Hội nghị truyền giáo Mỹ châu CAM
V
Đức Hồng Y Fernando Filani. |
Phỏng vấn ĐHY Ferlando Filoni, Tổng trưởng Bộ truyền giảng
Tin Mừng cho các dân tộc về. Hội nghị truyền giáo Mỹ châu CAM V
Linh Tiến Khải - Vatican
Hội nghị truyền giáo Mỹ châu CAM V về đề tài “Châu Mỹ truyền
giáo” đã diễn ra bên Bolivia trong các ngày từ 11 đến 14 tháng 7 vừa qua. Tham
dự đại hội cùng với phái đoàn các nước toàn Mỹ châu cũng có ĐHY Fernando
Filoni, Tổng trưởng Bộ truyền giảng Tin Mừng cho các dân tộc. Sau đây chúng tôi
xin gửi tới quý vị một số cảm tưởng của ĐHY về hội nghị này.
Hỏi: Thưa ĐHY, nhân dân Bolivia đã tỏ ra rất quảng đại vì
đã có rất nhiều gia đình mở rộng cửa nhà đón tiếp các phái đoàn đến từ khắp nơi
bên Mỹ châu, có đúng thế không?
Đáp: Sự quảng đại tiếp đón đã luôn luôn là một đặc tính của
Nam Mỹ châu, nơi có rất nhiều thân tình. Như vậy đã thật là hay, khi chứng kiến
hơn 3.000 người tham dự hội nghị đã được tiếp đón trong các giáo xứ và các dòng
tu. Cũng có khoảng 1.200 gia đình mở rộng cửa nhà tiếp đón các tham dự viên.
Tôi thấy đó là điều rất đẹp, bởi vì nó đáp trả lại chính lời kêu mời của ĐTC
Phanxicô: “Hãy mở cửa và đón tiếp họ”
Hỏi: Giáo huấn của ĐTC Phanxicô đã là đèn pha soi chiếu
cho cuộc thảo luận trong hội nghị lần thứ V này có đúng thế không thưa ĐHY?
Đáp: Đúng thế, chúng tôi đã đề nghị tổ chức một đại hội ngay
từ đầu phù hợp với đường lối và quan điểm của ĐTC. Thế là chúng tôi đã khởi
hành từ cùng một điểm và có một đích tới chung. Vì thế các công việc đã có sức
đẩy từ một giáo huấn rõ ràng ngay từ đầu của ĐTC: Giáo Hội không là chính mình,
nếu không truyền giáo, nếu không rao giảng Tin Mừng.
Hỏi: Thưa ĐHY, lục địa Mỹ châu rộng mênh mông. Đâu là các
âu lo đặc biệt đã được nhận diện trong hội nghị này?
Đáp:Trước hết là ý thức Châu Mỹ Latinh đang truyền giáo. Khởi
hành từ điểm này người ta tự hỏi đâu là các khía cạnh cần phải đương đầu. Trước
hết cuộc khủng hoảng gia đình được minh nhiên. Và đây là đề tài chính, không chỉ
trên bình diện giáo hội mà đồng thời cũng ở trên bình diện xã hội và dân sự nữa.
Thế rồi còn có nạn bạo lực và khinh rẻ sự sống con người. Ở đây cũng thế, rõ
ràng nó là một vi phạm phẩm giá con người và gây thương tích cho con tim Giáo Hội
cũng như xã hội. Hậu quả là người ta cũng ghi nhận đề tài vi phạm các quyền con
người, và đi liền với nó là sự thống trị của kinh tế trên con người. Đây là việc
đương đầu với các thực tại, trong đó thống trị việc kiếm lời, oli nhuận, và
trong đó bản vị con người bị xếp vào hàng thứ yếu. Thế rồi còn có các việc cấp
bách khác như tình trạng thiếu công lý, ít tình liên đới, việc khai thác đất
đai bừa bãi và khai thác lạm dụng các thổ dân, nạn bạo lực đối với nữ giới và
trẻ em, tình trạng xã hội tục hóa, chủ trương duy tương đối và nạn di cư.
Hỏi: Đề tài di cư đặc biệt thời sự, bởi vì nó khơi dậy cuộc
thảo luận trên các phương tiện truyền thông xã hội, có đúng thế không thưa ĐHY?
Đáp: Đúng vậy, nó đã là một trong các đề tài lớn được thảo
luận. Vấn đề này đã được nói lui nói tới nhiều lần cũng như trách nhiệm của
Giáo Hội cảm thấy phải gần gũi các anh chị em bị bó buộc di cư vì lý do an ninh
hay vì các nhu cầu kinh tế. Thật tốt là cả Giáo Hội nữa cũng cảm nhận được toàn
hiện tượng này, không chỉ như vấn đề kinh tế, xã hội hay chính trị mà cũng như
là sự kiện giáo hội liên lụy trong việc đồng hành với họ.
Hỏi: Trong các kết luận hội nghị cũng đã đề cập đến tệ nạn
lạm dụng. ĐHY nghĩ gì về sự kiện này?
Đáp: Tôi đã gặp thấy một sự đau khổ lớn lao. Tài liệu chung
kết đề cập tới hiện tượng Giáo Hội bị đảo chánh, nghĩa là như thể Giáo Hội đã
phải gánh chịu một loại đảo chánh từ những người đã lạm dụng sự tin tưởng của
người khác và lạm dụng sứ mệnh của họ. Tín hữu đã bị đánh động rất mạnh bởi vài
sự kiện.
Hỏi: Thưa ĐHY, trong soạn thảo sơ khởi trước khi đưa ra
tài liệu đúc kết có liệt kê ra 11 đề nghị hoạt động. ĐHY đúc kết chúng như thế
nào?
Đáp: Trước hết thật là tốt việc tái đề nghị Chúa Kitô và sứ
điệp truyền giáo của Ngài như trung tâm điểm. Thật ra, nếu công tác này chỉ hạn
chế trong lãnh vực thương người, thì nó không trọn vẹn. Mầu nhiệm trung tâm là
Chúa Kitô, là Tin Mừng, là ơn cứu rỗi tinh thần và luân lý làm cho sự cứu rỗi
nhân bản và xã hội được toàn vẹn. Điều thứ hai là ý niệm rất thân thiết đối với
ĐTC Phanxicô: đó là việc đi ra và đến với các vùng ngoại biên. Và châu Mỹ thì đầy
những vùng ngoại biên, loại ngoại biên thực sự, xã hội cũng như các vùng ngoại
ô của các thành phố, nhưng cũng có những vùng ngoại biên của con người nữa, của
dân chúng bị bó buộc phải sống ngoài lề xã hội và bị gạt bỏ khỏi tiến trình sản
xuất. Yếu tố thứ ba là tinh thần trách nhiệm mà các Giáo Hội có đối với chính
mình. Đây là một khía cạnh đã được thảo luận tại Maracaibo, và giờ đây được nhận
thức một cách tràn đầy hơn. Ngày nay vài Giáo Hội trong lục địa Mỹ châu đứng
trước tình trạng nghèo túng của hàng giáo sĩ tu sĩ, họ không xin sự trợ giúp từ
Tây Âu nữa, nhưng các giáo phận lãnh trách nhiệm lo lắng cho các nhân lực của
mình. Vài HĐGM lãnh trách nhiệm đối với các tòa giám quản, trước đây thường được
giao cho các dòng tu coi sóc. Và các HĐGM gửi các linh mục, tu sĩ, các người sống
đời thánh hiến, các nữ tu và cả các giáo dân nữa đi các nơi khác để trợ giúp
các tình trạng khó khăn thiếu thốn nhân lực nhất. Chúng ta hãy nghĩ tới vùng
Amazzonia chẳng hạn. Đây là một ý thức truyền giáo quan trọng. Nó có nghĩa là tại
châu Mỹ tinh thần đồng trách nhiệm giữa các Giáo Hội với nhau đang trưởng
thành. Đây là một sự mới mẻ tiếp nhận tư tưởng đã được nêu ra tại hội nghị
Maracaibo và giờ đây được áp dụng.
Hỏi: Như vậy là ĐHY thừa nhận có sự trưởng thành?
Đáp: Vâng. Chúng là các dấu chỉ diễn tả ý thức của các Giáo
Hội tại Mỹ châu, ý thức về sức mạnh truyền giáo và rao giảng Tin Mừng của mình.
Hỏi: Vùng Amazzonia cần điều gì thưa ĐHY?
Đáp: Trước hết là ý thức rằng nó không phải là một vườn bách
thú, trong đó có cây cối, súc vật và thổ dân. Nó là một vùng vô cùng phong phú
trên bình diện nhân bản, mà chúng ta không biết được các tiềm năng của nó, và
trong quá khứ chúng ta đã sợ hãi quan sát nó trong việc khó khăn giả thiết một
tiếp cận. Nhưng mọi người chúng ta cần phải chú ý tới vùng Amazzonia. Liên quan
tới điều này hội nghị không thể không ở trong cùng đường hướng với Thượng Hội Đồng
Giám Mục đặc biệt về Amazzonia, mà ĐTC đã muốn triệu tập. Hai khía cạnh này
thúc đẩy chính tinh thần truyền giáo. Hiện nay đa số các giáo phận tại
Amazzonia và trong các vùng phụ cận các giám quản tông tòa có người coi sóc.
Nghĩa là chúng là các giáo đoàn đang lớn lên, đang được đào tạo. Chúng ta cần
có sự tham gia tập thể để trợ giúp miền này có các đặc thái riêng của nó, và để
nó có thể góp phần mình với các khả năng riêng. Từ bình diện này Thượng Hội Đồng
Giám Mục về Amazzonia sẽ rất là quý báu.
Hỏi: Các công việc của Hội nghị CAM V như vậy đã có một
viễn tượng tương lai?
Đáp: Hội nghị tại Santa Cruz de la Siera, Thượng Hội Đồng
Giám Mục về Amazzonia và tháng 10 truyền giáo gắn bó chặt chẽ với nhau. Và tôi
xin thêm là cả việc phong hiển thánh cho nữ tu Nazaria Ignacia March Mesa, nữ
tu truyền giáo vĩ đại rất được yêu mến tại Bolivia nữa. ĐTC Phanxicô sẽ tôn
phong hiển thánh cho chị trong Thượng Hội Đồng Giám Mục tới đây và điều này được
nhận thức bên châu Mỹ như là một dấu chỉ của sự chú ý lớn. Đây là quá khứ đem lại
các hoa trái trong ngày hôm nay qua công việc của biết bao nhiêu người như mẹ
Ignacia.
Hỏi: Trong cuộc đối thoại này giữa quá khứ, hiện tại và
tương lai hội nghị CAM V cũng đã minh nhiên tầm quan trọng của lòng đạo dức
bình dân, có đúng thế không thưa ĐHY?
Đáp: Cá nhân tôi đã có một kinh nghiệm ý nghĩa với việc viếng
thăm các vùng do các tu sĩ dòng Tên trông coi tại Chiquitania. Tôi đã rất bị
đánh động bởi cách thức các nhà truyền giáo thời đó tiếp xúc với các thổ dân,
kiểu các vị tổ chức một xã hội không có các xung khắc bộ lạc với nhau. Tôi đã rất
kinh ngạc nhận thấy tinh thần truyền giáo ở đó đã nhập thể trong một thế kỷ rưỡi
qua các tu sĩ dòng Tên, và rồi khi các vị bị trục xuất, công trình của các vị
đã được giáo dân tiếp tục. Cả ngày nay nữa trong cuộc sống của Giáo Hội chúng
ta có thể có các câu trả lời quan trọng trên bình diện giáo dân.
Hỏi: Trong diễn văn khai mạc hội nghị ĐHY đã nhấn mạnh sự
quan trọng không được lẫn lộn dấn thân truyền giáo với chủ trương hữu hiệu, với
cái luận lý của lược đồ tính toán. ĐHY có ý nói gì?
Đáp: Ngày nay các tính toán xem ra là nền tảng của mọi sự.
Nhưng thật khốn khi bước vào trong đó với sự lạnh lùng của cái luận lý này,
trong đó sự tính toán giải quyết các vấn đề. Cần có một thứ luận lý lấy Chúa
Kitô làm trung tâm điểm. Các vấn đề cần đương đầu không được tín thác cho các
chuỗi con số, nhưng cho một linh hồn, một tinh thần, cho ơn thánh. Nếu như là
Giáo Hội mà chúng ta thiếu điều này, thì chúng ta có nguy cơ đánh mất đi ý
nghĩa của việc rao truyền Tin Mừng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét