Trang

Thứ Bảy, 19 tháng 9, 2015

20-09-2015 : (phần I) CHÚA NHẬT XXV MÙA THƯỜNG NIÊN năm B

20/09/2015
CHÚA NHẬT XXV THƯỜNG NIÊN năm B
(phần I)

BÀI ĐỌC I: Kn 2, 12. 17-20
"Chúng ta hãy kết án cho nó chết cách nhục nhã".
Trích sách Khôn Ngoan
(Những kẻ gian ác nói rằng:) "Chúng ta hãy vây bắt kẻ công chính, vì nó không làm ích gì cho chúng ta, mà còn chống đối việc chúng ta làm, khiển trách chúng ta lỗi luật và tố cáo chúng ta vô kỷ luật. Vậy chúng ta hãy xem điều nó nói có thật hay không, hãy nghiệm xét coi những gì sẽ xảy đến cho nó, và hãy chờ xem chung cuộc đời nó sẽ ra sao. Vì nếu nó thật là con Thiên Chúa, Chúa sẽ bênh vực nó, sẽ giải thoát nó khỏi tay những kẻ chống đối nó. Chúng ta hãy nhục mạ và làm khổ nó, để thử xem nó có hiền lành và nhẫn nại không. Chúng ta hãy kết án cho nó chết cách nhục nhã, vì theo lời nó nói, thì người ta sẽ cứu nó!" Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 53, 3-4. 5. 6 và 8
Đáp: Chúa đang nâng đỡ tâm hồn con (c. 6b).
Xướng: 1) Ôi Thiên Chúa, xin cứu sống con nhân danh Ngài, và xin sử dụng uy quyền phán quyết cho con! Ôi Thiên Chúa, xin nghe tiếng con cầu, xin lắng tai nghe lời miệng con xin. - Đáp.
2) Vì những kẻ kiêu căng nổi lên chống đối, và bọn người hung hãn tìm sát hại con, bọn chúng không nhớ Thiên Chúa ở trước mặt mình. - Đáp.
3) Kìa, Thiên Chúa phù trợ con, Chúa đang nâng đỡ tâm hồn con. Con sẽ tự nguyện hiến dâng lễ vật lên Chúa. Lạy Chúa, con sẽ ca tụng danh Ngài, vì danh Ngài thiện hảo. - Đáp.
BÀI ĐỌC II: Gc 3, 16 - 4, 3
"Hoa quả của công chính được gieo vãi trong bình an cho những người xây đắp an bình".
Trích thư của Thánh Giacôbê Tông đồ.
Anh em thân mến, ở đâu có ganh tị và cãi vã, ở đó có hỗn độn và đủ thứ tệ đoan. Nhưng sự khôn ngoan từ trời xuống, thì trước tiên là trong trắng, rồi ôn hoà, bao dung, nhu mì, hướng thiện, đầy lòng nhân từ và hoa quả tốt lành, không xét đoán thiên vị, không giả dối. Hoa quả của công chính được gieo vãi trong bình an cho những người xây đắp an bình.
Bởi đâu anh em cạnh tranh và cãi cọ nhau? Nào không phải tại điều này: tức tại các đam mê đang giao chiến trong chi thể anh em đó sao? Anh em ham muốn mà không được hưởng, nên anh em giết nhau. Anh em ganh tị mà không được mãn nguyện, nên anh em cạnh tranh và cãi cọ. Anh em không có là tại anh em không xin. Anh em xin mà không nhận được, là vì anh em xin không đúng, cứ mơ tưởng thoả mãn các đam mê của anh em. Đó là lời Chúa.
ALLELUIA: Ga 8, 12
Alleluia, alleluia! - Chúa phán: "Ta là sự sáng thế gian, ai theo Ta, sẽ được ánh sáng ban sự sống". - Alleluia.
PHÚC ÂM: Mc 9, 29-36 (Hl 30-37)
"Con Người sẽ bị nộp. Ai muốn làm lớn nhất, thì hãy tự làm người rốt hết".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Marcô.
Khi ấy, Chúa Giêsu và các môn đệ từ trên núi xuống, rồi đi ngang qua xứ Galilêa và Người không muốn cho ai biết. Vì Người dạy dỗ và bảo các ông rằng: "Con Người sẽ bị nộp vào tay người ta và họ sẽ giết Người. Khi đã bị giết, ngày thứ ba, Người sẽ sống lại". Nhưng các ông không hiểu lời đó và sợ không dám hỏi Người.
Các ngài tới Capharnaum. Khi đã vào nhà, Người hỏi các ông: "Dọc đàng các con tranh luận gì thế?" Các ông làm thinh, vì dọc đàng các ông tranh luận xem ai là người lớn nhất. Bấy giờ Người ngồi xuống, gọi mười hai ông lại và bảo các ông rằng: "Ai muốn làm lớn nhất, thì hãy tự làm người rốt hết và làm đầy tớ mọi người". Rồi Người đem một em bé lại đặt giữa các ông, ôm nó mà nói với các ông rằng: "Ai đón nhận một trong những trẻ nhỏ như thế này vì danh Thầy, tức là đón tiếp chính mình Thầy. Và ai đón tiếp Thầy, thực ra không phải đón tiếp Thầy, nhưng là đón tiếp Đấng đã sai Thầy". Đó là lời Chúa.


SUY NIỆM : Người Khiêm Nhườn Không Tranh Làm Lớn

Nếu Chúa nhật trước là Chúa nhật Người Tôi Tớ, thì Chúa nhật hôm nay có thể gọi là Chúa nhật Người khiêm nhượng. Và nội dung của hai ngày cũng gần giống nhau. Vì Người Tôi Tớ thì phải khiêm nhường và Người khiêm nhường thì phải trở nên như Tôi Tớ. Hai quan niệm tôi tớ và khiêm nhường đều chói tai người thời đại ta, nhưng là những thái độ căn bản của Kitô giáo. Chính Ðức Kitô đã hạ mình xuống cho đến chết và chết trên thập giá để thực hiện mọi lời tiên tri về Người Tôi Tớ. Và Người dạy ai muốn theo Người cũng phải vác lấy thập giá của mình mà bước theo... Thế nên, chúng ta cũng phải đi vào con đường khiêm cung như những người tôi tớ.
Nhưng khiêm tốn, hoặc khiêm nhường và khiêm cung theo giáo huấn của Chúa là gì? Ba bài Kinh Thánh hôm nay không có ý trả lời đầy đủ nhưng vạch ra những phương hướng chính yếu để giúp chúng ta suy niệm.

1. Người Khiêm Nhường Không Tranh Làm Lớn
Phần sau của bài Tin Mừng hôm nay như muốn đặt điều kiện tiên quyết cho những ai muốn đi vào con đường khiêm tốn, cũng là chính con đường mà Ðức Kitô đã đi ở trần gian này... Thánh Marcô kể: hôm ấy Ðức Yêsu đang đi với các môn đệ. Người tránh, không muốn cho ai biết Người. Người sợ người ta nô nức đi theo Người như chạy theo một "người lớn". Hơn nữa, đang khi đi đường Người còn nói rõ cho môn đệ biết: Người sẽ bị nộp, bị giết. Người thì như vậy và tâm hồn Người thì như thế. Nhưng các môn đệ và đầu óc họ thì lại khác hẳn. Họ không tìm hiểu lời Người nói về thái độ và đời sống khiêm nhường, nhưng lại tranh biện với nhau xem ai là "người lớn nhất".
Mặc cho họ nói, Người lặng thinh cho đến khi về tới nhà. Nếu được nghĩ theo biểu tượng thì chúng ta có thể nói rằng: đang khi còn hành trình ở trần gian, Ðức Yêsu chỉ có thể sống khiêm cung và hạ mình xuống cho đến chết và chết trên thập giá; nhưng khi Người chưa thể dạy môn đệ hiểu được bài học khiêm nhường. Phải đợi khi đã về tới nhà tức là đạt tới mầu nhiệm Phục sinh đưa Người về với Chúa Cha và được đặt lên làm Chúa và làm Thầy, bấy giờ Ðức Yêsu mới có thể "ngồi" và gọi môn đệ lại để dạy cho họ biết ai muốn làm lớn thì phải trở nên rốt bét và trở thành tôi tớ cho mọi người.
Chúng ta có thể hiểu đoạn Tin Mừng hôm nay như vậy, vì trong Phúc Âm Yoan cũng có một đoạn tương tự mà ý tưởng rõ rệt hơn. Hôm ấy Ðức Yêsu đang chủ tọa bàn tiệc ly, Người được công nhận là Thầy, là Chúa; thế mà Người lại đứng lên cởi áo khoác ra, thắt lưng lại như Người Tôi Tớ và cầm chậu nước đi rửa chân cho môn đệ. Họ kinh ngạc trố mắt ra, chẳng hiểu gì. Người an ủi sau này họ sẽ hiểu. Tức là phải đợi đến khi Người đã hạ mình xuống trong mầu nhiệm thập giá, họ mới hiểu hành vi Người làm hôm nay... Người muốn trở thành tôi tớ rửa chân cho họ để họ sẽ bắt chước thành tôi tớ rửa chân cho nhau. Người muốn đi vào đường lối khiêm cung để họ cũng trở nên những người khiêm nhường.
Hôm nay Người chưa thi hành việc rửa chân. Nhưng Người cũng làm một cử chỉ lạ thường. Người kêu một em bé lại, đặt em đứng giữa môn đệ, rồi ôm lấy em Người nói với họ: ai tiếp đón một em bé như thế này nhân danh Ta là tiếp đón Ta; và ai tiếp đón Ta, thì không phải tiếp đón chính Ta nhưng là tiếp đón Ðấng sai Ta.
Chúng ta hãy để ý: Người không hề ám chỉ đến sự đơn sơ, vô tội của em bé. Tư cách duy nhất Người muốn nêu lên là sự bé nhỏ, là thân phận chưa phải là người lớn nhưng còn sống lệ thuộc vào cha mẹ. Người đồng hóa với em bé để nói lên quan điểm của Người không muốn làm lớn mà chỉ muốn khiêm cung. Và người ta phải đón nhận Người trong tư thế khiêm tốn đó; khiến người ta cũng phải khiêm cung.
Ðừng bảo đấy là con đường không lớn. Ngược lại, đó mới là đường lối lớn thật, vì nó dẫn người ta lên tới Chúa Cha là Ðấng lớn hơn hết, khiến người ta cũng được lên cao hơn cả... Dĩ nhiên lý luận này là lý luận của mầu nhiệm thập giá. Người ta chỉ có thể hiểu nếu tin ở mầu nhiệm tử nạn phục sinh, là mầu nhiệm thực hiện mọi lời tiên tri về Người Tôi Tớ. Chính câu kết của bài Tin Mừng hôm nay cũng y hệt câu kết của bài tường thuật việc rửa chân trong Yoan 13,20 khiến chúng ta càng thâm tín phải đọc đoạn Tin Mừng Marcô hôm nay trong viễn tượng của mầu nhiệm thập giá.
Ðức Yêsu đã dứt khoát đi vào con đường tự hạ để trở thành người tôi tớ. Và Người dạy chúng ta phải đi vào đường lối ấy. Nó khác với quan niệm làm lớn của các môn đệ khi chưa thấy mầu nhiệm thập giá. Nhưng khi thấy rồi, họ mới tuyên xưng đó mới là đường lối làm lớn thật sự vì nó dẫn người ta lên tới Thiên Chúa. Ðang khi óc làm lớn theo nghĩa xác thịt chỉ dẫn đến bất hòa và mất tin tưởng. Bài Tin Mừng hôm nay cũng gợi lên điểm này, nhưng chưa rõ rệt bằng bài thư Yacôbê mà chúng ta muốn nói đến bây giờ.

2. Người Tranh Làm Lớn Không Công Chính
Ðể tránh những sự hiểu lầm thiết tưởng cần lưu ý ngay rằng: Ở đây thánh Yacôbê cũng như thánh Marcô đang nói với các tín hữu. Các ngài công kích những người trong bọn họ muốn tranh những chỗ nhất ở giữa cộng đồng dân Chúa. Ít ra, trước đây họ chỉ là những thành phần "không-không" ở giữa thế gian nhưng đã được ơn Chúa kêu gọi để làm giàu cho bằng bao ơn thiêng. Bây giờ họ lẫn lộn bình diện Nước Trời và bình diện thế gian. Họ tưởng các ơn thiêng cũng giống như phương tiện vật chất. Họ nghĩ mình đã được ơn Chúa tuyển chọn thì cũng phải được địa vị và danh dự trước mặt người đời. Thế nên họ đặt vấn đề ai là người lớn hơn trong bọn họ. Họ quên Chúa đã cứu họ trong mầu nhiệm thập giá... Người tự đồng hóa với người môn đệ bé nhỏ, tức là khiêm nhu. Người yêu những môn đệ như thế và những người này chiếm chỗ nhất trong trái tim và ở trước mặt Người.
Nhưng nhiều kẻ không tin như vậy. Họ lại trở về quan điểm của thế gian. Họ muốn khôn ngoan theo kiểu loài người. Thành ra "cái dục tình lại làm giặc nơi chi thể của họ". Họ ao ước mà không có được; họ ghen tương mà không đạt nổi; họ có cầu xin cũng không được chấp nhận vì Thiên Chúa không thể thỏa mãn lòng dục của họ. Sống với cảm nghĩ ghen tương tranh chấp như thế, họ không còn được bình an nữa và đâm ra làm đủ thứ tệ đoan.
Thánh Yacôbê muốn phân tách để họ thấy căn nguyên của những nếp sống như vậy là sự mất niềm tin và đã trở về sự khôn ngoan thế tục. Muốn có những hoa quả công chính, tức là đời sống tốt lành, người ta phải có sự khôn ngoan bởi trời là tinh tuyền, bao dung, nhún nhượng, đầy tình thương. Suy nghĩ kỹ những lời này, chúng ta sẽ nhận ra thánh Yacôbê không muốn gợi lên gì hơn là đường lối của Ðức Yêsu là sự khôn ngoan của Thiên Chúa đã giáng trần và đã muốn sống một cuộc đời khiêm cung.
Ði theo đường lối của Ðức Yêsu, là điều mà thánh Yacôbê và thánh Marcô, cũng như mọi sứ ngôn của Thiên Chúa, đều muốn tha thiết khuyên bảo người ta. Chỉ có đường lối này mới làm cho người ta nên công chính và thánh thiện... Ðó là đường lối hạ mình của mầu nhiệm thập giá. Nó không làm suy yếu các khả năng tốt đẹp nơi con người. Ngược lại, chủ yếu của con đường thập giá là tiêu diệt tội lỗi, dục vọng và những sự xấu, để các nhân tố vươn lên trong sức mạnh phục sinh.
Thế nên thật là sai lầm khi tưởng rằng đức khiêm nhường của Kitô giáo không biết phát huy các tài năng tốt đẹp mà Thiên Chúa đã phú bẩm cho con người. Trái lại chính sự khiêm nhường đã tạo được điều kiện thuận lợi cho nhân đức của những người công chính trổ sinh hoa quả tốt lành. Nắm vững chân lý đức tin như vậy, có lẽ người ta sẽ dễ hiểu hơn một hiện tượng đã làm đau đầu những ai suy nghĩ từ ngàn xưa mà các sách Cựu Ước luôn luôn làm vọng lại. Ðó là hiện tượng:

3. Người Công Chính Thường "Bị Bắt Bớ"!
Bài sách Khôn ngoan hôm nay cho chúng ta nghe giọng của phường vô lại. Chúng hùa nhau tiêu diệt người công chính. Không những đời sống của thánh nhân là bản án hạch sách tâm tư của chúng, khiến chúng cảm thấy nặng nề khi giáp mặt thánh nhân; mà sâu xa hơn nữa, thánh nhân dường như có Thượng đế luôn luôn về phe với mình và chỉ trích chúng. Thế nên chúng khó chịu với người công chính thì ít, mà không chịu được sự hiện diện của Thiên Chúa ở nơi họ thì nhiều. Chúng muốn phá tan sự hiện diện ấy hay không? Thế nên chúng muốn hùa nhau đưa người công chính vào bẫy, thử xem nhân đức người này có chắc chắn hay không và nếu quả thực chắc chắn thì chúng sẽ thử làm thêm lên án cho người công chính chết nhục nhã để xem Thiên Chúa có bênh vực cứu chữa người không?
Tác giả sách Khôn ngoan quả thực đã thấu suốt tâm can phường vô lại. Và nếu đọc tiếp các lời ông viết sau đoạn văn ngắn ngủi trích đọc hôm nay, chúng ta sẽ thấy ông làm chứng phường vô lại kia đã nghĩ lầm như thế nào. Nhưng phụng vụ không muốn điều đó. Phụng vụ dừng lại ở đây vì đã đủ để dẫn vào bài Tin Mừng nói đến việc Ðức Yêsu sẽ bị loài người âm mưu hãm hại. Người mới thật là Ðấng Công Chính. Sự hiện diện của Người mới thật là bản án hạch sách tâm tư, không phải chỉ của phường vô lại mà thôi nhưng của mọi người, vì mọi người ở trước mặt Người đều là tội nhân. Tiên tri Simêon đã thấy rõ điều này. Ngày gặp Hài nhi Yêsu trong Ðền thờ, ông đã tiên báo: Người có mệnh làm cho ý nghĩ của nhiều tâm hồn phải bày ra (Lc 2,35). Và sở dĩ như vậy, tựu trung chỉ vì Người có mệnh phải đi qua nơi gian khổ để vào nơi vinh quang, đi qua sự tự hạ để được tôn vinh, đi vào đường lối khiêm nhường để mưu cầu ơn công chính hóa cho mọi người đã hư đi vì tội bất vâng phục... Con đường thập giá ấy, cả người Dothái lẫn Hylạp, cả người xưa lẫn nay, phần nhiều chỉ coi là điền rồ. Riêng với những kẻ được tiền định thì đó là mầu nhiệm cứu độ và ân sủng.
Giờ đây, khi đọc Kinh Tin Kính chúng ta sẽ tuyên xưng vào niềm tin vào đường lối cứu độ đó. Hơn nữa chúng ta sẽ cử hành mầu nhiệm Thánh Thể là lễ Vượt qua của Chúa chúng ta trong cuộc tử nạn phục sinh. Chúng ta chỉ tin đường lối của thánh giá tại nhà thờ, hay thâm tín rằng đó là con đường chúng ta phải đi vào trong đời sống để bước theo Chúa? Nếu thế thì nếp sống khiêm nhường của Người Tôi Tớ mà Lời Chúa hôm nay dạy bảo chúng ta phải được đem thi hành, để quả thật chúng ta đã đóng đinh xác thịt và dục vọng vào thánh giá Chúa Kitô. Cuộc đời của chúng ta sẽ sinh hoa quả tốt lành. Dần dần chúng ta sẽ trở nên công chính. Tất cả sẽ chỉ có thể xảy ra nếu chúng ta biết rước lấy Chúa trong giờ thánh lễ này, để sự sống và sự công chính của Người dần dần làm chủ trong cuộc đời của chúng ta. Chúng ta sẽ là những môn đệ nhỏ bé của Người, và đời sống khiêm tốn của chúng ta sẽ phản ánh nhiều vẻ cao cả thần linh.

(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa
của Ðức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)



LỜI CHÚA MỖI NGÀY
Chủ Nhật 25 Thường Niên, Năm B
Bài đọc: Wis 2:12, 17-20; Jas 3:16-4:3; Mk 9:30-37.

GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Phải sống theo sự khôn ngoan của Thiên Chúa.
             Có nhiều người muốn biết nhưng không chịu học; muốn được khen ngợi nhưng chẳng có gì để được khen ngợi; muốn được người khác yêu thương, thông cảm; nhưng chẳng bao giờ chịu yêu thương và thông cảm người khác; muốn làm lớn nhưng chẳng muốn làm gì cả. Những người này khi không được những điều mình muốn, họ tìm cách phá đám cho bỏ ghét, cho đỡ tức. Lẽ ra họ phải dùng trí khôn để tìm hiểu, xây dựng; họ lại dùng vũ lực để phá hủy, để tiêu diệt.
            Các Bài Đọc hôm nay dạy con người phải biết thay đổi lối sống theo khôn ngoan của thế gian để sống theo sự khôn ngoan của Thiên Chúa. Trong Bài Đọc I, thay vì phải thay đổi cho phù hợp với lối sống của Thiên Chúa, kẻ gian ác muốn thử thách Thiên Chúa bằng cách bách hại người công chính. Trong Bài Đọc II, thánh Giacôbê dạy các tín hữu: nếu muốn có bình an đích thực, họ phải từ bỏ lối sống theo tham vọng trần tục, để sống theo sự khôn ngoan của Thiên Chúa. Trong Phúc Âm, trong khi Chúa Giêsu chuẩn bị hy sinh để chết cho nhân loại trong Cuộc Thương Khó, các môn đệ tranh giành và cãi cọ xem ai là người lớn nhất trong Nước Trời. Chúa Giêsu gọi một em nhỏ tới và bảo các ông: "Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người." 

KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC: 

1/ Bài đọc I: Thử thách Thiên Chúa bằng cách bách hại người công chính.

1.1/ Kẻ gian ác bách hại người công chính: Có những người mù quáng chỉ tin vào sự khôn ngoan và sức mạnh của mình; nên từ chối học hỏi sự khôn ngoan và tiếp nhận những lời phê bình xây dựng của người khác.
            + Để biết sự thật, thay vì phải bỏ thời gian và nỗ lực để học hỏi và suy xét, kẻ gian ác lại ngông cuồng dùng vũ lực để tiêu diệt sự thật, bằng cách bách hại người công chính. Họ nói: "Ta hãy gài bẫy hại tên công chính, vì nó chỉ làm ta nhức nhối: nó chống lại các việc ta làm, trách ta vi phạm lề luật, và tố cáo ta không tuân hành lễ giáo."
            + Thay vì tìm hiểu lý do tại sao người công chính có thể hiền hòa và kiên nhẫn, họ lại chọn dùng vũ lực uy hiếp: "để biết nó hiền hoà làm sao, và thử xem nó nhẫn nhục đến mức nào."

1.2/ Kẻ gian ác thử thách Thiên Chúa: Vì không tin có Thiên Chúa, nên kẻ gian ác muốn người công chính cũng phải tin như vậy.
            (1) Để tìm ra ý nghĩa của cuộc đời: Thay vì phải học hỏi nơi những mặc khải của Thiên Chúa trong Kinh Thánh và biết suy xét trên kinh nghiệm cuộc đời, họ lại chọn cách tiêu diệt người công chính để chứng minh không có Thiên Chúa. Họ nói: "Ta hãy coi những lời nó nói có thật không, và nghiệm xem kết cục đời nó sẽ thế nào." Đối với họ, chết là hết.
            (2) Để tìm ra sự hiện hữu của Thiên Chúa: Họ nghĩ: "Nếu tên công chính là con Thiên Chúa, hẳn Người sẽ phù hộ và cứu nó khỏi tay địch thù. Nào ta kết án cho nó chết nhục nhã, vì cứ như nó nói, nó sẽ được Thiên Chúa viếng thăm." Nếu Thiên Chúa không ra tay cứu, họ kết luận: chẳng có Thiên Chúa.
            Đứng trước Thập Giá của Chúa Giêsu, nhiều thầy thượng-tế, kinh-sư, và biệt-phái đã nhạo báng Ngài: ''Hắn cậy vào Thiên Chúa, thì bây giờ Người cứu hắn đi, nếu quả thật Người thương hắn! Vì hắn đã nói: "Ta là Con Thiên Chúa!" (Mt 27:43).

2/ Bài đọc II: Hãy từ bỏ lối sống tham vọng trần tục để sống theo sự khôn ngoan của Thiên Chúa.

2.1/ Khôn ngoan của Thiên Chúa và của thế gian: Từ ngữ "sophía" là một từ không rõ ràng trong tiếng Hy-lạp; nó có thể áp dụng cho mọi khôn ngoan: Thiên Chúa cũng như con người, tốt cũng như xấu.
            (1) Khôn ngoan của Thiên Chúa: Thánh Giacôbê dùng cả một câu dài để định nghĩa: "Đức khôn ngoan Chúa ban làm cho con người trở nên trước là thanh khiết, sau là hiếu hoà, khoan dung, cầu tiến, đầy từ bi và sinh nhiều hoa thơm trái tốt, không thiên vị, cũng chẳng giả hình."
            Trước tiên, khôn ngoan theo Thiên Chúa đòi con người phải thanh khiết, không có chút tà ý nào để mưu hại tha nhân. Kế đến, người khôn ngoan phải chú trọng đến việc xây dựng hòa bình, chứ không dùng thủ đoạn để gây chia rẽ và tranh chấp. Người khôn ngoan không ngoan cố giữ ý riêng mình; nhưng sẵn lòng mở rộng tâm hồn để đón nhận những điều hay ý đẹp từ người khác. Người khôn ngoan không dễ kết án tha nhân; nhưng luôn thương xót và tìm dịp để xây dựng cho mọi người. Sau cùng, người khôn ngoan biết đối xử công bằng với mọi người, và luôn sống thật lòng với Thiên Chúa và với tha nhân. Nói tóm, khôn ngoan theo Thiên Chúa bao gồm tất cả niềm tin cũng như thực hành những gì Thiên Chúa dạy.
            (2) Khôn ngoan của thế gian: Khôn ngoan của thế gian là tìm mọi cách để có uy quyền, địa vị, danh vọng, và các lợi nhuận vật chất. Vì người khôn ngoan theo tiêu chuẩn thế gian muốn trổi vượt mọi người, nên họ sẽ dùng mọi thủ đoạn để có thể đạt được những gì họ mong muốn. Thánh Phaolô tóm gọn hệ quả như sau: "Thật vậy, ở đâu có ghen tương và tranh chấp, ở đấy có xáo trộn và đủ mọi thứ việc xấu xa."

2.2/ Làm sao để biết đâu là khôn ngoan thật: Thánh Giacôbê dạy các tín hữu hãy nhìn vào hậu quả:
            (1) Hậu quả của lối sống khôn ngoan theo Thiên Chúa là sự bình an: ''Người xây dựng bình an thu hoạch được hoa trái đã gieo trong bình an, là cuộc đời công chính.'' Người công chính là người biết sống đúng mối liên hệ với Thiên Chúa và với tha nhân, nên họ sẽ có bình an trong tâm hồn và sống hòa bình với mọi người.
            (2) Hậu quả của lối sống khôn ngoan theo con người là sự bất an và chiến tranh: Thánh Giacôbê chỉ rõ: ''Bởi đâu có chiến tranh, bởi đâu có xung đột giữa anh em? Chẳng phải là bởi chính những khoái lạc của anh em đang gây chiến trong con người anh em đó sao? Thật vậy, anh em ham muốn mà không có, nên anh em chém giết; anh em ganh ghét cũng chẳng được gì, nên anh em xung đột với nhau, gây chiến với nhau."

3/ Phúc Âm: Ai muốn đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người.

3.1/ Chúa Giêsu báo trước Cuộc Thương Khó của Ngài: Đây là lần thứ hai Chúa Giêsu báo về Cuộc Thương Khó sắp tới của Ngài: "Con Người sẽ bị nộp vào tay người đời, họ sẽ giết chết Người, và ba ngày sau khi bị giết chết, Người sẽ sống lại." Nhưng các ông không hiểu lời đó, và các ông sợ không dám hỏi lại Người. Một số những lý do đàng sau thái độ im lặng này:
            + Các ông không dám đương đầu với sự thật: Lần đầu, Phêrô đã kéo Ngài ra một nơi để khuyên: "Xin những sự đó đừng xảy ra cho Thầy!" Chấp nhận sự thật là phải chấp nhận thay đổi lối sống, các ông chưa sẵn sàng để chấp nhận con đường phải hy sinh đau khổ.
            + Các ông sợ phải đương đầu với đau khổ: Như bao người Do-thái, các ông đang mong đợi một Đấng Thiên Sai uy quyền. Ngài sẽ dùng quyền lực để tiêu diệt kẻ thù và khôi phục địa vị ưu việt cho dân Do-thái.

3.2/ Tranh giành chức vụ và quyền lợi: Sau đó, Đức Giêsu và các môn đệ đến thành Capernaum. Khi về tới nhà, Đức Giêsu hỏi các ông: "Dọc đường, anh em đã bàn tán điều gì vậy?"
Các ông làm thinh, vì khi đi đường, các ông đã cãi nhau xem ai là người lớn hơn cả. Lý do các ông làm thinh, vì:
            - Các ông biết Chúa thấu hiểu tà ý của các ông: Cuộc Thương Khó của Chúa sắp tới, là người môn đệ mà các ông không quan tâm để an ủi Ngài; nhưng lại chỉ để ý đến việc được quyền cao chức trọng. Các ông không những mong chức vụ, mà còn là một chức vụ lớn nhất. Điều này các ông sẽ bày tỏ rõ ràng hơn khi Chúa Giêsu tiên đoán Cuộc Thương Khó lần thứ ba. Ngay sau đó, mẹ của hai tông-đồ Giacôbê và Gioan mang hai con đến xin Chúa cho hai con, một người ngồi bên phải và một người ngồi bên hữu trong vương quốc của Ngài. Mười môn đệ kia tỏ vẻ bất bình với hai anh em về lời xin này.
            Nghịch lý của con người là ở chỗ muốn làm lớn nhưng lại không muốn làm gì cả! Muốn quyền cao chức trọng, nhưng không chịu chiến đấu! Nếu các ông muốn chung phần vinh quang với Ngài, các ông cũng phải chung phần đau khổ với Ngài. Đàng này, các ông chỉ mong muốn vinh quang, và bỏ chạy hết để Chúa chịu đau khổ một mình trên Thập Giá. Chúng ta không bơi móc để trách cứ các tông đồ; nhưng muốn nhận rõ sự nghịch lý này nơi mỗi người chúng ta, với hy vọng sẽ giúp mỗi người thay đổi não trạng đã quá ăn sâu nơi con người. Các tông-đồ sau khi đã nhận ra tội lỗi của mình và tình yêu vô biên của Chúa Giêsu, đã thay đổi cuộc đời và sẵng sàng chịu mọi gian khổ, ngay cả cái chết để làm chứng cho Đức Kitô.

3.3/ Phục vụ là cách thức để trở nên lớn nhất:
            (1) Bổn phận phải phục vụ: Khuynh hướng của nhiều người là thích ăn trên ngồi chóp, và được người khác phục vụ; Chúa Giêsu đảo ngược khuynh hướng này khi Ngài dạy các môn đệ: "Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết, và làm người phục vụ mọi người." Nếu một người chịu suy xét Lời Chúa và đối chiếu với kinh nghiệm của cuộc đời, họ sẽ thấy sự hợp lý của Lời Chúa: chẳng ai thích người có thói quen ăn trên ngồi chóp; nhưng yêu mến những người sẵn sàng hy sinh và phục vụ tha nhân. Hơn nữa, người tín hữu đã lãnh nhận bổn phận phải phục vụ tha nhân trong ngày lãnh nhận Bí-tích Rửa Tội, cùng với bổn phận tiên tri và tư tế.
            (2) Phục vụ người cô thân, cô thế: Kế đó, Người đem một em nhỏ đặt vào giữa các ông, rồi ôm lấy nó và nói: "Ai tiếp đón một em nhỏ như em này vì danh Thầy, là tiếp đón chính Thầy; và ai tiếp đón Thầy, thì không phải là tiếp đón Thầy, nhưng là tiếp đón Đấng đã sai Thầy." Chúa Giêsu biết rõ con người thường có thói quen săn đón những người cao sang, quyền quí, với hy vọng sẽ được nhận lại sự giúp đỡ khi cần tới. Vì thế, Chúa dạy các môn đệ phải làm ngược lại, bằng cách phục vụ những người chẳng có gì để cho lại như trẻ nhỏ. Các em chẳng có gì để cho lại người lớn, nhưng cần người lớn cho mọi sự. Người lớn có lý do phải giúp đỡ trẻ nhỏ vì họ đã nhận được mọi giúp đỡ từ Thiên Chúa, cha mẹ, và thế hệ đi trước. Ngoài ra, Chúa Giêsu còn dạy: khi người môn đệ đón tiếp trẻ nhỏ là họ đón nhận Thiên Chúa, và chính Ngài sẽ trả công cho họ.

ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:

            - Chúng ta phải cố gắng học hỏi và thay đổi nếp sống của chúng ta cho phù hợp với đường lối của Thiên Chúa; chứ đừng ngông cuồng tìm dịp thử thách Ngài bằng cách thử thách và tiêu diệt những người đang sống theo đường lối của Thiên Chúa.
            - Chúng ta cần khiêm nhường nhìn nhận lối sống theo sự khôn lanh của con người chỉ đưa đến ghen tị, tranh chấp, và bất an. Chỉ có lối sống theo sự khôn ngaon của Thiên Chúa mới đem lại bình an, trật tự, và xây dựng cho con người.
            - Chúng ta có bổn phận, không chỉ phục vụ mọi người, mà nhất là những người cô thân, cô thế, không có gì để trả ơn lại. Đây là những con người cần được giúp đỡ hơn ai hết. 
Lm. Anthony ĐINH MINH TIÊN, OP.

20/09/15 CHÚA NHẬT TUẦN 25 TN – B
Mc 9,30-37
DÀNH CHO AI MUỐN LÀM “LỚN”
Ai muốn làm người đứng đầu, thì phải làm người rốt hết và làm người phục vụ mọi người.”(Mc 9,35)
Suy niệm: Một điều thật trớ trêu: đang khi Thầy loan báo cuộc khổ nạn thì trò lại tranh giành địa vị cao thấp. Cách cư xử của Đức Giê-su thật tế nhị: Ngài không xen vào  cuộc tranh luận, mà Ngài đợi về đến nhà mới hỏi. Ngài cũng chẳng nặng lời với các ông. Cách giáo dục của Đức Giê-su cũng thật khéo léo: Ngài không dập tắt tham vọng của các môn đệ. Ngài thanh lọc và hướng tham vọng ấy lên cao hơn. Thay cho tham vọng thống trị, Đức Giê-su hướng các ông đến lòng khát khao phục vụ. Thay cho tham vọng vun quén mọi sự cho bản thân, Ngài hướng các ông đến ước muốn xả thân cho người khác. Trong Nước của Đức Giê-su, người lớn nhất là người phục vụ hết mình nhất.
Mời Bạn: Can đảm nhận ra những tham vọng đang chi phối bạn: Tâm hồn bạn không được bình an, khi bạn lúc nào cũng bị chi phối bởi ý tưởng hơn thua, được mất, chỗ cao chỗ thấp… Bạn đang làm mọi sự để xây dựng cho cái tôi của bạn. Bạn đang chọn chỗ cao nhất trong thế giới của bạn, nhưng là chỗ thấp nhất trong Nước Trời.
Sống Lời Chúa: Có thể bạn cũng là người có chút quyền hành; mời bạn xét mình: Bạn dùng quyền hành để phục vụ người khác hay để củng cố uy tín của mình? Quyền hành có làm bạn trở nên cứng cỏi với tha nhân và biến họ thành nô lệ cho ý riêng của bạn không? Mời bạn rút ra một quyết tâm cho mình.
Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, xin cho chúng con biết noi theo gương sống của Chúa: phục vụ như một tôi tớ, dùng chức vụ, quyền bính như một phương tiện để phục vụ theo tinh thần khiêm cung và yêu thương của Chúa.

PHỤC VỤ MỌI NGƯỜI
Chức vụ, chức vị, chức tước, chức quyền đều không phải là điều xấu, nếu chúng được dùng như phương tiện để phục vụ.


Suy nim:
Các kỷ lục thế giới cứ được nâng cao hoài,
vì ai cũng muốn phá kỷ lục để được đứng nhất:
chạy nhanh nhất, nhảy cao nhất, ném xa nhất...
Các đĩa nhạc chỉ muốn nằm mãi trong top-ten,
Các cuốn sách chỉ muốn là sách bán chạy nhất.
Ðẹp nhất, giỏi nhất, giàu nhất, thế lực nhất...
Cuộc sống quả là một cuộc tranh đua không ngừng.
Các nhà tâm lý học coi những tranh đua đó
là cần thiết để hình thành nhân cách.
Các nhà xã hội học coi những tranh đua đó
là cần thiết cho sự tiến bộ của xã hội.
Tiếc thay, lắm khi người ta đã dùng bao mưu mô
để đạt được và giữ được vị trí hàng đầu.
Ðôping trong thể thao chỉ là một thí dụ nhỏ.
Ngay trong Nhóm Mười Hai cũng có tranh chấp.
Sau khi Ðức Giêsu loan báo con đường hẹp của khổ đau,
các môn đệ vẫn chưa ra khỏi được con đường của mình.
Ðang lúc đi đường mà các ông cũng cãi nhau
xem ai là người lớn nhất trong nhóm.
Ðức Giêsu tế nhị đợi về tới nhà mới hỏi
như thể Ngài không biết rõ đầu đuôi.
Các môn đệ làm thinh không trả lời.
Ðức Giêsu tôn trọng khoảnh khắc lặng lẽ cần thiết ấy
để mỗi người trở về với bao thèm khát của lòng mình,
đối diện với bao tham vọng đang sôi sục.
Ðức Giêsu ngồi xuống thư thái như một vị thầy.
Ngài chẳng nặng lời với các nhà lãnh đạo Hội Thánh tương lai.
Ngài dạy cho họ con đường trở nên lớn lao thực sự:
“Nếu ai muốn làm người đứng đầu,
thì phải làm người đứng cuối mọi người
và phục vụ mọi người”.
Ðức Giêsu đưa ra một cuộc cách mạng về quan điểm.
Người lớn nhất, người đứng đầu
không phải là người dùng quyền
để lãnh đạo chỉ huy từ trên cao,
nhưng là người đến trước mọi người
và về sau mọi người, để phục vụ.
Khi phục vụ vô vị lợi, tôi được thực sự lớn lên
trước mặt Thiên Chúa, trước mặt anh em.
Người lớn nhất là người phục vụ hết mình nhất.
Chức vụ, chức vị, chức tước, chức quyền
đều không phải là điều xấu,
nếu chúng được dùng như phương tiện để phục vụ.
Nếu người đứng đầu lại phải sống như người đứng cuối,
thì còn ai muốn đứng đầu nữa không?
Thế giới hôm nay rất cần những người muốn đứng đầu
theo kiểu Ðức Giêsu, nghĩa là trong phục vụ khiêm hạ.
Ai trong chúng ta cũng có chút ít quyền hành,
cũng là người đứng đầu một tập thể nho nhỏ.
Ước gì chúng ta không để mình bị hư hỏng vì quyền hành,
nhưng biết dùng quyền hành
để đem lại hạnh phúc cho tha nhân.
Cầu nguyn:

Lạy Chúa,
xin ban cho chúng con ánh sáng đức tin
để nhận ra Chúa hôm nay và hằng ngày,
nơi khuôn mặt khốn khổ
của tất cả những người bị thử thách:
những kẻ đói, không chỉ vì thiếu của ăn,
nhưng vì thiếu Lời Chúa;
những kẻ khát, không chỉ vì thiếu nước,
nhưng còn vì thiếu bình an, sự thật, công bằng và tình thương;
những kẻ vô gia cư,
không chỉ tìm kiếm một mái nhà,
nhưng còn tìm một con tim hiểu biết, yêu thương;
những kẻ bệnh hoạn và hấp hối,
không chỉ trong thân xác,
nhưng còn trong tinh thần nữa,
bằng cách thực thi lời hy vọng này:
“Điều mà ngươi làm
cho người bé mọn nhất trong anh em
là làm cho chính Ta”
(Chân phước Têrêxa Calcutta)

Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ


Bác sĩ Mayo là người đã xây dựng một bệnh viện nổi tiếng trên thế giới tại bang Minnesota. Ngày kia có một đoàn chuyên viên từ Âu châu đến thăm. Và theo tập tục ở đó, thì ban tối, trước khi đi ngủ, khách sẽ để giày của mình ở ngoài cửa phòng và sẽ có người đến lấy để đánh bóng. Bác sĩ Mayo là người về sau cùng khi đêm đã khuya. Ông thấy các đôi giày để ở ngoài của phòng, nhưng ngần ngại không muốn đánh thức các người giúp việc. Ông thở dài rồi đem các đôi giày xuống bếp và tự tay ông, thức đến quá nửa đêm để đánh bóng những đôi giày của khách.
Câu chuyện trên làm cho chúng ta nhớ tới lời Chúa qua đoạn Tin Mừng sáng nay: Nếu ai muốn làm lớn, thì phải trở nên kẻ rốt hết. Cũng như các tông đồ, chúng ta thường hay tranh luận xem ai trong chúng ta là người lớn nhất. Và Chúa Giêsu đã trả lời: Người lớn nhất phải làm đầy tớ cho mọi người. Chính Chúa Giêsu đã làm gương trước cho chúng ta. Ngài phán: Con Người đến không phải để được phục vụ, nhưng đến để phục vụ và hiến mạng sống mình làm giá cứu chuộc cho nhiều người. Và rồi trong bữa Tiệc ly, Ngài đã quỳ xuống rửa chân cho các môn đệ. Ngài phán: Các con gọi Ta là Chúa và là Thầy thì phải lắm. Nếu Ta là Chúa và là Thầy mà còn rửa chân cho các con thì các con cũng phải rửa chân cho nhau.
Vậy chúng ta phải làm gì để noi theo mẫu gương của Ngài về vấn đề phục vụ? Chúng ta đã giúp đỡ những người anh em như thế nào? Chúng ta đối xử với những người đã làm ơn cho chúng ta ra làm sao? Và thế nào là một người đầy tớ? Tôi xin thưa đó là một người được mướn để làm việc, đặc biệt là những việc trong nhà. Và theo một ý nghĩa rộng rãi hơn, thì người đầy tớ là một người hăng hái nhiệt tình với người khác bằng một mục đích, một niềm tin. Và phục vụ có nghĩa là làm một việc để giúp đỡ hay đem lại lợi ích cho người khác.
Trong chiều hướng đó thì tất cả chúng ta đều được mời gọi để trở nên những tôi tớ. Chẳng hạn: người mẹ trong gia đình thực sự là đầy tớ cho cả nhà, bởi vì mỗi chức vụ đều có những cơ may để phục vụ. Điều quan trọng là chúng ta đã thực hiện được tinh thần tôi tớ ấy hay chưa.
Đức Giáo Hoàng người đứng đầu Giáo Hội công giáo, nắm giữ một địa vị quan trọng nhất trên thế giới, thế mà ngài vẫn tự nhận cho mình là “servus servorum”, tôi tớ của các tôi tớ.
Để kết luận, chúng ta hãy đánh giá cao việc phục vụ của những người chung quanh chúng ta, chẳng hạn như người bán hàng, người hốt rác, người giảng dạy. Đồng thời trong giây phút này, chúng ta hãy phục vụ Thiên Chúa bằng việc dâng thánh lễ, như một đỉnh cao của tinh thần phục vụ. Rồi khi trở về với cuộc sống, chúng ta hãy biến cuộc sống trở thành một thánh lễ nối dài bằng chính tinh thần phục vụ của mình. Mỗi người chúng ta hãy tự vấn lương tâm xem: Trong hoàn cảnh của tôi, tôi phải làm những gì để phục vụ và giúp đỡ những người anh em của tôi.

Hãy Nâng Tâm Hồn Lên Tháng 9
20 THÁNG CHÍN
Nối Những Nhịp Cầu Yêu Thương
Bạn hãy hăng say cộng tác với Đấng Cứu Độ. Người bày tỏ cho chúng ta thấy lòng thương xót của Chúa Cha. Trong Đức Kitô, Chúa Cha luôn luôn chan tưới hồng ân của Ngài trên chúng ta. Ngài ban cho chúng ta sự sống và sức mạnh. Ngài tha thứ chúng ta và đưa chúng ta vào mối quan hệ riêng với Ngài; Ngài sai Con của Ngài đến với chúng ta, qua Người Con ấy lòng thương xót của Ngài tuôn trào.
Vâng, bạn hãy học với Đức Ki-tô, hình ảnh hoàn hảo (Tổng Luận Thần Học I,35) diễn tả tình yêu vô hạn của Chúa Cha. Như Chúa Giêsu, bạn hãy gần gũi với con người. Nhất là, hãy gần gũi với những người bệnh tật, những người bị chà đạp phẩm giá. Bạn hãy trở thành người chiến sĩ xây dựng nền văn minh tình thương, hãy nhiệt thành chia sẻ lòng bác ái chân thực, để thăng tiến nhân loại này nên tốt hơn. Như vậy, bạn sẽ tham dự trọn vẹn vào công cuộc cứu độ của Đức Ki-tô.
Hội Thánh ngỏ lời với các bạn, những người xây đắp nền văn minh tình thương: “Kinh nghiệm của quá khứ và của chính thời đại chúng ta cho thấy rằng chỉ công bằng mà thôi thì chưa đủ để đảm bảo cho con người được sống trên mọi chiều kích của sự sống. Chúng ta cần phải có được năng lực sâu xa hơn nữa, đó chính là tình yêu” (Div. In Mis, 12).
- suy tư 366 ngày của Đức Gioan Phaolô II -
Lm. Lê Công Đức dịch từ nguyên tác
LIFT UP YOUR HEARTS
Daily Meditations by Pope John Paul II


Lời Chúa Trong Gia Đình
NGÀY 23-9
CHÚA NHẬT XXV THƯỜNG NIÊN
Kn 2, 12. 17-20; Gc 3, 16-4,3; Mc 9, 30-37.

LỜI SUY NIỆM: Kế đó, Người đem một em nhỏ đặt giữa các ông, rồi ôm lấy nó và nói: “Ai tiếp đón một em nhỏ như em này vì danh Thầy, là tiếp đón chính Thầy; và ai tiếp đón Thầy, thì không phải là tiếp đón Thầy, nhưng là tiếp đón Đấng đã sai Thầy” (Mc 9,36-37).
          Đây là một thời điểm Chúa Giêsu dành riêng để dạy các Tông đồ. Bởi các ông chưa thấu hiểu sứ vụ của mình khi đi theo Chúa, các ông vẫn nuôi hy vọng được làm lớn giữa anh em. Nên Chúa đã đưa ra một em nhỏ và ôm vào lòng Ngài và Ngài cho biết muốn đón tiếp Ngài một cách chính đáng nhất đó là qua thái độ tiếp đón một em nhỏ. Trong đời sống hôm nay. Chúa Giêsu cũng đang mời gọi chúng ta hãy tiếp đón những người đang cần đến sự tiếp đón, giúp đỡ của chúng ta và ôm họ vào lòng, đó là: những người nghèo, những người bệnh tật, những người bị xã hội bỏ rơi, những người bị áp bức, trẻ em mồ côi, những người già neo đơn… Mỗi một người trong chúng ta hãy đáp lại lời mời gọi của Chúa.
Mạnh Phương


20 Tháng Chín
Bởi Vì Tôi Rất Yêu Mến Bà!

Một buổi tối nọ, Mẹ Têrêxa thành Calcutta tiến lại gần một người mà người ta vừa mang vào căn nhà dành cho những người hấp hối. Ðó là một lão bà. Mình phủ đầy những mảnh giẻ rách, nước da đen đầy những vết thương hôi thối. Mẹ Têrêxa đã chùi rửa các vết thương và chăm sóc để ngừa bị nhiễm trùng. Nhưng người đàn bà đáng thương này đang hấp hối... có lẽ khó mà qua khỏi, do đó tốt hơn là nên tìm cách an ủi lần cuối cùng bằng một chén canh nóng và tràn đầy tình thương yêu.
Người đàn bà đáng thương ấy sững sờ nhìn và hỏi Mẹ Têrêxa bằng một giọng thều thào:
- "Tại sao bà lại làm như vậy?"
Mẹ Têrêxa trả lời:
- "Bởi vì tôi rất yêu mến bà..."
Một tia sáng hạnh phúc, dù vẫn còn pha chút nghi ngờ, phát xuất từ tận đáy lòng, đã ngời lên khuôn mặt gầy gò của người đàn bà, nơi dấu ấn của tử thần đã bắt đầu xuất hiện.
- "Ôi bà hãy nhắc lại một lần nữa đi!"
- "Tôi rất yêu mến bà". Mẹ Têrêxa lập lại bằng một giọng điệu rất dịu dàng.
- "Hãy nhắc lại, hãy nhắc lại đi bà".
Người đàn bà đang bước vào cõi chết xiết chặt tay Mẹ Têrêxa và kéo về phía bà ta, như muốn lắng nghe rõ hơn, nghe với niềm hạnh phúc tràn trề những lời lẽ tuyệt vời nhất trên cõi đời...
Bằng chính tình yêu của mình, Mẹ Têrêxa đã biết nhìn sự suy sụp của tình người, Mẹ đã biết khám phá ra cái thực thể thiêng liêng Mầu Nhiệm của những con người nghèo hèn xấu số nhất. Chúng ta cũng hãy luôn nhìn mọi người bằng chính cái nhìn yêu thương và tôn trọng của chính Chúa đối với mọi người...
Lẽ Sống


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét