Bài giảng tiền mật nghị bất hủ của Đức Hồng Y Wojtyła
Vũ Văn An 04/May/2025
Đức Giáo Hoàng Gioan
Phaolô II cầu nguyện trong Thánh lễ tại Etchmiadzin, Armenia, vào ngày 27 tháng
9 năm 2001. (ảnh: Gabriel Bouys / AFP qua Getty Images)
Bài giảng trước mật nghị tuyệt vời nhất được Thánh Gioan
Phaolô II thuyết giảng vào năm 1978, về Tin Mừng mà Chúa Kitô hỏi Phêrô ba lần,
'Con có yêu ta không?' — cùng một Tin Mừng được nghe trong các nhà thờ trên khắp
thế giới vào Chúa Nhật này.
Đó là bình luận của Cha Raymond J.de Souza, tựa là “This Question Shook Gioan
Paul II — Now Another Man Must Answer Christ’s Summons” trên National Catholic
Registre ngày 3 tháng 5, 2025.
Vào Chúa Nhật trước khi mật nghị bắt đầu, khá nhiều Hồng Y sẽ đến thăm
"các nhà thờ danh nghĩa" của họ tại Rome. Chúa nhật này, họ sẽ có một
bản văn Tin Mừng truyền cảm hứng cho bài giảng của họ khi họ chuẩn bị bầu một
giáo hoàng mới.
Bài đọc được chỉ định cho Chúa Nhật này là Gioan 21: 1-19. Chúa Giêsu yêu cầu
Phêrô ba lần tuyên xưng tình yêu của ngài, và ba lần trao cho ngài sứ mệnh chăm
sóc toàn thể đàn chiên — “hãy chăn chiên của Ta, hãy chăn dắt chiên của Ta.” Vì
đây là bài đọc được chỉ định cho Thánh lễ Chúa Nhật trên toàn thế giới, nên những
người giảng đạo ở khắp mọi nơi có thể sẽ giảng về quyền tối thượng của Phêrô.
Mỗi Hồng Y, khi nhận được chiếc mũ đỏ, sẽ được chỉ định một nhà thờ ở Rome, trở
thành, như thể, linh mục giáo xứ địa phương. Trên thực tế, ngài không phải là
như vậy, nhưng nhiệm vụ danh nghĩa duy trì một truyền thống lâu đời theo đó, một
giám mục được các giáo sĩ địa phương lựa chọn — trong trường hợp này, giám mục
của Rome được các giáo sĩ của Rome bầu chọn. Hồng Y đoàn thể hiện tính phổ quát
của toàn thể Giáo hội; các nhà thờ danh nghĩa của họ liên kết họ với giáo phận
địa phương của Rome.
Các chuyến thăm trước mật nghị để tham dự Thánh lễ Chúa Nhật có thể tạo ra khá
nhiều náo động. Các Hồng Y sống xa Rome hiếm khi đến thăm các nhà thờ danh
nghĩa của họ, vì vậy bất cứ chuyến thăm nào cũng có thể là một sự kiện địa
phương.
Với bầu không khí sốt sắng ngay trước một mật nghị, các Hồng Y nổi tiếng nhất
thu hút một nhóm người ủng hộ, những người tò mò và giới truyền thông. Những
người dẫn đầu rõ ràng đã nói gì? Điều đó có giúp ích hay gây tổn hại cho mục
đích của họ? Những người được gọi là nhà tạo vua đã bày tỏ những ưu tiên gì? Có
những lời cầu nguyện chuyển cầu bằng tiếng Quan Thoại không? Có những lời cầu
nguyện cho những người Công Giáo bị đàn áp không? Có thể là một cảnh tượng khá
ngoạn mục.
Gioan 21 cũng được sử dụng trong các lễ tang của giáo hoàng. Nó được sử dụng
cho cả Đức Giáo Hoàng Phanxicô lẫn Đức Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II. Đức Hồng
Y Giovanni Battista Re, người đã thuyết giảng vào tuần trước, hầu như không chú
ý đến đoạn Tin Mừng trong bài giảng theo công thức của mình khi kể lại cuộc đời
của Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Các Hồng Y chắc chắn sẽ làm tốt hơn thế vào Chúa
nhật này.
Năm 2005, Đức Hồng Y Joseph Ratzinger đã có một bài giảng tuyệt vời tại lễ tang
của Đức Gioan Phaolô, được xây dựng xung quanh những lời cuối cùng của Chúa
Giêsu với Phêrô: Hãy theo Ta! Người ta hy vọng các nhà thuyết giáo cấp Hồng Y
có thể tiếp cận được đỉnh cao của Hồng Y Ratzinger vào Chúa nhật này.
Bài giảng vĩ đại nhất trước mật nghị Hồng Y được thuyết giảng về chính bản văn
đó, Gioan 21, vào tháng 10 năm 1978. Đức Gioan Phaolô I đã qua đời chỉ sau 33
ngày, và các Hồng Y choáng váng đã tập trung cho mật nghị Hồng Y thứ hai trong
năm đó.
Sau khi đến Rome, các Hồng Y Ba Lan đã dâng Thánh lễ cho cố giáo hoàng. Hồng Y
Stefan Wyszyński, giáo chủ Ba Lan, là người chủ trì chính, và Hồng Y Karol
Wojtyła, tổng giám mục Kraków, đã thuyết giảng bài giảng về cuộc trò chuyện giữa
Chúa Giêsu và Thánh Phêrô.
Không có video nào về sự kiện này và hầu như không ai biết đến cho đến khi nhà
viết tiểu sử của Đức Giáo Hoàng George Weigel đưa nó vào Witness to
Hope, tiểu sử năm 1999 của Đức Gioan Phaolô II. Weigel đã phát hiện ra nó
trong Kalendarium życia Karola Wojtyła, một biên niên sử tiền giáo
hoàng đầy đủ do Adam Boniecki biên soạn.
Với phẩm chất gần như huyền bí, vị giáo hoàng tương lai đã giảng vào ngày hôm
đó về người tiền nhiệm trực tiếp của mình, Gioan Paul I, và người tiền nhiệm đầu
tiên của mình, Thánh Phêrô:
Sự kế vị Thánh Phêrô, lời triệu tập đến chức vụ giáo hoàng, luôn chứa đựng
trong đó lời kêu gọi đến tình yêu cao cả nhất, đến một tình yêu rất đặc biệt.
Và luôn luôn, khi Chúa Kitô nói với một người đàn ông, 'Hãy đến, theo Ta,' Người
hỏi người đó điều Người đã hỏi Simon: 'Con có yêu Ta hơn những người này
không?'”
Câu hỏi cốt lõi của mọi ơn gọi đều giống nhau: "Con có yêu Ta không?"
Nhưng chức vụ Phêrô, là Đại diện của Chúa Kitô, thì quá khủng khiếp, đến nỗi trái
tim không thể chịu nổi sức nặng. Đức Hồng Y Wojtyła phát biểu:
“Khi đó, trái tim con người phải run rẩy. Trái tim của Simon đã run rẩy, và
trái tim của Albino Luciani, trước khi lấy tên là Gioan Paul I, cũng đã run rẩy.
Trái tim con người phải run rẩy, bởi vì trong câu hỏi này cũng có một yêu cầu.
Bạn phải yêu! Bạn phải yêu nhiều hơn những người khác, nếu toàn bộ đàn chiên được
giao phó cho bạn, nếu lệnh truyền, 'Hãy chăn dắt chiên con của Ta, hãy chăn dắt
chiên của Ta' đạt đến phạm vi mà nó đạt được trong ơn gọi và sứ mệnh của
Phêrô”.
Đây thực sự là một đoạn văn đáng chú ý. Vào ngưỡng cửa của chức giáo hoàng năm
1978, Đức Hồng Y Wojtyła đã cảm thấy sức nặng của lời kêu gọi — một sức nặng
quá lớn đối với trái tim con người. Trái tim của vị Hồng Y người Ba Lan chắc chắn
đã run rẩy. Để Giáo hội có thể đón nhận hồng phúc Phêrô, một người đàn ông phải
sẵn sàng trả giá. Phêrô đã trả giá đó bằng mạng sống của mình, được xác định
trên đồi Vatican.
Bài giảng của Đức Hồng Y Wojtyła tiếp tục:
“Chúa Kitô nói những lời bí ẩn, Người nói với Phêrô: ‘Khi còn trẻ, con đã tự thắt
lưng và đi đến nơi con muốn. Nhưng khi con già đi, người khác sẽ thắt lưng và dẫn
con đến nơi con không muốn đến.’ Những lời bí ẩn và bí ẩn. … Và vì vậy, trong lời
triệu tập này, được Chúa Kitô hướng dẫn cho Phêrô sau khi Người Phục sinh, lệnh
truyền của Chúa Kitô, ‘Hãy theo Ta,’ có ý nghĩa kép. Đó là lời triệu tập để phục
vụ, và lời triệu tập để chết “…
Chỉ vài ngày sau, lời triệu tập đó đã rơi vào Đức Hồng Y Karol Wojtyła của
Kraków. Giống như tất cả các giáo hoàng, ngài đã được hỏi trong mật nghị: “Ngài
có chấp nhận cuộc bầu cử ngài không?” Ngài thực sự đã được hỏi, trong Nhà nguyện
Sistine, trước bức tượng Chúa Kitô Thẩm phán đồ sộ của Michelangelo: “Con có
yêu Ta hơn những người này không?”
Hai mươi lăm năm sau, vào tháng 10 năm 2003, tại lễ kỷ niệm ngân khánh triều
giáo hoàng, Đức Gioan Phaolô II đã trở lại với Gioan 21:
“Mỗi ngày, cuộc đối thoại giữa Chúa Giêsu và Phêrô diễn ra trong trái tim tôi.
Trong tâm hồn, tôi hướng mắt về Chúa Kitô Phục sinh. Người, hiểu rõ sự mong
manh của con người tôi, khuyến khích tôi đáp lại bằng sự tin tưởng như Phêrô đã
làm: ‘Lạy Chúa, Chúa biết mọi sự; Chúa biết rằng con yêu Chúa’ (Gioan 21:17).
Và sau đó, Người mời tôi đảm nhận những trách nhiệm mà chính Người đã giao phó
cho tôi”.
Trong triều giáo hoàng dài của ngài, khi Đức Gioan Phaolô nói về chức vụ giáo
hoàng của mình, ngài thích trích dẫn văn bản Luca 22:32. Chúa Giêsu, đã dự đoán
về việc Phêrô chối Chúa, đảm bảo với ông rằng Người đã cầu nguyện cho ngài để
“đức tin của ông không bị mất” và rằng Phêrô sẽ trở lại và có sứ mệnh củng cố đức
tin của những người khác. Ít khi nào Đức Gioan Phaolô đề cập đến những đoạn văn
nổi tiếng hơn của Phêrô trong Matthew 16 và Gioan 21. Nhưng trong đời sống cầu
nguyện nội tâm của Đức Gioan Phaolô với Chúa, cuộc trò chuyện của Gioan 21 luôn
đồng hành cùng ngài.
Trong Thánh lễ an táng trọng thể của Đức Gioan Phaolô năm 2005, Đức Hồng Y
Ratzinger đã đặt toàn bộ triều giáo hoàng vào bối cảnh của Gioan 21:
“Trong những năm đầu tiên của triều giáo hoàng, khi còn trẻ và tràn đầy năng lực,
Đức Thánh Cha [Gioan Paul II] đã đi đến tận cùng trái đất, được Chúa Kitô hướng
dẫn. Nhưng sau đó, ngài ngày càng bước vào sự hiệp thông với những đau khổ của
Chúa Kitô; ngài ngày càng hiểu được sự thật của những lời này: 'Một người khác
sẽ thắt lưng cho con'. Và trong chính sự hiệp thông này với Chúa chịu đau khổ,
không mệt mỏi và với cường độ mới, ngài đã công bố Tin Mừng, mầu nhiệm của tình
yêu đi đến cùng (x. Gioan 13: 1)”.
Khi trao quyền tối thượng cho Phêrô, Chúa Giêsu đã đặt quyền đó vào trong mầu
nhiệm của tình yêu. Một tình yêu sâu sắc và rộng lớn đến nỗi trái tim con người
khó có thể chứa đựng được. Vì vậy, trái tim run rẩy.
Vào Chúa nhật, đối với nhiều Hồng Y, bài giảng sẽ là lời phát biểu công khai cuối
cùng của họ trước khi mật nghị bắt đầu vào thứ Tư. Sau đó, đối với một người, lệnh
triệu tập sẽ đến gần, và trái tim sẽ run rẩy.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét