05/07/2020
Chúa Nhật 14 Thường
Niên năm A
(phần II)
Phụng vụ Lời
Chúa: Chúa nhật 14 Thường niên năm A
(Dcr 9,9-10; Rm 8,9.11-13; Mt 11,25-30)
ĐỨC GIÊSU - MẠC KHẢI CỦA CHÚA CHA
VÀ LÀ TRƯỜNG HỌC KHIÊM HẠ
VÀ LÀ TRƯỜNG HỌC KHIÊM HẠ
“Hãy học nơi tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường” (Mt 11,29).
I. CÁC BÀI ĐỌC
1. Bài đọc I (Dcr
9,9-10)
Bài đọc I được trích từ sấm ngôn về thời cánh chung của ngôn sứ Dacaria
tiên báo về vị vua mới tương lai của Giuđa. Vị vua này hoàn toàn khác xa với với
hình ảnh truyền thống: thay vì ngồi trên chiến xa hay chiến mã, thì vị vua mới
“khiêm tốn ngồi trên lưng lừa”, là loài được sử dụng rộng rãi trong thời bình.
Đoạn trích này tiên báo cuộc vinh thắng của Đức Giêsu trong Chúa Nhật Lễ Lá,
khi Người ngồi trên lưng lừa tiến vào thành thánh Giêrusalem, để chứng tỏ rằng
Người không phải là một Đấng Messia của thời chiến, với những cuộc chinh phạt bằng
võ khí, nhưng là một vị Thiên Chúa khiêm hạ và hiền hòa, một vị Thiên Chúa “bẻ
gãy mọi cung tên và công bố hòa bình cho muôn dân”.
2. Bài đọc II (Rm
8,9.11-13)
Bài đọc II trích thư gởi tín hữu Rôma nói về Thần Khí trong sự tương phản
với tính xác thịt. Bởi vậy, nếu như Kitô hữu chúng ta sống và hành xử chỉ theo
tính xác thịt, thì sẽ hướng đến những nết xấu và sự chết; còn nếu chúng ta sống
theo Thần Khí, thì không những sẽ loại trừ được những hành vi xấu xa nơi con
người chúng ta, mà còn hướng chúng ta đến những giá trị tốt đẹp, vững bền, nhất
là sự sống mới trong Đức Kitô. Vì thế, những ai có Thần Khí của Đức Kitô được
xem như là thuộc về Đức Kitô và mang lấy hình ảnh cũng như bản chất của Người.
3. Bài Tin Mừng (Mt
11,25-30)
Đoạn trích Tin Mừng hôm nay được một số người xem như là một “hòn ngọc” của
Tin Mừng Matthêu. Nếu như toàn bộ phần đầu của Tin Mừng cho đến việc tuyên xưng
của Phêrô ở chương 16 trình bày hình ảnh Đức Giêsu như là Đấng Messia, thì ở
đây thật sự là một bước ngoặt và chóp đỉnh, một trang Tin Mừng đầy mạnh mẽ
nhưng êm dịu.
Bối cảnh ở đây thật khó tin: Đức Giêsu vừa trải qua một thất bại trong sứ
vụ. Thành công ban đầu trong sứ vụ rao giảng, được gọi là “mùa xuân Gallilê”,
đang trên đà giảm dần. Biển hồ Gallilê, nơi chính Đức Giêsu thiết lập ‘chỗ ở’ của
Người, nay đã từ chối Người.
Trong đống đổ nát hoang phế đó, chúng ta có thể nói như thế, Đức Giêsu lại
không oán trách hay kêu than; trái lại, Người cất lên với Chúa Cha lời ca tạ
ơn, một lời ca đầy kinh ngạc và ngập tràn niềm vui. Điều này chỉ có thể xuất
phát từ một con người chiêm niệm, có thể đọc ra lịch sử và dấu chỉ của Thánh Ý,
cũng như nhận kế hoạch của Thiên Chúa.
Sự cứng lòng của những bậc thông thái và khôn ngoan đã làm cho Đức Giêsu
xác quyết hơn sự ưu tiên trong kế hoạch của Chúa Cha: đó là cho những người bé
mọn, là những người không có khả năng áp đặt ai, hay là những người không
được xem trọng.
Với thế gian, người thông thái và bậc khôn ngoan luôn được xem trọng, và
trong giới tôn giáo Do Thái, đó là những luật sĩ và Pharisêu, những người luôn
thích lập đi lập lại câu cửa miệng: “người vô tri không thể thoát án tội, và
người nông dân không thể thuộc về Chúa”. Đức Giêsu đang chứng minh rằng họ
đã sai và nhất là cho họ thấy ý định của Thiên Chúa thật là khác biệt.
Không dừng lại ở đó, Đức Giêsu, qua chính lời nói và con người của mình,
đã mạc khải về bản tính Thiên Chúa, đó là hiền hậu và khiêm nhường. Ở đây thánh
Matthêu đã tiên báo những gì mà Tin Mừng Gioan sẽ nói: “Thiên Chúa, chưa bao giờ
có ai thấy cả; nhưng Con Một vốn là Thiên Chúa, chính Người đã tỏ cho chúng ta
biết” (Ga 1,18).
Nếu như hiền hậu và khiêm nhường mạc khải về Chúa Cha, thì ta hiểu lý do
tại sao những người bé mọn lại đón nhận mạc khải của Thiên Chúa; đó là bởi vì mạc
khải Tin Mừng đã bị dừng lại trước những bậc thông thái và khôn ngoan, họ không
có khả năng đọc được nơi Đấng mạc khải, là Đức Giêsu Kitô hiền hậu và khiêm nhường.
Chính Người, là “kẻ bé mọn nhất trong Nước Trời” như Người đã nói trước đó, là
nơi chứa đựng mạc khải Chúa Cha.
Bởi thế, ánh mắt Đức Giêsu luôn hướng nhìn về những kẻ bé mọn, là những
người biết đón nhận Nước Trời, và Người nhìn thấy nơi họ những ách nặng phải chịu
do những bậc thông thái và khôn ngoan cài lên cổ.
Ở đây Đức Giêsu nói về hai cái ách: một cái đè nặng, một cái nhẹ nhàng.
Cái ách trước không hẳn là Luật Tôra, và cái sau cũng không hẳn là Tin Mừng.
Nếu như những người bé mọn bị vất vả và gồng gánh nặng nề là do những kẻ giải
thích Luật Tôra, họ quên rằng Thiên Chúa của Israel là Thiên Chúa của những kẻ
bé mọn, Đấng đã giải thoát những con người nô lệ và đưa họ tới một tình trạng tự
do.
Vì thế, “ách của tôi” mà Đức Giêsu nói đến như là sự kiện toàn luật Tôra,
như Người đã nói trước đó: “Tôi đến không phải để hủy bỏ Lề Luật, nhưng là để
kiện toàn” (Mt 5,7). Vì thế, Tin Mừng Nước Trời là tin mừng về dung mạo của
Chúa Cha.
Tiên vàn luôn có ân sủng; tiên vàn luôn có hoạt động của Thiên Chúa; và
sau là Luật Tôra. Vì thế, tuân giữ Luật Tôra có nghĩa là làm cho ân sủng trổ
sinh hoa trái chứ không ngược lại.
“Ách của tôi” còn là vì chính Đức Giêsu là người đầu tiên đón nhận ân sủng
của Thiên Chúa và vác lấy trong phận người. Ách còn đòi hỏi khiêm hạ tuân phục
quyền tối thượng của Thiên Chúa, đồng thời từ bỏ con người mình.
“Hãy học nơi tôi” (mathete) không có nghĩa là học kinh
Tôra, nhưng là trở thành môn đệ (mathétés), là bước theo Đức
Giêsu khiêm nhường và hiền hậu. Trong Cựu ước, đây là hai thái độ cần có trước
mặt Thiên Chúa và con người: trước Thiên Chúa, đó là thái độ tin tưởng, tuân phục
và ngoan ngùy; với con người, niềm nở, nhẫn nhục, thận trọng, sẵn lòng phục vụ
và tha thứ. Nhìn về Đức Giêsu ta sẽ thấy Người như thế, và như vậy Người mạc khải
Chúa Cha cho chúng ta và mời gọi chúng ta bước theo Người.
II. GỢI Ý SUY NIỆM
1. “Người bẻ gãy mọi cung tên và công bố hòa bình cho muôn dân”.
Đấng Messia được loan báo và trông đợi sẽ mang hòa bình đến cho con người. Là
những người tin theo Chúa, tôi trông đợi gì nơi Đức Giêsu: một Đấng sẽ giúp tôi
chinh phạt mọi thứ bằng mọi giá hay một Đấng sẽ giúp tôi cùng với Người mang lại
những giá trị tốt đẹp cho những người chung quanh?
2. “Nếu nhờ Thần Khí mà anh em đã giết được hành động của xác thịt,
thì anh em sẽ được sống”. Thánh Phaolô khuyên nhủ chúng ta không sống theo
tính xác thịt, mà theo Thần Khí. Cảm nghiệm lại đời mình, có bao nhiêu lần tôi
đã sống và hành xử theo cung cách của những người là con cái Chúa?
3. “Hãy học nơi tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường”.
Đức Giêsu đã mạc khải một dung mạo hiền hòa và nhân lành về Thiên Chúa cũng như
về một kế hoạch yêu thương dành cho những người bé mọn. Tôi đã có những kinh
nghiệm gì về những điều này với Chúa trong cuộc đời tôi? Và tôi có can đảm học
nơi Người những bản tính tốt đẹp này không?
III. LỜI NGUYỆN CHUNG
Chủ tế: Anh chị em thân mến! Qua Đức Giêsu, Thiên Chúa đã tự
tỏ mình là Đấng “hiền lành và khiêm nhường”. Với tâm tình yêu mến Chúa và quyết
tâm học với Người, cộng đoàn chúng ta cùng chân thành dâng lời nguyện xin:
1. Chúng ta hãy cầu nguyện cho sứ vụ của Hội Thánh: Xin cho các vị chủ
chăn của dân Chúa luôn nỗ lực sống tinh thần của Đấng Cứu Thế, hầu phản ánh
trung thực dung mạo của Thiên Chúa nhân từ bao dung cho con người thời đại hôm
nay.
2. Chúng ta hãy cầu nguyệnA cho hòa bình của thế giới: Xin cho các dân tộc
và quốc gia biết xoá bỏ ngăn cách hận thù, không phân biệt màu da, ngôn ngữ hay
tôn giáo, mọi người biết cộng tác với nhau xây dựng thế giới này thành ngôi nhà
chung.
3. Chúng ta hãy cầu nguyện cho việc phúc âm hóa gia đình: Xin cho các bậc
cha mẹ đang mang gánh nặng gia đình và ưu tư vì con cái, biết chạy đến với Chúa
để được tình yêu Người nâng đỡ và thêm sức, hầu chu toàn bổn phận Chúa trao
phó.
4. Chúng ta hãy cầu nguyện cho cộng đoàn đang hiện diện: Xin cho từng người
chúng ta biết siêng năng đến với Chúa Giêsu nơi bí tích Thánh Thể để học cùng
Người bài học khiêm tốn chân thành khi sống với và sống cho mọi người chung
quanh.
Chủ tế: Lạy Chúa, xin nhìn đến chúng con đang tin tưởng nguyện
cầu và khát khao được biến đổi. Xin giúp chúng con biết học nơi Con Chúa bài học
khiêm tốn dịu hiền, hầu trở nên khí cụ mang bình an của Chúa đến cho mọi người.
Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô, Chúa chúng con.
Sợi Chỉ Đỏ Chúa Nhật 14 TN Năm
A
HỌC CÙNG ĐỨC GIÊSU
SỰ HIỀN LÀNH VÀ KHIÊM TỐN
SỰ HIỀN LÀNH VÀ KHIÊM TỐN
“Hãy học cùng Ta, vì Ta hiền lành và khiêm tốn” (Mt
11,29)
Sợi chỉ đỏ :
Trong bài đọc I (Dcr
9,9-10), ngôn sứ Dacaria mô tả Đấng Messia như một vị vua hiền lành và khiêm tốn
cởi trên lưng lừa ; Tv 144 (đáp ca) cũng trình bày Thiên Chúa bằng những
nét từ bi và nhân ái. Trong bài Tin Mừng (Mt 11,25-30), Đức Giêsu tự mô tả mình
bằng hai đức tính Hiền lành và Khiêm tốn. Ngài mời chúng ta học nơi Ngài.
– Bài đọc II (Rm
8,9.11-13) (Chủ đề phụ) : Đừng sống theo xác thịt, hãy sống theo Thánh Thần.
Anh chị em thân mến
Đức Giêsu không những
dạy chúng ta về đời sống đức tin, về những nhân đức siêu nhiên, mà còn dạy
chúng ta cách sống nhân bản. Làm theo giáo huấn của Ngài, chúng ta sẽ trở thành
những con người rất dễ thương dễ mến và do đó sẽ dễ thành công trong cuộc đời.
Hôm nay Đức Giêsu dạy ta học gương của Ngài sống Hiền lành và khiêm tốn. Chúng
ta hãy lắng nghe giáo huấn của Ngài và xin Ngài giúp ta thực hành được giáo huấn
ấy.
– Rất nhiều lần chúng
ta nóng nảy, hung dữ với kẻ khác.
– Rất nhiều lần chúng
ta kiêu căng : coi trọng mình và coi khinh kẻ khác.
– Rất ít khi chúng ta
để ý xem Chúa đã sống như thế nào để tập sống theo gương Chúa.
Năm 333, Alexandre Đại
đế chiến thắng đế quốc Babylon và đưa đế quốc Hy lạp lên ngôi bá chủ. Nhiều người
do thái tự hỏi “Phải chăng đó là Vua Messia mà Thiên Chúa gởi đến ?”, “Nếu
không phải như thế thì phải chăng Vua Messia sẽ đến cũng giống như Alexandre
hùng mạnh này ?”
Ngôn sứ Dacaria trả lời :
Đấng Messia sẽ đến cũng là một vì Vua nhưng với nhiều khác biệt rất cơ bản :
– Ngài không phải là một
vị vua chiến tranh, mà là vua hòa bình.
– Ngài không kiêu kỳ,
mà rất khiêm tốn
– Ngài rất hiền
lành : không thích giết chết mà chỉ muốn cứu độ.
Hình ảnh tiêu biểu về
Vua Messia là Ngài không cởi trên lưng ngựa mà trên lưng lừa.
Những đức tính của Vua
Messia cũng chính là những đức tính của Thiên Chúa : “Chúa nhân ái và từ
bi, chậm bất bình và giàu ân sủng. Chúa hảo tâm với hết mọi loài, và từ bi với
mọi công cuộc của Chúa”.
Văn mạch : Sau một
thời gian rao giảng, Đức Giêsu đã gặt hái được những thành công nhưng cũng gặp
phải nhiều thất bại. Thất bại là nơi những người tự nghĩ mình là thông thái,
như biệt phái, luật sĩ và gần đoạn Tin Mừng này nhất là dân ở các thành ven bờ
Biển Hồ (Mt 11,20-24) ; còn thành công là nơi những người nghèo nàn, ít học,
thu thuế, tội lỗi… Ngài gọi chung họ là “những kẻ bé mọn”.
Phần đầu của đoạn Tin
Mừng này ghi lại lời Đức Giêsu cầu nguyện với Chúa Cha. Trước hết, Ngài nhìn nhận
tất cả những thành công và thất bại ấy đều theo đúng kế hoạch của Chúa Cha. Kế
đến, khi nhìn lại những thành công và thất bại ấy, Đức Giêsu khám phá ra rằng
chính Chúa Cha đã đặc biệt yêu thương những kẻ bé mọn nên đã cho họ đón nhận
Tin Mừng của Ngài. Việc Chúa Cha yêu thương mặc khải cho những kẻ bé mọn khiến
Đức Giêsu cảm động và vui mừng, vì thế Ngài lớn tiếng cảm tạ và ca tụng Chúa
Cha.
Sang phần thứ hai của
đoạn Tin Mừng này, Đức Giêsu kêu gọi mọi người hãy mang lấy “ách” và “gánh” của
Ngài. Theo ách nói do thái, “mang ách của ai” là học với người đó ; còn
“gánh” thì ám chỉ lề luật. Nói tóm lại, Đức Giêsu kêu mời mọi người hãy học với
Ngài và đón nhận luật của Ngài :
– Học với ngài :
học gương hiền lành và khiêm tốn
– Đón nhận luật Ngài
là luật yêu thương
Đây là lập luận thứ ba
cho luận đề “được công chính hóa nhờ đức tin”.
Cốt tuỷ của lập luận :
trong con người có hai khuynh hướng đối nghịch nhau, một muốn làm lành và một
muốn làm ác. Con người chỉ có thể tìm được sự thống nhất nội tâm nhờ ơn của
Thánh Thần.
Áp dụng : Kitô hữu
đã được Chúa Thánh Thần đến ở trong mình cho nên đã có một cuộc sống mới, cho
nên họ đừng sống theo cuộc sống cũ nữa :
– Cuộc sống cũ là sống
theo xác thịt. Cuộc sống đó sẽ dẫn đến cái chết.
– Cuộc sống mới là sống
theo Thánh Thần. Nó sẽ dẫn đến sự sống vĩnh cửu.
Thánh Augustinô đã tự
thuật rằng chính đoạn thư này của Thánh Phaolô đã giúp Ngài hoán cải.
Trong nguyên bản hy lạp,
thánh Matthêu dùng chữ praus. Chữ này có nghĩa là dịu dàng,
ngọt ngào, không thô bạo cứng cỏi. Như thế, “hiền lành” bao gồm một tâm thế bên
trong và một cách phản ứng bên ngoài.
– Tâm thế bên trong là
luôn êm ái hoà nhã : nghĩ về người khác thì nghĩ tốt, yêu thương, khoan
dung, thông cảm. Đón nhận những lời nói và cách cư xử của người khác đối với
mình thì không thành kiến, biết phải quấy, sẵn sàng đối thoại, chấp nhận sửa đổi.
– Phản ứng bên
ngoài : nhẹ nhàng, tôn trọng, không thô bạo.
Chúa Giêsu hiền
lành : trong lòng Ngài luôn yêu thương người khác (đặc biệt là những người
khốn khổ hèn mọn), luôn muốn điều tốt cho người khác (nhất là muốn cứu độ người
ta), không thành kiến đối với những người mà xã hội quen coi là xấu xa tội lỗi ;
lời nói và hành động của Ngài luôn tỏa ra sự dịu dàng, nâng đỡ, khích lệ, ủi
an. Ngài không nặng lời, không lên án. Ngài chủ trương sống bằng tình thương,
Ngài không bạo động.
Trong nguyên bản hy lạp,
thánh Matthêu dùng chữ tapeinos. Chữ này có nghĩa là chấp nhận
“đứng thấp”, “ở dưới”, “bị hạ xuống”, hoặc tự ý xuống thấp, ở dưới.
Căn bản của khiêm tốn
là biết mình “là” thế nào : từ đó không muốn tỏ ra hơn cái “là” ấy và giả
như người khác có coi mình kém hơn cái “là” ấy thì mình cũng không màng tới. Điều
quan trọng là sống thanh thản và thành thật đúng với cái “là” của mình.
Dụ ngôn của Đức Giêsu
về những chỗ ngồi (Lc 14,7-11) giúp ta hiểu rõ hơn về thái độ khiêm tốn đối với
danh dự :
– Danh dự của ta không
phải do ta tranh dành mà có : Khi được mời đi ăn cưới thì đừng tự ý dành
chỗ nhất.
– Danh dự của ta là do
chính cái “là” của ta tạo cho ta : chủ tiệc thấy ta xứng đáng chỗ nào thì
sẽ đặt ta vào chỗ đó.
– Nhất là danh dự của
ta là do Thiên Chúa sắp xếp cho ta : chủ tiệc cưới trong dụ ngôn này là
chính Thiên Chúa. Ngài sẽ mời ta vào chỗ Ngài xếp đặt.
Augustinô là một thanh
niên có tư chất thông minh nhưng lỡ đi lạc đường. Về phương diện trí thức,
Augustinô ỷ mình thông thái, dùng kiến thức của mình để truy tìm những học thuyết
uyên bác. Kết quả là lạc vào bè rối Manichéisme. Về phương diện luân lý,
Augustinô sống buông theo theo những đòi hỏi của xác thịt. Kết quả là một cuộc
sống tội lỗi.
Một hôm, trong lúc tâm
hồn trống rỗng vô vị, Augustinô bỗng nghe một tiếng từ đâu đó vang lên “Tolle
et lege” (Hãy cầm lấy và đọc). Augustinô thấy trước mặt một quyển Thánh Kinh.
Ngài cầm lên, mở ra và gặp ngay đoạn thư này của Thánh Phaolô gởi tín hữu
Rôma : đừng sống theo xác thịt nữa mà hãy sống theo Thánh Thần.
Cuộc hoán cải của
Augustinô đã được dọn đường nhờ sự cầu nguyện và ăn chay hãm mình của mẹ ngài
là bà Mônica. Nhưng chính câu Thánh Kinh này là yếu tố quyết định thay đổi cuộc
đời Augustinô.
Hãy đến với Ta. Chúa bảo
tôi như thế. Nhưng tôi đáp lại : Con không dám, vì con bất xứng.
Hãy đến với Ta. Chúa lặp
lại. Tôi lại đáp : Con sợ.
Hãy đến với Ta – Nhưng
con đâu có hẹn trước với Chúa.
Hãy đến với Ta – Hiện
giờ con không rảnh.
Hãy đến với Ta – Tôi
không còn lý do gì từ chối nữa.
Chúa nói tiếp :
Con hãy đến… hãy ngồi
xuống… hãy trút bỏ gánh nặng trên vai… Hãy ngồi dưới bóng cây im mát của Cha…
Hãy giải khát bằng dòng nước trong lành của Cha… Ở bên Cha, con sẽ được nghỉ
ngơi, sẽ thấy an bình.
Tôi thưa : “Ách của
Cha thật là êm ái. Gánh của Cha thật là nhẹ nhàng”. (Flot McCarthy)
CT : Anh chị em thân mến
Chúa Giêsu mời gọi
chúng ta : “Anh em hãy học cùng tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường”.
Với ước muốn nên giống Chúa, chúng ta cùng tha thiết nguyện xin.
1- Hội Thánh là một bà
mẹ hiền / luôn hết lòng yêu thương và tận tình chăm sóc con cái của mình /
Chúng ta hiệp lời cầu xin cho các tín hữu / cảm nghiệm được một cách rõ rệt
tình thương bao la của Hội Thánh.
2- Chúa Giêsu nói /
“Phúc thay ai xây dựng hòa bình / vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa” / Chúng
ta hiệp lời cầu xin cho các kitô hữu / biết sống tinh thần tám mối phúc thật /
nhờ đó / họ có thể trở thành những người kiến tạo hòa bình.
3- Trong đời sống thường
ngày / khi gặp buồn phiền hay đau khổ / nhiều người đã đặt niềm tin không đúng
chỗ / do đó bị lừa bịp và bị thiệt hại hết sức nặng nề / Chúng ta hiệp lời cầu
xin cho những ai đang gặp thử thách / chỉ chạy đến cùng Chúa để được Người nâng
đỡ ủi an.
4- Chúa ghét kẻ kiêu
căng / nhưng thương người khiêm tốn / Chúng ta hiệp lời cầu xin cho cộng đoàn
giáo xứ chúng ta / luôn biết noi gương Chúa Giêsu / sống hiền hậu và khiêm nhường.
CT : Lạy Chúa Giêsu, để nên hoàn thiện như Chúa Cha
trên trời theo lời mời gọi của Chúa, chúng con phải lắng nghe Lời Chúa dạy và
thực thi mệnh lệnh Chúa truyền. Xin Chúa thương ban ơn trợ giúp, để chúng con
làm trọn những gì Chúa đòi hỏi nơi chúng con. Chúa hằng sống và hiển trị muôn đời.
– Trước kinh Lạy
Cha : Đức Giêsu thường xuyên cầu nguyện với Chúa Cha và Ngài cầu nguyện
rất sốt sắng. Chúng ta hãy kết hợp tâm tình với Ngài dâng lên Chúa Cha lời kinh
sau đây.
– Trước rước lễ :
Đức Giêsu đã mời gọi : “Tất cả những ai đang vất vả mang gánh nặng nề, hãy
đến cùng Ta. Ta sẽ cho nghỉ ngơi bồi dưỡng”. “Đây Chiên Thiên Chúa…”
Trong Thánh lễ hôm
nay, Đức Giêsu đã mời gọi chúng ta học gương hiền lành và khiêm tốn của Ngài.
Trong tuần này, chúng ta hãy cố gắng sống hiền lành và khiêm tốn theo gương
Chúa.
Lectio Divina:
Chúa Nhật XIV Thường Niên (A)
Sunday 5 July, 2020
Lectio Divina | Lectio
Divina Năm A
Tin Mừng Nước Trời
được mặc khải cho những kẻ bé mọn
Phúc Âm phản ảnh và
giải thích những gì đang xảy ra hôm nay
Mt 11:25-30
1. Lời nguyện
mở đầu
Lạy Chúa Giêsu, xin
hãy sai Thần Khí Chúa đến giúp chúng con đọc Kinh Thánh với cùng tâm tình mà
Chúa đã đọc cho các môn đệ trên đường Emmau. Trong ánh sáng của Lời
Chúa, được viết trong Kinh Thánh, Chúa đã giúp các môn đệ khám phá ra được sự
hiện diện của Thiên Chúa trong nỗi đau buồn về bản án và cái chết của Người.
Vì thế, cây thập giá tưởng như là sự kết thúc của mọi niềm hy vọng, đã trở nên
nguồn mạch của sự sống và sự sống lại.
Xin hãy tạo trong
chúng con sự thinh lặng để chúng con có thể lắng nghe tiếng Chúa trong sự Tạo Dựng
và trong Kinh Thánh, trong các việc của đời sống hằng ngày và trong những người
chung quanh, nhất là những người nghèo khó và đau khổ. Nguyện xin Lời
Chúa hướng dẫn chúng con, để giống như hai môn đệ từ Emmau, chúng con cũng sẽ
được hưởng sức mạnh sự phục sinh của Chúa và làm chứng cho những người khác rằng
Chúa đang sống hiện hữu giữa chúng con như nguồn mạch của tình anh em, công lý
và hòa bình. Chúng con cầu xin vì danh Chúa Giêsu, con Đức Maria, Đấng đã
mặc khải cho chúng con về Chúa Cha và đã sai Chúa Thánh Thần đến với chúng con.
Amen.
2. Bài
Đọc
a) Chìa
khóa để hướng dẫn bài đọc:
Khi Chúa Giêsu nhận ra
rằng những kẻ bé mọn đã hiểu thấu Tin Mừng về Nước Trời, Người rất vui mừng. Cùng
một lúc, Người hướng về Chúa Cha với lời cầu nguyện tạ ơn và mở rộng lời mời quảng
đại đến tất cả những ai đang đau khổ và bị áp bức bởi gánh nặng của cuộc sống. Đoạn
Tin Mừng mặc khải về lòng nhân ái của Chúa Giêsu trong việc chào đón những kẻ
bé mọn và sự tốt lành của Người trong việc hiến mình cho người nghèo khổ như là
nguồn mạch cho sự nghỉ ngơi và bình an.
b) Phân
đoạn bài Tin Mừng để trợ giúp cho bài đọc:
Mt
11:25-26: Lời cầu nguyện tạ ơn dâng lên Chúa Cha
Mt
11:27: Chúa Giêsu giới thiệu mình như là đường dẫn đến Chúa Cha
Mt
11:28-30: Lời mời đến tất cả những ai đau khổ và bị áp bức
c) Phúc
Âm:
25-26: Khi ấy, Chúa Giêsu lên tiếng nói rằng: “Lạy
Cha là Chúa trời đất. Con xưng tụng Cha, vì Cha đã giấu không cho những
người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy, mà lại mặc khải cho những kẻ
bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như vậy.
27: Mọi sự đã được Cha Ta trao phó cho
Ta. Và không ai biết Con, trừ ra Cha. Và cũng không ai biết
Cha, trừ ra Con, và kẻ Con muốn mặc khải cho.”
28-30: “Tất cả hãy đến với Ta, hỡi những ai khó nhọc
và gánh nặng. Ta sẽ nâng đỡ bổ sức cho các ngươi. Hãy
mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường trong
lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ gặp được bình an. Vì ách của Ta thì êm
ái và gánh của Ta thì nhẹ nhàng.”
3. Giây
phút thinh lặng cầu nguyện:
Để Lời Chúa được thấm
nhập và soi sáng đời sống chúng ta.
4. Một vài
câu hỏi gợi ý:
Để giúp chúng ta trong
việc suy gẫm cá nhân.
a) Phần nào trong đoạn Tin Mừng tạo sự chú ý cho
tôi nhất và phần nào tôi thích nhất?
b) Trong đoạn đầu (các câu 25-27), Chúa Giêsu hướng
về Chúa Cha. Chúa Giêsu mặc khải hình ảnh gì của Chúa Cha trong lời
cầu nguyện của Người? Tôi có hình ảnh gì về Thiên
Chúa? Khi nào tôi cầu nguyện cùng Chúa Cha và cầu nguyện ra
sao?
c) Chúa Giêsu hướng về những người nào trong phần
thứ hai (các câu 28-30)? Gánh nặng lớn nhất mà người thời bấy giờ phải
mang là việc gì? Điều gì được xem là ách nặng nề nhất ngày nay?
d) Gánh nặng nào đang an ủi cho tôi?
e) Làm thế nào mà Lời của Chúa Giêsu có thể giúp
cho cộng đoàn chúng ta là một nơi nghỉ ngơi trong đời sống của chúng ta?
f) Chúa Giêsu giới thiệu mình như là Đấng mặc khải
về Chúa Cha và như là đường dẫn đến Người. Chúa Giêsu là ai đối với
tôi?
5. Chìa
khóa của bài đọc
Dành cho những ai muốn
đào sâu vào trong bài Tin Mừng.
a) Bối cảnh
văn học Lời của Chúa Giêsu: các chương 10-12 của Tin Mừng Mátthêu.
* Trong Tin
Mừng theo thánh Mátthêu, bài giảng về Sứ Vụ chiếm toàn bộ
chương 10. Trong lời dẫn giải sau ở các chương 11 và 12, nơi chúng
ta thấy phần mô tả về cách thức Chúa Giêsu hoàn thành Sứ Vụ, Chúa
Giêsu phải đối diện với sự thiếu cảm thông và chống đối. Gioan Tẩy
Giả, người đã nhìn Chúa Giêsu với con mắt quá khứ, không thể hiểu được Người
(Mt 11:1-15). Đám đông dân chúng, những người nhìn Chúa Giêsu với
con mắt tư lợi, đã không có khả năng để hiểu Người (Mt
11:16-19). Các thành phố lớn xung quanh hồ, đã được nghe lời rao giảng
và chứng kiến các phép lạ, không mở lòng để đón nhận lời Người (Mt
11:20-24). Các luật sĩ và những kinh sư, xét đoán mọi việc theo sự
hiểu biết của họ, đã không có khả năng để hiểu thấu những lời của Chúa Giêsu
(Mt 11:25-30). Ngay cả gia đình thân thích của Người cũng không hiểu
được Người (Mt 12:46-50). Chỉ có những kẻ bé mọn hiểu
Người và chấp nhận Tin Mừng Nước Trời (Mt 11:25-30). Những kẻ khác
tìm kiếm hy lễ, nhưng Chúa Giêsu chỉ muốn lòng thương xót (Mt
12:7). Việc chống đối lại Chúa Giêsu đưa đến việc những người Biệt
Phái muốn giết Chúa (Mt 12:9-14). Họ gán cho Người là quỷ vương
Bê-en-giê-bun (Mt 12:22-32). Nhưng Chúa Giêsu không chùn bước; Người
tiếp tục sứ vụ Người Tôi Trung của mình như được ghi trong sách tiên tri Isaia
(Is 42:1-4) và được trích dẫn toàn bộ bởi thánh sử Mátthêu
(12:15-21).
* Vì thế bối
cảnh trong các chương 10-12 đề nghị rằng việc chấp nhận Tin Mừng bởi những
kẻ bé mọn làm viên mãn lời của ngôn sứ Isaia. Chúa Giêsu là
Đấng Mêssia đang được mong đợi, nhưng Người không giống như đa số người ta mong
muốn. Chúa không phải là một Đấng Mêssia yêu nước vinh
quang, Người cũng phải là một phán quan nghiêm ngặt, hay là một vì vua Mêssia đầy
quyền uy. Người là Đấng Cứu Thế khiêm nhu, là người tôi trung “người
không đành bẻ gẫy cây lau bị giập, cũng chẳng nỡ tắt đi tim đèn leo lét” (Mt
12:20). Người sẽ chiến đấu cho đến khi công lý và sự công chính toàn
thắng trên thế gian (Mt 12:18, 20-21). Việc chấp nhận Nước Trời bởi
những kẻ bé mọn là ánh sáng chiếu giãi (Mt 5:14) là muối ướp (Mt 5:13) và hạt cải
(khi phát triển đầy đủ) sẽ dọn chỗ cho các loài chim trời đến làm tổ trên các
cành cây của nó (Mt 13:31-32).
b) Lời
bình giải ngắn về Lời của Chúa Giêsu:
* Mt
11:25-26: Chỉ có những kẻ bé mọn mới có thể hiểu thấu và chấp nhận
Tin Mừng Nước Trời.
Chúa Giêsu lấy làm vui
mừng khi những kẻ bé mọn đón nhận thông điệp Nước Trời, và cùng lúc, Người chuyển
niềm vui mừng của mình thành lời cầu nguyện hân hoan và tạ ơn lên Chúa
Cha: “Lạy Cha là chúa tể trời đất, con xưng tụng Cha, vì Cha đã
giấu không cho những người hiền triết và khôn ngoan biết những điều ấy, mà lại
mặc khải cho những kẻ bé mọn. Vâng, lạy Cha, vì ý Cha muốn như vậy.” Những
người hiền triết và thông thái thời bấy giờ đã dựng lên một loạt các
lề luật liên quan đến luật thanh tẩy, họ nhân danh Thiên Chúa mà áp đặt lên
trên người dân (Mt 15:1-9). Họ nghĩ rằng Thiên Chúa đòi hỏi mọi sự
tuân giữ tỉ mỉ, để người dân có thể có được sự bình an. Nhưng lề luật
yêu thương, được mặc khải bởi Chúa Giêsu, lại nói khác. Trong thực tế,
điều đáng nói không phải là chúng ta đã làm gì cho Thiên Chúa, nhưng đúng hơn
là Thiên Chúa, trong tình yêu thương cao cả của Người, làm gì cho chúng
ta. Những kẻ bé mọn đã nghe được Tin Mừng này và mừng rỡ. Những
người thông thái và tiến sĩ không thể hiểu được giáo lý này. Ngày
nay, cũng như thời ấy, Chúa Giêsu đang giảng dạy nhiều điều cho những người
nghèo khó và những kẻ bé mọn. Những người uyên bác và
thông minh may ra có thể tìm hiểu được ở dưới chân của những kẻ bé mọn.
Chúa Giêsu đã cầu nguyện
rất nhiều! Người cầu nguyện với các môn đệ của mình, Người cầu nguyện
với dân chúng, Người cầu nguyện một mình. Người đã cầu nguyện suốt cả
đêm. Chúa đã sắp xếp để bày tỏ sứ điệp của Người có chứa bảy điều
đáng lưu tâm trong một lời cầu nguyện, đó là, Kinh Lạy Cha. Thỉnh
thoảng, như trong trường hợp này, các sách Tin Mừng cho chúng ta biết nội dung
lời cầu nguyện của Chúa Giêsu (Mt 11:25-26; 26:39; Ga 11:41-42;
17:1-26). Vào những lúc khác, chúng cho chúng ta biết Chúa Giêsu đã
dùng các Thánh Vịnh để cầu nguyện (Mt 26:30; 27:46). Tuy nhiên,
trong hầu hết trường hợp, các sách này chỉ nói là Chúa Giêsu đã cầu nguyện. Ngày
nay, những nhóm cầu nguyện ngày càng gia tăng ở khắp mọi nơi.
Trong Tin Mừng theo
Mátthêu, chữ những kẻ bé mọn (elakistoi, mikroi, nepioi)
đôi khi được dùng để chỉ các trẻ nhỏ và đôi khi để chỉ nhóm người bị xã hội hắt
hủi. Không dễ mà phân biệt được khi nào. Có lúc, một sách
Tin Mừng này viết những kẻ bé mọn, trong khi ấy sách Tin Mừng khác
lại gọi là các trẻ nhỏ. Ngoài ra, cũng không dễ mà phân
biệt được điều gì xuất phát từ thời của Chúa Giêsu với điều gì xuất phát vào thời
các cộng đoàn mà những sách Phúc Âm đã được viết. Dù sao chăng nữa,
điều rõ ràng là bối cảnh của sự hắt hủi chiếm ưu thế lúc ấy và hình ảnh của
Chúa Giêsu như Đấng đã chào đón những kẻ bé mọn mà các cộng
đoàn tiên khởi đã có về Người.
* Mt 11:27: Nguồn
gốc của Lề Luật Mới: Chúa Con là Đấng biết Chúa Cha
Đức Giêsu, là Chúa
Con, biết Chúa Cha và biết Chúa Cha muốn điều gì, khi nào, trong quá khứ, Người
đã chọn ông Abraham và bà Sara để tạo thành một dân riêng hoặc khi Người trao
phó Lề Luật cho ông Môisen để lập nên một giao ước. Với kinh nghiệm
về Thiên Chúa là Chúa Cha đã giúp cho Chúa Giêsu nhận thức được những sự việc
trong một chiều hướng mới mẻ về những gì Thiên Chúa đã nói trong quá khứ. Điều
đó đã giúp Người nhận ra được những sai sót và giới hạn, nơi mà Tin Mừng của
Thiên Chúa đã bị giam hãm bởi tư tưởng thống trị. Sự thân thiết của
Người với Chúa Cha đã cho Người một tiêu chuẩn mới đặt Người tiếp xúc trực tiếp
với tác giả của Kinh Thánh. Chúa Giêsu đã không đi từ bài viết tới
căn nguyên, mà từ căn nguyên tới bài viết. Người tìm kiếm ý nghĩa tại
chính nguồn gốc của nó. Để hiểu được ý nghĩa của một bài viết, điều
quan trọng là nghiên cứu những lời hàm chứa trong nó. Nhưng tình bằng
hữu của Chúa Giêsu với tác giả của bài viết đã giúp tác giả khám phá ra một
khía cạnh sâu xa hơn trong những lời ấy, điều mà nếu chỉ nghiên cứu suông thi sẽ
không thể thấy được.
* Mt
11:28-30
Chúa Giêsu mời gọi tất
cả những ai đang mệt mỏi và hứa cho họ nghỉ ngơi. Người dân
thời ấy đã sống thật mệt mỏi, dưới gánh nặng sưu thuế gấp đôi và việc tuân giữ
những lề luật thanh tẩy nghiêm ngặt. Và Chúa Giêsu nói: “Hãy
mang lấy ách của Ta và hãy học cùng Ta, vì Ta dịu hiền và khiêm nhường trong
lòng, và tâm hồn các ngươi sẽ được bình an. Vì ách của Ta thì êm ái và gánh của
Ta thì nhẹ nhàng.” Qua ngôn sứ Giêrêmia, Thiên Chúa đã kêu gọi
người ta tìm hiểu lịch sử để cho biết đâu là đường ngay nẻo chính, rồi cứ đó mà
đi, để cho tâm hồn họ được bình an thư thái (Gr 6:16). Đường ngay nẻo
chính bây giờ xuất hiện nơi Chúa Giêsu. Đức Giêsu là chỗ nghỉ ngơi
cho các tâm hồn. Người là đường (Ga 14:6).
Hãy học cùng Ta, vì
Ta dịu hiền và khiêm nhường trong lòng. Giống
như ông Môisen, Chúa Giêsu hiền lành và khiêm nhường (Ds 12:3). Nhiều
lần câu nói này đã bị lạm dụng để khiến mọi người phải phục tùng, ngoan ngoãn
và thụ động. Đức Giêsu muốn nói điều ngược lại. Chúa đề
nghị mọi người, để hiểu được những việc của Nước Trời, đừng nên quá chú trọng đến
những “người thông thái và luật sĩ”, đó là, những kẻ chính thức được giảng dạy
về tôn giáo thời bấy giờ, và họ nên tin vào những kẻ bé mọn hơn. Những
kẻ bị áp chế phải bắt đầu học từ Chúa Giêsu rằng Người “hiền lành và khiêm nhu
trong lòng.”
Thông thường, trong
Kinh Thánh chữ khiêm nhường thì đồng nghĩa với bị xem
thường. Chúa Giêsu, không giống như các kinh sư, các kẻ khoe
khoang kiến thức của họ, mà tự nhận mình ngang hàng với những người khiêm nhu
và bị xem thường. Chúa Giêsu, Thầy của chúng ta, đã biết rõ những gì
trong lòng của người ta và biết trong cuộc sống hằng ngày họ phải chịu đựng bao
nhiêu.
c) Ánh
sáng về thái độ của Chúa Giêsu:
* Phong
cách của Chúa Giêsu trong việc công bố Tin Mừng Nước Trời
Trong cách công bố Tin
Mừng Nước Trời của Người, Chúa Giêsu cho thấy một niềm trìu mến thiết tha đối vời
Chúa Cha và đối với những người bị hạ nhục. Khác với những luật sĩ
thời bấy giờ, Chúa Giêsu công bố Tin Mừng của Thiên Chúa bất cứ nơi nào Người gặp
gỡ dân chúng và bất cứ ai sẵn sàng lắng nghe Người. Trong các
hội đường, trong lúc cử hành Lời Chúa (Mt 4:23). Trong nhà các
bạn bè (Mt 13:36). Khi đi trên đường phố với các
môn đệ của Người (Mt 12:1-8). Trên bờ biển, ven biển hồ,
ngồi trên thuyền (Mt 13:1-3). Trên núi, nơi Người công bố
các mối phúc thật (Mt 5:1). Trong phố chợ của các
làng thôn và thành phố, nơi người ta đem những bệnh nhân đến (Mt
14:34-36). Ngay cả trong đền thờ tại Giêrusalem, lúc đi
hành hương (Mt 26:55)! Trong Chúa Giêsu, tất cả mọi sự là
sự mặc khải của những gì sống động trong nội tâm của Người! Chúa
không chỉ công bố Tin Mừng Nước Trời xuông, mà Người còn là bằng chứng sống của
Nước Trời. Trong Người, chúng thấy được những gì sẽ xảy ra khi một
người để cho Thiên Chúa thống trị và chiếm hữu cuộc sống của họ.
* Lời mời của
sự Khôn Ngoan Thiên Chúa đến với tất cả những ai tìm kiếm nó
Chúa Giêsu mời gọi tất
cả những ai phải chịu đau khổ dưới gánh nặng của cuộc sống hãy đi tìm sự bình
an và yên ủi nơi Người (Mt 11:25-30). Lời mời này lặp lại những lời
mời đẹp đẽ của ngôn sứ Isaia đã an ủi những người mệt mỏi trong thời gian lưu
đày (Is 55:1-3). Lời mời gọi này tương ứng với sự Khôn Ngoan Thiên
Chúa, mời gọi người ta đến (Hc 24:18-19), nói rằng: “Đường khôn
ngoan là đường thú vị, nẻo khôn ngoan là nẻo bình an” (Cn 3:17). Một
lần nữa, Đức Khôn Ngoan nói: “Khôn Ngoan làm cho con cái mình nên
cao trọng, và săn sóc những ai tìm kiếm mình. Ai yêu khôn ngoan là
yêu sự sống, ai sớm tìm kiếm Khôn Ngoan sẽ tràn trề hoan lạc” (Hc
4:11-12). Lời mời gọi này mặc khải một khía cạnh nữ tính rất quan trọng
của Thiên Chúa: sự dịu dàng và ân cần an ủi, tăng sức cho người ta
và làm cho họ cảm thấy yên lành. Chúa Giêsu là nguồn an ủi mà Thiên
Chúa ban cho những người mệt mỏi!
6. Thánh Vịnh
132
Lời cầu nguyện của
những kẻ bé mọn
Lòng con chẳng dám tự
cao,
mắt con chẳng dám tự hào, CHÚA ơi!
Đường cao vọng, chẳng đời nào bước,
việc diệu kỳ vượt sức, chẳng cầu;
mắt con chẳng dám tự hào, CHÚA ơi!
Đường cao vọng, chẳng đời nào bước,
việc diệu kỳ vượt sức, chẳng cầu;
Hồn con, con vẫn trước
sau
giữ cho thinh lặng, giữ sao thanh bình.
Như trẻ thơ nép mình lòng mẹ,
trong con, hồn lặng lẽ an vui.
Cậy vào CHÚA, Israel ơi,
từ nay đến mãi muôn đời muôn năm.
giữ cho thinh lặng, giữ sao thanh bình.
Như trẻ thơ nép mình lòng mẹ,
trong con, hồn lặng lẽ an vui.
Cậy vào CHÚA, Israel ơi,
từ nay đến mãi muôn đời muôn năm.
7. Lời Nguyện
Kết
Lạy Chúa Giêsu, chúng
con xin cảm tạ Chúa về Lời Chúa đã giúp chúng con hiểu rõ hơn ý muốn của Chúa
Cha. Nguyện xin Thần Khí Chúa soi sáng các việc làm của chúng con và
ban cho chúng con sức mạnh để thực hành Lời Chúa đã mặc khải cho chúng
con. Nguyện xin cho chúng con, được trở nên giống như Đức Maria,
thân mẫu Chúa, không những chỉ lắng nghe mà còn thực hành Lời
Chúa. Chúa là Đấng hằng sống hằng trị cùng với Đức Chúa Cha trong sự
hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời. Amen.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét