 2023 của Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc, một cơ quan của chính phủ Hoa Kỳ, cho biết: "Shein và các nền tảng thời trang nhanh khác đang làm trầm trọng thêm xu hướng này".

Washington đấu với Bắc Kinh

Đây là một kịch bản mà chính quyền Trump mới sẽ phải đối diện ngày càng nhiều. Một báo cáo được công bố chỉ vài tuần trước bởi Thượng nghị sĩ Marco Rubio, người được cho là sẽ trở thành ngoại trưởng tiếp theo của Hoa Kỳ, đã nhấn mạnh rằng, "Trung Quốc Cộng sản là kẻ thù mạnh nhất mà Hoa Kỳ từng phải đối diện trong ký ức". Các mối đe dọa trong quá khứ như Đức Quốc xã và Liên Xô "có nền kinh tế nhỏ hơn chúng ta". Nhìn chung, "Đảng Cộng sản Trung Quốc đang chơi tốt hơn" vì họ "kiểm soát cơ sở công nghiệp lớn nhất thế giới, cung cấp nhiên liệu cho các nhà máy của mình bằng các khoản trợ cấp làm méo mó thị trường và nạn trộm cắp tràn lan, và, như báo cáo này nêu bật, hiện đang dẫn đầu trong nhiều ngành công nghiệp sẽ quyết định quyền tối cao về mặt địa chính trị trong thế kỷ 21, từ đóng tàu đến xe điện". Kết quả là, "Bắc Kinh sẽ có ảnh hưởng lớn hơn đến việc bộ giá trị nào định nghĩa thế kỷ 21: tự do và chính phủ đại diện, hay chủ nghĩa độc tài và áp bức".

 

https://vietcatholic.net/News/Html/292818.htm