13/03/2016
Chúa Nhật tuần 5 Mùa Chay năm C
(phần I)
Bài Ðọc I: Is 43, 16-21
"Ðây Ta sẽ làm
lại những cái mới và sẽ cho dân Ta nước uống".
Trích sách Tiên tri
Isaia.
Chúa là Ðấng mở đường
dưới biển, mở lối đi dưới dòng nước; Chúa là Ðấng dẫn dắt xe, ngựa, quân binh
và dũng sĩ. Tất cả đều ngủ và không chỗi dậy nữa; chúng bị ngộp thở và tắt đi
như tim đèn. Người phán: "Các ngươi đừng nhớ đến dĩ vãng, và đừng để ý đến
việc thời xưa nữa. Ðây Ta sẽ làm những cái mới và giờ đây chúng sẽ xuất hiện,
như các ngươi sẽ biết; Ta sẽ mở đường trong hoang địa, và khai sông nơi đất khô
khan. Thú đồng, muông rừng và chim đà sẽ ca tụng Ta, vì Ta đã làm cho hoang địa
có nước và đất khô khan có sông, để dân yêu quý của Ta có nước uống; Ta đã tác
tạo dân này cho Ta, nó sẽ ca ngợi Ta".
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 125, 1-2ab. 2cd-3. 4-5. 6
Ðáp: Chúa
đã đối xử đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan (c. 3).
Xướng: 1) Khi Chúa
đem những người Sion bị bắt trở về, chúng tôi dường như người đang mơ, bấy giờ
miệng chúng tôi vui cười, lưỡi chúng tôi thốt lên những tiếng hân hoan. - Ðáp.
2) Bấy giờ dân thiên
hạ nói với nhau rằng: Chúa đã đối xử với họ cách đại lượng. Chúa đã đối xử đại
lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan. - Ðáp.
3) Lạy Chúa, xin hãy
đổi số phận chúng con, như những dòng suối ở miền nam. Ai gieo trong lệ sầu, sẽ
gặt trong hân hoan. - Ðáp.
4) Thiên hạ vừa đi vừa
khóc, tay mang thóc đi gieo. Họ trở về trong hân hoan, vai mang những bó lúa. -
Ðáp.
Bài Ðọc II: Pl 3, 8-14
"Vì Ðức Kitô,
tôi đành chịu thua thiệt trong mọi sự, và tôi trở nên giống Người trong sự chết".
Trích thư Thánh
Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Philipphê.
Anh em thân mến, tôi
coi tất cả mọi sự như thua thiệt trước cái lợi tuyệt vời là được biết Ðức Giêsu
Kitô, Chúa tôi. Vì Người, tôi đành chịu thua thiệt, và coi mọi sự như phân bớn,
để lợi được Ðức Kitô, và được ở trong Người, không phải do sự công chính của
tôi dựa vào lề luật, nhưng do sự công chính bởi tin Ðức Giêsu Kitô: sự công
chính bởi Thiên Chúa là sự công chính bởi đức tin để nhận biết Người và quyền lực
phục sinh của Người, để thông phần vào sự đau khổ của Người và trở nên giống
Người trong sự chết, với hy vọng từ cõi chết được sống lại.
Không phải là tôi đã
đạt đến cùng đích, hoặc đã trở nên hoàn hảo, nhưng tôi đang đuổi theo để chiếm
lấy, bởi vì chính tôi cũng đã được Ðức Giêsu Kitô chiếm lấy. Anh em thân mến,
chính tôi chưa tin rằng tôi đã chiếm được, nhưng tôi đinh ninh một điều là quên
hẳn đàng sau, mà hướng về phía trước, tôi cứ nhắm đích đuổi theo để đoạt giải
ơn kêu gọi Thiên Chúa đã ban từ trời cao trong Ðức Giêsu Kitô.
Ðó là lời Chúa.
Câu Xướng Trước Phúc Âm: Ga 8, 12b
Chúa phán: "Ta
là sự sáng thế gian, ai theo Ta, sẽ được ánh sáng ban sự sống".
Phúc Âm: Ga 8, 1-11
"Ai trong các
ngươi sạch tội, hãy ném đá chị này trước đi".
Tin Mừng Chúa Giêsu
Kitô theo Thánh Gioan.
Khi ấy, Chúa Giêsu
lên núi cây dầu. Và từ sáng sớm, Người lại vào trong đền thờ. Toàn dân đến cùng
Người, nên Người ngồi xuống và bắt đầu giảng dạy. Lúc đó, luật sĩ và biệt phái
dẫn đến Người một thiếu phụ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình, và họ đặt nàng
đứng trước mặt mọi người. Họ hỏi Chúa Giêsu: "Thưa Thầy, thiếu phụ này bị
bắt quả tang phạm tội ngoại tình, mà theo luật Môsê, hạng phụ nữ này phải bị
ném đá. Còn Thầy, Thầy dạy sao?" Họ nói thế có ý gài bẫy Người để có thể tố
cáo Người. Nhưng Chúa Giêsu cúi xuống, bắt đầu lấy ngón tay viết trên đất. Vì họ
cứ hỏi mãi, nên Người đứng lên và bảo họ: "Ai trong các ngươi sạch tội,
hãy ném đá chị này trước đi". Và Người ngồi xuống và lại viết trên đất.
Nghe nói thế, họ rút lui từng người một, bắt đầu là những người nhiều tuổi nhất,
và còn lại một mình Chúa Giêsu với người thiếu phụ vẫn đứng đó. Bấy giờ Chúa
Giêsu đứng thẳng dậy và bảo nàng: "Hỡi thiếu phụ, những người cáo chị đi
đâu cả rồi? Không ai kết án chị ư?" Nàng đáp: "Thưa Thầy, không có
ai". Chúa Giêsu bảo: "Ta cũng thế, Ta không kết tội chị. Vậy chị hãy
đi, và từ nay đừng phạm tội nữa".
Ðó là lời Chúa.
Suy Niệm: Ðức Giêsu Ban Ơn Cứu Ðộ
Hôm nay là Chúa nhật
V mùa Chay, có thể gọi là ngày Chúa nhật chót của cuộc hành trình 40 ngày đi tới
mầu nhiệm tử nạn phục sinh. Chúa nhật sau đã là Chúa nhật thương khó, mở ra tuần
lễ thánh cử hành những mầu nhiệm cứu độ quan trọng nhất. Chúng ta có thể thấy
trong bài đọc thứ nhất hôm nay giai đoạn cuối cùng của lịch sử Cựu Ước chuẩn bị
ơn cứu độ và trong bài Tin Mừng chúng ta thấy Chúa Giêsu đã thật sự đem ơn cứu
độ này đến. Thế nên chúng ta sẽ bắt chước thánh Phaolô trong bài thư hôm nay, vứt
bỏ mọi sự để chạy thẳng đến ơn cứu độ mà Chúa Giêsu đã mang lại, vì không có gì
quý hóa và cần thiết hơn ơn cao cả này.
1. Cũ Ðã Qua, Mới Ðã Ðến
Thật vậy, chúng ta
có thể coi bài sách Isaia hôm nay như muốn kết thúc mọi công cuộc chuẩn bị của
Cựu Ước để mở sang thời đại mới. Chúng ta hãy ôn lại các bài Kinh Thánh Cựu Ước
trong các Chúa nhật vừa qua. Hôm Chúa nhật I mùa Chay chúng ta được nghe biết
Chúa bắt đầu gọi một người Aram phiêu bạt để trở thành tổ phụ của dân Israen.
Sang Chúa nhật II, Chúa đã ký kết giao ước với Abraham. Ðến Chúa nhật III, Người
sai Môsê đi cứu dân khỏi Ai Cập. Và Chúa nhật IV đã cho chúng ta thấy Giôsua đã
đưa dân vào Hứa Ðịa.
Hôm nay, Isaia lên
tiếng thay cho thế hệ tiên tri, thế hệ cuối cùng của Cựu Ước, nếu chúng ta có
thể nói được như vậy, để nói với mọi người đừng nhớ đến cuộc xuất hành cũ nữa,
vì kìa một điều mới đã hé rạng rồi.
Do đó thiết tưởng
chúng ta có lý để coi ngày Chúa nhật hôm nay như là chặng chót của mùa Chay 40
ngày. Và chúng ta phải để tâm nghe lời Cựu Ước loan báo cho chúng ta về thời đại
sắp đến.
Bài sách Giôsua rất
cảm động, nó ôn lại thời buổi Chúa ra tay oai hùng cứu dân. Ðó là lần xuất hành
qua biển đỏ. Ðoàn người nô lệ được bàn tay Chúa giải thoát khỏi Ai Cập. Họ tiều
tụy, lếch thếch, nhưng vinh quang của Chúa phủ xuống trên họ bảo vệ khỏi sự đuổi
theo của người Ai Cập; và nhất là rẽ nước biển cho họ đi qua ráo chân; rồi vùi
dập binh mã Pharao xuống lòng nước. Sự kiện oai hùng ấy là kiêu hãnh của nhà
Israen, là bia miệng của các lân bang một khi nói về dòng dõi Abraham. Thế mà
hôm nay Isaia nói: "đừng nhớ tiếc những cái ban đầu, những chuyện xa xưa,
đừng còn ôn lại. Này, Ta đang gầy dựng một điều mới. Kìa, nó hé rạng rồi".
Như vậy, lịch sử cũ
đã qua. Thời đại mới bắt đầu Isaia nói mạnh hơn. Ông viết: đã có tạo dựng mới.
Và ông mô tả nó thật kỳ diệu. Những chốn hoang vu khô cháy trước đây sẽ chằng
chịt những dòng sông tươi mát. Và con đường của dân mới không còn thấy sa mạc
nóng bỏng, nhưng chỗ nào Chúa cũng giải khát dân. Người ta không còn vừa đi vừa
càm ràm như cuộc xuất hành xưa, nhưng dân mới sẽ chỉ cất tiếng hát ngợi khen
Chúa.
Thật ra Isaia đã
không thấy được thời đại mới này. Nhưng Chúa cho ông biết nó sẽ hoàn toàn trái
ngược với những điểm thiếu sót trong cuộc Xuất Hành cũ. Không phải nó chỉ đẹp
hơn; nhưng phải nói là mới hẳn. Thiên Chúa sẽ làm ra một tạo dựng mới khi đến cứu
chuộc dân Người.
Có lẽ Isaia đã nghĩ
đến ngày chấm dứt cuộc lưu đày Babylon. Nhưng Thánh Thần linh ứng cho ông đã hướng
ngòi bút của ông về thời đại xa xôi hơn, và nhất là về thời đại mới, thời Ðấng
Thiên Sai cứu thế đến ban ơn cứu độ. Và nếu chúng ta thấy lời Isaia hôm nay đầy
hứng thơ thì đó chính là vì ông không nói đến những thực tại trần gian, mà là
viết về những đổi thay tinh thần. Ông tạo cho chúng ta được tinh thần tươi mát
để hiểu và đón nhận những mầu nhiệm thần linh mà ông thấy đã hé rộng cho chúng
ta nơi Ðức Giêsu Cứu thế. Chúng ta hãy nhìn Người trong bài Tin Mừng hôm nay.
2. Ðức Giêsu Ban Ơn Cứu Ðộ
Người ta hồ nghi
không biết có phải chính Gioan đã viết ra đoạn văn này; hay nó là của Luca, một
tác giả chuyên môn nói về lòng thương xót của Chúa và có những nét bút độc đáo
về phụ nữ. Nhưng dù là của tác giả nào, câu chuyện vẫn xảy ra trong cuộc đời của
Chúa Giêsu và nó làm chúng ta biết Người, hiểu Người một cách thắm thiết.
Vậy hôm ấy, Người ra
núi cây Dầu, chắc chắn là để cầu nguyện. Người vẫn làm như vậy. Và theo Luca,
chẳng bao giờ Người nói và làm một điều gì quan trọng mà không cầu nguyện trước.
Hơn nữa, Người làm
chứng không thể sống đạo mà không cầu nguyện, và cầu nguyện là thành phần quan
trọng trong đời sống đạo đức. Người lại còn quen cầu nguyện ban đêm, khi tất cả
đều tịch mịch, để cho Lời cầu nguyện được sáng sủa và thánh thoát. Nhưng vừa rạng
đông, Người đi vào Ðền thờ để làm việc. Mỗi khi ở Giêrusalem, Người vẫn có thói
quen ấy. Ở đấy, Người có nhiều dịp để nói với người ta về Thiên Chúa.
Và toàn dân đến với
Người. Họ thấy Người không giảng như các luật sĩ. Lời Người có sức mạnh phi thường.
Và việc này khiến các ký lục, luật sĩ, biệt phái... những người lãnh đạo dân
khó chịu. Họ mất ảnh hưởng. Họ sợ địa vị lung lạc, vì Ðức Giêsu không phải chỉ
giảng khéo hơn họ, mà nguy hiểm hơn nữa, Giáo lý của Người có vẻ rất khác. Và
như hôm Chúa nhật I mùa Chay chúng ta đã thấy: có lối giải thích Lời Chúa để vận
dụng theo ý mình và có lối giải thích ép mình vào các đòi hỏi của Lời Chúa. Ðức
Giêsu tuyên bố rõ ràng: Người đến để làm theo ý Ðấng đã sai Người; đang khi các
luật sĩ và biệt phái lại lấy truyền thống của loài người mà làm chết Luật Chúa.
Sự xung đột giữa hai bên không thể kéo dài. Không thể để "thấy" Giêsu
giảng dạy khác những "thầy" khác.
Một cơ hội đến với
phe thù địch Ðức Giêsu. Họ dẫn một người phụ nữ đến, bắt đứng giữa đám, và nói
với Người: "Thưa thầy, phụ nữ ngoại tình này bị bắt tại trận; luật Môsê
truyền ném đá hạng đàn bà như thế; Thầy dạy sao?"
Trông họ không có gì
giận dữ. Ngược lại mắt họ sáng lên vì mừng rỡ. Họ không buồn bực vì có kẻ phạm
tội. Họ mừng trước việc Ðức Giêsu sẽ mắc bẫy họ.
Theo họ, Người không
tài nào trốn thoát được. Nếu Người bảo phải ném đá như Luật dạy, Người cũng sẽ
như họ thôi và dân chúng chẳng có gì mà phải chạy theo nghe lời Người. Người chẳng
có giáo lý nào mới. Người chẳng có thể cứ đi lại mãi với hạng thu thuế và tội lỗi.
Hạng này cũng sẽ mở mắt ra mà thấy Người cũng chẳng bênh đỡ được họ và cứu họ
như Người vẫn thường nói có lòng thương xót đối với tội nhân. Do đó đây là một
thử thách ghê gớm. Nó là cái bẫy công khai không sao thoát nổi. Người có thể bảo
không ném đá người đàn bà hư hốt kia ư? Bấy giờ Người sẽ bị ném đá tức thời vì
Người công khai phá luật Môsê.
Ðã có một phút nín
thở. Cái nút đã xiết đang đòi phải mở. Tuy nhiên có lẽ đám đông hôm ấy cũng vẫn
bình tĩnh. Họ có thể nhớ lại hôm nào Người cũng gặp một trường hợp tương tự. Biệt
phái hỏi Người có nên nộp thuế cho Hoàng đế Rôma chăng? Hôm ấy Người đã trả lời
tức khắc và khiến đối thủ phải bẽ bàng. Hôm nay phản ứng Người khác lạ. Thay vì
trả lời tức khắc, Người cúi xuống vẽ (hay là viết) trên đất. Ðừng tưởng Người
muốn suy nghĩ. Nét mặt Người vẫn bình thản như không. Cũng đừng tò mò muốn biết
Người đã viết gì? Người chỉ muốn người ta yên lặng mà suy nghĩ. Câu chuyện nộp
thuế hôm trước là việc đời. Câu chuyện hôm nay là vấn đề tội lỗi có hệ đến
lương tâm. Câu trả lời không phải ở ngoài miệng như ở trong lòng. Người muốn mấy
phút yên lặng cho người ta lục vấn lương tâm. Nhưng đây là điều lạ điều hạng tội
lỗi rất sợ. Họ đã tới tấp hỏi thêm, giục Người trả lời cho lẹ.
Bấy giờ Người ngẩng
lên và khoan thai bảo họ: "Trong các ông, ai vô tội thì ném đá người này
trước đi". Chết rồi, Người lại hỏi ngược lại. Người ta đem Luật ra để bắt
bí Ngài thì chính Luật pháp bây giờ lại tròng vào cổ người ta. Sách Thứ luật
chương 17,5-7 đã qui định ai là người phải ném đá trước tiên vào tội nhân. Và
sách Xuất hành chương 23,6-7 khuyến cáo người ta phải cẩn thận khi xét xử người
khác.
Như vậy Pháp luật
không xét xử cách máy móc đâu. Họ đọc lại những điều luật trên đây về xét xử để
có tinh thần của Pháp luật. Phaolô sau này sẽ nói: mặt viết thì giết chết,
nhưng tinh thần thì làm cho sống. Luật sĩ và biệt phái đọc mặt chữ mà không có
tinh thần Luật pháp. Ðức Giêsu bảo họ cứ suy nghĩ đi. Và Người lại cúi xuống viết
trên đất, để cho họ suy nghĩ...
Thế là kẻ trước người
sau, họ rút lui hết, các kẻ cao niên dẫn đầu, họ thật đáng thương. Họ ra đi với
lương tâm tội lỗi mà không thấy có ánh sáng cứu độ, để lại một mình Ðức Giêsu
và người phụ nữ kia. Thánh Augustinô đã chú giải cảnh tượng còn lại này bằng
hai chữ: Miseria et Misericordia (đó là hiện thân của sự khốn nạn và của lòng
thương xót). Thánh nhân đã tỏ ra tuyệt diệu.
Nhưng, đó không phải
là bức ảnh bất động. Khi lòng thương xót gặp cảnh khốn nạn, thế nào cũng có
hành động cứu độ. Và Ðức Giêsu đã tỏ ra thật là cứu thế trong câu chuyện này.
Ngẩng lên, Người thấy
người phụ nữ kia còn đứng đó. Người ấy không lợi dụng lúc người ta rút lui để
đi theo. Người ấy còn chờ phán xét của Chúa, tức là đã công nhận quyền của Ngài
xét kẻ tội nhân. Nhưng người ấy chờ đợi đầy tin tưởng; và đã không phải hổ
ngươi, như Lời Chúa vẫn hứa. Quả thật, Chúa đã bảo người ấy: "Ta cũng
không xử tội ngươi đâu. Ði đi và từ nay đừng phạm tội nữa".
Chắc chắn người ấy
đã ra đi nhẹ nhỏm, nếu không bảo là hân hoan, khác với những người kia vì tất cả
đều phải công nhận: Ðức Giêsu là Cứu thế. Ngài có quyền xét xử; nhưng đã thi
hành bằng lòng thương xót. Ngài diễn tả lòng thương xót của Thiên Chúa, không
muốn kẻ tội lỗi phải chết, nhưng đã cứu họ khỏi tội và được sống. Ngài thật là
niềm hy vọng của chúng ta là nhân loại tội lỗi. Sự hiện diện của Ngài ở trần
gian đã hé rạng cho chúng ta thấy một thời đại mới, một cuộc xuất hành mới, một
tạo dựng mới, như lời Isaia hôm nay đã loan báo. Thánh Phaolô đã nhìn thấy như
vậy và đã lựa chọn lập trường như sau:
3. Tôi Coi Mọi Sự Là Thua Lỗ
Thánh Tông đồ đang
tâm sự với giáo dân Philíp. Người trìu mến họ và thấy họ thật đáng trìu mến. Do
đó Người có thể chia sẻ mọi tâm tình với họ, nhất là những nỗi cực lòng về phía
những người Do Thái và tông đồ giả. Những kẻ này chê bai Người chẳng có gì là
vinh dự cả. Họ có ý nói đến những vinh dự thế gian theo nghĩa xác thật như địa
vị xã hội, giàu sang, phú quý hay học thức uyên thâm... Có chứ, Người có nhiều
lắm, và có thể kể ra từng chuỗi; nhưng Người bảo: "Tôi coi mọi sự ấy hết
thảy là thua lỗ bất lợi cả sánh với cái lợi tuyệt vời là được biết Ðức Giêsu
Kitô, Chúa tôi". Người còn nói mạnh hơn nữa: "Tôi coi tất cả là phân
bón để lợi được Ðức Kitô và thuộc về Ngài".
Không sự lựa chọn
nào dứt khoát và thâm tín hơn. Và nếu chúng ta muốn biết lý do nào đã khiến
thánh Phaolô cương quyết như vậy, thì chỉ cần đọc tiếp câu Người viết trong bài
thơ hôm nay. Ðó là một lời thú nhận, gợi lên một sự đổi thay quan trọng trong
cuộc đời của Người.
Người nhớ mình thuộc
dòng giống Israen, họ Benjamin, Hipri sinh bởi Hipri, chịu cắt bì đúng ngày thứ
8; sống theo lề luật Biệt phái; nhiệt thành đến nỗi bắt bớ Hội Thánh; chiếu
theo đức công chính trong lề luật thì thực vô phương trách cứ! Ai bì được với
Người? Nhưng, vì Ðức Kitô, Người đã đành thua lỗ mọi sự, và coi là phân bón tất
cả, để được sự công chính, không phải bởi công lao riêng, hay nại vào lề luật,
nhưng là do Thiên Chúa ban xuống cho lòng tin vào Ðức Giêsu Kitô. Chính Ngài
công chính hóa những ai đến với Ngài như bài Tin Mừng hôm nay cho thấy Ngài đã
công chính hóa người đàn bà tội lỗi. Lề luật đã công chính hóa người ấy; và những
kẻ giữ luật chỉ sẵn sàng xô người ấy đến chỗ chết. Nhưng lòng thương xót của
Chúa Giêsu Kitô đã đổi mới hẳn con người tội lỗi, đến nỗi chúng ta thấy những
người tưởng mình công chính đã ra về với lương tâm tội lỗi; còn kẻ trước kia tội
lỗi đã ra về được tha thứ và muốn sống thánh thiện.
Ðối với thánh
Phaolô, Chúa Giêsu là Ðấng Cứu Thế theo nghĩa đó. Chỉ ở nơi Người mới có ơn cứu
độ; nên thánh Tông đồ chỉ biết chạy thẳng đến với Người. Người quên phía sau,
là quá khứ sống trong chế độ lề luật trước đây, mà lao mình về phía trước, để
được biết về Ðức Giêsu và quyền năng sống lại của Người, để đã thông phần vào sự
thống khổ của Người thì cũng đạt đến ơn Phục sinh từ cõi chết.
Suy nghĩ về sự lựa
chọn của thánh Phaolô, chúng ta thấy rõ Người có lý. Người giúp chúng ta biết
phải làm gì khi đã thấy con người và vai trò cứu thế của Ðức Giêsu Kitô trong
bài Tin Mừng Luca. Rõ ràng nếu muốn trở thành tạo vật mới có đời sống mới, như
tiên tri Isaia đã báo trước, chúng ta phải tin vào Ðức Giêsu Kitô là tình
thương xót của Thiên Chúa đến đổi mới thân phận khốn nạn của loài người chúng
ta. Chúng ta phải lựa chọn Ngài, thi hành các đòi hỏi của Ngài cho dù có phải
hy sinh tất cả mọi sự khác. Vì chỉ có ơn cứu độ ở nơi Ngài và chỉ Ngài có thể
làm cho chúng ta nên công chính.
Những ngày này là những
ngày chót đưa chúng ta lại với mầu nhiệm cứu thế của Ngài. Ðừng ai đến tham dự
các mầu nhiệm Phụng vụ thánh với não trạng của luật sĩ và biệt phái; họ tự cho
mình là công chính và muốn lên án kẻ khác. Nhưng chúng ta hãy như người đàn bà
tội lỗi, đến với Chúa mà không che giấu tội lỗi của mình. Ngài sẽ thương xót,
tha thứ và ban ơn đổi mới tâm hồn và đời sống chúng ta.
Chính giờ đây trong
thánh lễ, Ngài đã muốn làm công việc này. Chúng ta hãy đến với tâm trạng khốn nạn
vì tội lỗi. Lòng thương xót của Ngài lênh láng trong chén rượu đầy và nơi lời đầy
xót thương. Này là Mình Ta sẽ chịu nộp vì chúng con. Chúng ta sẽ được hồi sinh
và về với tinh thần đổi mới. Chúng ta góp phần vào làm ra một tạo dựng mới và một
thời đại mới, thời đại của Chúa Kitô, tạo dựng ở nơi Ngài. Amen.
(Trích dẫn từ tập sách Giải Nghĩa Lời Chúa
của Ðức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)
LỜI CHÚA MỖI NGÀY
Chủ
Nhật V Mùa Chay, Năm C
Bài
đọc: Isa 43:16-21; Phi
3:8-14; Jn 8:1-11.
GIỚI THIỆU CHỦ ĐỀ: Thiên Chúa luôn
mời gọi con người hướng về tương lai.
Nhìn
lại lịch sử ơn cứu độ, chúng ta thấy luôn có sự đối nghịch giữa Thiên Chúa và
con người. Trong khi Thiên Chúa muốn con người tuân giữ Lời Người để được hạnh
phúc, con người lại bất tuân phạm tội để rồi phải chịu đau khổ và chịu chết.
Trong khi Thiên Chúa luôn tìm mọi cơ hội để đưa con người trở về, con người lại
tìm cách đóng mọi cửa để anh chị em mình bị giam giữ trong tội. Trong khi Thiên
Chúa luôn hàn gắn, chữa lành, và khơi niềm hy vọng được sống; con người lại tìm
cách gây chia rẽ, hủy hoại, và gieo đau thương chết chóc.
Các
Bài Đọc hôm nay muốn nói lên tình thương vô bờ của Thiên Chúa dành cho con người
qua các việc người làm. Trong Bài Đọc I, tuy con người xứng đáng với mọi hình
phạt trong nơi lưu đày, Thiên Chúa vẫn luôn mời gọi con người hướng về tương
lai; Ngài sẽ cho họ có cơ hội trở về quê hương như đã từng đưa cha ông họ vượt
Biển Đỏ để ra khỏi đất nô lệ Ai-cập. Trong Bài Đọc II, tuy con người phải chết
vì đã không giữ Lề Luật của Thiên Chúa, Ngài đã cho Đức Kitô, Người Con của
Ngài xuống trần để đền tội thay cho con người. Nhờ sự hy sinh của Ngài, các tín
hữu được trở nên công chính và hy vọng sẽ được hưởng phần thưởng là cuộc sống đời
đời. Trong Phúc Âm, một số kinh sư và biệt phái đưa một phụ nữ bị bắt quả tang
phạm tội ngoại tình đến với Chúa Giêsu để bị ném đá. Mục đích của họ là để thử
xem Chúa Giêsu sẽ hành xử thế nào: theo Luật Moses để ném đá người phụ nữ hay bảo
vệ Luật yêu thương của Ngài?
KHAI TRIỂN BÀI ĐỌC:
1/ Bài
đọc I: "Các ngươi đừng
nhớ lại những chuyện ngày xưa, chớ quan tâm về những việc thuở trước.”
1.1/ Biến
cố Xuất Hành ra khỏi Ai-cập chứng minh uy quyền của Thiên Chúa: Người Do-thái luôn hướng về Biến-cố lịch
sử quan trọng này như một bằng chứng của tình yêu và uy quyền của Thiên Chúa. Mỗi
năm khi mừng Lễ Vượt Qua, người cha trong gia đình phải cắt nghĩa tường tận cho
con cháu hiểu biến cố này. Mục đích là để nhắn nhủ con cháu đừng bao giờ lãng
quên tình thương Thiên Chúa để chạy theo và thờ phượng các thần ngoại.
1.2/
Thiên Chúa sắp chuẩn bị cho dân cuộc xuất hành mới: Mỗi khi người Do-thái bị đô hộ bởi thế lực
của ngoại bang hay làm nô lệ tại nơi lưu đày, họ luôn nhớ lại những gì Thiên
Chúa đã làm cho tổ tiên họ trong biến cố Xuất Hành và xin Thiên Chúa giải thoát
họ khỏi thế lực nước ngoài. Bối cảnh chương 43 của Sách Isaiah hôm nay là hai
cuộc lưu đày của người Do-thái tại Assyria và Babylon; Thiên Chúa gởi tiên-tri
Isaiah tới trong nơi lưu đày để tăng niềm hy vọng cho dân: "Các ngươi đừng
nhớ lại những chuyện ngày xưa, chớ quan tâm về những việc thuở trước. Này Ta sắp
làm một việc mới, việc đó manh nha rồi, các ngươi không nhận thấy hay sao? Phải,
Ta sẽ mở một con đường giữa sa mạc, khơi những dòng sông tại vùng đất khô cằn.
Loài dã thú, chó rừng và đà điểu, đều sẽ tôn vinh Ta; vì Ta cho nước chảy ngay
giữa sa mạc, khơi những dòng sông tại vùng đất khô cằn, cho dân Ta tuyển chọn
được giải khát. Ta đã gầy dựng cho Ta dân này, chúng sẽ lên tiếng ngợi khen
Ta.” Có hai mức độ hoàn thành của lời sấm:
(1)
Thiên Chúa sẽ mở một con đường giữa sa mạc cho dân trở về xây dựng lại quê
hương và Đền Thờ. Tiên-tri trấn an dân: Họ không cần phải tiếc nuối huy hoàng của
biến cố Xuất Hành, vì Thiên Chúa sắp làm những việc lớn lao hơn. Ngài sẽ phóng
thích dân chúng, cho họ về xây dựng lại quê hương và Đền Thờ, qua chiếu chỉ của
Cyrus và Darius, hai vua của Dân Ngoại Ba-tư.
(2) Kế
hoạch cứu độ của Thiên Chúa qua Đức Kitô: Ngài sẽ gởi Đấng Thiên Sai tới để giải
thoát họ khỏi làm nô lệ cho tội lỗi. Không chỉ người Do-thái mà tất cả Dân Ngoại
sẽ nhận ra và thờ lạy Thiên Chúa.
2/ Bài
đọc II: Tôi chỉ chú ý đến một
điều, là quên đi chặng đường đã qua, để lao mình về phía trước.
2.1/ Thẩm
định quá khứ: Bối cảnh của
trình thuật hôm nay là hoàn cảnh của Phaolô đang bị giam giữ trong tù (có thể tại
Ephesus). Ngài có thời giờ nhìn lại quá khứ, cuộc trở lại trên đường đi Damascus,
và hành trình rao giảng Tin Mừng. Ngài xác tín hai điều quan trọng trong Thư gởi
các tín hữu Philip:
(1)
Có Đức Kitô là có tất cả: “Tôi coi tất cả mọi sự là thiệt thòi, so với mối lợi
tuyệt vời, là được biết Đức Giêsu Kitô, Chúa của tôi. Vì Người, tôi đành mất hết,
và tôi coi tất cả như rác, để được Đức Kitô và được kết hợp với Người.”
(2) Lề
Luật không làm cho con người nên công chính; nhưng là niềm tin vào Đức Kitô:
“Được như vậy, không phải nhờ sự công chính của tôi, sự công chính do luật
Moses đem lại, nhưng nhờ sự công chính do lòng tin vào Đức Kitô, tức là sự công
chính do Thiên Chúa ban, dựa trên lòng tin.”
2.2/ Biết
dùng thời gian hiện tại để học biết về Đức Kitô: Ngài khuyên các tín hữu: “Vấn đề là được biết chính Đức
Kitô, nhất là biết Người quyền năng thế nào nhờ đã phục sinh, cùng được thông
phần những đau khổ của Người, nhờ nên đồng hình đồng dạng với Người trong cái
chết của Người, với hy vọng có ngày cũng được sống lại từ trong cõi chết.”
+ Sự
phục sinh: Thiên Chúa đã dùng uy quyền làm cho Đức Kitô sống lại vinh hiển từ
cõi chết. Đức Kitô là bảo đảm cho sự sống lại mai sau của các tín hữu.
+
Thông phần đau khổ sẽ thông phần vinh quang: Đức Kitô đã phải trải qua Cuộc
Thương Khó để đền tội cho con người. Nếu các tín hữu cùng chịu thông phần đau
khổ với Đức Kitô, họ cũng sẽ thông phần vinh quang với Ngài.
2.3/ Hướng
về tương lai: Con người
hành động là cho một mục đích: Vinh quang phục sinh là niềm hy vọng thúc đẩy
con người tiến tới. Thánh Phaolô tin chắc chắn nếu ngài cứ thẳng đường tiến tới,
Ngài sẽ nhận được triều thiên vinh hiển là sự phục sinh mà chính Đức Kitô đang
chờ đợi để trao cho Ngài. Hành động nhất tâm tiến tới sẽ giúp ngài không chia
trí vào những chuyện khác, nhưng vượt qua mọi khó khăn gian khổ để đạt đích mà
Thiên Chúa đã tiền định cho con người qua Đức Kitô. Tuy vẫn còn nhiều gian nan
dọc đường; nhưng nếu các tín hữu luôn để Đức Kitô làm chủ cuộc đời, Ngài sẽ
giúp họ vượt qua tất cả.
3/
Phúc Âm: Tôi không lên án
chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!
3.1/ Bẫy
giăng để Chúa Giêsu phải rơi vào: Trình thuật cho chúng ta thấy các chi tiết của biến cố: “Vừa tảng
sáng, Người trở lại Đền Thờ. Toàn dân đến với Người. Người ngồi xuống giảng dạy
họ. Lúc đó, các kinh sư và người Pharisees dẫn đến trước mặt Đức Giêsu một phụ
nữ bị bắt gặp đang ngoại tình. Họ để chị ta đứng ở giữa, rồi nói với Người:
"Thưa Thầy, người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình. Trong sách
Luật, ông Moses truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy
nghĩ sao?"
(1) Luật
Moses: Gioan cho chúng ta thấy rõ đây là một bẫy giăng của các kinh sư và biệt
phái: “Họ nói thế nhằm thử Người, để có bằng cớ tố cáo Người.” Theo Luật Moses
(Lev 20:10; Dnl 22:22-24), những người phạm tội ngoại tình đều bị ném đá cho đến
chết.
(2)
Luật yêu thương của Chúa Giêsu: Họ biết Chúa Giêsu dạy dân chúng về luật yêu
thương và tha thứ; vì thế, họ muốn chứng minh cho dân chúng thấy giáo lý Chúa
Giêsu dạy là sai trái, vì đi ngược lại với Luật Moses.
Một
người sẽ nhận ra ngay họ đang đặt Chúa Giêsu vào tình thế lưỡng nan: nếu Chúa
Giêsu nói không được ném đá, hòn đá của họ sẽ ném trên Ngài vì dám xúi dân chống
lại Luật Moses; nếu Chúa Giêsu cho phép ném đá, Luật tha thứ và yêu thương của
Ngài sẽ trở nên vô hiệu, vì Ngài dạy một đàng làm một nẻo. Họ tin chắc Chúa
Giêsu sẽ không có lối thoát. Chúng ta hãy xem cách xử thế khôn ngoan của Thiên
Chúa.
3.2/ Luật
yêu thương toàn thắng.
(1)
Giây phút xét mình cần thiết: “Đức Giêsu cúi xuống lấy ngón tay viết trên đất.
Vì họ cứ hỏi mãi, nên Người ngẩng lên và bảo họ: "Ai trong các ông sạch tội,
thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi." Rồi Người lại cúi xuống viết trên đất.”
Ngài viết gì, chúng ta không biết. Một điều chắc chắn Chúa Giêsu muốn mời gọi mọi
người xét mình trước khi kết án người khác; và có thể Ngài soi thấu tâm hồn của
từng người để đừng xét mình cách bất cẩn.
Khi
xét mình, con người thấy mình cũng chẳng tốt đẹp hơn ai; điều này giúp con người
dễ thông cảm và tha thứ cho người khác. Nếu mình chưa tốt đẹp, tại sao lại bắt
tha nhân phải tốt đẹp? Họ cũng là người yếu đuối như mình thôi. Người không thường
xuyên xét mình sẽ dễ dàng kết án tha nhân, vì họ tưởng là họ tốt lành, hoàn hảo.
(2) Đấng
duy nhất có quyền kết án lại từ chối không kết án: Nghe lời thách thức của
Chúa, họ bỏ đi hết, kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi; sau
cùng, chỉ còn lại một mình Đức Giêsu, và người phụ nữ thì đứng ở giữa. Người ngẩng
lên và nói: "Này chị, họ đâu cả rồi? Không ai lên án chị sao?" Chị trả
lời: "Thưa ông, không có ai cả." Đức Giêsu nói: "Tôi cũng vậy, tôi
không lên án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa!"
Giây
phút đối diện với Chúa Giêsu chắc chắn sẽ khắc sâu một kỷ niệm khó quên trong
tâm hồn người phụ nữ. Đây là Người duy nhất có uy quyền kết tội lại từ chối
không kết tội chị; Ngài mở ngỏ ngưỡng cửa tương lai và mời chị bước vào. Ngài
như thầm bảo chị: tuy tội chị phạm đến Thiên Chúa và tha nhân; nhưng người chịu
thiệt hại nhất chính là chị. Hãy lợi dụng cơ hội tha thứ để sửa mình và làm cho
cuộc đời của chị tốt đẹp hơn.
Chúa
Giêsu đã chứng minh: Luật yêu thương tha thứ của Ngài chiến thắng khải hoàn
trên Luật Moses, vì Luật yêu thương đưa về cho Thiên Chúa một người con tưởng
chừng đã mất; trong khi nếu theo Luật Moses, chắc chắn sẽ để lại một xác chết.
Thiên Chúa chẳng vui gì khi thấy một người con chết; nhưng Ngài nhảy mừng khi
thấy một người con biết ăn năn trở lại và được sống.
ÁP DỤNG TRONG CUỘC SỐNG:
-
Thiên Chúa phải sửa dạy chúng ta bằng đau khổ; nhưng Ngài có uy quyền trên mọi
quyền lực thế gian để phục hồi địa vị làm con, nếu chúng ta biết thành tâm trở
về với Ngài.
- Hãy
để Đức Kitô làm chủ hoàn toàn cuộc sống chúng ta. Ngài sẽ giúp chúng ta vượt
qua mọi gian khổ trong cuộc đời và sẽ ban cho chúng ta triều thiên vinh hiển là
cuộc sống đời đời.
-
Chúng ta hãy thường xuyên xét mình thay vì phí thời giờ xét đoán tha nhân. Người
năng xét mình sẽ có cơ hội thăng tiến bản thân, dễ dàng tha thứ cho tha nhân,
và được Thiên Chúa xét xử khoan hồng trong Ngày Chung Thẩm.
Lm. Anthony ĐINH MINH TIÊN, OP.
13/03/16 CHÚA NHẬT TUẦN 5 MC – C
Ga 8,1-11
Ga 8,1-11
Suy niệm: Ai
trong chúng ta cũng có kinh nghiệm rằng tha thứ không phải là việc dễ dàng,
nhất là khi chính mình là người bị xúc phạm nặng nề đến danh dự, đến nhân phẩm,
và khi sự xúc phạm đó cứ tái đi tái lại. Những kinh sư và Pha-ri-sêu toan tính
“ném một hòn đá trúng hai con chim” khi gài bẫy Chúa Giê-su kết án người phụ nữ
phạm tội ngoại tình. Thế nhưng họ lại rút lui hết khi nghe Chúa bảo họ: “Ai trong các ông sạch tội thì hãy ném đá chị
này đi.” Điều
này không có nghĩa là họ thật lòng tha thứ cho chị. Trong khi đó, Chúa Giê-su
nói với chị ta: “Tôi cũng vậy, tôi không kết án
chị.” Chúa
nói vậy, nhưng không chỉ có vậy: Ngài tha thứ thật tình và muốn chị làm lại
cuộc đời của mình. Ngài rao giảng và thực thi quyền năng của Thiên Chúa “trước hết bằng lòng thương xót và thứ tha” khi chính Ngài gánh lấy tội lỗi nhân loại và
chịu chết trên thập giá để đền bù và để tội nhân được nên công chính.
Mời Bạn: Nhiều
khi chúng ta nói mình “tha thứ”, nhưng vẫn nhớ hoài sự lỗi của người khác. Chúa
muốn chúng ta tha thứ cho nhau vô điều kiện, và đó là điều kiện để Chúa tha thứ
tội lỗi cho chúng ta.
Sống Lời Chúa: Xét
mình mỗi ngày để nhận ra lỗi lầm của mình, nhờ đó cảm nhận tình yêu tha thứ của
Chúa và biết bao dung đối với tha nhân.
Cầu nguyện: Lạy Chúa Giê-su, Chúa dạy chúng con phải nhân từ như Chúa Cha là
Đấng nhân từ. Xin Chúa ngự trị tâm hồn con và làm cho trái tim con tràn đầy tâm
tình khoan nhân ái của Chúa, không còn chỗ cho những ghen ghét nhỏ nhen, những
oán thù ti tiện.
ĐỪNG PHẠM TỘI NỮA
Lắm khi việc áp dụng luật lại
dẫn đến bế tắc. Ném đá quả là một hình phạt răn đe hữu hiệu, nhưng lại không
ích lợi gì cho người phạm tội.
Suy
niệm:
Bị
bắt quả tang phạm tội là điều đáng xấu hổ.
Nhưng
nếu tội đó là tội ngoại tình
thì
thật là kinh khủng.
Ta
cần hình dung người phụ nữ ấy, xốc xếch, rối bù,
bị
lôi đi, mắt cúi xuống tránh những cái nhìn khinh miệt.
Trời
tang tảng sáng, nơi Ðền thờ Giêrusalem,
Ðức
Giêsu đang ngồi giảng dạy cho đám đông.
Chị
ta bị đặt trước mặt Ngài, đứng ngay giữa.
Các
kinh sư và Pharisêu hí hửng với cái bẫy của mình.
Người
phụ nữ này thật là một cơ may hiếm có
để
họ có bằng chứng tố cáo Ngài.
“Luật
Môsê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng người này
Còn
Thầy, Thầy nghĩ sao?”
Quả
là một câu hỏi bất ngờ, lịch sự và nham hiểm.
Ðức
Giêsu không thể nói ngược với luật Môsê,
và
cũng không thể nói ngược với trái tim của mình.
Ngài
cúi xuống, lấy tay vẽ nguệch ngoạc trên đất.
Có
vẻ như Ngài thờ ơ, không muốn can dự vào
hay
Ngài đang suy nghĩ cho ra câu trả lời thích hợp.
Thời
gian thinh lặng trôi qua, các kẻ tố cáo sốt ruột.
Họ
đắc thắng gặng hỏi, tưởng Ngài bị dồn vào thế bí.
“Ai
trong các ông vô tội thì hãy ném đá trước đi”.
Ngài
trả lời, rồi lại cúi xuống viết trên đất.
Câu
trả lời của Ngài bất ngờ vang trong tĩnh lặng,
bắt
người ta phải trở về đối diện với lòng mình.
Ai
dám tự hào mình vô tội?
Có
bao tội bất trung nặng chẳng kém tội ngoại tình.
Có
bao tội ngoại tình thầm kín không bị bắt quả tang.
Có
bao tội ngoại tình trong tư tưởng và ước muốn.
Khi
tố giác người khác, người ta thường quên tội của mình.
Không
thấy cái xà ở mình mà lại thấy cái rác nơi người khác.
Các
kinh sư và Pharisêu đã khiêm tốn xét mình.
Họ
lần lượt rút lui, gián tiếp nhận mình có tội.
Kẻ
trước người sau, người lớn tuổi đi trước.
Chúng
ta trân trọng thái độ chân thành của họ.
Họ
ra đi, để lại hai người mà họ tố cáo và định tố cáo.
Cuối
cùng chỉ còn lại người đáng thương và chính Tình Thương.
Bầu
khí trở nên nhẹ hơn, êm hơn cho cuộc đối thoại.
Ðấng
duy nhất có thể ném đá lại nói:
“Tôi
không lên án chị đâu! Chị về đi,
từ
nay đừng phạm tội nữa”.
Lắm
khi việc áp dụng luật lại dẫn đến bế tắc.
Ném
đá quả là một hình phạt răn đe hữu hiệu,
nhưng
lại không ích lợi gì cho người phạm tội.
Ðức
Giêsu chẳng những đã cứu một mạng người,
Ngài
còn làm sống lại một đời người.
Dù
con người vốn yếu đuối, dễ sa ngã,
nhưng
Ngài vẫn tin tưởng, yêu mến và hy vọng vào họ.
Ngài
không dung túng cái xấu, nhưng Ngài khơi dậy cái tốt
còn
đang yên ngủ nơi người phụ nữ và cả nơi các kinh sư.
Cầu
nguyện:
Lạy Chúa,
xin
cho con quả tim của Chúa.
Xin cho con đừng khép lại trên chính mình,
nhưng
xin cho quả tim con quảng đại như Chúa
vươn
lên cao, vượt mọi tình cảm tầm thường
để
mặc lấy tâm tình bao dung tha thứ.
Xin cho con vượt qua mọi hờn oán nhỏ nhen,
mọi
trả thù ti tiện.
Xin
cho con cứ luôn bình an, trong sáng,
không
một biến cố nào làm xáo trộn,
không
một đam mê nào khuấy động hồn con.
Xin cho con đừng quá vui khi thành công,
cũng
đừng quá bối rối khi gặp lời chỉ trích.
Xin cho quả tim con đủ lớn
để yêu người con không ưa.
Xin cho vòng tay con luôn rộng mở
để
có thể ôm cả những người thù ghét con.
Lm Antôn Nguyễn Cao Siêu, SJ
13
Tháng Ba
Nếu Tôi Biết Tha thứ
Trong
những năm 1944-1945 dân Roma khiếp sợ mỗi khi nghe nhắc đến tên Peter Koch, một
sĩ quan mật vụ Ðức quốc xã đã từng giết hại không biết bao nhiêu mạng người.
Sau chiến tranh, anh ta bị bắt và bị kết án tử hình. Anh viết thư cho Ðức Giáo
Hoàng Piô 12 để xưng thú các tội ác mình đã phạm và đặc biệt xin Ngài tha thứ
cho anh tội đã tấn công vào Vương Cung thánh đường Thánh Phaolô ngoại thành.
Ðức
thánh cha đã sai một linh mục đến nhà tù để gặp anh ta và chuyển đến anh sự tha
thứ của Ngài, đồng thời trao cho anh ta một tràng hạt mân côi. Ðến nhà giam,
sau khi đã làm theo lời căn dặn của Ðức Giáo Hoàng, vị linh mục đã nghe người tử
tội thốt lên như sau: "Tổ quốc con nguyền rủa con, đó là điều hợp lý. Tòa
án đã kết án con, điều này cũng rất công bình. Ðức Giáo Hoàng đã tha thứ cho
con và đã cho con một bài học cao qúy. Giả như con đã luôn nghĩ đến việc tha thứ,
thì giờ này có lẽ con không phải ra pháp trường như thế này". Nói rồi anh
bật khóc: "Con không dám động đến tràng hạt của Ðức Giáo Hoàng bằng đôi
tay vấy máu của con. Xin cha đeo tràng hạt vào cổ cho con". Ít phút sau,
Peter Koch ngã gục dưới loạt đạn, miệng anh vẫn còn cầu khẩn Mẹ Maria...
Xin
được tha thứ, đó là một trong những hành động vĩ đại nhất của con người... Quỷ
Satan đã có lần trách móc Thiên Chúa như sau: "Ngài không công bình. Có biết
bao nhiêu tội nhân đã làm điều ác. Họ chỉ trở lại một đôi lần, nhưng lần nào
Ngài cũng niềm nở tiếp đón họ. Tôi chỉ có làm một điều bậy, tôi chỉ có phạm tội
một lần, thế mà Ngài đã tuyên phạt tôi đời đời". Nghe thế, Thiên Chúa mới
hỏi vặn lại Satan: "Thế ngươi có bao giờ mở miệng xin tha thứ và ăn năn
sám hối chưa?".
Mở miệng
kêu xin tha thứ là bước lần đến ngưỡng cửa Thiên Ðàng. Nhưng xin tha thứ cho
chính mình thôi, chưa đủ, con người cần phải tha thứ cho người khác. Cánh cửa
Thiên Ðàng sẽ mở ra mỗi khi con người thành thực thứ lỗi cho người khác.
Nhận
ra lầm lỗi của mình, kêu cầu sự tha thứ và tha thứ cho người khác: đó là đôi
cánh Thiên Thần giúp con người bay lên tới Chúa.
Lẽ Sống
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét