Đức tin và Ngôi vị
Giáo hoàng
Vũ Văn An 07/May/2025
Cha Paul D. Scalia, trên The Catholic Things, ngày 27 tháng
4 năm 2025, viết rằng: Trong tuần qua, cái chết của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã
thống trị tin tức. Trong vài tuần tới, cuộc bầu cử người tiền nhiệm của ngài
cũng sẽ như vậy. Và hôm nay, Giáo hội đặt trước chúng ta câu chuyện về sự nghi
ngờ của Thomas và do đó, về ý nghĩa của đức tin. (Ga 20:19-31) Trong sự quan
phòng của Chúa, bối cảnh này định hướng suy nghĩ và lời cầu nguyện của chúng ta
về vị giáo hoàng và vị giáo hoàng tiếp theo.
Rồi, Người nói với Thomas, "Đặt ngón tay của con vào đây và xem bàn tay của
thầy, và đưa bàn tay của con và đặt nó vào cạnh sườn thầy, và đừng cứng lòng
tin, nhưng hãy tin." Bây giờ, thật là một điều không hay khi gọi vị Tông đồ
này là "Tôma nghi ngờ." Đúng, ngài đã "không tin." Nhưng đó
không phải là kết thúc câu chuyện của ngài. Ngài đã công bố Tin mừng ở những
vùng đất xa xôi và đã tử đạo vì Chúa Kitô. Ngài cũng nên được ghi nhớ vì điều
đó.
Tất nhiên, không thể thoát khỏi sự nghi ngờ của Thomas: Tôi sẽ không tin. Nhưng
ngay cả ở đó, chúng ta vẫn có thể thu thập được một số lợi ích về mặt tinh thần,
đó là lý do tại sao sự kiện này được ghi lại. Sai lầm của Thomas hoàn toàn có lợi
cho chúng ta, vì cuối cùng nó cũng có lợi cho ngài. Nó dạy chúng ta ý nghĩa của
việc tin tưởng.
Đầu tiên, đức tin đến từ Giáo hội. Thomas không tin rằng các môn đệ đã nhìn thấy
Chúa, rằng Chúa Giêsu đã sống lại từ cõi chết. Nhưng quan trọng hơn, ngài không
tin vào lời chứng của Giáo hội. Vì khi các môn đệ nói với Thomas, "Chúng
tôi đã nhìn thấy Chúa", thì trên thực tế, chính Giáo hội đang làm chứng về
Sự phục sinh. Đó là Giáo hội công bố những gì cần phải tin. Thomas không tin
vào Sự phục sinh vì ngài không chấp nhận lời chứng của Giáo hội.
Cách duy nhất để chúng ta biết Chúa và những lời dạy của Người là thông qua
Giáo hội của Người. Tin không có nghĩa là tự mình chứng minh điều đó, như
Thomas muốn làm. Nó có nghĩa là tiếp nhận và chấp nhận những gì Giáo hội tin tưởng
và dạy. Hành động đức tin của một cá nhân không thể tách rời khỏi đức tin của
Giáo hội.
Có lần, khi bảo vệ việc trở lại đạo Công Giáo, Thánh Elizabeth Ann Seton đã thốt
lên với một người họ hàng rằng, tôi tin mọi điều mà Công đồng Trent dạy - dù
tôi thậm chí chưa đọc nó! Nghe có vẻ điên rồ đối với nền văn hóa cá nhân chủ
nghĩa của chúng ta. Nhưng nó nắm bắt được sự thật rằng đức tin của chúng ta
không dựa trên sự thông minh hay bằng chứng của con người, mà dựa trên giáo huấn
có thẩm quyền của Giáo hội. Chính Giáo hội là người tin trước. Mỗi người chúng
ta có thể nói rằng tôi tin chỉ vì trước tiên Giáo hội nói rằng chúng tôi tin.
Sự hoài nghi của Thánh
Thomas của Caravaggio, 1602 [Sanssouci, Potsdam, Đức]
Thứ hai, đức tin có nội dung. Các tông đồ tuyên bố với
Thomas một chân lý cụ thể, Sự phục sinh. Và Thomas làm cho điều khoản đức tin
này trở nên cụ thể hơn nữa: "Nếu tôi không thấy dấu đinh trên tay Người, nếu
tôi không đặt ngón tay vào vết đinh và đặt bàn tay vào cạnh sườn Người, thì tôi
sẽ không tin". Đây không chỉ là đức tin vào Sự phục sinh mà còn là đức tin
vào sự phục sinh về mặt thể xác.
Chúng ta không tin vào Chúa theo cách mơ hồ hay chung chung. Chúng ta tin vào một
vị Chúa cụ thể, rõ ràng, Đấng đã tự mặc khải qua lời nói và hành động, và được
biết đến qua các điều khoản của Kinh Tin Kính.
Thật ngớ ngẩn khi khuyên ai đó "Chỉ cần tin!" hoặc "Hãy có đức
tin!" Tin vào điều gì? Đức tin vào ai? Nội dung của đức tin tạo nên tất cả
sự khác biệt. Nó quyết định liệu chúng ta có đức tin hay không. Tin vào Chúa Ba
Ngôi ban cho chúng ta sự thật và dẫn chúng ta đến sự cứu rỗi. Tin vào sai lầm
hoặc chỉ có quan điểm tôn giáo sẽ khiến chúng ta đi lạc, bất kể chúng ta có thiện
chí đến đâu.
Vài năm trước, khi đó là Hoàng tử Charles đã suy gẫm về việc thay đổi danh hiệu
truyền thống của quốc vương Anh từ "Người bảo vệ đức tin duy nhất
[defender of The faith]" thành "Người bảo vệ đức tin [defender of
Faith]". Công bằng mà nói, có lẽ nên thay đổi danh hiệu. Nhưng đề xuất của
nhà vua hiện tại có tính hiện đại một cách điển hình, làm mất đi mọi nội dung của
đức tin. Nó bác bỏ "Đức tin duy nhất [the Faith]", ngụ ý một nội dung
tín điều cụ thể, thay vì "đức tin", không được chỉ định. Đối với nền
văn hóa của chúng ta, đức tin chỉ là một loại niềm tin mơ hồ vào một điều gì
đó, ở đâu đó... ngoài kia.
Sự mơ hồ về đức tin này tất yếu dẫn đến quan niệm cho rằng tất cả các tôn giáo
đều giống nhau, chỉ là những con đường khác nhau dẫn đến Chúa. Sự tầm thường
hóa niềm tin này xúc phạm đến các thành viên của các tôn giáo khác ("Bạn
là người Hồi giáo ư? Thật trùng hợp, tôi là người Công Giáo!"). Quan trọng
hơn, nó không coi trọng đức tin của chúng ta. Chúng ta không tin vào những ý tưởng
của riêng mình về Chúa. Chúng ta tin vào một Chúa thật đã mặc khải cho chúng ta
và dạy chúng ta cách sống hiệp nhất với Người.
Giáo hội là phương tiện của Chúa - "Sấm ngôn" của Người như Newman đã
nói - được ban cho chúng ta để truyền bá giáo lý cứu rỗi này trên khắp thế giới
và trong suốt lịch sử. Bởi vì Giáo hội tin tưởng, những người khác sẽ đến với Đức
tin.
Chúa Kitô đã thiết lập ngôi vị giáo hoàng như nền tảng vững chắc của Giáo hội,
một tảng đá, để công bố giáo lý cứu rỗi của Người. Trách nhiệm đầu tiên và cơ bản
của vị giáo hoàng là bảo tồn và truyền lại kho tàng Đức tin. Ngài không cần phải
là một nhà hùng biện hay nhà thần học hay nhà quản lý hay nhà ngoại giao vĩ đại
– bất kể những hồng phúc đó có ích lợi như thế nào. Ngài cần phải củng cố đức
tin của chúng ta. (xem Luca 22:32)
Mọi thứ khác trong Giáo hội đều phụ thuộc vào sự rõ ràng về tín lý. Không có
nó, chúng ta không có đức tin mà chỉ có ý kiến tôn giáo. Không có nó, chúng ta
không biết cách thờ phượng “trong tinh thần và chân lý.” (Ga 4:23) Không có nó,
chúng ta không biết cách yêu Chúa và tha nhân vì chúng ta không biết sự thật về
Chúa và con người. Bản thân việc giảng dạy giáo lý là một hành động bác ái, dẫn
dắt mọi người ra khỏi sai lầm, ra khỏi sự thờ phượng sai lầm, để biết và yêu
Chúa thật duy nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét