Trong khi thế giới tưởng
nhớ Đức Giáo Hoàng Phanxicô, Trung Quốc hầu như im lặng về sự qua đi của ngài
Đặng Tự Do 24/Apr/2025
Đức Cha Joseph Guo
Jincai (trái) và Đức Cha Yang Xiaoting (phải) tại Lễ Khai mạc Đại hội đồng thường
kỳ lần thứ XV của Thượng Hội đồng Giám mục. | Tín dụng: Daniel Ibanez/CAN
Trong khi phản ứng từ các nhà lãnh đạo chính trị và tôn giáo
trên toàn cầu lan truyền trên mạng xã hội chỉ vài giờ sau khi Đức Giáo Hoàng
qua đời vào sáng thứ Hai, cho đến nay, các nhà lãnh đạo cao cấp và các giám mục
Công Giáo ở Trung Quốc vẫn giữ im lặng sau khi Đức Thánh Cha Phanxicô qua đời,
AsiaNews đưa tin rằng các quan chức Trung Quốc không được phép công khai bày tỏ
quan điểm về cái chết của Đức Thánh Cha Phanxicô.
Chính phủ Trung Quốc đã đưa ra một tuyên bố ngắn gọn gần 24 giờ sau khi Đức
Thánh Cha qua đời, chỉ sau khi các phóng viên hỏi phát ngôn nhân Bộ ngoại giao
Lâm Kiến về vấn đề này vào hôm thứ Ba.
“Trung Quốc bày tỏ lời chia buồn về sự ra đi của Đức Giáo Hoàng Phanxicô”, ông
nói, đồng thời nói thêm rằng “trong những năm gần đây, Trung Quốc và Vatican đã
duy trì các mối liên hệ mang tính xây dựng và tham gia vào các cuộc trao đổi hữu
ích. Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Vatican để thúc đẩy sự cải thiện liên tục
của quan hệ Trung Quốc-Vatican”.
Đáng chú ý, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã đăng tải lời chia buồn trước cái chết của
Đức Giáo Hoàng Bênêđíctô 16 sau khi ngài qua đời cách đây hai năm, trong đó nêu
rõ: “Chúng tôi phó thác Đức Bênêđíctô XVI cho lòng thương xót của Chúa và cầu
xin Người ban cho ngài sự an nghỉ vĩnh hằng trên thiên đàng.” Nhưng lần này, đã
nhiều ngày trôi qua kể từ khi Đức Thánh Cha Phanxicô qua đời mà Đảng Cộng sản
Trung Quốc vẫn chưa đưa ra tuyên bố tương tự nào.
“Ý tôi là, điều đó thực sự đáng kinh ngạc vì họ có một thỏa thuận với Vatican,”
Nina Shea, thành viên của Viện Hudson, nói với CNA vào hôm Thứ Tư, 23 Tháng Tư.
“Đó là sự phản ánh của việc họ từ chối thừa nhận thẩm quyền tối cao của Đức
Thánh Cha đối với Giáo Hội Công Giáo và rằng họ chỉ coi Đức Thánh Cha theo
nghĩa thế tục là nguyên thủ quốc gia.”
Thỏa thuận giữa Vatican và Trung Quốc cho phép các giám mục do Trung Quốc bổ
nhiệm trong Giáo Hội Công Giáo đã được gia hạn vào năm ngoái và sẽ vẫn còn hiệu
lực cho đến tháng 10 năm 2028, bất chấp nhiều báo cáo về việc Trung Quốc vi phạm
thỏa thuận và tiếp tục đàn áp các giám mục Công Giáo.
Shea cho biết: “Việc không có lời chia buồn là dấu hiệu cho thấy họ không coi Đức
Thánh Cha là nhà lãnh đạo tôn giáo của Giáo Hội Công Giáo và họ không muốn người
dân của mình nhớ đến Đức Thánh Cha, sứ vụ Giáo Hoàng, và Giáo Hội Công Giáo ở
Trung Quốc”.
Bà nói thêm: “Điều này cho thấy đường lối của Vatican trong những năm qua là vô
ích”.
Bà giải thích rằng các linh mục và giám mục Công Giáo ở Trung Quốc được yêu cầu
phải tham gia Hiệp hội Công Giáo Yêu nước Trung Quốc, điều này đòi hỏi phải cam
kết độc lập khỏi ảnh hưởng của nước ngoài - bao gồm cả Đức Giáo Hoàng.
Shea mô tả thêm quyết định giữ im lặng về cái chết của Đức Thánh Cha Phanxicô của
Hiệp hội Công Giáo Yêu nước là "một động thái thắt chặt thông điệp",
mà bà cho biết "là một quá trình liên tục ở Trung Quốc cộng sản".
Thật vậy, sự thay đổi này diễn ra khi các quy định mới về hoạt động tôn giáo ở
Trung Quốc chuẩn bị có hiệu lực trên toàn quốc vào ngày 1 tháng 5.
Theo quy định mới, “hoạt động tôn giáo tập thể do người nước ngoài tổ chức tại
Trung Quốc chỉ giới hạn cho người nước ngoài tham gia” với một số ít trường hợp
ngoại lệ. Ngoài ra, giáo sĩ nước ngoài bị cấm chủ trì các hoạt động tôn giáo
cho người Trung Quốc nếu không có lời mời của chính phủ Trung Quốc, hạn chế
nghiêm trọng hoạt động truyền giáo của nước ngoài tại quốc gia này.
Shea chỉ ra rằng với các quy định chặt chẽ hơn này, rủi ro sẽ tăng cao đối với
các giám mục hoặc giáo phận nào thể hiện lòng trung thành với Vatican.
Quan hệ Vatican-Trung Quốc sau Cơ Mật Viện
Với việc Trung Quốc dường như rút lui khỏi mối quan hệ ngoại giao căng thẳng với
Vatican sau cái chết của Đức Thánh Cha Phanxicô, tương lai của thỏa thuận
Vatican-Trung Quốc vẫn chưa rõ ràng. "Có rất nhiều sự lừa dối từ phía
Trung Quốc về những gì họ định làm đối với Vatican", Shea nói.
Bà giải thích rằng Trung Quốc vẫn giữ được thế thượng phong vì "đòn bẩy
duy nhất mà Vatican có được là thẩm quyền đạo đức của mình". Không giống
như chế độ Maoist, Trung Quốc của Tập Cận Bình sẽ không tiến hành cuộc đàn áp đẫm
máu đối với các Kitô hữu, điều sẽ gây ra sự phẫn nộ của quốc tế và phải chịu
các lệnh trừng phạt kinh tế cùng những hậu quả khác cho chế độ.
“Người Trung Quốc sợ việc thực sự công khai đàn áp Giáo hội, vì vậy họ muốn ngụy
trang và che đậy bằng những cử chỉ ngoại giao,” bà nói, “Họ đã từ bỏ các hoạt động
đẫm máu hơn của thời kỳ Mao vì họ muốn thương mại và đầu tư của phương Tây. Và
đó là điều quyết định sự khác biệt giữa cách họ đối xử với người Duy Ngô Nhĩ và
cách họ đối xử với các giám mục Công Giáo.”
“Cuộc đàn áp Giáo hội ở Trung Quốc là phẫu thuật”, Shea nói, lưu ý rằng mặc dù
đổ máu công khai không phải là trò chơi của Đảng Cộng sản Trung Quốc, đảng này
đã giam giữ 10 giám mục — một số vị bị giam cầm trong hơn một thập niên — và
ngăn chặn một cách có hệ thống việc bổ nhiệm các giám mục mới hợp tác với Rôma,
vì các giám mục còn lại của đất nước này tiếp tục chết vì tuổi già theo thời
gian. Nó cũng đã bãi bỏ các giáo phận trên khắp đất nước.
Shea nhấn mạnh rằng “Họ truy đuổi các giám mục và linh mục. Họ biết rằng đó là
một giáo hội có phẩm trật, vì vậy họ không giam giữ hàng loạt hoặc bắt giữ hàng
loạt như họ đã làm với người Duy Ngô Nhĩ, vì đó là một giáo hội có phẩm trật. Họ
không cần phải làm vậy. Họ có thể chặt đầu Giáo hội bằng cách bắt giữ các giám
mục không hợp tác mà họ biết.”
“Đó là lý do tại sao tôi nghĩ các nên hoạt động thầm lặng”, bà nói.
Theo tình hình hiện tại, các giám mục Công Giáo có nguy cơ bị chế độ "trừng
phạt tàn bạo" mà không có quy trình tố tụng hợp lệ, bị "giam giữ biệt
lập trong nhiều thập niên liên tục, hoặc nhiều năm liên tục, hoặc bị gián đoạn
cuộc sống hai tháng một lần với lệnh giam giữ, mà bạn không bao giờ biết trước
sẽ đến và không xác định thời hạn". Họ bị đàn áp, nhưng theo cách
"không làm mất đi đầu tư và thương mại quốc tế bằng cách thu hút sự chú ý
của phương Tây".
Khi Cơ Mật Viện đang đến gần, Shea bày tỏ hy vọng rằng Đức Giáo Hoàng tiếp theo
sẽ thay đổi mối quan hệ giữa Vatican với Trung Quốc và cuối cùng là từ bỏ thỏa
thuận căng thẳng với Bắc Kinh.
“Thỏa thuận này khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn nhiều vì Vatican hiện đang thực
sự bao che cho Đảng Cộng sản Trung Quốc và đang che đậy cuộc đàn áp Giáo hội.
Chính sách của Vatican là không bao giờ chỉ trích Trung Quốc theo bất kỳ cách
nào, liên quan đến Giáo hội hoặc các hành vi tàn bạo khác như phá thai cưỡng bức
hoặc chính sách một con”.
Shea nói thêm: “Tôi khuyến khích đại sứ Hoa Kỳ tại Vatican Brian Burch hãy cố gắng
mở mắt ra để nhìn rõ những gì đang bị che đậy.”
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét