09/07/2017
Chúa Nhật 14 thường niên năm A
(phần II)
Phụng Vụ Lời Chúa: Chúa Nhật 14 Thường Niên năm A
CHÚA NHẬT XIV THƯỜNG NIÊN A
(Dcr 9,9-10; Rm 8,9.11-13; Mt 11,25-30)
ĐỨC GIÊSU - MẠC KHẢI
CỦA CHÚA CHA
VÀ LÀ TRƯỜNG HỌC
KHIÊM HẠ
“Hãy học nơi tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường” (Mt 11,29)
I. CÁC BÀI ĐỌC
1. Bài đọc I (Dcr 9,9-10)
Bài đọc I được trích từ sấm ngôn về thời cánh chung của
ngôn sứ Dacaria tiên báo về vị vua mới tương lai của Giuđa. Vị vua này hoàn
toàn khác xa với với hình ảnh truyền thống: thay vì ngồi trên chiến xa hay chiến
mã, thì vị vua mới “khiêm tốn ngồi trên lưng lừa”, là loài được sử dụng rộng
rãi trong thời bình. Đoạn trích này tiên báo cuộc vinh thắng của Đức Giêsu
trong Chúa Nhật Lễ Lá, khi Người ngồi trên lưng lừa tiến vào thành thánh
Giêrusalem, để chứng tỏ rằng Người không phải là một Đấng Messia của thời chiến,
với những cuộc chinh phạt bằng võ khí, nhưng là một vị Thiên Chúa khiêm hạ và
hiền hòa, một vị Thiên Chúa “bẻ gãy mọi cung tên và công bố hòa bình cho muôn dân”.
2. Bài đọc II (Rm 8,9.11-13)
Bài đọc II trích thư gởi tín hữu Rôma nói về Thần Khí
trong sự tương phản với tính xác thịt. Bởi vậy, nếu như Kitô hữu chúng ta sống
và hành xử chỉ theo tính xác thịt, thì sẽ hướng đến những nết xấu và sự chết;
còn nếu chúng ta sống theo Thần Khí, thì không những sẽ loại trừ được những
hành vi xấu xa nơi con người chúng ta, mà còn hướng chúng ta đến những giá trị
tốt đẹp, vững bền, nhất là sự sống mới trong Đức Kitô. Vì thế, những ai có Thần
Khí của Đức Kitô được xem như là thuộc về Đức Kitô và mang lấy hình ảnh cũng
như bản chất của Người.
3. Bài Tin Mừng (Mt 11,25-30)
Đoạn trích Tin Mừng hôm nay được một số người xem như
là một “hòn ngọc” của Tin Mừng Matthêu. Nếu như toàn bộ phần đầu của Tin Mừng
cho đến việc tuyên xưng của Phêrô ở chương 16 trình bày hình ảnh Đức Giêsu như
là Đấng Messia, thì ở đây thật sự là một bước ngoặc và chóp đỉnh, một trang Tin
Mừng đầy mạnh mẽ nhưng êm dịu.
Bối cảnh ở đây thật khó tin: Đức Giêsu vừa trải qua một
thất bại trong sứ vụ. Thành công ban đầu trong sứ vụ rao giảng, được gọi là
“mùa xuân Gallilê”, đang trên đà giảm dần. Biển hồ Gallilê, nơi chính Đức Giêsu
thiết lập ‘chỗ ở’ của Người, nay đã từ chối Người.
Trong đống đổ nát hoang phế đó, chúng ta có thể nói
như thế, Đức Giêsu lại không oán trách hay kêu than; trái lại, Người cất lên với
Chúa Cha lời ca tạ ơn, một lời ca đầy kinh ngạc và ngập tràn niềm vui; điều này
chỉ có thể xuất phát từ một con người chiêm niệm, có thể đọc ra lịch sử và dấu
chỉ của Thánh Ý, cũng như nhận kế hoạch của Thiên Chúa.
Sự cứng lòng của những bậc thông thái và khôn ngoan đã
làm cho Đức Giêsu xác quyết hơn sự ưu tiên trong kế hoạch của Chúa Cha: đó là
cho những người bé mọn, là những người không có khả năng áp đặt ai, hay là những
người không được xem trọng.
Với thế gian, người thông thái và bậc khôn ngoan luôn
được xem trọng, và trong giới tôn giáo Do Thái, đó là những luật sĩ và
Pharisêu, những người luôn thích lập đi lập lại câu cửa miệng: “người vô tri
không thể thoát án tội, và người nông dân không thể thuộc về Chúa”. Đức Giêsu
đang chứng minh rằng họ đã sai và nhất là cho họ thấy ý định của Thiên Chúa thật
là khác biệt.
Không dừng lại ở đó, Đức Giêsu, qua chính lời nói và
con người của mình, đã mạc khải về bản tính Thiên Chúa, đó là hiền hậu và khiêm
nhường. Ở đây thánh Matthêu đã tiên báo những gì mà Tin Mừng Gioan sẽ nói:
“Thiên Chúa, chưa bao giờ có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa, chính
Người đã tỏ cho chúng ta biết” (Ga 1,18).
Nếu như hiền hậu và khiêm nhường mạc khải về Chúa Cha,
thì ta hiểu lý do tại sao những người bé mọn lại đón nhận mạc khải của Thiên
Chúa; đó là bởi vì mạc khải Tin Mừng đã bị dừng lại trước những bậc thông thái
và khôn ngoan, họ không có khả năng đọc được nơi Đấng mạc khải, là Đức Giêsu
Kitô hiền hậu và khiêm nhường. Chính Người, là “kẻ bé mọn nhất trong Nước Trời”
như Người đã nói trước đó, là nơi chứa đựng mạc khải Chúa Cha.
Bởi thế, ánh mắt Đức Giêsu luôn hướng nhìn về những kẻ
bé mọn, là những người biết đón nhận Nước Trời, và Người nhìn thấy nơi họ những
ách nặng phải chịu do những bậc thông thái và khôn ngoan cài lên cổ.
Ở đây Đức Giêsu nói về hai cái ách: một cái đè nặng, một
cái nhẹ nhàng.
Cái ách trước không hẳn là Luật Tôra, và cái sau cũng
không hẳn là Tin Mừng. Nếu như những người bé mọn bị vất vả và gồng gánh nặng nề
là do những kẻ giải thích Luật Tôra, họ quên rằng Thiên Chúa của Israel là
Thiên Chúa của những kẻ bé mọn, Đấng đã giải thoát những con người nô lệ và đưa
họ tới một tình trạng tự do.
Vì thế, “ách của tôi” mà Đức Giêsu nói đến như là sự
kiện toàn luật Tôra, như Người đã nói trước đó: “Tôi đến không phải để hủy bỏ Lề
Luật, nhưng là để kiện toàn” (Mt 5,7). Vì thế, Tin Mừng Nước Trời là tin mừng về
dung mạo của Chúa Cha.
Tiên vàn luôn có ân sủng; tiên vàn luôn có hoạt động của
Thiên Chúa; và sau là Luật Tôra. Vì thế, tuân giữ Luật Tôra có nghĩa là làm cho
ân sủng trổ sinh hoa trái chứ không ngược lại.
“Ách của tôi” còn là vì chính Đức Giêsu là người đầu
tiên đón nhận ân sủng của Thiên Chúa và vác lấy trong phận người. Ách còn đòi hỏi
khiêm hạ tuân phục quyền tối thượng của Thiên Chúa, đồng thời từ bỏ con người
mình.
“Hãy học nơi
tôi” (mathete) không có nghĩa là học kinh Tôra, nhưng là trở thành môn đệ
(mathétés), là bước theo Đức Giêsu khiêm nhường và hiền hậu. Trong Cựu ước, đây
là hai thái độ cần có trước mặt Thiên Chúa và con người: trước Thiên Chúa, đó
là thái độ tin tưởng, tuân phục và ngoan ngùy; với con người, niềm nở, nhẫn nhục,
thận trọng, sẵn lòng phục vụ và tha thứ. Nhìn về Đức Giêsu ta sẽ thấy Người như
thế, và như vậy Người mạc khải Chúa Cha cho chúng ta và mời gọi chúng ta bước
theo Người.
II. GỢI Ý SUY NIỆM
1. “Người bẻ gãy mọi cung tên và công bố hòa bình cho
muôn dân”. Đấng Messia được loan báo và trông đợi sẽ mang hòa bình đến cho con
người. Là những người tin theo Chúa, tôi trông đợi gì nơi Đức Giêsu: một Đấng sẽ
giúp tôi chinh phạt mọi thứ bằng mọi giá hay một Đấng sẽ giúp tôi cùng với Người
mang lại những giá trị tốt đẹp cho những người chung quanh?
2. “Nếu nhờ Thần Khí mà anh em đã giết được hành động
của xác thịt, thì anh em sẽ được sống”. Thánh Phaolô khuyên nhủ chúng ta không
sống theo tính xác thịt, mà theo Thần Khí. Cảm nghiệm lại đời mình, có bao
nhiêu lần tôi đã sống và hành xử theo cung cách của những người là con cái
Chúa?
3. “Hãy học nơi tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm
nhường”. Đức Giêsu đã mạc khải một dung mạo hiền hòa và nhân lành về Thiên Chúa
cũng như về một kế hoạch yêu thương dành cho những người bé mọn. Tôi đã có những
kinh nghiệm gì về những điều này với Chúa trong cuộc đời tôi? Và tôi có can đảm
học nơi Người những bản tính tốt đẹp này không?
III. LỜI NGUYỆN
CHUNG
Chủ tế: Anh
chị em thân mến! Qua Đức Giêsu, Thiên Chúa đã tự tỏ mình là Đấng “hiền lành và
khiêm nhường”. Với tâm tình yêu mến Chúa và quyết tâm học với Người, cộng đoàn
chúng ta cùng chân thành dâng lời nguyện xin:
1. Chúng ta hãy cầu nguyện cho sứ vụ của Hội Thánh:
Xin cho các vị chủ chăn của dân Chúa luôn nỗ lực sống tinh thần của Đấng Cứu Thế,
hầu phản ánh trung thực dung mạo của Thiên Chúa nhân từ bao dung cho con người
thời đại hôm nay.
2. Chúng ta hãy cầu ngyện cho hòa bình của thế giới:
Xin cho các dân tộc và quốc gia biết xoá bỏ ngăn cách hận thù, không phân biệt
màu da, ngôn ngữ hay tôn giáo, mọi người biết cùng nhau xây dựng thế giới này
thành ngôi nhà chung.
3. Chúng ta hãy cầu nguyện cho việc phúc âm hóa gia
đình: Xin cho các bậc cha mẹ đang mang gánh nặng gia đình và ưu tư vì con cái
biết chạy đến với Chúa, để được tình yêu Người nâng đỡ và thêm sức hầu chu toàn
bổn phận Chúa trao.
4. Chúng ta hãy cầu nguyện cho cộng đoàn đang hiện diện:
Xin cho từng người chúng ta biết siêng năng đến với Chúa Giêsu nơi bí tích
Thánh Thể để học cùng Người bài học khiêm tốn chân thành khi sống với và sống
cho mọi người.
Chủ tế: Lạy
Chúa là Thiên Chúa chúng con, xin nhìn đến chúng con đang tin tưởng nguyện cầu
và khát khao được biến đổi. Xin giúp chúng con biết học nơi Con Chúa bài học
khiêm tốn dịu hiền, hầu trở nên khí cụ mang bình an của Chúa đến cho mọi người.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
SCĐ CHÚA NHỰT
XIV TN A
CHỦ ĐỀ :
HỌC CÙNG ĐỨC GIÊSU
SỰ HIỀN LÀNH VÀ KHIÊM TỐN
"Hãy học cùng Ta, vì
Ta hiền lành và khiêm tốn" (Mt 11,29)
Sợi chỉ đỏ :
Trong bài đọc I (Dcr 9,9-10), ngôn sứ Dacaria mô tả Đấng
Messia như một vị vua hiền lành và khiêm tốn cởi trên lưng lừa ; Tv 144 (đáp
ca) cũng trình bày Thiên Chúa bằng những nét từ bi và nhân ái. Trong bài Tin Mừng
(Mt 11,25-30), Đức Giêsu tự mô tả mình bằng hai đức tính Hiền lành và Khiêm tốn.
Ngài mời chúng ta học nơi Ngài.
- Bài đọc II (Rm 8,9.11-13) (Chủ đề phụ) : Đừng sống
theo xác thịt, hãy sống theo Thánh Thần.
I. DẪN VÀO THÁNH LỄ
Anh chị em thân mến
Đức Giêsu không những dạy chúng ta về đời sống đức
tin, về những nhân đức siêu nhiên, mà còn dạy chúng ta cách sống nhân bản. Làm
theo giáo huấn của Ngài, chúng ta sẽ trở thành những con người rất dễ thương dễ
mến và do đó sẽ dễ thành công trong cuộc đời. Hôm nay Đức Giêsu dạy ta học
gương của Ngài sống Hiền lành và khiêm tốn. Chúng ta hãy lắng nghe giáo huấn của
Ngài và xin Ngài giúp ta thực hành được giáo huấn ấy.
II. GỢI Ý SÁM HỐI
- Rất nhiều lần chúng ta nóng nảy, hung dữ với kẻ
khác.
- Rất nhiều lần chúng ta kiêu căng : coi trọng mình và
coi khinh kẻ khác.
- Rất ít khi chúng ta để ý xem Chúa đã sống như thế
nào để tập sống theo gương Chúa.
III. LỜI CHÚA
1. Bài đọc I (Dcr 9,9-10)
Năm 333, Alexandre Đại đế chiến thắng đế quốc Babylon
và đưa đế quốc Hy lạp lên ngôi bá chủ. Nhiều người do thái tự hỏi "Phải
chăng đó là Vua Messia mà Thiên Chúa gởi đến ?", "Nếu không phải như
thế thì phải chăng Vua Messia sẽ đến cũng giống như Alexandre hùng mạnh này
?"
Ngôn sứ Dacaria trả lời : Đấng Messia sẽ đến cũng là một
vì Vua nhưng với nhiều khác biệt rất cơ bản :
- Ngài không phải là một vị vua chiến tranh, mà là vua
hòa bình.
- Ngài không kiêu kỳ, mà rất khiêm tốn
- Ngài rất hiền lành : không thích giết chết mà chỉ muốn
cứu độ.
Hình ảnh tiêu biểu về Vua Messia là Ngài không cởi
trên lưng ngựa mà trên lưng lừa.
2. Đáp ca (Tv 144)
Những đức tính của Vua Messia cũng chính là những đức
tính của Thiên Chúa : "Chúa nhân ái và từ bi, chậm bất bình và giàu ân sủng.
Chúa hảo tâm với hết mọi loài, và từ bi với mọi công cuộc của Chúa".
3. Tin Mừng (Mt 11,25-30)
Văn mạch : Sau một thời gian rao giảng, Đức Giêsu đã gặt
hái được những thành công nhưng cũng gặp phải nhiều thất bại. Thất bại là nơi
những người tự nghĩ mình là thông thái, như biệt phái, luật sĩ và gần đoạn Tin
Mừng này nhất là dân ở các thành ven bờ Biển Hồ (Mt 11,20-24) ; còn thành công
là nơi những người nghèo nàn, ít học, thu thuế, tội lỗi… Ngài gọi chung họ là
"những kẻ bé mọn".
Phần đầu của đoạn Tin Mừng này ghi lại lời Đức Giêsu cầu
nguyện với Chúa Cha. Trước hết, Ngài nhìn nhận tất cả những thành công và thất
bại ấy đều theo đúng kế hoạch của Chúa Cha. Kế đến, khi nhìn lại những thành
công và thất bại ấy, Đức Giêsu khám phá ra rằng chính Chúa Cha đã đặc biệt yêu
thương những kẻ bé mọn nên đã cho họ đón nhận Tin Mừng của Ngài. Việc Chúa Cha
yêu thương mặc khải cho những kẻ bé mọn khiến Đức Giêsu cảm động và vui mừng,
vì thế Ngài lớn tiếng cảm tạ và ca tụng Chúa Cha.
Sang phần thứ hai của đoạn Tin Mừng này, Đức Giêsu kêu
gọi mọi người hãy mang lấy "ách" và "gánh" của Ngài. Theo
ách nói do thái, "mang ách của ai" là học với người đó ; còn
"gánh" thì ám chỉ lề luật. Nói tóm lại, Đức Giêsu kêu mời mọi người
hãy học với Ngài và đón nhận luật của Ngài :
- Học với ngài : học gương hiền lành và khiêm tốn
- Đón nhận luật Ngài là luật yêu thương
4. Bài đọc II (Rm 8,9.11-13) (Chủ đề phụ)
Đây là lập luận thứ ba cho luận đề "được công
chính hóa nhờ đức tin".
Cốt tuỷ của lập luận : trong con người có hai khuynh
hướng đối nghịch nhau, một muốn làm lành và một muốn làm ác. Con người chỉ có
thể tìm được sự thống nhất nội tâm nhờ ơn của Thánh Thần.
Áp dụng : Kitô hữu đã được Chúa Thánh Thần đến ở trong
mình cho nên đã có một cuộc sống mới, cho nên họ đừng sống theo cuộc sống cũ nữa
:
- Cuộc sống cũ là sống theo xác thịt. Cuộc sống đó sẽ
dẫn đến cái chết.
- Cuộc sống mới là sống theo Thánh Thần. Nó sẽ dẫn đến
sự sống vĩnh cửu.
Thánh Augustinô đã tự thuật rằng chính đoạn thư này của
Thánh Phaolô đã giúp Ngài hoán cải.
IV. GỢI Ý GIẢNG
1. Thế nào là
"hiền lành ?"
Trong nguyên bản hy lạp, thánh Matthêu dùng chữ praus. Chữ
này có nghĩa là dịu dàng, ngọt ngào, không thô bạo cứng cỏi. Như thế, "hiền
lành" bao gồm một tâm thế bên trong và một cách phản ứng bên ngoài.
- Tâm thế bên trong là luôn êm ái hoà nhã : nghĩ về người
khác thì nghĩ tốt, yêu thương, khoan dung, thông cảm. Đón nhận những lời
nói và cách cư xử của người khác đối với mình thì không thành kiến, biết phải
quấy, sẵn sàng đối thoại, chấp nhận sửa đổi.
- Phản ứng bên ngoài : nhẹ nhàng, tôn trọng, không thô
bạo.
Chúa Giêsu hiền lành : trong lòng Ngài luôn yêu thương
người khác (đặc biệt là những người khốn khổ hèn mọn), luôn muốn điều tốt cho
người khác (nhất là muốn cứu độ người ta), không thành kiến đối với những người
mà xã hội quen coi là xấu xa tội lỗi ; lời nói và hành động của Ngài luôn tỏa
ra sự dịu dàng, nâng đỡ, khích lệ, ủi an. Ngài không nặng lời, không lên án.
Ngài chủ trương sống bằng tình thương, Ngài không bạo động.
2. Thế nào
là "Khiêm tốn" ?
Trong nguyên bản hy lạp, thánh Matthêu dùng chữ
tapeinos. Chữ này có nghĩa là chấp nhận "đứng thấp", "ở dưới",
"bị hạ xuống", hoặc tự ý xuống thấp, ở dưới.
Căn bản của khiêm tốn là biết mình "là" thế
nào : từ đó không muốn tỏ ra hơn cái "là" ấy và giả như người khác có
coi mình kém hơn cái "là" ấy thì mình cũng không màng tới. Điều quan
trọng là sống thanh thản và thành thật đúng với cái "là" của mình.
Dụ ngôn của Đức Giêsu về những chỗ ngồi (Lc 14,7-11) giúp
ta hiểu rõ hơn về thái độ khiêm tốn đối với danh dự :
- Danh dự của ta không phải do ta tranh dành mà có :
Khi được mời đi ăn cưới thì đừng tự ý dành chỗ nhất.
- Danh dự của ta là do chính cái "là" của ta
tạo cho ta : chủ tiệc thấy ta xứng đáng chỗ nào thì sẽ đặt ta vào chỗ đó.
- Nhất là danh dự của ta là do Thiên Chúa sắp xếp cho
ta : chủ tiệc cưới trong dụ ngôn này là chính Thiên Chúa. Ngài sẽ mời ta vào chỗ
Ngài xếp đặt.
3. Cuộc hoán
cải của Augustinô
Augustinô là một thanh niên có tư chất thông minh
nhưng lỡ đi lạc đường. Về phương diện trí thức, Augustinô ỷ mình thông thái,
dùng kiến thức của mình để truy tìm những học thuyết uyên bác. Kết quả là lạc
vào bè rối Manichéisme. Về phương diện luân lý, Augustinô sống buông theo theo
những đòi hỏi của xác thịt. Kết quả là một cuộc sống tội lỗi.
Một hôm, trong lúc tâm hồn trống rỗng vô vị, Augustinô
bỗng nghe một tiếng từ đâu đó vang lên "Tolle et lege" (Hãy cầm lấy
và đọc). Augustinô thấy trước mặt một quyển Thánh Kinh. Ngài cầm lên, mở ra và
gặp ngay đoạn thư này của Thánh Phaolô gởi tín hữu Rôma : đừng sống theo xác thịt
nữa mà hãy sống theo Thánh Thần.
Cuộc hoán cải của Augustinô đã được dọn đường nhờ sự cầu
nguyện và ăn chay hãm mình của mẹ ngài là bà Mônica. Nhưng chính câu Thánh Kinh
này là yếu tố quyết định thay đổi cuộc đời Augustinô.
4. "Hãy đến
với Ta"
Hãy đến với Ta. Chúa bảo tôi như thế. Nhưng tôi đáp lại :
Con không dám, vì con bất xứng.
Hãy đến với Ta. Chúa lặp lại. Tôi lại đáp : Con sợ.
Hãy đến với Ta - Nhưng con đâu có hẹn trước với Chúa.
Hãy đến với Ta - Hiện giờ con không rảnh.
Hãy đến với Ta - Tôi không còn lý do gì từ chối nữa.
Chúa nói tiếp :
Con hãy đến… hãy ngồi xuống… hãy trút bỏ gánh nặng trên
vai… Hãy ngồi dưới bóng cây im mát của Cha… Hãy giải khát bằng dòng nước trong
lành của Cha… Ở bên Cha, con sẽ được nghỉ ngơi, sẽ thấy an bình.
Tôi thưa : "Ách của Cha thật là êm ái. Gánh của Cha
thật là nhẹ nhàng". (Flot McCarthy)
V. LỜI NGUYỆN CHO MỌI
NGƯỜI
CT : Anh chị em
thân mến
Chúa Giêsu mời gọi chúng ta : "Anh em hãy học cùng
tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường". Với ước muốn nên giống
Chúa, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin.
1- Hội Thánh là một bà mẹ hiền / luôn hết lòng yêu thương
và tận tình chăm sóc con cái của mình / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu
/ cảm nghiệm được một cách rõ rệt tình thương bao la của Hội Thánh.
2- Chúa Giêsu nói / "Phúc thay ai xây dựng hòa bình
/ vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa" / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các
kitô hữu / biết sống tinh thần tám mối phúc thật / nhờ đó / họ có thể trở thành
những người kiến tạo hòa bình.
3- Trong đời sống thường ngày / khi gặp buồn phiền hay
đau khổ / nhiều người đã đặt niềm tin không đúng chỗ / do đó bị lừa bịp và bị
thiệt hại hết sức nặng nề / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho những ai đang gặp thử
thách / chỉ chạy đến cùng Chúa để được Người nâng đỡ ủi an.
4- Chúa ghét kẻ kiêu căng / nhưng thương người khiêm tốn
/ Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn giáo xứ chúng ta / luôn biết noi
gương Chúa Giêsu / sống hiền hậu và khiêm nhường.
CT : Lạy Chúa
Giêsu, để nên hoàn thiện như Chúa Cha trên trời theo lời mời gọi của Chúa,
chúng con phải lắng nghe Lời Chúa dạy và thực thi mệnh lệnh Chúa truyền. Xin
Chúa thương ban ơn trợ giúp, để chúng con làm trọn những gì Chúa đòi hỏi nơi
chúng con. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời.
VI. TRONG THÁNH LỄ
- Trước kinh Lạy Cha : Đức Giêsu thường xuyên cầu nguyện
với Chúa Cha và Ngài cầu nguyện rất sốt sắng. Chúng ta hãy kết hợp tâm tình với
Ngài dâng lên Chúa Cha lời kinh sau đây.
- Trước rước lễ : Đức Giêsu đã mời gọi : "Tất cả những
ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy đến cùng Ta. Ta sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng".
"Đây Chiên Thiên Chúa…"
VII. GIẢI TÁN
Trong Thánh lễ hôm nay, Đức Giêsu đã mời gọi chúng ta
học gương hiền lành và khiêm tốn của Ngài. Trong tuần này, chúng ta hãy cố gắng
sống hiền lành và khiêm tốn theo gương Chúa.
Lm. Carolo HỒ BẶC XÁI
Lectio
Divina: Chúa Nhật XIV Thường Niên (A)
Chúa Nhật, 9
Tháng 7, 2017
Tin Mừng Nước Trời
được mặc khải cho những kẻ bé mọn
Phúc Âm phản ảnh và
giải thích những gì đang xảy ra hôm nay
Mt 11:25-30
1. Lời nguyện
mở đầu
Lạy Chúa Giêsu, xin hãy sai Thần Khí Chúa đến giúp
chúng con đọc Kinh Thánh với cùng tâm tình mà Chúa đã đọc cho các môn đệ trên
đường Emmau. Trong ánh sáng của Lời
Chúa, được viết trong Kinh Thánh, Chúa đã giúp các môn đệ khám phá ra được sự
hiện diện của Thiên Chúa trong nỗi đau buồn về bản án và cái chết của Người. Vì thế, cây thập giá tưởng như là sự kết thúc
của mọi niềm hy vọng, đã trở nên nguồn mạch của sự sống và sự sống lại.
Xin hãy tạo trong chúng con sự thinh lặng để chúng con
có thể lắng nghe tiếng Chúa trong sự Tạo Dựng và trong Kinh Thánh, trong các việc
của đời sống hằng ngày và trong những người chung quanh, nhất là những người
nghèo khó và đau khổ. Nguyện xin Lời
Chúa hướng dẫn chúng con, để giống như hai môn đệ từ Emmau, chúng con cũng sẽ
được hưởng sức mạnh sự phục sinh của Chúa và làm chứng cho những người khác rằng
Chúa đang sống hiện hữu giữa chúng con như nguồn mạch của tình anh em, công lý
và hòa bình. Chúng con cầu xin vì danh
Chúa Giêsu, con Đức Maria, Đấng đã mặc khải cho chúng con về Chúa Cha và đã sai
Chúa Thánh Thần đến với chúng con. Amen.
2. Bài Đọc
a) Chìa khóa để
hướng dẫn bài đọc:
Khi Chúa Giêsu nhận ra rằng những kẻ bé mọn đã hiểu thấu
Tin Mừng về Nước Trời, Người rất vui mừng.
Cùng một lúc, Người hướng về Chúa Cha với lời cầu nguyện tạ ơn và mở rộng
lời mời quảng đại đến tất cả những ai đang đau khổ và bị áp bức bởi gánh nặng của
cuộc sống. Đoạn Tin Mừng mặc khải về
lòng nhân ái của Chúa Giêsu trong việc chào đón những kẻ bé mọn và sự tốt lành
của Người trong việc hiến mình cho người nghèo khổ như là nguồn mạch cho sự nghỉ
ngơi và bình an.
b) Phân đoạn
bài Tin Mừng để trợ giúp cho bài đọc:
Mt 11:25-26: Lời
cầu nguyện tạ ơn dâng lên Chúa Cha
Mt 11:27: Chúa
Giêsu giới thiệu mình như là đường dẫn đến Chúa Cha
Mt 11:28-30: Lời
mời đến tất cả những ai đau khổ và bị áp bức
c) Phúc
Âm:
25-26: Khi ấy,
Chúa Giêsu lên tiếng nói rằng: “Lạy Cha
là Chúa trời đất. Con xưng tụng Cha, vì
Cha đã giấu không cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy,
mà lại mặc khải cho những kẻ bé mọn.
Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như vậy.
27: Mọi sự đã
được Cha Ta trao phó cho Ta. Và không ai
biết Con, trừ ra Cha. Và cũng không ai
biết Cha, trừ ra Con, và kẻ Con muốn mặc khải cho.”
28-30: “Tất cả hãy
đến với Ta, hỡi những ai khó nhọc và gánh nặng.
Ta sẽ nâng đỡ bổ sức cho các ngươi.
Hãy mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường
trong lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ gặp được bình an. Vì ách của Ta thì êm ái và gánh của Ta thì nhẹ
nhàng.”
3. Giây phút
thinh lặng cầu nguyện:
Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời sống chúng ta.
4. Một vài câu
hỏi gợi ý:
Để giúp chúng ta trong việc suy gẫm cá nhân.
a) Phần nào trong
đoạn Tin Mừng tạo sự chú ý cho tôi nhất và phần nào tôi thích nhất?
b) Trong đoạn đầu
(các câu 25-27), Chúa Giêsu hướng về Chúa Cha.
Chúa Giêsu mặc khải hình ảnh gì của Chúa Cha trong lời cầu nguyện của
Người? Tôi có hình ảnh gì về Thiên
Chúa? Khi nào tôi cầu nguyện cùng Chúa
Cha và cầu nguyện ra sao?
c) Chúa Giêsu hướng
về những người nào trong phần thứ hai (các câu 28-30)? Gánh nặng lớn nhất mà người thời bấy giờ phải
mang là việc gì? Điều gì được xem là ách
nặng nề nhất ngày nay?
d) Gánh nặng
nào đang an ủi cho tôi?
e) Làm thế nào
mà Lời của Chúa Giêsu có thể giúp cho cộng đoàn chúng ta là một nơi nghỉ ngơi
trong đời sống của chúng ta?
f) Chúa Giêsu
giới thiệu mình như là Đấng mặc khải về Chúa Cha và như là đường dẫn đến Người. Chúa Giêsu là ai đối với tôi?
5. Chìa
khóa của bài đọc
Dành cho những ai muốn đào sâu vào trong bài Tin Mừng.
a) Bối cảnh văn
học Lời của Chúa Giêsu: các chương 10-12
của Tin Mừng Mátthêu.
* Trong Tin Mừng
theo thánh Mátthêu, bài giảng về Sứ Vụ chiếm toàn bộ chương 10. Trong lời dẫn giải sau ở các chương 11 và 12,
nơi chúng ta thấy phần mô tả về cách thức Chúa Giêsu hoàn thành Sứ Vụ, Chúa
Giêsu phải đối diện với sự thiếu cảm thông và chống đối. Gioan Tẩy Giả, người đã nhìn Chúa Giêsu với
con mắt quá khứ, không thể hiểu được Người (Mt 11:1-15). Đám đông dân chúng, những người nhìn Chúa
Giêsu với con mắt tư lợi, đã không có khả năng để hiểu Người (Mt
11:16-19). Các thành phố lớn xung quanh
hồ, đã được nghe lời rao giảng và chứng kiến các phép lạ, không mở lòng để đón
nhận lời Người (Mt 11:20-24). Các luật
sĩ và những kinh sư, xét đoán mọi việc theo sự hiểu biết của họ, đã không có khả
năng để hiểu thấu những lời của Chúa Giêsu (Mt 11:25-30). Ngay cả gia đình thân thích của Người cũng
không hiểu được Người (Mt 12:46-50). Chỉ
có những kẻ bé mọn hiểu Người và chấp nhận Tin Mừng Nước Trời (Mt
11:25-30). Những kẻ khác tìm kiếm hy lễ,
nhưng Chúa Giêsu chỉ muốn lòng thương xót (Mt 12:7). Việc chống đối lại Chúa Giêsu đưa đến việc những
người Biệt Phái muốn giết Chúa (Mt 12:9-14).
Họ gán cho Người là quỷ vương Bê-en-giê-bun (Mt 12:22-32). Nhưng Chúa Giêsu không chùn bước; Người tiếp
tục sứ vụ Người Tôi Trung của mình như được ghi trong sách tiên tri Isaia (Is
42:1-4) và được trích dẫn toàn bộ bởi thánh sử Mátthêu (12:15-21).
* Vì thế bối cảnh
trong các chương 10-12 đề nghị rằng việc chấp nhận Tin Mừng bởi những kẻ bé mọn
làm viên mãn lời của ngôn sứ Isaia. Chúa
Giêsu là Đấng Mêssia đang được mong đợi, nhưng Người không giống như đa số người
ta mong muốn. Chúa không phải là một Đấng
Mêssia yêu nước vinh quang, Người cũng
phải là một phán quan nghiêm ngặt, hay là một vì vua Mêssia đầy quyền uy. Người là Đấng Cứu Thế khiêm nhu, là người tôi
trung “người không đành bẻ gẫy cây lau bị giập, cũng chẳng nỡ tắt đi tim đèn
leo lét” (Mt 12:20). Người sẽ chiến đấu
cho đến khi công lý và sự công chính toàn thắng trên thế gian (Mt 12:18,
20-21). Việc chấp nhận Nước Trời bởi những
kẻ bé mọn là ánh sáng chiếu giãi (Mt 5:14) là muối ướp (Mt 5:13) và hạt cải
(khi phát triển đầy đủ) sẽ dọn chỗ cho các loài chim trời đến làm tổ trên các
cành cây của nó (Mt 13:31-32).
b) Lời bình giải
ngắn về Lời của Chúa Giêsu:
* Mt
11:25-26: Chỉ có những kẻ bé mọn mới có
thể hiểu thấu và chấp nhận Tin Mừng Nước Trời.
Chúa Giêsu lấy làm vui mừng khi những kẻ bé mọn đón nhận
thông điệp Nước Trời, và cùng lúc, Người chuyển niềm vui mừng của mình thành lời
cầu nguyện hân hoan và tạ ơn lên Chúa Cha:
“Lạy Cha là chúa tể trời đất, con xưng tụng Cha, vì Cha đã giấu không
cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy, mà lại mặc khải
cho những kẻ bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý
Cha muốn như vậy.” Những người hiền triết và thông thái thời bấy giờ đã dựng
lên một loạt các lề luật liên quan đến luật thanh tẩy, họ nhân danh Thiên Chúa
mà áp đặt lên trên người dân (Mt 15:1-9).
Họ nghĩ rằng Thiên Chúa đòi hỏi mọi sự tuân giữ tỉ mỉ, để người dân có
thể có được sự bình an. Nhưng lề luật
yêu thương, được mặc khải bởi Chúa Giêsu, lại nói khác. Trong thực tế, điều đáng nói không phải là
chúng ta đã làm gì cho Thiên Chúa, nhưng đúng hơn là Thiên Chúa, trong tình yêu
thương cao cả của Người, làm gì cho chúng ta.
Những kẻ bé mọn đã nghe được Tin Mừng này và mừng rỡ. Những người thông thái và tiến sĩ không thể
hiểu được giáo lý này. Ngày nay, cũng
như thời ấy, Chúa Giêsu đang giảng dạy nhiều điều cho những người nghèo khó và
những kẻ bé mọn. Những người uyên bác và
thông minh may ra có thể tìm hiểu được ở dưới chân của những kẻ bé mọn.
Chúa Giêsu đã cầu nguyện rất nhiều! Người cầu nguyện với các môn đệ của mình, Người
cầu nguyện với dân chúng, Người cầu nguyện một mình. Người đã cầu nguyện suốt cả đêm. Chúa đã sắp xếp để bày tỏ sứ điệp của Người
có chứa bảy điều đáng lưu tâm trong một lời cầu nguyện, đó là, Kinh Lạy
Cha. Thỉnh thoảng, như trong trường hợp
này, các sách Tin Mừng cho chúng ta biết nội dung lời cầu nguyện của Chúa Giêsu
(Mt 11:25-26; 26:39; Ga 11:41-42; 17:1-26).
Vào những lúc khác, chúng cho chúng ta biết Chúa Giêsu đã dùng các Thánh
Vịnh để cầu nguyện (Mt 26:30; 27:46).
Tuy nhiên, trong hầu hết trường hợp, các sách này chỉ nói là Chúa Giêsu
đã cầu nguyện. Ngày nay, những nhóm cầu
nguyện ngày càng gia tăng ở khắp mọi nơi.
Trong Tin Mừng theo Mátthêu, chữ những kẻ bé mọn
(elakistoi, mikroi, nepioi) đôi khi được dùng để chỉ các trẻ nhỏ và đôi khi để
chỉ nhóm người bị xã hội hắt hủi. Không
dễ mà phân biệt được khi nào. Có lúc, một
sách Tin Mừng này viết những kẻ bé mọn, trong khi ấy sách Tin Mừng khác lại gọi
là các trẻ nhỏ. Ngoài ra, cũng không dễ
mà phân biệt được điều gì xuất phát từ thời của Chúa Giêsu với điều gì xuất
phát vào thời các cộng đoàn mà những sách Phúc Âm đã được viết. Dù sao chăng nữa, điều rõ ràng là bối cảnh của
sự hắt hủi chiếm ưu thế lúc ấy và hình ảnh của Chúa Giêsu như Đấng đã chào đón
những kẻ bé mọn mà các cộng đoàn tiên khởi đã có về Người.
* Mt
11:27: Nguồn gốc của Lề Luật Mới: Chúa Con là Đấng biết Chúa Cha
Đức Giêsu, là Chúa Con, biết Chúa Cha và biết Chúa Cha
muốn điều gì, khi nào, trong quá khứ, Người đã chọn ông Abraham và bà Sara để tạo
thành một dân riêng hoặc khi Người trao phó Lề Luật cho ông Môisen để lập nên một
giao ước. Với kinh nghiệm về Thiên Chúa
là Chúa Cha đã giúp cho Chúa Giêsu nhận thức được những sự việc trong một chiều
hướng mới mẻ về những gì Thiên Chúa đã nói trong quá khứ. Điều đó đã giúp Người nhận ra được những sai
sót và giới hạn, nơi mà Tin Mừng của Thiên Chúa đã bị giam hãm bởi tư tưởng thống
trị. Sự thân thiết của Người với Chúa
Cha đã cho Người một tiêu chuẩn mới đặt Người tiếp xúc trực tiếp với tác giả của
Kinh Thánh. Chúa Giêsu đã không đi từ
bài viết tới căn nguyên, mà từ căn nguyên tới bài viết. Người tìm kiếm ý nghĩa tại chính nguồn gốc của
nó. Để hiểu được ý nghĩa của một bài viết,
điều quan trọng là nghiên cứu những lời hàm chứa trong nó. Nhưng tình bằng hữu của Chúa Giêsu với tác giả
của bài viết đã giúp tác giả khám phá ra một khía cạnh sâu xa hơn trong những lời
ấy, điều mà nếu chỉ nghiên cứu suông thi sẽ không thể thấy được.
* Mt 11:28-30
Chúa Giêsu mời gọi tất cả những ai đang mệt mỏi và hứa
cho họ nghỉ ngơi. Người dân thời ấy đã sống
thật mệt mỏi, dưới gánh nặng sưu thuế gấp đôi và việc tuân giữ những lề luật
thanh tẩy nghiêm ngặt. Và Chúa Giêsu
nói: “Hãy mang lấy ách của Ta và hãy học
cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường trong lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ được
bình an. Vì ách của Ta thì êm ái và gánh của Ta thì nhẹ nhàng.” Qua ngôn sứ Giêrêmia, Thiên Chúa đã kêu gọi
người ta tìm hiểu lịch sử để cho biết đâu là đường ngay nẻo chính, rồi cứ đó mà
đi, để cho tâm hồn họ được bình an thư thái (Gr 6:16). Đường ngay nẻo chính bây giờ xuất hiện nơi
Chúa Giêsu. Đức Giêsu là chỗ nghỉ ngơi
cho các tâm hồn. Người là đường (Ga
14:6).
Hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường trong
lòng. Giống như ông Môisen, Chúa Giêsu
hiền lành và khiêm nhường (Ds 12:3). Nhiều
lần câu nói này đã bị lạm dụng để khiến mọi người phải phục tùng, ngoan ngoãn
và thụ động. Đức Giêsu muốn nói điều ngược
lại. Chúa đề nghị mọi người, để hiểu được
những việc của Nước Trời, đừng nên quá chú trọng đến những “người thông thái và
luật sĩ”, đó là, những kẻ chính thức được giảng dạy về tôn giáo thời bấy giờ,
và họ nên tin vào những kẻ bé mọn hơn.
Những kẻ bị áp chế phải bắt đầu học từ Chúa Giêsu rằng Người “hiền lành
và khiêm nhu trong lòng.”
Thông thường, trong Kinh Thánh chữ khiêm nhường thì đồng
nghĩa với bị xem thường. Chúa Giêsu,
không giống như các kinh sư, các kẻ khoe khoang kiến thức của họ, mà tự nhận
mình ngang hàng với những người khiêm nhu và bị xem thường. Chúa Giêsu, Thầy của chúng ta, đã biết rõ những
gì trong lòng của người ta và biết trong cuộc sống hằng ngày họ phải chịu đựng
bao nhiêu.
c) Ánh sáng về
thái độ của Chúa Giêsu:
* Phong cách của
Chúa Giêsu trong việc công bố Tin Mừng Nước Trời
Trong cách công bố Tin Mừng Nước Trời của Người, Chúa
Giêsu cho thấy một niềm trìu mến thiết tha đối vời Chúa Cha và đối với những
người bị hạ nhục. Khác với những luật sĩ
thời bấy giờ, Chúa Giêsu công bố Tin Mừng của Thiên Chúa bất cứ nơi nào Người gặp
gỡ dân chúng và bất cứ ai sẵn sàng lắng nghe Người. Trong các hội đường, trong lúc cử hành Lời
Chúa (Mt 4:23). Trong nhà các bạn bè (Mt
13:36). Khi đi trên đường phố với các
môn đệ của Người (Mt 12:1-8). Trên bờ biển,
ven biển hồ, ngồi trên thuyền (Mt 13:1-3).
Trên núi, nơi Người công bố các mối phúc thật (Mt 5:1). Trong phố chợ của các làng thôn và thành phố,
nơi người ta đem những bệnh nhân đến (Mt 14:34-36). Ngay cả trong đền thờ tại Giêrusalem, lúc đi
hành hương (Mt 26:55)! Trong Chúa Giêsu,
tất cả mọi sự là sự mặc khải của những gì sống động trong nội tâm của Người! Chúa không chỉ công bố Tin Mừng Nước Trời
xuông, mà Người còn là bằng chứng sống của Nước Trời. Trong Người, chúng thấy được những gì sẽ xảy
ra khi một người để cho Thiên Chúa thống trị và chiếm hữu cuộc sống của họ.
* Lời mời của sự
Khôn Ngoan Thiên Chúa đến với tất cả những ai tìm kiếm nó
Chúa Giêsu mời gọi tất cả những ai phải chịu đau khổ
dưới gánh nặng của cuộc sống hãy đi tìm sự bình an và yên ủi nơi Người (Mt
11:25-30). Lời mời này lặp lại những lời
mời đẹp đẽ của ngôn sứ Isaia đã an ủi những người mệt mỏi trong thời gian lưu
đày (Is 55:1-3). Lời mời gọi này tương ứng
với sự Khôn Ngoan Thiên Chúa, mời gọi người ta đến (Hc 24:18-19), nói rằng: “Đường khôn ngoan là đường thú vị, nẻo khôn
ngoan là nẻo bình an” (Cn 3:17). Một lần
nữa, Đức Khôn Ngoan nói: “Khôn Ngoan làm
cho con cái mình nên cao trọng, và săn sóc những ai tìm kiếm mình. Ai yêu khôn ngoan là yêu sự sống, ai sớm tìm
kiếm Khôn Ngoan sẽ tràn trề hoan lạc” (Hc 4:11-12). Lời mời gọi này mặc khải một khía cạnh nữ
tính rất quan trọng của Thiên Chúa: sự dịu
dàng và ân cần an ủi, tăng sức cho người ta và làm cho họ cảm thấy yên
lành. Chúa Giêsu là nguồn an ủi mà Thiên
Chúa ban cho những người mệt mỏi!
6. Thánh Vịnh
132
Lời cầu nguyện của những kẻ bé mọn
Lòng con chẳng dám tự cao,
mắt con chẳng dám tự hào, CHÚA ơi!
Đường cao vọng, chẳng đời nào bước,
việc diệu kỳ vượt sức, chẳng cầu;
Hồn con, con vẫn trước sau
giữ cho thinh lặng, giữ sao thanh bình.
Như trẻ thơ nép mình lòng mẹ,
trong con, hồn lặng lẽ an vui.
Cậy vào CHÚA, Israel ơi,
từ nay đến mãi muôn đời muôn năm.
7. Lời Nguyện
Kết
Lạy Chúa Giêsu, chúng con xin cảm tạ Chúa về Lời Chúa
đã giúp chúng con hiểu rõ hơn ý muốn của Chúa Cha. Nguyện xin Thần Khí Chúa soi sáng các việc
làm của chúng con và ban cho chúng con sức mạnh để thực hành Lời Chúa đã mặc khải
cho chúng con. Nguyện xin cho chúng con,
được trở nên giống như Đức Maria, thân mẫu Chúa, không những chỉ lắng nghe mà
còn thực hành Lời Chúa. Chúa là Đấng hằng
sống hằng trị cùng với Đức Chúa Cha trong sự hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến
muôn thuở muôn đời. Amen.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét