Trang

Thứ Bảy, 26 tháng 11, 2016

Phụng Vụ Năm A

Phng V Năm A

Hội Thánh cử hành công trình cứu độ của Chúa Kitô qua chu kỳ một năm gọi là năm Phụng vụ. Năm phụng vụ bắt đầu bằng Chúa Nhật Thứ I Mùa Vọng và kết thúc vào thứ bảy trong tuần Chúa Nhật Lễ Chúa Kitô Vua.  Trong năm phụng vụ này,  năm 2017, Năm A, Giáo Hội suy niệm Phúc Âm Theo Thánh Mátthêu.Tt c các bài đc Phúc Âm Chúa Nht Năm A điu trích t Phúc Âm ca Ngài.  (Thánh Máccô năm B và Thành Luca Năm C). Riêng Phúc Âm theo Thánh Gioan không thuc trình thut Phúc Âm Nht Lãm, Giáo Hi dùng Phúc Âm ca Ngài cho toàn b Mùa Phc Sinh.

Năm A - Suy ngm Phúc Âm theo Thánh Mátthêu.
Chúa Giêsu đã chn mt trong nhng người đáng ghét nht làm tông đ ca mình đó là Mátthêu.  Ngài là người Do Thái làm vic cho đế quc xâm lăng La Mã, thu thuế ca nhng người đng hương Do Thái (Matthew 9:9), nên nhng người thu thuế thường b khinh mit và được xem là người phn bi dân Do Thái. Người Pha-ri-siêu coi h là hng "ti li" và là k đáng ghét. Bi thế, tht bàng hoàng khi Ðc Kitô gi mt người như vy đ tr nên môn đ ca Ngài.
Không ging hu hết như các tông đ khác, là nhng ngư dân chài lưới lành ngh, Máthêu lành ngh  vi nhng con s và vi ngòi bút ca mình. Tht vy, Thánh S Máthêu đã viết 1.068 câu trong Phúc Âm ca Ngài, trong khi đó Máccô ch viết 661 câu mà thôi. Có l  Matthew đã viết Phúc Âm vào  khong nhng năm 85 đến105.
Phúc Âm Máthêu được đt đu tiên trong sách Tân Ước, không phi vì Ngài là người đu tiên viết Phúc Âm (mt s thư ca Thánh Phaolô và Tin Mng ca Mác Cô được viết trước đó) nhưng vì Phúc Âm ca Ngài  được mô t như là mt cu ni gia Cu và Tân Ước, Matthew cho thy nhng gì Cu Ước tiên báo đã ng nghim nơi Chúa Giêsu  nên Phúc Âm ca Ngài đuc đc trước hết trong sách Tân Ước.
Đim chính
Phúc Âm ca Thánh Máthêu ch yếu nhn mnh vào bn cht giáo hun ca Đc Giêsu. Vic giáo hun này ch yếu nhn mnh v Nước Thiên Chúa. Chúng được phân thành năm phn rõ rt:  (1) Bài ging trên núi, Lut nước tri: chương 5-7, (2) Các hướng dn v truyn giáo cho các tông đ và nhim v ca các người lãnh đo Nuc Tri: chương 10; (3) các d ngôn v Nước Tri: chương 13; (4) các ch đ v "người làm ln" và "s tha th" trong Nước Tri: chương 18, và (5) Nước Thiên Chúa đang đến gn chương 24-25.

Đc Kitô trong Tin Mng ca Thánh Mátthêu
Trong Tin Mng ca mình, Máthêu đã thuyết phc nhng người Do Thái rng Đc Giêsu là đng Messiah, đng được xc du, Đc Kitô, là Con Thiên Chúa và là người “sáng lp”  nước Thiên Chúa. Máthêu dùng 50 ln t "vương quc", và "32 ln t “nước tri". Matthew cũng cho thy quyn lc ca Đc Giêsu qua vic làm phép l, quyn lc trên ti li bng cách tha th ti li, và quyn trên cái chết và s sng li ca chính Ngài.
Máthêu viết như mt Người Do Thái và cho đng bào Do Thái đ trình bày cho h nhng bng chng cho thy Đc Giêsu tuyên b Ngài là Vua dân Do Thái. Máthêu  trích dn rng rãi t các v ngôn s trong Cu Ước đ chng t rng Đc Giêsu đã hoàn thành tt c nhng gì được nói v Đng Messia, Người s đến đ thiết lp triu đi [hoc vương quc] nước Thiên Chúa. Máthêu thường xuyên trích dn: "đ ng nghim li ngôn s…”." hoc "đ ng nghim li Kinh Thánh đã được nói bi các ngôn s ..." Máthêu 9 ln đ cp đến Chúa Giêsu là "Con Vua Đavid". Các ngôn s đã báo trước rng “Đng Cu Thế s là hu du trc tiếp ca Vua Đavid. Máthêu bt đu Phúc Âm ca mình bng  gia ph ca Đc Giêsu, truy gc Ngài t Đavid, vua ca Israel, và sau đó đến Abraham, Người Do Thái đu tiên. Máthêu truy ngun gc ca Đc Giêsu qua dòng dõi Giuse, cha nuôi ca mình, không phài là  Đc Maria, m đ ca Ngài [đi vi Luca thì không]. Vì Máthêu là người người Do Thái nên ph h phi theo dòng di t người cha.
Qua vic c hành Phng V Năm A, Chúng ta s khám phá gương mt ca Đc Kitô và các li giáo hun ca Ngài qua li k ca Thánh Mát Thêu.

Ý NGHĨA CA NĂM PHNG V
Năm Phng V là chu k thi gian mt năm Hi Thánh c hành mu nhim cu đ ca Đc Kitô t nhp th, Giáng Sinh, đến Thăng thiên, Hin Xung, s mong đi nim hy vng hng phúc và ngày Chúa li đến (PV s 102). Ngun mch và “Đnh Đim ca Năm phng v là Mu Nhim Vượt Qua ca Chúa Kitô, mu nhim ny được báo trước trong các biến c Cu Ước và được đào sâu nơi các mu nhim mà Giáo Hi mng kính sau ny.
Năm Phng V được chia thành 5 gian đon khác nhau nhưng có mi quan h đc bit vi nhau. Mi giai đon mô t nhng khonh khc đa dng v mu nhim ca Đc Kitô (SC 10; LG 11).Chúng đi theo mt trình t cao dn: Mùa Vng và Giáng sinh, mùa Chay và L Vượt Qua hay mùa Phc Sinh; và mùa Thường Niên.

Mùa Vng và Giáng Sinh
Mùa Vng (tiếng Vit nghĩa là “s trông ch”, “hy vng”; tiếng Latinh: adventus nghĩa là “đến”) là mùa đu tiên ca năm phng v bao gm khong thi gian bn Ch nht trước L Giáng sinh và kết thúc vào Đêm Giáng Sinh. Ch đ chính ca Mùa Vng mang hai đc tính: mt mt Giáo Hi c hành mu nhim Con Thiên Chúa tr nên xác phàm trong s khiêm h và nghèo khó và mt kia loan báo v “Ngày Li Đến” ca Đc Kitô trong vinh quang:  Đây là mt thi gian din t các hành đng ca ch đi, hy vng, ước mun, cu nguyn, truyn giáo, tin tưởng và hân hoan.
Giáng sinh là mt thi gian vui tươi, c hành mu nhim Nhp Th ca Con Thiên Chúa. Người đã đến đ cu đ chúng ta "Ngài đã tr thành Người gia chúng ta.

Mùa Chay và Mùa Ph
c Sinh.
Mùa Chay bt đu vào Th tư L Tro và kết thúc vào Th by Tun Thánh (tròn 40 ngày) là thi gian chun b nhm mc đích hướng đến vic tham d sâu rng hơn vào Mu Nhim Vượt Qua ca Đc Kitô. Trong thi gian này các d tòng trãi qua mt tiến trình vi nhiu mc đ khác nhau đ gia nhp Giáo hi mà đnh đim ca nó là Ba Bí Tích Khai Tâm (Ra Ti, Thêm Sc Và Mình Thánh Chúa) mà h s được lãnh nhn trong đêm Vng Phc Sinh.
Mùa Chay vi màu tím truyến thng mang bu không khí trm bun th hin các chiu kích:  ăn năn thng hi, S tr v, tha th  và Cuc Kh nn ca Chúa Kitô. Cao đim ca Mùa Chay là Tam nht Thánh hay Tam Nht Vượt Qua bt đu t chiu Th Năm Tun Thánh ti chiu Chúa Nht đi l Phc Sinh. Phng v Tam Nht Vượt Qua tri vượt trên mi c hành và mùa phng v khác. L Phc Sinh là l trng nht trong Năm Phng v. Ngoài ra, Ngày Chúa Nht cũng được Hi Thánh đ cao và hp mng long trng.
Mùa Phc sinh: t l vng Phc sinh đến l Hin xung: mng vic Chúa Kitô toàn thng ti li và t thn.
Mùa Thường Niên
Khong 34 tun l, bao gm 2 thi k: T sau mùa Giáng sinh đến đu Mùa Chay và T sau l Hin xung đến hết tun l Chúa Kitô Vua. Hi Thánh dùng thi gian này giúp tín hu sng mu nhim cu đ cách đy đ hơn. Ngoài ra, ri rác sut năm Phng v, Hi Thánh còn dành nhiu ngày l đ: Tôn kính cách đc bit Đc Maria, M Thiên Chúa và M chúng ta. Tôn kính thánh Giuse, các thánh T đo, các thánh khác là nhng Đng đã ti đnh cao trn lành, đáng nêu gương cho ta và rt thn thế cu bu cho ta trước tòa Chúa.

MÀU SC PHNG V
Phng v c hành trong các mùa khác nhau ca năm phng v vi  thánh nhc đc bit cho tng muà, nhng bài đc, li nguyn, và nghi l khác nhau, qua đó đ phn ánh tinh thn và bu khí cho tng mùa c th. Các màu sc ca áo mà linh mc mc trong phng v cũng giúp th hin các tính cht ca mu nhim được c hành.
Màu trng: màu ca nim vui và chiến thng, được s dng cho các mùa Phc sinh và Giáng sinh. Nó cũng được s dng cho các ngày l ca Thiên Chúa , các ngày l Đc M Maria, các thiên thn, và cho các thánh không phi là thánh t đo. Màu Vàng cũng có th được s dng trong nhng dp trang trng.


Màu đ: (màu ca máu) được s dng vào Th Sáu Tun Thánh, k nim cuc kh nn ca Chúa Giêsu. Màu đ cũng được dùng cho các l sinh nht ca các thánh Tông Đ, thánh S, và các thánh T vì Đo. Màu đ (màu ca la) nh li Chúa Thánh Thn và được s dng vào L Ngũ Tun (Chúa Thánh Thn Hin Xung) và trog ngày l ban Bí Tích Thêm Sc.


Màu xanh lá cây: nhìn thy khp mi nơi trong nhà máy và các loi cây, tượng trưng cho cuc sng và hy vng và được s dng trong  mùa Thường Niên.



Màu tím: được s dng cho Mùa Vng giúp nhc nh rng chúng ta đang chun b cho s kin ngày li đến ca Đc Kitô. (Tuy nhiên, Mùa Vng năm nay, Đc Thánh Cha mi gi dùng màu tím xanh: biu l rõ hơn màu hy vng và ch đi).  Màu tím đm dành cho mùa Chay, mùa ca sám hi ăn năn và đi mi.


Màu hng: có th được s dng vào ngày ch nht th ba ca Mùa Vng (Gaudete Sunday) , và vào ngày Ch Nht th tư ca Mùa Chay (Laetare Sunday), cũng có th s dng trong ngày c hành bí tích hôn phi.


Lm. Giuse Trn Thăng Hưng, O.Carm.


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét